STUDIEPLAN THERAPEUTISCHE VORMING HBO 0 Voorstellen en motivatie van de auteur 0.1 Opbouw van de opleiding 0.2 Thema’s 1 Het natuurgeneeskundig therapeutschap in Nederland 1.1 Natuurgeneeswijzen in historisch perspectief 20e eeuw 1.2 Kijk op gezondheid en ziekte Het reguliere model Het christelijke model Het medische model Het holistische model 1.3 1.3.1 1.3.2 1.3.2.1 1.3.2.2 1.3.2.3 Indeling in ziekten Reguliere indeling in ziekten Natuurgeneeskundige indeling in ziekten De homotoxineleer van Reckeweg LEM-systeem Miasma’s De diverse miasma’s 1.4 1.4.1 Registratie en wetgeving Het CAM-register Achtergrond en terminologie 1.4.2 Wetgeving en alternatieve geneeswijzen 1.4.2.1 De wetgeving in de lidstaten van de Europese Unie anno 2009 1.4.3 Wetenschap en onderzoek 1.4.4 De kijk van artsen op natuurgeneeswijzen 1.4.5 Recht op eigen lichaam 1.5 Betekenis van de ontwikkelingen voor huidige en toekomstige therapeuten 2 Maatschappelijke beeldvorming van de cliënt 2.1 Ontwikkelingen van het onderwijs in de afgelopen tweehonderd jaar 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6 2.2.7 2.2.8 Andere stromingen binnen de mazen van de wetgeving Montessori-onderwijs De Vrije School van Rudolf Steiner De Daltonschool De Jenaplanschool Ervaringsgericht onderwijs Ontwikkelingsgericht onderwijs Nutsonderwijs De eerste en tweede fase sinds 1968 Zelfsturing en zelfstandigheid van de student in de tweede fase Competentiegericht onderwijs Zelfstandigheid op de universiteiten en hogescholen 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 Technische, medische en ethische ontwikkelingen De 19de eeuw De 20ste eeuw Sociale ontwikkelingen D:\317520556.doc -1- 3 De therapeuten en de huidige ontmoetingen 3.1 De cliënt 3.2 De collega 3.3 De opleiding Therapeutische vorming 3.4 Bij- en nascholing 3.5 Beroepsidentiteit Uitgangspunten hbo-therapeut 4 Visie van het Oosten op ontwikkeling en groei 4.1 De psychologie van het ontwaken 4.2 Boeddha 4.3 Het confucianisme Menselijkheid (Ren) Kinderlijke gehoorzaamheid (Xiao) Rechtvaardigheid (Yi) Fatsoen (Li) Trouw (Chun) Wederkerigheid (Shu) 4.4 Het taoïsme 4.5 De I Tjing 4.6 Wat is nu de visie van het Oosten? 5 Samensmelten van Oosten en Westen 5.1 Westerse ethiek en oosterse filosofie 5.2 Verbinding in een integrale geneeswijze 5.3 5.3.1 5.3.2 Psychosomatiek in analyse Analysemodel van denken naar doen Psychosomatiek nader verklaard 6 Visie op het therapeutschap 6.1 Visie op natuurgeneeskunde 6.2 Toelichting visie op natuurgeneeskunde Professioneel handelen Samenwerken Persoonlijke groei en ontwikkeling 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4 Visie van het westen op ontwikkeling en groei Waarden en normen Ethiek en moraal Twee hoofdstromen van ethiek Waarover gaat ethiek? 6.4 Deugden binnen het ethos van de hulpverlener D:\317520556.doc -2- 6.4.1 6.4.2 6.4.3 6.4.4 Integriteit Mededogen Moed Liefde Morele kwaliteiten 7 Funderen / aarden / aandacht voor het lichaam 7.1 7.1.1 7.1.2 Fundering Zelfbehoud Zijn en worden 7.2 7.2.1 7.2.2 Lichamelijk niveau Anatomie en fysiologie Cellen en weefsels Homeostase Osmotische druk Bloed Ingewanden Motorisch stelsel Spieren Beenderen Bijnieren Pathologie van ons fundament 7.3 Emotioneel 7.4 Mentaal 7.5 Spiritueel 7.6 Fundering in relatie tot de universele grondgedachten van het therapeutschap Menselijke kwaliteiten Universele waarden Universele normen 7.7 Drijfveren, waarden en normen Het kiezen van de inspiratiebronnen/ drijfveren Inspiratiebronnen / drijfveren Waarden Normen 7.8 7.8.1 7.8.2 Verstevigen van je fundament Zorg voor jezelf Kracht en disbalans bij de kwaliteiten van de fundering Gezondheid Realisatie Zuiverheid Voortbestaan 8 Afstemming 