Samenvatting“Organenencellen”BiologievoorjouBrugklas6eeditie 3.1 Vangrootnaarklein: • • • • • Organisme =levendwezen Orgaanstelsel =groepvansamenwerkendeorganen(bijv.ademhalingsstelsel, verteringsstelsel,skelet,bloedvatenstelsel,spierstelsel,zenuwstelsel) Orgaan =deelvaneenorganismemeteenofmeerderefuncties Weefsel =groepcellenmetdezelfdevormenfunctie(bijv.beenweefsel, spierweefsel,zenuwweefsel) Cel Torso=modelvanderompvaneenmens Middenrif=spierwanddieborstholteenbuikholtescheidt Bijveelweefselsligttussendecellendetussencelstof;ditisdoodmateriaal Orgaanstelsel: Skelet Spierstelsel Verteringsstelsel Ademhalingsstelsel Bloedvatenstelsel Zenuwstelsel Functie: Stevigheid,vorm,beschermingenbeweging mogelijkmaken Bewegen Voedselkleinermakenenopnemeninhetbloed Zuurstofopnemenenkoolstofdioxideafgeven aandelucht Vervoerenvanzuurstofenvoedingsstoffennaar despieren/organen.Afvoerenvan koolstofdioxideenafvalstoffen Informatievanjezintuigennaarjehersenen sturenenvanjeherseneninformatienaarje spierensturen 3.2 Microscooponderdelen: o o o o o o o o o o Oculair=bovenstelenswaarjedoorheenkijkt Tubus=buisdiehetlichtdoorlaatnaarhetoculair Revolver=draaischijfwaaraandeobjectievenzitten Objectief=lensaanderevolver Tafel=hierlegjehetpreparaatop Preparaatklem Diafragma=draaischijfdiedehoeveelheidlichtregelt Grote(stel)schroef=hiermeekunjegrofscherpstellen Kleine(stel)schroef=hiermeekunjefijnscherpstellen Statief=hiermeepakjedemicroscoopvast Biologiepagina.nl 3.3 Preparaat=voorwerpdatjebekijktonderdemicroscoop Eenpreparaatbestaatuit: • • Voorwerpglas,metdaarophetgeenjewiltbekijkenineendruppelvloeistof Dekglas 3.4 Deplantaardigecelbevat: 1) Celkern>regeltallesindecelenbevatDNA § Kernplasma=vloeistofindecelkern § Kernmembraan=vliesjeomdecelkern 2) Cytoplasma>vloeistofincelmetopgelostestoffen 3) Celmembraan>vliesjeomceldatboelbijelkaarhoudt 4) Vacuole>blaasjegevuldmetvochtdatzorgtvoorstevigheidvandecel 5) Celwand>stevigelaagomdecelheen(=tussencelstofdusgeenonderdeelvandecel) 6) Plastiden=korrelsinhetcytoplasma.3soorten: 1) Bladgroenkorrels>zitteningroenedeelvandeplant>fotosyntheseuitvoeren 2) Kleurstofkorrels>gevenrode/oranje/gelekleuraanbloemofvrucht 3) Zetmeelkorrels>kleurloosenzitzetmeelinopgeslagen Plastidenkunnenvanhetenetypenaarhetandereovergaan.Bijv.rijpenvantomaat: bladgroenkorrelsverandereninkleurstofkorrels Organellen=delenvandecelmeteeneigenfunctie Eendierlijkecelbevat: • • • Celkern(kernplasmaenkernmembraan) Cytoplasma Celmembraan Enbevatgeen: • • • Plastiden Celwand(dusookgeenintercellulaireruimte) Vacuole 3.5 Incelkernàchromosomenzichtbaartijdensdelencel Chromosomen=dunnedradenincelkern,diebestaanuithetDNAmeterfelijkeinformatieenalles regelenwaterindecelgebeurt DNAbevatdeinformatievanerfelijkeeigenschappen Biologiepagina.nl DNA: - Gebouwdalseenwenteltrap BestaatuitdelettersA,T,CenG Bestaatuittweestrengentegenoverelkaar,waarbijAaltijdtegenoverTzitenCtegenoverG Gen=stukjevanDNAmetinfovan1erfelijkeeigenschap 3.6 Niveausvandebiologievankleinnaargroot: - Molecuul=Kleinstebiologischeeenheid Cellen Weefsel=Groepcellenmetdezelfdevormenfunctie Organen=Deelvaneenorganismemeteenspecifiekebouwenfunctie Orgaanstelsel=Groepvansamenwerkendeorganendiesameneenfunctieuitvoeren Organisme=Eenlevendwezen Populatie=Groepindividuenvandezelfdesoortdieineenbepaaldgebiedlevenenzich onderlingvoortplanten Ecosysteem= Eenbepaaldgebiedmetalledaarinlevendeorganismenendeoverige invloeden Biosfeer= Hetgeheelvanalleecosystemenopaardesamen Nietindesamenvatting:extrabasisstof3.7en3.8 Biologiepagina.nl