Hallo kleine IJstijd

Persbericht Sneeuwverwachting.nl
Hallo kleine IJstijd
Houden we dit soort winters tot 2040?
Na twee eerdere opmerkelijk koude winters is West-Europa op dit moment in de
greep van een bijna krankzinnig koude en sneeuwrijke start van de winter
2010/2011. In Nederland is het koudegetal de 55 al gepasseerd, terwijl dit getal
medio december 1962 (winter van 63!) op 24 bleef steken. Sinds 1901 zijn maar 6
Nederlandse winters kouder begonnen dan de winter van 2010/2011 (tussenstand
20 december). Zelfs over de hele winterperiode genomen, hebben maar 50
Nederlandse winters sinds 1901 meer kou gebracht dan 2010/2011 tot dusver.
Korte termijn
Nu Nederland compleet is ingesneeuwd, is het extreem spannend hoe de komende
week inclusief de kerstdagen gaat verlopen. De weermodellen springen op en neer
met zachtere en koudere oplossingen. Vanaf maandag schijft zachte lucht vanuit het
zuiden over de koude lucht aan de grond. Onze landgenoten op de skipistes in de
Alpen merken dat als eerste: het gaat juist op de hogere pistes een paar graden dooien.
Woensdag verkeerschaos?
In de nacht op woensdag dringt de zachte lucht ook boven Nederland door. In het –
voor de winterliefhebbers – slechtste geval krijgen we twee dagen ijzel hieruit: regen
door een dunne koude laag aan de grond. Waar meer sneeuw ligt dan 10cm geen
bedreiging voor een Witte Kerst, waarvan we er sinds 1901 maar 7 hebben gehad. In
het beste geval – voor de winterliefhebbers – krijgen alleen onze zuider- en
oosterburen ijzel, terwijl wij pure sneeuw houden. In dat laatste geval kan er met
gemak nog eens 15cm bij vallen, wat woensdag een nieuwe verkeerschaos zou
kunnen veroorzaken.
Herstel
Het goede nieuws is, dat ongeacht regen, ijzel of sneeuw op woensdag, de winter zich
vanaf vrijdag vrijwel zeker goed herstelt. Ook in de Alpen keert de kou dan snel terug
met de nodige nieuwe sneeuwval daar. Ook in de Lage Landen zien we tijdens de
kerstdagen zeer waarschijnlijk lichte sneeuwval. Alleen in een smalle kuststrook zou
het licht kunnen dooien en is een spat regen denkbaar. Het binnenland inclusief De
Bilt halen vrijwel zeker een witte kerst.
Postma doctrine
De weermodellen tonen ook na kerst goede kansen voor een
voortzetting of zelfs intensivering van de winterkou. Veel te
ver weg om zekerheid te hebben, weten we allemaal. De
beroemde KNMI-meteoroloog Klaas Rienk Postma (19132005) helpt ons echter verder met zijn Postma Doctrine, die
zegt dat eenmaal ingestelde weerpatronen vaak de hele
winter lang blijven terugkeren. Wat dat betreft is het
denkbaar dat we van een paar dagen kwakkelen telkens snel
zullen terugvallen in de greep van Koning Thialf. En de
winter 2010/2011 is nog zo pril!
(bron foto: http://www.rtvutrecht.nl/programmapagina/artikel/167696/203616)
Dalton minimum
Is er behalve de Postma doctrine nog meer te zeggen over de opmerkelijke serie
koude winters die we beleven en de kans dat dit maar zo verder gaat? Zeker! In april
2010 publiceerde de Britse meteoroloog Mike Lockwood van de universiteit van
Reading een artikel in een gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift waarin hij
aantoonde dat er een duidelijk verband is tussen periodes met weinig zonnevlekken en
de strengheid van de Britse en West-Europese winters. Na een periode van zeer hoge
zonneactiviteit in de tweede helft van de twintigste eeuw, produceert de zon nu net zo
weinig zonnevlekken als tijdens het Dalton Minimum (1790 – 1830) de zeer koude
periode aan het einde van de Kleine IJstijd die duurde van 1450 tot 1850. Ook
bekende Nederlandse hoogleraren (astrofysicus Kees de Jager en paleoecoloog Bas
van Geel) onderschrijven het overduidelijke verband tussen zon en klimaat. De wat
omstreden Duitse zonnedeskundige Theodor Landscheidt (1927 – 2004) heeft in 1989
al voorspeld dat we rond deze tijd een nieuwe kleine IJstijd zouden binnegaan,
waardoor sommigen hem de eer willen gunnen deze periode het Landscheidt
Minimum te dopen.
