Toon gehele stuk - Gemeente Heemstede

Collegebesluit
Collegevergadering: 16 december 2014
ONDERWERP
Resultaten Emovo 2013-2014
SAMENVATTING
De Elektronische monitor volksgezondheid (Emovo) brengt de gezondheid, welzijn en
leefstijl van jongeren in klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs in kaart en geeft voorlichting
aan deze jongeren. De GGD Kennemerland voert dit onderzoek elke vier jaar uit. In het
schooljaar 2013-2014 deden bijna 550 scholieren uit Heemstede mee via het invullen van
een online vragenlijst. De resultaten van dit onderzoek zijn onlangs aan de gemeenten
aangeboden.
BESLUIT B&W
1. Kennis te nemen van de uitslagen van het Emovo onderzoek schooljaar 2013-2014;
2. De resultaten betrekken bij de uitvoering van het beleid;
3. De in het kader van het Emovo onderzoek opgestelde rapportages op te vragen bij de
Haemstede Barger en College Hageveld;
4. Besluit ter kennisname te brengen van de commissie Samenleving (C stuk).
INLEIDING
Emovo is een elektronische monitor met als doel het in kaart brengen van gezondheid,
welzijn en leefstijl van jongeren in klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs en het geven van
voorlichting aan deze jongeren. De GGD Kennemerland voert dit onderzoek elke vier jaar
uit. In het schooljaar 2013-2014 deden bijna 550 scholieren uit Heemstede mee via het
invullen van een online vragenlijst. De resultaten van dit onderzoek zijn onlangs aan de
gemeenten aangeboden.
MOTIVERING
Gezondheid
De grote meerderheid van de leerlingen voelt zich gezond (84%).
Een vijfde van de leerlingen (21%) voelt zich psychisch ongezond. Zij geven bijvoorbeeld
aan zich vaak somber te voelen en in de put te zitten. Bij 13% van de scholieren komen
psychosociale problemen voor. Dit kunnen problemen zijn op het gebied van emoties,
gedrag, hyperactiviteit en problemen met leeftijdsgenoten. In het afgelopen jaar heeft 17%
van de leerlingen aan zelfdoding gedacht.
Ruim een vijfde van de scholieren (22%) heeft te maken (gehad) met een echtscheiding van
de ouders. Eén op de tien leerlingen (9%) heeft hier (nog) problemen mee. Bijna vier op de
tien scholieren (37%) hebben te maken (gehad) met langdurige ziekte, ziekenhuisopname of
geestelijke/ lichamelijke beperking van een gezinslid. Veertien procent van de leerlingen
heeft hier (nog) problemen mee.
Leefstijl
Bijna negen op de tien leerlingen (87%) zijn lid van een sportvereniging. Ruim drie kwart
(76%) beweegt gemiddeld minstens één uur per dag. De helft van de leerlingen (49%) zit
gemiddeld meer dan twee uur per dag voor de tv en/of achter de computer (niet voor
school).
Eén op de tien scholieren (10%) gaat minstens één dag in de week zonder ontbijt naar
school en voldoet daarmee niet aan de ontbijtnorm. Vier op de tien scholieren (39%) eten
dagelijks fruit. Ruim de helft van de leerlingen (53%) eet dagelijks groente.
641727
1/4
Collegebesluit
Collegevergadering: 16 december 2014
Dertien procent van de leerlingen rookt minstens één keer per week. Bij drie kwart van de
leerlingen (75%) wordt in huis nooit gerookt. In de afgelopen maand heeft ruim een derde
van de leerlingen (36%) alcohol gedronken. Van deze leerlingen zegt 36% dat hun ouders
het goed vinden dat zij alcohol drinken. Een kwart van de scholieren (26%) is bingedrinker,
wat wil zeggen dat zij in de afgelopen maand minstens één keer 5 of meer drankjes bij één
gelegenheid hebben gedronken. Eén op de tien scholieren (10%) heeft in de afgelopen
maand hasj of wiet gebruikt.
Seksualiteit
Veertien procent van de scholieren heeft geslachtsgemeenschap gehad. Hierbij gebruikt
46% van de leerlingen niet altijd een condoom.
Sociale media, gamen
Zes procent van de scholieren loopt risico op problematisch gebruik van sociale media. Zij
raken bijvoorbeeld gestrest als ze geen sociale media kunnen gebruiken. Vijf procent van de
scholieren loopt risico op problematisch gamen. Zij vinden het bijvoorbeeld moeilijk om met
gamen te stoppen.
Sociale en fysieke omgeving
Eén op de tien leerlingen (10%) wordt gepest op school. Vier procent wordt gepest via
internet (bijvoorbeeld WhatsApp, Facebook of Twitter).
Een kwart van de leerlingen (26%) is het afgelopen jaar slachtoffer geweest van een
strafbaar feit, zoals diefstal of vernieling. Een derde van de scholieren (34%) voelt zich wel
eens onveilig.
Verschillen tussen jongens en meisjes
Jongens voelen zich gezonder dan meisjes. Ook op het gebied van psychische gezondheid
zijn de verschillen significant. Ruim één op de vier meisjes (27%) voelt zich psychisch
ongezond. Bij jongens bedraagt dit percentage 15%.