8.1 8.1.1 8.1.2 Afstemming niet vanzelfsprekend Zelfvoldoening Voelen en gewaarworden 8.2 8.2.1 Lichamelijk niveau Anatomie en fysiologie De buik De uitscheiding D:\317520556.doc -3- 8.2.2 De geslachtsorganen De vrouwelijke geslachtsorganen De mannelijke geslachtsorganen Vloeistoffen Sperma Urine Pathologie van de afstemming 8.3 Emotioneel niveau Gezond schuldgevoel Ongezond schuldgevoel 8.4 Mentaal niveau Schuldgevoelens als rookgordijn 8.5 Spiritueel niveau 8.6 8.6.1 8.6.2 Afstemming in relatie tot de diagnostische fase van het therapeutisch proces Empathie en effectieve natuurgeneeswijze Non-dualiteit als voorzichtig uitgangspunt De grondregels van het helperschap 8.7 Van instinct tot intuïtie 8.8 8.8.1 Versteviging van de afstemming Ombuigen van het schuldgevoel Verschil tussen schuld- en schaamtegevoelens Kracht en disbalans van de kwaliteiten bij de afstemming Intimiteit Samenwerken Geborgenheid Verantwoordelijkheid 8.8.2 9 Transformeren 9.1 9.1.1 9.1.2 Transformatie Zelfbepaling Willen en bepalen 9.2 9.2.1 9.2.2 Lichamelijk niveau Anatomie en fysiologie Onderrug Maag Lever Galblaas/gal Alvleesklier Milt Spieren Autonoom zenuwstelsel Sympathisch zenuwstelsel Parasympathisch zenuwstelsel Pathologie van de afstemming 9.3 Emotioneel niveau 9.4 Mentaal niveau 9.5 Spiritueel niveau 9.6 Afstemming in relatie tot de inhoudelijke bepaling van het behandelplan D:\317520556.doc -4- 9.6.1 9.6.2 9.6.3 9.7 9.7.1 9.7.2 9.7.3 9.7.4 10 Macht Negativiteit Macht is energie Lichaamstaal Authenticiteit Onmacht oftewel machteloosheid Verstevigen van de transformatie Moed Keuzes Kracht en disbalans bij de kwaliteiten van het transformeren Moed Macht Actie Onschuld Trauma Vertrouwen Beweging De wereld is beweging Balanceren 10.1 Balans 10.1.1 Zelfacceptatie 10.1.2 Houden van en waarderen 10.2 Lichamelijk niveau 10.2.1 Anatomie en fysiologie Borstkas Bronchi Longen Aderen Slagaderen Aorta Bloeddruk Bloedsomloop Buikholte Hart Ribben Huid 10.2.2 Pathologie van het balanceren 10.3 Emotioneel niveau 10.3.1 Soorten verdriet Kort verdriet Lang verdriet Eeuwig verdriet 10.3.2 Vorm geven aan liefde Verlies anderen niet uit het oog Creëer nabijheid Word een aanrakel Relativeer en toon humor Waardeer en ontvang Wees aardig! 10.4 Mentaal niveau 10.5 Spiritueel niveau 10.6 Balanceren in relatie tot waardering van de mogelijkheden tot behandeling D:\317520556.doc -5- 10.6.1 Evenwicht, liefde en relaties Besef dat je liefde nodig hebt Vind balans tussen geven en nemen Gun de ander het plezier van ‘liefde geven’ Versterk de relaties die je hebt Sta open voor verrassingen Verwen jezelf Durf liefde te ontvangen Ja, ik accepteer 10.6.2 Compassie 10.6.3 Mededogen 10.7 10.7.1 10.7.2 10.7.3 Versteviging van de balans Zelfbespiegelend bewustzijn De spirituele code van de SNU Kracht en disbalans bij de kwaliteiten ten behoeve van de balans Onvoorwaardelijkheid Rechtvaardigheid Genegenheid Vraag en aanbod Herstellen 11 Creatie 11.1 Creëren 11.1.1 Zelfexpressie 11.1.2 Communicatie en creativiteit 11.2 Lichamelijk niveau 11.2.1 Integrale anatomie en fysiologie De toppen van de longen Keel/hals Schildklier Bijschildklieren 11.2.2 Integrale pathologie van de afstemming 11.3 Emotioneel niveau 11.4 Mentaal niveau 11.5 Spiritueel niveau 11.6 11.6.1 11.6.2 11.6.3 Creëren in relatie tot de mogelijkheden tot begeleiden Thema gecentreerde interactie (TGI) Creëren van je eigen werkelijkheid Aandacht in overdracht Vijf stemmen Communicatie Emotie Spreken en overtuigen Verzoening 11.7 11.7.1 11.7.2 11.7.3 11.7.4 Verstevigen van de creatie Mening Dialoog Uitingen van onze creatie Kracht en disbalans in de kwaliteiten van de creatie Communicatie Gevoeligheid Rebels D:\317520556.doc -6- Creëren Creativiteit 12 12.1 12.1.1 12.1.2 Reflecteren Reflecteren Zelfreflectie Zien en herkennen 12.2 Lichamelijk niveau 12.2.1 Integrale anatomie en fysiologie De epifyse Kleine hersenen Sensorisch stelsel 12.2.2 Pathologie van de reflectie 12.3 Emotioneel niveau 12.4 Mentaal niveau 12.5 Spiritueel niveau 12.6 Reflecteren in relatie tot het aanbieden van inzichten binnen het behandelingsproces 12.6.1 Patronen Het modelleren van een patroon 12.6.2 Visie en missie: van ontwikkelen tot ont-wikkelen Ont-wikkelen 12.6.3 Meervoudige intelligenties Indicator meervoudige intelligenties De acht verschillende intelligenties 12.7 12.7.1 12.7.2 12.7.3 12.7.4 12.7.5 Verstevigen van de reflectie Zelfreflectie Zelfreflectie met het reflectiemodel Rituelen? Alleen als ze ‘echt’ zijn Het spel van de illusie Kracht en disbalans in de kwaliteiten van de reflectie Zelfverwezenlijking Waarnemen Welvaart Verandering Verbondenheid 13 Begrijpen Begrijpen Zelfkennis Denken en weten 13.1 Lichamelijk niveau 13.1.1 Integrale anatomie en fysiologie De kleine hersenen Hersenvliezen Grote hersenen Hypofyse Hersenstam Hypothalamus De thalamus Amygdala 13.1.2 Integrale pathologie van het begrijpen 13.2 D:\317520556.doc Emotioneel niveau -7- 13.3 Mentaal niveau 13.3.1 Ontwikkeling van de mens in de afgelopen tweehonderd jaar Ontwikkeling van het denken Historisch perspectief Wat is denken? Vormen van denken 13.4 Spiritueel niveau 13.4.1 Spiritualiteit verbindt Oost en West 13.4.2 Hildegard von Bingen Haar visioenen Haar muziek Wilde en wijze vrouw Het bewandelen van een innerlijke weg 13.5 Begrijpen in relatie tot de creatie van mogelijkheden tot helder weten 13.5.1 De essentie van mystiek 13.5.2 Visie en ontwikkeling 13.6 Verstevigen van het begrijpen 13.6.1 Betekenisontwikkeling Fasen van betekenisontwikkeling 13.6.2 Het sprookje De vrije manier De zeven regels van het Europese sprookje 13.6.3 Zien wat is De mier en de eekhoorn kregen les van de zwaan 13.7 Kracht en disbalans in de kwaliteiten van het begrijpen Deskundigheid Bewustzijn Nieuwsgierigheid Grenzen Acceptatie Eindeloos Loslaten 14 Zingeving tijd voor de ziel Een subtielere werkelijkheid De ziel Heel-in(g) Een helder innerlijk weten Spiritualiteit in relatie tot sacrale ervaringen Religie en spiritualiteit Waar geloof ik nog in? 15 Integrale ontwikkeling 15.1 Waarden, leiderschap en veranderingen in het dynamisch model De acht vMemes worden verdeeld in twee groepen Beige - overleving Paars - geborgenheid Rood - macht en energie Blauw - orde Oranje - succes Groen - gemeenschap Geel - synergie Turkoois - holistisch leefsysteem Koraal - alles D:\317520556.doc -8- 15.2 Waarde van Spiral Dynamics voor het integraal therapeutschap 16 Integrale healing = therapeutschap 16.1 Integrale gezondheid Het lichaam Geestelijke gezondheid Sociale gezondheid De spirituele of existentiële gezondheid 16.2 De integrale praktijk 16.3 16.3.1 16.3.2 16.3.3 Wat is integraal volgens Ken Wilber? Het kwadrant vanuit ziekte bekeken Uitleg van een eenheid Het kwadrant van de integrale therapeut 17 Natural healing of natuurlijke genezing 17.1 De kernwaarden van de integrale therapeutische praktijk 17.1.1 Mensvisie integrale geneeswijzen 17.1.2 Vijf karakteristieken van omgaan met healing afgeleid van de oude Griekse kijk op geneeswijzen Holistisch Evolutionair Intentioneel Persoonsgericht Dynamisch 17.2 De integrale therapeut De integrale datamap De therapeut De cliënt De integrale relatie De integrale diagnose Het integrale behandelplan De therapeutische setting 18 Natuurlijk therapeutisch zijn 18.1 Vergiftigende therapeutische rollen 18.2 Therapeutische relatie in ontwikkeling 18.3 Mijzelf D:\317520556.doc -9-