Waar is global warming gebleven?
Hoe is het te verklaren dat we ons nu al twintig jaar druk maken over global warming
terwijl nu een kleine ijstijd lijkt aangebroken? Er zijn hier drie stromingen: er is een
groep wetenschappers die met twijfelachtige datasets maar blijft proberen te bewijzen
dat we wereldwijd steeds warmere jaren beleven. De Amerikaanse temperatuurpaus
van NASA James Hansen heeft net 2010 tot warmste jaar ooit uitgeroepen. Er is een
tweede groep wetenschappers die zeggen dat global warming gedurende de komende
decennia jaar niet merkbaar zal zijn door een sterke natuurlijk variatie, maar dat de
wereld daarna dubbel zo snel zal opwarmen. En dan zijn er de duizenden sceptische
wetenschappers die al twintig jaar tegen de bierkaai roepen dat global warming een
wetenschappelijke dwaalweg is.
En de Elfstedentocht?
Als het klopt dat we aan het begin staan van een mogelijk decennialange Kleine
IJstijd, dan krijgen we geheid meer koude winters en meer Elfstedentochten de
komende jaren. “De meeste Elfstedentochten zijn geweest in jaren waarin de zon
sliep”, aldus weerman Hajo Smit van Sneeuwverwachting.nl. “De zon staat nu echt
helemaal op de spaarstand, dus dat kan nog leuk worden!” Friesland heeft tot dusver
weinig sneeuw gehad en dat is extra gunstig zelfs voor de korte termijn. “Met de
huidige weerpatronen en de Postma doctrine in het achterhoofd maakt het niet eens uit
of al het ijs nog eens wegdooit. Flinke vorst later in januari of februari en het kan
binnen tien dagen klaar zijn! Maar zelfs een tocht op kwalsterijs begin januari is
momenteel denkbaar.”
Kleine IJstijd versus Grote IJstijd
Is er reden tot paniek over het aanbreken van een kleine IJstijd? “Toen de vorige
kleine ijstijd begin in 1450 waren de rapen gaar. De pest kon zich mede zo snel
uitbreiden omdat mensen in hutjes bij elkaar zaten en de luizen welig tierden onder
hun dikke truien”, aldus Smit. “Groenland werd Witland zodat de Vikingen weer
vertrokken. De gletsjers in de Alpen groeiden zo snel dat dorpen dreigden te
vergaan”, weet Smit. “Nu zijn we met onze huizen, verwarming en electriciteit prima
bestand tegen een paar graden kouder weer. En als we de warmte willen opzoeken,
nemen we het vliegtuig naar de zon”, aldus Smit die zelf fervent wintersporter is op
de schaats, de langlauflatten en ski’s.
Rampverhalen jaren zeventig
Problematisch wordt het pas als de komende Grote IJstijd zou uitbreken. “Die duren
niet een paar decennia of een paar honderd jaar, maar 90.000 jaar gevolgd door een
warme fase van gemiddeld 10.000 jaar!”, weet Smit. “We zijn nu 12.000 jaar op weg
in het interglaciaal sinds de laatste ijstijd, dus het zou zomaar kunnen beginnen.
Voorlopig houd ik het op een kleine IJstijd en hoop ik de warmte van de jaren tachtig
en negentig als ik oud en grijs ben terug te zien.” Lachend: “Als dat niet zo is dan
moeten we de kranten en tijdschriften van eind jaren zeventig maar gaan teruglezen:
die stonden toen bol van de rampverhalen over de naderende ijstijd!”
Ranglijst Hellmann getal over hele seizoen
Positie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Jaar
1903
1934
1926
1947
1928
1922
2011
1982
1939
1970
Score
87,4
77,7
58,6
58,5
57,9
57,3
55,9
52,8
51,9
50,1
Tussenstand winter 2010-2011 over 1 november t/m 20 december 2010: positie 7 sinds 1901.
Bron: winterplaza.nl
Bron: wintergek.nl