Zenuwstelsel Onderdelen van de hersenen Zenuwstelsel • C.Z.S. hersenen en ruggenmerg • Tussen schedelbotten en hersenen: – 3 hersenvliezen • De binnenste: veel bloedvaten • Tussen binnenste en middelste vlies: veel vocht. • Buitenste vlies harder en daar omheen een schedel Hersenen • Hersenholte in centrum van hersenen: gevuld met vocht. Staat in verbinding met ruggenmergkanaal. • Bloedvaten in binnenste hersenvliezen zorgen voor ononderbroken toevoer van glucose en O2. • Alleen bepaald aantal stoffen kan vervoerd worden in deze bloedvaten: glucose, aminozuren en zuurstof. Andere stoffen: tegengehouden. • Niet alle schadelijke stoffen worden tegengehouden • Nicotine en alcohol bereiken hersenen wel Hersenen • Grote hersenen: – Linker hersenhelft en rechter hersenhelft. Verbonden door hersenbalk. Axonen lopen hierdoor van ene kant naar andere kant. – Binnenste deel is wit (myeline). – Buitenste deel is grijs zenuwcellen met korte axonen en sterk vertakte dendrieten. Veel verbindingen mogelijk. Hersenen • Kleine hersenen: – Handhaving evenwicht, coördinatie en timing van bewegen. Vooral info afkomstig ogen en evenwichtorgaan veroorzaakt activiteit in de kleine hersenen. Signalen naar spieren, goede beweging. – Door optillen van arm, ligging van zwaartepunt verandert in je lichaam. Bepaalde spieren moeten worden aangespannen om te blijven staan. Hersenen • Hersenstam: – Veel essentiële processen die ervoor zorgen dat je in leven blijft worden geregeld in de hersenstam. – Ademhalen, bloeddruk regulatie, hartwerking, peristaltische beweging maag en darmen en slaap- waak ritme. bijv. Reflexen als hoesten, niezen, pupil, draaien van hoofd in richting van geluid en reflexen van de buikspieren. • In het verlengde merg (onderste deel van hersenstam) neuronen van linker en rechterhelft van het ruggenmerg kruisen elkaar. Sensorische neuronen van linker lichaamshelft zijn verbonden met rechterhersenhelft. Enz. Ruggenmerg • Ruggenmerg: – Via ruggenmerg veel informatie verstuurd. Naar en van hersenen. – Tussen de wervels springen telkens een linker- en een rechterzenuw. In totaal 32 paar. De tak aan de rugzijde heeft een verdikking: spinale ganglion. Hierin liggen cellichamen van sensorische zenuwcellen. Cellichamen van motorische zenuwcellen liggen in de grijze stof. Ruggenmerg • In witte deel (buitenste deel ) van ruggenmerg: axonen. Deze lopen in verticale richting door het ruggenmerg. Myeline veroorzaakt deze kleur. • Het binnenste weefsel is grijs: cellichamen van motorische zenuwcellen, schakelcellen en dendrieten. • Het ruggenmerg is een belangrijke geleidingsbron. Reflex • Sensorische informatie uit het ruggenmerg wordt direct overgebracht op motorische zenuwcellen. Tegelijkertijd wordt de info ook naar de hersenen doorgegeven en daar verwerkt. • Reflex is dus een onwillekeurige en zeer snelle reactie op een prikkel die grotendeels volgens vaste banen verloopt. Dit is een reflexboog. – 1. zintuigcel of receptor vangt prikkel op en zet het om in elektrische signalen – 2. conductor, sensorische zenuwcel-schakelcel-motorische zenuwcel – 3. effector: spier/klier die signalen omzet in handelingen Reflex • Kniepeesreflex, achillespeesreflex, bewegingen van geslachtsorganen, legen van darm en blaas. • Reflexen van het hoofd lopen via de hersenstam i.p.v. ruggenmerg.