Grootmotorisch bewegen

Studiedag 10 maart 2010
met de kleuterleidster
werken aan extra zorg rond
psychomotoriek
1
Wie ben ik?
Leene Leyssen
Lector bewegingsopvoeding
Lerarenopleiding bachelor kleuteronderwijs KHLeuven
Wat heeft een pas afgestudeerde kleuterleidster in huis op het
vlak van bewegingszorg voor het jonge kind?
2
Programma studiedag
• ontvangst met koffie
• deel 1 : de expertise van de kleuterleidster inzake
motorische ontwikkeling
• deel 2 : de expertise van de kleuterleidster inzake
kindvolgsystemen en methodieken
• 12.30 middagpauze
• deel 3 : pannelgesprek
• deel 4 : mogelijkheden tot ondersteuning door de clbmedewerker (ideeën)
3
Deel 1 en deel 2 : expertise kleuterleidster
Bedoeling deel 1 en 2 :
• door de BRIL van de kleuterleidster kijken
• toenadering wereld CLB en wereld KLEUTERLEIDSTER
4
DEEL 1 : ontwikkelingsplan
• een referentiekader voor onderwijs en opvoeding dat aansluit
bij de specifieke kenmerken van jongste lln
• een inspiratiebron voor visieontwikkeling scholen
• concreet instrument om doelstellingen te realiseren
5
Ontwikkelingsplan : 3 delen
• Deel 1 : wegwijs voor goed kleuteronderwijs
17 wegwijzers die de richting van goed kleuteronderwijs
aangeven
• Deel 2 : praktische realisatie van goed kleuteronderwijs
hoe maken we dit waar?
• Deel 3 : ontwikkelingsaspecten met ontwikkelingslijnen
ruime achterliggende kwaliteiten die een kleuter
ontwikkelt
6
GOED KLEUTERONDERWIJS
ondersteunt en beïnvloedt de ontwikkelingsaspecten
creëert ervaringskansen in ervaringssituaties om
dominante ontwikkelingsaspecten aan te spreken
niet vanuit leergebieden maar vanuit ontwikkeling
(gelinkt aan de eindtermen en de leerplannen)
vanuit positieve ingesteldheid
7
ONTWIKKELINGSASPECTEN
•
ruime achterliggende kwaliteiten die een kleuter verwerft
-
•
•
basiskennis
basisvaardigheden
basisattitudes
elementen van positieve ingesteldheid
zijn wereld begrijpen en ermee omgaan
85 ontwikkelingsaspecten rond de TOTALE PERSOON van
het KIND
Gelinkt met ONTWIKKELINGSDOELEN (zie eindtermen :
www.onderwijsvlaanderen.be) en leerplandoelen (VVKBaO)
8
ONTWIKKELINGSLIJNEN (kader)
= de verschillende stapjes die de kleuters kunnen zetten
= de mijlpalen in de ontwikkeling
- per ontwikkelingsaspect
- geeft inspiratie
- niet volledig!
- meer info in de leerplannen
9
VOORBEELD
Ontwikkelingsaspect 48
lateraliteit en
voorkeurslichaams-zijde aanvoelen en hanteren
Aanvoelen dat beide lichaamshelften verschillend zijn en afzonderlijk van
elkaar kunnen worden gebruikt, een voorkeur voor een lichaamszijde
ontwikkelen, de begrippen links en rechts aanvoelen en hanteren,…
• Als je met twee handen tegelijk werkt : onduidelijke taakverdeling tussen beide handen
één
hand actief terwijl andere fixeert
een vlotte taakverdeling hanteren in het gebruik van linker- en
rechterhand.
• Ervaren dat je twee lichaamshelften hebt
aanvoelen dat de ene helft van het lichaam
spontaan de voorkeur geniet omdat die ‘handiger’ werkt
aanvoelen dat de ene lichaamshelft
dominant is ten opzichte van de andere zonder zich daar echt van bewust te zijn
zijn
voorkeurhand kennen
45) Klein motorisch bewegen
46) Kennismaking met geschreven taal
10
ERVARINGSSITUATIES
11
POSITIEVE INGESTELDHEID
1. zich emotioneel goed voelen
2. zich als persoon iets waard voelen (zelfwaardegevoel)
3. zich als persoon present stellen
4. gemotiveerd zijn
5. zich vitaal en gezond voelen
6. plezier beleven
7. tot rust komen
8. zich geborgen voelen
9. zich verbonden voelen
10. interesse hebben voor anderen
11. nieuwsgierig zijn
12. initiatief nemen
13. betrokken bezig zijn
14. speels, onbevangen en creatief omgaan met de wereld
12
MOTORISCHE ONTWIKKELING
BEWEGINGSVORMEN
44. Grootmotorisch bewegen (verplaatsingsvormen,
hanteervormen, andere)
45. Klein motorisch bewegen (handen en vingers bewegen,
handvaardig zijn, spreken, mimiek, schrijven)
13
MOTORISCHE ONTWIKKELING
MOTORISCH COMPETENT WORDEN
46. Evenwicht bewaren
47. Lichaamsruimte aanvoelen en gebruiken (lichaamsruimte,
lichaamsgrenzen, opbouw vh lichaam, lichaamsassen,
lichaamshoudingen)
48. Lateraliteit en voorkeurslichaamszijde aanvoelen en
hanteren (aanvoelen lichaamshelften en afzonderlijk gebruiken,
voorkeurslichaamszijde, links, rechts)
14
MOTORISCHE ONTWIKKELING
49. dynamisch bewegen (bewegingen afremmen, snel
reageren, gedifferentiëerd bewegen, bewegingen timen, energie
doseren, tot rust komen)
50. aangepast bewegen in de ruimte (plaats, afstand,
bewegingsbanen)
51. aangepast bewegen in de tijd (duur, tempo, tijdsvolgorde,
ritme en metrum)
52. fysieke fitheid verwerven (snelheid, uithouding, kracht,
spiersoepelheid)
15
GELINKTE ONTWIKKELINGSDOMEINEN
Afhankelijk van de activiteit :
• Zintuiglijke ontwikkeling
• Denkontwikkeling
• Taalontwikkeling
• Ontwikkeling van de zelfsturing
• Emotionele ontwikkeling
• Sociale ontwikkeling
• Morele ontwikkeling
• Muzische ontwikkeling
16
PRAKTIJKOPDRACHT
Kruis aan op welke dominante motorische
ontwikkelingsaspecten volgende danslesje voor kleuters gericht
is :
grootmotorisch bewegen
kleinmotorisch bewegen
evenwicht bewaren
lichaamsruimte aanvoelen en hanteren
lateraliteit en voorkeurslichaamszijde aanvoelen en
hanteren
dynamisch bewegen
aangepast bewegen in de ruimte
aangepast bewegen in de tijd
fysieke fitheid verwerven
17
MOGELIJKE OPLOSSING
grootmotorisch bewegen
kleinmotorisch bewegen
evenwicht bewaren
lichaamsruimte aanvoelen en hanteren
lateraliteit en voorkeurslichaamszijde aanvoelen en
hanteren
dynamisch bewegen
aangepast bewegen in de ruimte
aangepast bewegen in de tijd
fysieke fitheid verwerven
18
LEERPLAN BEWEGINGSOPVOEDING VVKBAO
Geeft concrete richtlijnen en suggesties
om de totale persoonlijheidsontwikkelng
van kinderen te begeleiden via
bewegingsopvoeding
- verouderd
+ ontwikkelingslijnen en veel ideeën
Er is een nieuw leerplan in de maak
19