Maagdarmkanaal V31, VOEDING Voedsel en maagdarmkanaal A. Plantaardig materiaal 1. Carnivoor B. Vlees 2. Herbivoor (herkauwer) C. Insecten 3. Insectivoor D. Zowel plantaardig als dierlijk materiaal 4. Herbivoor (niet herkauwer) 5. Omnivoor Type herbivoren In de maag bevinden zich heel veel micro-organismen (eencelligen en bacteriën) die celwanden van planten kunnen afbreken. In de blindedarm bevinden zich heel veel microorganismen (eencelligen en bacteriën) die celwanden van planten kunnen afbreken. spijsverteringskana al 1. Mond: mechanisch en chemische vertering ENZYM Chemische vertering omdat enzym ervoor zorgt dat chemische reactie sneller verloopt. Amylase zit in speeksel, helpt afbraak van zetmeel om te zetten in suikers. Vleeseters hebben géén amylase, varkens ook niet. GEBIT Mechanische vertering. Met tanden en kiezen wordt voer kleiner gemaakt waardoor enzymen er beter bij kunnen. 2. slokdarm Spieren kan je niet controleren, voedsel gekneed en speeksel doorheen gemengd. Geen vertering Cardia is afsluiting naar de maag. Paarden, konijnen kunnen niet braken. 3. Maag Chemische vertering met enzymen begint in de maag. Pepsine breekt eiwitten af tot aminozuren Maag maakt zoutzuur zodat enzymen goed werken. Maagpoort (uitgang van de maag) zorgt ervoor dat er alleen kleine deeltjes uit kunnen. 4. alvleesklier Produceert alvleessap dat wordt afgegeven aan de 12-vingerige darm. Ook worden hormonen aangemaakt. Alvleessap bevat veel enzymen! Trypsine, lipase en amylase ENZYMEN: Trypsine vertering van aminozuren Lipase vertering van vetten Amylase vertering van koolhydraten tot glucose 5. Lever & 6. Galblaas Lever Meest veelzijdige orgaan! Filtert giftige stoffen uit het bloed, zet glucose om in glycogeen. Produceert gal (maakt vetmoleculen kleiner) Galblaas Slaat de gal op. Via galbuis gaat het naar de 12vingerige darm 7. 12-vingerige darm Eerste deel v.d. dunne darm (is ongeveer 12 vingers lang). Wordt bicarbonaat toegevoegd om de zure voedselbrij van de maag weer te neutralizeren. (in de maag is pH 4, daarna pH 6 of 7) Door alvleessappen, darmsappen en gal wordt de vertering van vetten, eiwitten en koolhydraten voortgezet. 8/9. Kronkeldarm/nuchtere darm Dunne darm is heel lang! Hier vermengen enzymen en voedsel zich. Voedingsstoffen (glucose, aminozuren, vetzuren) worden opgenomen in het bloed. Darmsap wordt toegevoegd om de overgebleven voedingsstoffen te verteren. 10/11/12. dikke darm & Blinde darm Dikke darm Geen vertering, water en onverteerbare voedselresten worden opgenomen in bloed. Blinde darm Bij de mens geen functie, kan ontstoken raken. Bij planteneters worden harde celwanden verteert.