Niet alleen eten, maar ook drinken monitoring van bodemvocht- en grondwaterkwantiteit door de Vlaamse Milieumaatschappij Bodemvocht en grondwater De VMM monitort het watersysteem onder haar bevoegdheid waaronder bodemvocht- en grondwaterkwantiteit belangrijke ecosysteemdiensten van de bodem die snel veranderen (i.v.m. nutriënten, organische stof,…) opvolging is een uitdaging Bodemvocht en grondwater Belang voor landbouw: Bodemvocht = voor gewas direct toegankelijk waterreservoir Ook grondwater is een bron van water: capillaire nalevering Maar ook voor bodemvocht is trop teveel Het Bodemvochtmeetnet De Vlaamse Milieumaatschappij voelt nattigheid Vlaams meetnet bodemvocht Bestaande toestand: 4 locaties Vlaams meetnet bodemvocht Toekomst (2016): 24 locaties 2 types sensoren: • contactsensor: lokaal bodemvocht op ≠ dieptes • COSMSOS-sensor: gebiedsgemiddeld bodemvocht Ø 300m Vlaams meetnet bodemvocht Toekomst: 24 locaties 2 types sensoren: • contactsensoren: lokaal bodemvocht op ≠ dieptes • COSMSOS-sensor: gebiedsgemiddeld bodemvocht Ø 300m Vlaams meetnet bodemvocht Koppeling aan satellietbeelden: gebiedsdekkend beeld SWI: Soil Water Index + afwijking van normale toestand Rapportering gegevens Real-time: www.waterinfo.be Rapportering gegevens Maandelijks rapport: “Toestand van het watersysteem” Duiding: Hoe uitzonderlijk is de huidige situatie? Kadering in algemene situatie watersysteem De grondwaterstandsindicator Staat het grondwater hoog of laag? Waar gaat de grondwaterstandsindicator over? Schommeling van de watertafel door wisselende weersomstandigheden Waar gaat de grondwaterstandsindicator over? Schommeling van de watertafel door wisselende weersomstandigheden Indicator gaat over gebieden met ondiepe watertafel Watertafel heeft invloed op bodemvocht in wortelzone en dus op groei van gewassen Overal buiten heuvelstreken, in heuvelstreken alleen in valleien Watertafel met seizoenale schommelingen, extremen variëren van jaar tot jaar (Infiltratie)gebied met diepe watertafel NIET in indicator Beweging van water door onverzadigde bodem duurt lang (jaren) Effect van het weer op de watertafel: geen seizoenaal patroon, meer uitgesmeerd in de tijd Grondwaterdroogte heeft geen impact op landbouw Niet opgenomen in indicator! Hoe wordt de indicator bepaald? Maandelijkse peilmetingen op meetnet VMM Aangevuld met model en meteowaarnemingen Historische toestand versus toestand voor de tijd van het jaar, telkens t.o. voorbije 30 jaar Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakk en stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakk en stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakk en stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakk en stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal In juli was de grondwaterstand zeer laag voor de tijd van het jaar Toestand voor de tijd van het jaar (eind oktober) Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal In juli was de grondwaterstandEind zeeroktober laag was de voor de tijd van het jaar grondwaterstand normaal tot zeer laag https://dov.vlaanderen.be/dovweb/html/grondwaterstandindicator.html (statische kaart) https://www.dov.vlaanderen.be/portaal/?module=public-bodemverkenner#ModulePage (dynamisch – zie demo) Verwachting voor volgende maand Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal In juli was de grondwaterstandInzeer laag werden op weinig november voor de tijd van het jaarzeer lage/hoge peilen plaatsen verwacht https://dov.vlaanderen.be/dovweb/html/grondwaterstandindicator.html (statische kaart) Verwachting voor volgende maand Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal In juli was de grondwaterstandInzeer laag werden op weinig november voor de tijd van het jaarzeer lage/hoge peilen plaatsen verwacht https://dov.vlaanderen.be/dovweb/html/grondwaterstandindicator.html (statische kaart) Praktische tools Vlaamse Milieumaatschappij waterinfo.be dov.vlaanderen.be Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Bodemverkenner Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek KnowSoil: een handige tool voor uw bodem! Vlaamse Landmaatschappij Demetertool: slim bemesten én een betere bodem Het Bodemvochtmeetnet www.waterinfo.be www.waterinfo.be Instelbaar dashboard: overzicht kaart + grafieken Metingen bodemvocht: grafieken, downloaden gegevens Vergelijking gegevens vorige jaren: hoe uitzonderlijk is de huidige situatie? De grondwaterstandsindicator DOV Bodemverkenner www.dov.vlaanderen. be Open bodemverkenner https://www.dov.vlaanderen.be/portaal/?module=public-bodemverkenner#ModulePage Ga naar ‘Kaartlaag kiezen’ Klik op tabblad ‘Ondergrond’ Vouw het thema ‘Grondwateronderzoek’ open Vink de Grondwaterstandsindicator aan Vul het adres in en klik op ‘Ga naar’ Check of de ‘I’ knop bovenaan het beeld actief is Klik op de put waarvoor je de toestand wil kennen De informatie over die put verschijnt onderaan Klik op ‘Grafiek’ om de tijdsreeks voor die put te zien Klik op ‘Tijdsreeks’ om de achterliggende data te downloaden