mythe EN must! - Vereniging Sociale Verhuurders Haaglanden

Sociale samenhang mythe of must?
Paul van Soomeren
DSP-groep Amsterdam/Rotterdam
www.DSP-groep.nl
Nuttig
www.WMOindebuurt.nl
www.invoeringWMO.nl
VWS-programma’s
• WMO in de buurt (sociale samenhang en leefbaarheid)
• Welzijn Nieuwe Stijl
Sociale samenhang: ‘handen
en voeten geven’
Opvallend
Sociale samenhang en leefbaarheid: 1ste
prestatieveld Wmo
Leefbaarheid: 5de prestatieveld BBSH
•Is het een probleem dan?
•Moeten we het aanpakken
Ja: waarde ontw., prettiger/leuker, veiliger
Nee: moet gemeente doen, of welzijnswerk
Corporaties en Gemeenten samen!
Welzijnswerk kan je inhuren hoor!
Boekje met 10 misvattingen/gangbare uitspraken +
de discussie hier snel verwerkt
1.
Iedereen weet toch wel wat met sociale samenhang wordt
bedoeld!?
2.
Het gaat helemaal niet goed met de sociale samenhang in
Nederland, mensen hebben niets meer voor elkaar over!
3.
Meer sociale samenhang in buurten doet de druk op
voorzieningen afnemen
4.
De bossen uit, de wijken in!
5.
De wijk/buurt is een prima startpunt
voor bevorderen van sociale samenhang
Iedereen weet toch wel wat met sociale
samenhang wordt bedoeld?
• “De betrokkenheid van mensen onderling, organisaties, bredere
sociale verbanden, de samenleving als geheel.”(SCP)
• “Verbinden”(RMO)
•
•
•
•
Contact (praatje)
Samen dingen doen (verjaardag, sport)
Sociaal netwerk, steun (luisterend oor, oogje in zeil, pannetje soep)
Betrokkenheid bij buren, buurtgenoten (ons kent ons)
• Gedeelde normen, regels omgangsvormen
• Feitelijk gedrag (groeten, contact, steun)
• Beleving (gevoel; leefwereld/systeemwereld)
Kèn je dat meten dan …die leefbaarheid en sociale samenhang?
Tips voor de beleidspraktijk
• Gooi niet alles op één hoop
• Wijk/buurtanalyse: stel prioriteiten
• Gesprek met bewoners (leefwereld, bewoner als producent), begin
met dit gesprek en NIET met het achter jouw bureau verzinnen van
activiteiten
• Achter de voordeur (analyse/inventarisatie en dan pas aanpak)
• Verzin van te voren hoe een activiteit zou kunnen werken (als
…dan)
Het gaat niet goed
met ‘de’ sociale samenhang in Nederland
Cultuurpessimisten
Individualisering
Lossere sociale verbanden &
verzakelijking
Niets meer voor elkaar over
Optimisten
Individualisering blijft beperkt
Informele hulp blijft
Lichte gemeenschappen: minder van
meer
Tips voor de beleidspraktijk
• Bewust van vooronderstellingen
• Waak voor de selffulfilling prophecy
• Verschillende uitingsvormen
– Traditionele vormen
– Eigentijdse invullingen
• Denk na over vormgeving en maak één
dekkend systeem (stop de beleids buitel spaghetti!)
– Gemeente wijk/buurtaanpak
– Corporatie van complexbeheer naar wijk/buurtaanpak
– Rol welzijnswerk (opbouwwerk en maatschappelijk werk)
Meer sociale samenhang in buurten en wijken
vermindert de druk op voorzieningen
Wmo: langer zelfstandig wonen
• Kwetsbare mensen iets
groter beroep op voorzieningen
•
•
•
•
Burenhulp ≠ mantelzorg
Buren: vriendelijkheid op afstand
Eenvoudige wederzijdse dienstverlening
Latente contacten
Tips voor de beleidspraktijk
•
•
•
•
Realistische verwachtingen
In de buurt ≠ voor/door de buren
Weet waar mensen met beperkingen zitten
Gerichte acties nodig
• Kerken en moskeeën
• Achter de voordeur (corpo’s)
• Burenhulpcentrales
• Van Harte restaurants
• Politie
• Middenstand (vergeet de kapper niet!)
•… en nog veel meer (brei-taartclub, en ….)
Herstructurering
•
•
•
•
Sloopt de sociale samenhang (of juist niet)?
Nieuwe buurt, nieuw woonmilieu
Maar hoeveel bewoners komen terug?
… en wie zijn dan dus DE bewoners (de nieuwe of de
oude bewoners)?
• Herstructurering is een fysiek en een sociaal proces.
Maar jullie benadering is fysiek.
• Denk na voor/tijdens/na
• ‘Sociaal’ is vooral nodig voor en na
De bossen uit, de wijken in!
• Vermaatschappelijking
sociaal isolement
• Kwetsbare groepen
Ouderen, lichamelijke beperking, verstandelijke beperking,
psychiatrische achtergrond
•
Ouderen
Niet allemaal kwetsbaar
•
Lichamelijke handicap
Gewaardeerd en gezien + steun bij maatschappelijke participatie
•
Psychiatrische achtergrond
Klein netwerk + niet geaccepteerd
•
Verstandelijke handicap
Liever tussen eigen mensen
Kwetsbaarheid= sociale kwetsbaarheid
De wijk/buurt is een prima startpunt voor het
bevorderen van sociale samenhang
Impliciet zeggen jullie: jaaaaaaa!
• Buurt/wijk als sociale gemeenschap
Wereld, wijk, buurt, complex, portiek, huis&tuin
• Belang buurt/wijk varieert naar levensfase
WRR: Kinderwagens en rollators
Levensfase en leefstijl (ik geel, ega rood en dan krijg je …)
Van heterogene wijken naar OSM
• Woonruimteverdeling
• Werkt dat wel?
• Door schaarste negatief kiezen
• Ruilen kan niet (of wel?)
• Punten kwijt
• Niet iedereen wil wat met de wijk
buurtidentificatie ca. 25%
geen identificatie 25-35%
Levensstijl en levensfase
Meer naar woonmilieus
Buurt als startpunt voor wie?
Hanteerbaar schaalniveau professionals (dus maak
een dekkend systeem ipv spaghetti)
Tips
• Niet iedereen doet mee
• Mensen zonder kinderen
• Wijkplatforms: proto-ambtenaren
• Zoek de samenwerking gemeente/andere professionals
• In gesprek met bewoners: persoonlijk contact – investeren
• Welzijnswerk
Wat mij opvalt: technocratische visie
(complex denken)
Normale mensen denken ‘kleiner’: buren,
Portiek, achtertuin en pleintje.
Totale mix versus dambord model
Organiseer de systeemwereld
Werk in/met de leefwereld
• Een dekkend lokaal systeem: gemeentelijke wijk/buurtaanpak
• Iedereen past de eigen indelingen hierbij aan (corpo, politie, zorg, etc.)
• Afstemming per gebied door de systeemwereld (van bobo tot
uitvoerder)
• Beleidscyclus afstemmen: analyse, doelen, plan, aanpak, evaluatie
• Goede link naar politiek/bestuurlijk niveau (raad/college)
• Doorzettingsmacht bij aangewezen uitvoerder (straatcoach)
• Accounthouders voor zware multi probleem huishoudens (hard en
zacht)
• Goed inpluggen op de leefwereld; dat is meer dan inspraak en
participatie! Denk klein en niet technisch (in) complex
Sociale samenhang:
mythe EN must!
Dank voor uw aandacht
Vragen en discussie
www.DSP-groep.nl
www.WMOindebuurt.nl