Als het gaat om leefstijl is het opvallend dat veel meer meisjes dan jongens aangeven dat
hun ouders het goed vinden dat zij drinken.
Jongens computeren vaker en/of kijken tv gemiddeld > dan 2 uur per dag dan meisjes.
Verschillen tussen schooltype (Vmbo en Havo/VWO)
Van de 546 scholieren bezoeken 437 de Havo/VWO en 109 het Vmbo. Er is een significant
verschil in de uitslagen tussen deze twee groepen. De opvallendste zijn:
 Psychische gezondheid: 32% van de Vmbo leerlingen voelt zich ongezond en 27%
heeft psychosociale problemen. Ter vergelijking: 19% van de Havo/VWO leerlingen
voelt zich ongezond en 9% heeft psychosociale problemen.
 Ingrijpende gebeurtenissen: het aantal scholieren dat te maken heeft met
echtscheidingen ligt bij Vmbo leerlingen 11% hoger dan bij Havo/VWO leerlingen.
Een zelfde verschil is ook zichtbaar bij de groep leerlingen die te maken hebben met
geld- en inkomensproblemen van ouders.
 Bewegen: 91% van de Havo/VWO leerlingen is lid van een sportvereniging ten
opzichte van 74% van de Vmbo’ers.
 Roken: het aantal rokers onder Vmbo’ers is 14% hoger dan onder Havo/VWO’ers.
 12% van de Vmbo’ers loopt een risico op problematisch gebruik sociale media ten
opzichte van 4% van de Havo/VWO leerlingen.
 Het percentage van leerlingen dat zegt gepest te worden op school is onder
Vmbo’ers twee keer zo hoog als onder Havo/VWO leerlingen (16% t.o.v. 8%).
641727
2/4
Collegebesluit
Collegevergadering: 16 december 2014
Veranderingen in de tijd
Ten opzichte van de resultaten van Emovo 2009-2010 wijken de volgende resultaten
significant af:
GUNSTIGE ONTWIKKELINGEN
MINDER GUNSTIGE ONTWIKKELINGEN
Recent alcohol gebruik (-12%) en recent
bingedrinken onder tweedeklassers (-7%)
Regelmatig anderen pesten op school (-5%)
In afgelopen jaar slachtoffer geweest van
strafbaar feit (-9%)
Psychische ongezondheid (+7%)
Psychosociale problemen (+7%)
Afgelopen jaar aan zelfdoding gedacht
(+6%)
Vergelijking met regio Zuid-Kennemerland
De volgende resultaten voor Heemstede wijken af van de regio Kennemerland:
GUNSTIGE VERSCHILLEN
MINDER GUNSTIGE VERSCHILLEN
Lid van sportvereniging (+12%)
Minstens één keer per week roken (+4%),
vooral bij vierdeklassers (+7%)
Recent bingedrinken (+4%)
Recent hasj/wiet gebruik (+3%), vooral bij
vierdeklassers (+5%)
Voldoende beweging (+9%)
Dagelijks fruit (+5%), dagelijks groente
(+15%)
Acties naar aanleiding van de uitslag
Met name de scores bij leefstijl (alcohol) en psychische gezondheid baren ons zorgen.
In het beleidsplan sociaal domein zijn reeds acties op het gebied van depressie benoemd.
We zullen in dit kader het bovenstaande nadrukkelijk betrekken bij de uitvoering van de
ondersteuning door en via het CJG. Aanvullend wordt opgemerkt dat het CJG naar
verwachting op korte termijn zal worden uitgebreid met expertise op het vlak van de jeugd
geestelijke gezondheidszorg (Jeugd-GGZ).
Voor wat betreft de cijfers over alcoholgebruik is in dit opzicht het volgende relevant. In
Heemstede is onlangs door de raad het Preventie- en Handhavingsplan Drank en
Horecawet (PenH-plan) vastgesteld. In dit beleidsplan is uitdrukkelijk aandacht voor
alcoholmatiging door jongeren. Daarnaast wordt er ook in regionaal, in VRK/GGD verband
gewerkt aan een analyse van het probleem en een aanpak. De uitkomsten van het EMOVO
vormen voor ons een extra stimulans om uitvoering te geven aan de acties die zijn
opgenomen in het PenH-plan.
De hier gepresenteerde cijfers hebben betrekking op de Heemsteedse leerlingen. Als het
gaat om het aanbieden van preventieve activiteiten richt de gemeente zich veelal op de
Heemsteedse scholen. De door de GGD opgestelde rapporten in het kader van Emovo van
de scholen zijn echter niet openbaar. Haemstede Barger en College Hageveld zal verzocht
worden om inzicht te geven in de schoolresultaten, zodat de activiteiten van het CJG beter
afgestemd kunnen worden op de behoefte van deze scholen. De betreffende gegevens
zullen overigens wel vertrouwelijk behandeld worden.
COMMUNICATIE/BEKENDMAKING
De GGD heeft de resultaten op 2 december jl. openbaar gemaakt.
BIJLAGE
641727
3/4
Collegebesluit
Collegevergadering: 16 december 2014
Verseon 641564 Samenvatting Resultaten Emovo (met als bijlage tabellen: 641566).
641727
4/4