Dialoog Werkt! Persoonlijke effectiviteit bij conflicthantering en dialoog Doelstellingen Inzicht in de diverse wet- en regelgeving met in het bijzonder de gelijkebehandelingswetgeving Praktische handvaten over hoe om te gaan met personen die te maken krijgen met vermeende discriminatie en ongelijke behandeling Het voeren van een efficiënt beleid om gelijke behandeling en nondiscriminatie te bevorderen binnen het bedrijf of de organisatie 2 ADV Limburg Uitvoeren wet ADV 30 Limburgse gemeenten Professioneel & neutraal Onafhankelijk Klachtmelding en klachtbehandeling Voorlichting en (beleid-)advies Doorverwijzing http://www.facebook.com/AntidiscriminatievoorzieningLimburg http://nl.linkedin.com/company/anti-discrimatie-voorziening-limburg https://twitter.com/#!/ADVLimburg 3 Wat is conflict? Natuurlijk fenomeen met meerdere dimensies dat vaak een indicatie is voor verandering Intern conflict Verandering van attitude, gedrag en relaties Start van sociale interactie en ‘empowerment’ 4 Definitie en classificatie van conflict “interactie tussen individuen, groepen of organisaties waar ten minste een actor onverenigbaarheid ziet tussen zijn/haar denkwijzen, ideeën en gevoelens met anderen en zich gebonden voelt door een ander zijn actie(s)”. (Friedrich Glassl) intra-persoonlijke conflicten intra-groep conflicten inter-persoonlijke conflicten inter-groep conflicten 5 Conflict dynamiek Interactie tussen de verschillende actoren en oorzaken Pre-conflict Uitkomsten Confrontatie Post-conflict Crisis 6 Drijvende mechanismen achter conflict Drijvende mechanismen achter conflicten kunnen zowel alledaags zijn als betrekking hebben op een gehele maatschappij. Duidelijk is wel dat welk conflict ook speelt, de mechanismen erachter sterk aanwezig zijn en neigen naar destructie van een persoon of groep. Sneeuwbaleffect Verbreding Simplificatie Toenemende personificatie 7 ‘Escalatietrap’ van Glasl Rationele fase: Win/Win Emotionele fase: Win/Verlies Strijdfase: Verlies/Verlies 8 Conflict mapping Grafische weergave van conflicten Duidelijker beeld hoe te handelen Wat komt in het schema, wanneer en vanuit welk oogpunt? kies een specifiek moment in een specifieke situatie, waarbij verschillende overzichten vergeleken kunnen worden vanuit verschillende oogpunten. 9 Voorbeeld conflict mapping 10 Uitwerking conflict mapping Actor Hoe draagt hij/zij bij aan het probleem Wat zijn de persoon zijn/haar interesses, behoeftes en angsten binnen het conflict? Wat zijn de persoon zijn/haar beweegredenen om verandering te voorkomen? XX YY ZZ … 11 Attitudes en gedrag Attitude wordt voornamelijk gevormd door cultuur. Deze op zijn beurt beïnvloedt het gedrag dat vervolgens weer invloed heeft op een persoon zijn situatie. Problemen en gedrag worden uiteindelijk bepaald door een persoon of een groep zijn attitude. Identificatie van attitude, gedrag en context is een indicatie voor de benodigdheden en angsten die leven binnen het conflict het vergelijken van deze componenten voor elke actor leidt tot oplossing kies een specifiek moment in een specifieke situatie, waarbij verschillende overzichten vergeleken kunnen worden vanuit verschillende oogpunten. 12 De ABC driehoek Vroeg stadium: meer inzicht te verkrijgen in de motivaties van de verschillende personen of groepen Later stadium: identificeren van factoren die ingezet kunnen worden tijdens de interventie Elke driehoek die gebruikt wordt, kan ingevuld worden met de problemen die gerelateerd zijn aan de attitude, gedrag en context vanuit het gezichtspunt van de specifieke persoon of groep. Het vergelijken van de verschillende driehoeken op overeenkomsten en verschillen kan leiden tot de oplossing binnen het proces. 13 Uitwerking ABC driehoek Wanneer deze drie componenten geïdentificeerd zijn, is dit een indicatie voor de benodigdheden en angsten die leven binnen het conflict en worden deze geplaatst in het midden van het model. gedrag: ..... ….. ….. Attitudes: ..... ….. ….. Benodigdheden en/ of angsten van de actor context: ..... ….. ….. 14 Raamwerk voor conflicttransformatie De primaire taak van conflicttransformatie is niet het vinden van snelle oplossingen van directe problemen, maar het genereren van creatieve mechanismes die tegelijkertijd oppervlakkige problemen aanpakt als verandering brengt in onderliggende structuren en relatiepatronen. Twee stappen: positieve benadering richting het conflict Conflict naar een constructieve verandering brengen 15 Raamwerk voor conflicttransformatie Vind aansluiting bij de belevingswereld van een persoon of groep Analyseer de verschillende actoren die de verschillende (parallel) processen faciliteren Kijk naar het verleden (voor de wrijving begon) voor ervaringen, connecties en begrip 16 Verschillende typen conflicttransformatie Context (verandering in perceptie) Structureel (verandering in basale structuur) Actor (verandering van doel of aanpak) Probleem (herformuleren kernprobleem) Persoonlijk (verandering van persoon) 17 Van conflict naar dialoog Verbale communicatie: de overdracht (zenden en verzenden) van boodschappen. Feitelijk niveau Zelfreflectie Relationeel Uitstraling 18 Non-verbale communicatie Empatisch luisteren is een manier waarin men zowel informatie opneemt als response geeft op deze informatie met als doel gemeenschappelijk begrip en vertrouwen Vertrouwen en respect Informatieoverdracht Geeft ruimte Veiligheid Vermindering spanningsvelden 19 Handige tools parafraseren opsommingen nemen van perspectief ophelderen emotionele connectie empathie kijken door iemand anders ogen opsommen identificatie herhalen 20 Richtlijnen ‘Luister’ stadium Overtuiging stadium •Wat zijn mogelijke strategieën? •Wat is er theoretisch mogelijk? •Genereer brede ideën over wat er gedaan kan worden •Diagnoseer het probleem •Verdeel de problemen in categorieën • Opper oorzaken •Observeer wat er nog mist •Noteer barriès die nog opgelost moeten worden •Wat is er aan de hand? •Wat zijn de huidige problemen •Wat izijn de negatieve aspecten t.o.v. de geprefereerde situatie? analyse benadering probleem actie •Wat kan er gedaan worden? •Welke specifieke stappen ga ik nemen om met het probleem om te gaan? 21 Terugkoppeling Verwachtingen? Nuttig feedback leuk actief Vragen? kennis netwerk 22 Informatie en advies ADV Limburg www.advlimburg.nl College voor de Rechten van de Mens www.mensenrechten.nl 23