Klik hier om de Word versie te lezen, af te drukken

Ministers voor de rechter wegens crimineel
vluchtelingenbeleid?
Naar aanleiding van de Schipholbrand (1) heeft het Comité Rechtsherstel
(2) een aanklacht ingediend tegen de ministers Donner en Verdonk. Het
comité wil de bewindslieden vervolgen wegens "wrede en onmenselijke
behandeling", zoals omschreven in het internationale anti-folterverdrag. En
dat is nog maar de eerste aanklacht in een reeks van rechtszaken die het
tegen de
staat wil
voeren.
Het comité
is opgericht
op initiatief
van
vluchtelinge
norganisatie
PRIME,
illegalensteu
npunt LOS,
fondsorganis
atie XminY
en enkele
advocaten.
In december
2005 diende
men de
aanklacht in
bij het
Uitzetgevangenis Schiphol-Oost (foto: Eric Krebbers)
Openbaar
Ministerie.
"De verschrikkelijke brand die 11 mensen op Schiphol het leven heeft gekost,
vormde geen incident. Het was de uitkomst van een bewust beleid, gericht op
steeds verdere marginalisering, criminalisering en ontrechting van vreemdelingen
die Nederland uitgebannen wil zien. Onderdeel van dit beleid vormde immers de
opsluiting van deze mensen in zo goedkoop mogelijke, brandgevaarlijke cellen.
Letterlijk werden zij opgeborgen in omgebouwde containers", aldus het comité.
Moedwillig beleid
Volgens het comité heeft deze wrede en onmenselijke behandeling tot de dood
door schuld geleid. En nog steeds zijn de slachtoffers en overlevenden
onderworpen aan deze behandeling. "Door hen opgesloten te houden in,
opnieuw, brandgevaarlijke complexen. Door ze zonder zorg en behandeling te
laten na deze traumatische ervaring. Door ze, zonder dat medische zorg en
behandeling is gewaarborgd, uit te zetten. Door ze, zwaar getraumatiseerd en
zonder middelen van bestaan, hier te lande op straat te dumpen en niet meer
naar ze om te kijken."
Het comité gaat op termijn meer klachten indienen tegen de Nederlandse staat,
"een land dat, moedwillig, op ruime schaal gezinnen met kleine kinderen zonder
middelen van bestaan op straat zet, mensen die geen kant uit kunnen; dat
gezinnen ontwricht en uiteenrukt; dat mensen, waaronder ook kinderen, die geen
enkel strafbaar feit hebben begaan, voor onbepaalde tijd opsluit en gevangenzet;
en dat teruggestuurde mensen opzettelijk overlevert aan de geheime politie van
hun land van herkomst."
Volgens de initiatiefnemers kijken veel mensen intussen met verbijstering en
afschuw naar de manier waarop in Nederland met vluchtelingen wordt
omgegaan. "Een land waar de dominante politieke klasse en de media een niet
aflatende campagne voeren tegen een van de grote wereldreligies, de islam, en
stelselmatig iedereen die deze religie aanhangt bij voorbaat in de
verdachtenbank zetten, is een ziek land. Miljoenen mensen worden zo in één
klap gestigmatiseerd."
Realistisch
Een rechtszaak zou straks veel publiciteit kunnen gaan genereren, en bij veel
mensen de ogen kunnen openen voor de onrechtvaardigheid en
onrechtmatigheid van het vluchtelingenbeleid. Er wordt flink stelling genomen in
de aanklacht, en in die zin is hij behoorlijk radicaal. Tegelijk moet echter
geconstateerd worden dat juridische strijd nooit radicale veranderingen zal
kunnen voortbrengen. De internationale verdragen, zoals het anti-folterverdrag,
waaraan men het Nederlandse beleid wil toetsen, zijn weliswaar flink wat
humaner, maar uiteindelijk verre van bevrijdend of revolutionair. De
migratiebeheersing op zich zal via juridische strijd niet afgeschaft kunnen
worden, hooguit enkele manieren waarop men de bewegingen van migranten en
vluchtelingen tracht te beheersen. Maar, toegegeven, het zou wel een enorm
succes zijn wanneer Verdonk en Donner zouden worden teruggefloten. De
beweging tegen migratiebeheersing zou de wind in de rug kunnen krijgen, en het
leven van veel vluchtelingen en migranten zou er in ieder geval veel draaglijker
door kunnen worden. Helaas lijkt de kans erg klein dat de rechter de aanklagers
straks gelijk zal geven, en zullen critici deze weg daarom onrealistisch noemen.
Maar in deze rechtse tijden is de succeskans van iedere progressieve strategie
uiterst beperkt, inclusief die van radicaal-links.
De rechtsorde zou volgens het comité geschokt en in gevaar zijn, en er zouden
voldoende juridische feiten zijn om de staat aan te klagen en te corrigeren. "Een
beleid dat, de laatste jaren, steeds verwerpelijker is geworden. En dat, vandaag
de dag, alle grenzen van humaniteit overschrijdt. De mensenrechten worden
daarbij aan de kant geveegd. En, inmiddels, is daarbij zelfs een openlijk criminele
dimensie bereikt. Dit laatste niet alleen in de zin van het gewone spraakgebruik.
Maar ook in juridische zin."
Schadevergoeding
Wijst het OM de eis af om Donner en Verdonk strafrechtelijk te vervolgen, dan
zal er een hoger beroep ingesteld worden. Wijst ook het gerechtshof de eis af,
dan zal er beroep worden ingesteld bij het Anti-Folter Comité in Genève. Dat zal
dan uiteindelijk oordelen of er volgens het verdrag inderdaad sprake is van "een
wrede of onmenselijke behandeling".
Er wordt ook gewerkt aan juridische schadevergoedingsprocedures voor de
gewonden en de nabestaanden van de dodelijke slachtoffers van de
Schipholbrand. Ook wordt er een aantal meer principiële rechtszaken voorbereid,
onder meer tegen het op straat dumpen van ouders met minderjarige kinderen,
tegen het opsluiten of van hun ouders scheiden van onschuldige kinderen, en
tegen het zonder wettelijke begrenzing opsluiten van onschuldige illegaal
verklaarde mensen.
Noten


1. Zie: ""Zeer adequaat" beleid maakt 11 dodelijke slachtoffers", Eric
Krebbers. In: Fabel Archief.
2. Zie: Comité Rechtsherstelwebsite.
Uit: De Fabel van de illegaal 75,
maart/april 2006
Auteur: Ellen de Waard