Cognitieve gedragstherapie Wat zijn emotionele problemen? Somberheid, angst en geïrriteerdheid zijn gezonde emoties die ieder mens kent. Zulke emoties maken duidelijk dat dingen in ons leven niet goed gaan en dat we daar iets aan moeten doen. Wanneer zulke emoties echter te vaak voorkomen in situaties waar ze eigenlijk niet passen, of wanneer ze te lang duren of te intens zijn gezien de omstandigheden, is er sprake van emotionele problemen. Wat kun je doen wanneer je emotionele problemen hebt? Veel mensen lossen hun emotionele problemen op door iets in hun leven te veranderen. Ze gaan een andere baan zoeken of een opleiding volgen. Of ze besluiten om minder te drinken of vaker uit te gaan. Ook een goed gesprek met vrienden of familie kan dikwijls behulpzaam zijn om emotionele problemen op te lossen. Soms wordt iemand echter zozeer door zijn emotionele problemen gegrepen dat professionele hulp is geboden. Het is niet altijd gemakkelijk om uit te maken welke hulp voor iemand het meest geschikt is. Heel globaal bestaat de professionele hulp bij emotionele problemen uit ‘pillen of praten’. Of uit een combinatie. ‘Pillen’ kunnen worden voorgeschreven door een huisarts of een psychiater. ‘Praten’ gebeurt meestal bij een psychotherapeut en soms ook bij een psychiater. Welke soorten psychotherapie heb je? Er zijn veel soorten psychotherapie. Ze hebben allemaal hetzelfde doel: emotionele problemen verminderen of opheffen; en ze maken allemaal gebruik van hetzelfde middel: praten. De manier waarop er wordt gepraat verschilt echter nogal. In sommige psychotherapieën praat men vooral over de achtergronden en het ontstaan van de problemen. In andere therapieën probeert men te ontdekken wat de cliënt eigenlijk zelf wil, wanneer deze zich concentreert op zijn gevoelens. Cognitieve gedragstherapie werkt vooral met oefeningen waarin de patiënt leert om anders tegen problematische situaties aan te kijken en er anders mee om te gaan. Wat is cognitieve gedragstherapie? Cognitieve gedragstherapie is een samensmelting van twee psychotherapeutische methoden: cognitieve therapie en gedragstherapie. Cognitieve therapie In cognitieve therapie is altijd veel belang gehecht aan de invloed die het denken uitoefent op het gevoelsleven. Wie belangrijke zaken en gebeurtenissen in zijn leven steeds vanuit een negatief standpunt beziet, wordt gemakkelijk somber, angstig of geïrriteerd. In cognitieve therapie onderzoekt men in zo’n geval of die negatieve wijze van denken wel terecht is. Zo’n onderzoek wordt door de therapeut en de cliënt in nauwe samenwerking met elkaar ondernomen. Waar dat relevant lijkt, wordt uitgezocht welke minder negatieve manier van denken beter past. Ook dat zoeken naar meer positieve standpunten en gedachten is een gezamenlijke onderneming van cliënt en therapeut. Daarbij wordt gebruik gemaakt van bepaalde oefeningen en huiswerkafspraken. Gedragstherapie In gedragstherapie is altijd veel waarde gehecht aan het gedrag van cliënten. Hoe je doet is immers van invloed op hoe je je voelt. Wie uit angst bepaalde zaken steeds uit de weg gaat, versterkt zijn angst in plaats van deze te verminderen. Wie zijn mening niet goed naar voren kan brengen, wordt eerder onzeker of juist geïrriteerd. Wie niet heeft geleerd hoe hij zich moet beheersen, wordt gemakkelijk het slachtoffer van zijn eigen impulsiviteit. Binnen gedragstherapie brengt men de problematische gedragingen van de cliënt en de omstandigheden waarin die voorkomen eerst in kaart. Vervolgens helpt men de cliënt met behulp van oefeningen en huiswerk, om met beter passende gedragspatronen te reageren op die omstandigheden. Zowel het in kaart brengen van problematisch gedrag als het bedenken en inoefenen van nieuw, beter passend gedrag is een gezamenlijke onderneming van cliënt en therapeut. Cognitieve gedragstherapie Steeds vaker is gebleken dat cognitieve therapie en gedragstherapie in grote lijnen tot vergelijkbare resultaten leiden. Bovendien kunnen beide methodes goed met elkaar worden gecombineerd. In één en dezelfde therapie kan de cliënt leren om zowel anders tegen moeilijkheden aan te kijken, als er anders mee om te gaan. Daarom werken cognitieve gedragstherapeuten soms vooral langs cognitieve weg, soms vooral via een gedragsmatige methode en andere keren met een combinatie van methodes: cognitieve gedragstherapie. Werkt cognitieve gedragstherapie? Ja. Zowel naar de effecten van cognitieve therapie, als van gedragstherapie, als van cognitieve gedragstherapie is veel onderzoek gedaan. Heel vaak bleek deze methode de meest effectieve psychotherapie te zijn. Dikwijls even effectief als en een enkele keer zelfs effectiever dan medicatie. Hoe lang duurt cognitieve gedragstherapie? Door middel van huiswerk wordt de cliënt in cognitieve gedragstherapie gestimuleerd om ook buiten de therapiezittingen actief te werken aan zijn behandeling. Tevens sluit cognitieve gedragstherapie doorgaans zo concreet mogelijk aan op de moeilijkheden van de cliënt. Vooral om deze redenen zijn de meeste behandelingen betrekkelijk kortdurend. Dikwijls gaat het om tien tot vijfentwintig zittingen. Bij een frequentie van één zitting per week of per veertien dagen duren de meeste therapieën dus enkele maanden tot een jaar. Een langere duur kan echter voorkomen. Informatie: Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve Therapie Maliebaan 50 B, 3581 CS Utrecht, T: 030-2543054 www.vgct.nl - [email protected]