SPIJSVERTERING en ADEMHALING

VERTERING
CELLEN
WEEFSEL
orgaan
organenstelsel
Organisme
1 = organenstelsel
2 = orgaan
3 = weefsel
4 = zenuwcel
VERBRANDING in je lichaam
ALTIJD en in ALLE CELLEN VAN JE LICHAAM
glucose + zuurstof
water + koolstofdioxide + energie
beweging en warmte
VERTERINGSSTELSEL
Functie
breekt voedsel af tot
opneembare voedingsstoffen.
Vertering = het omzetten van voedingsstoffen in verteringsproducten.
= je voeding zo klein maken dat het in het bloed
kan worden opgenomen.
Hele kleine verteringsproducten kunnen door
de darmwand heen in het
bloed komen.
Vezels zorgen voor een
goede darmperistaltiek.
Eten dat niet wordt
verteerd poep je uit.
Peristaltische beweging
Mechanische vertering
Chemische vertering
Enzym verandert zelf niet
VERTERINGSKLIEREN
speekselklieren
lever
maag
alvleesklier
darmsapklieren
Je tong gebruik
je om te praten
en om te proeven.
Met je tong duw je je
gekauwde eten tussen de
kiezen en daarna door naar
de slokdarm
Goed kauwen zorgt voor
een groter oppervlak van
het voedsel
Maken speeksel
• Maakt je eten kleiner
• Zet zetmeel om in glucose
hierdoor kunnen
de verteringssappen
(met enzymen) er beter bij.
Kneden van je
voedselbrij
Verteert je voedsel al
een beetje.
Maagsapklieren
maken maagsap
= maagportier
Deze laat steeds kleine beetjes eten door
naar de 12-vingerige darm
Mengt de voedselbrij
Doodt bacteriën.
TWAALFVINGERIGE DARM: hier komt alvleessap en gal bij je voedselbrij.
LEVER
gal
emulgeert vetten
ALVLEESKLIER: produceert alvleessap
verteert eiwitten, vetten
en koolhydraten
Opslagplaats
van gal
DUNNE DARM
-
Functies:
verder
Darmsapklieren maken darmsap
voedingsstoffen opnemen in het bloed
eiwitten, koolhydraten en vetten
verteren.
-
voedingsstoffen en water
darmplooi
darmvlok
naar
de cellen
dikke darm
Bevat onverteerde voedselresten en veel water.
Dit water wordt hier opgenomen in het
bloed.
Hierin worden de ingedikte, onverteerbare
voedselresten verzameld en opgeslagen.
endeldarm
anus
Wormvormig aanhangsel
kringspier
die af en toe
ontspant
HET GEBIT
kroon
en
wortel
kaak
--- verstandskies
GEBITSELEMENTEN:
1: snijtand: afbijten van je voedsel
2: hoektand: afbijten
3: kies: fijnmalen van je voedsel
Tandformule:
5
5
1
1
2
2
2
2
1
1
5
5
kies
hoektand
snijtand
Melkgebit (ontstaat tussen ½ jaar en 2 jaar)
totaal: 8 snijtanden – 4 hoektanden en 8 kiezen
Wisselen (vanaf ongeveer 6 jaar)
Blijvend gebit
totaal: 8 snijtanden – 4 hoektanden en 20 kiezen
glazuur
tandbeen
Kroon
tandholte
tandvlees
kaakbeen
bloedvat
Wortel
cement
wortelvlies
zenuw
Tandjes poetsen....
Minimaal 1 x per dag GOED
Niet meer dan 3 x per dag
een tussendoortje eten.
= laagje aanslag dat
zich dagelijks op de
tanden en kiezen afzet.
Gevolgen van tandplak:
Tandplakverklikker
-
Gaatjes
-
Tandvleesontsteking (tanden en kiezen kunnen losraken)
-
Tandsteen