De nieuwe eenheid van de HbA1c-waarde 7 53 7,5 58 8 64 9 75 • Wat verandert er vanaf 6 april 2010? • Wat zijn de gevolgen voor behandelaars? • Wat leg ik uit aan patiënten? • Hoe reken ik de waarde om? www.nieuwediabeteswaarde.nl Wat is HbA1c Nieuwe streef- en referentiewaarden HbA1c is de afkorting voor geglyceerd hemoglobine. Het ontstaat doordat glucose zich in het bloed bindt aan hemoglobine in rode bloedcellen. Dit proces is onomkeerbaar. Stijgt de concentratie glucose in het bloed, dan wordt er meer HbA1c gevormd. Omdat rode bloedcellen een levensloop van twee tot drie maanden kennen, geeft de hoeveelheid HbA1c een beeld van de gemiddelde bloedglucosespiegel over de afgelopen twee tot drie maanden. In de nieuwe rapportage veranderen de streefen referentiewaarden. In onderstaande tabel worden deze vermeld voor volwassenen en kinderen met diabetes type 1 of 2. De streefwaarde moet voor iedereen individueel bepaald worden. Daarbij moet worden gelet op het risico op ernstige hypoglykemie, cardiovasculaire status en comorbiditeit. Streefwaarde Volwassenen met diabetes Kinderen met diabetes Referentie volwassenen / kinderen zonder diabetes Oud HbA1c Nieuw HbA1c % mmol/mol <7 <7,5 <53 <58 4-6 20-42 Wat verandert er? Het belang van de HbA1c-waarde Vanaf 6 april 2010 verandert de eenheid van de HbA1c-waarde. Deze werd uitgedrukt als percentage en zal vanaf die datum worden weergegeven als mmol/mol. Hierdoor veranderen ook de getallen. Zo wordt een HbA1c-waarde van 7% in de nieuwe eenheid gerapporteerd als 53 mmol/mol. Een daling van de HbA1c-waarde van 1% is in de nieuwe eenheid een daling van 11 mmol/mol. Het risico op microvasculaire en macrovasculaire complicaties bij mensen met diabetes neemt toe als de HbA1c-waarde toeneemt. Dit is aangetoond door the Diabetes Control and Complications Trial (DCCT) bij diabetes type 1, en de UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) bij diabetes type 2. De HbA1c-waarde geeft samen met het meten van de bloedglucosewaarde op verschillende tijdstippen een indicatie of de behandeling van diabetes optimaal verloopt. Afhankelijk van de situatie adviseren richtlijnen om de HbA1cwaarde iedere twee tot zes maanden te meten. Waarom verandert de HbA1c-waarde? Informeer uw patiënten over de nieuwe HbA1c-waarde De reden voor verandering is wereldwijde harmonisatie. In verschillende landen zijn nu drie verschillende standaarden in gebruik. Om tot internationale harmonisatie te komen is door de International Federation of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine (IFCC) een nieuwe HbA1c-standaard ontwikkeld. Het is belangrijk dat patiënten weten wat er verandert in de rapportage van hun HbA1c-waarde. U kunt hen over de volgende punten informeren: Deze nieuwe standaard is door ondertekening van een Consensus Statement aanvaard door de internationale diabetesorganisaties ADA, IDF en EASD en maakt wereldwijde vergelijking van HbA1c-resultaten mogelijk. De eenheid waarin HbA1c gerapporteerd wordt verandert daardoor van percentage naar mmol/mol. • De HbA1c -waarde is niet hetzelfde als de bloedglucosewaarde. Wanneer verandert de HbA1c-waarde? Om zorgverleners en patiënten te laten wennen aan de nieuwe eenheid van de HbA1c-waarde wordt deze de komende tijd als volgt gerapporteerd: • Vanaf 6 april 2010 zowel in percentage als in mmol/mol. • Vanaf 1 januari 2011 alleen nog in mmol/mol. • De HbA1c -waarde wordt gemeten om een beeld te krijgen van de gemiddelde bloedglucosewaarde in de afgelopen 2-3 maanden. • De bloedglucosewaarde blijft hetzelfde. • De HbA1c -waarde wordt meestal door een laboratorium bepaald. • Het getal dat de HbA1c -waarde aangeeft verandert vanaf 6 april 2010. Dit komt doordat de eenheid verandert. • De HbA1c -waarde verandert vanwege internationale harmonisatie. • Wat niet verandert is de manier waarop de HbA1c -waarde gemeten wordt. • De HbA1c -waarde is belangrijk omdat een te hoge HbA1c -waarde een grotere kans geeft op gezondheidsproblemen. Omrekenen Omrekenen is niet noodzakelijk. De laboratoria geven vanaf 6 april 2010 zowel de oude als de nieuwe waarde aan in de rapportage van de HbA1c -waarde. Om te kunnen omrekenen kunt u gebruikmaken van de volgende instrumenten: • de omrekenhulp die u bij deze folder aantreft • de omrekencalculator op www.nieuwediabeteswaarde.nl • de omrekentabel op www.nieuwediabeteswaarde.nl De omrekenformule is als volgt: Nieuwe HbA1c = (10,93 × oude waarde) – 23,5 mmol/mol Oude HbA1c = (0,0915 × nieuwe waarde) + 2,15% Ontwerp Dickhoff Design Meer informatie Kijk voor meer informatie op www.nieuwediabeteswaarde.nl. Een overzicht van richtlijnen over diabetes vindt u op de website van de NDF: www.diabetesfederatie.nl. Kijk onder ‘NDF’ en vervolgens ‘Downloaden documenten’. Stuurgroep invoering nieuwe HbA1c © 2010 De Nederlandse Diabetes Federatie. Deze folder wordt u aangeboden door de stuurgroep van de Nederlandse Diabetes Federatie. De folder is geschreven door het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik en wordt gefinancierd door het ministerie van VWS, Diagned, Stichting Chimaera en Stichting ERL. Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten ontleend worden.