AANPASSINGEN EXAMENS 2009 TIJDVAK 1 VWO SCHEIKUNDE 1, 2 EXAMENOPGAVEN titelblad tekst "Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage." vervalt bladzijde 2 tekst "De onderzoeksresultaten van ... onderstaande twee diagrammen." aangepast: Het onderzoeksresultaat van de proef met bacteriën laat zien dat de concentratie glucose daalt van 1,03 mmol L/-1 naar 0,59 mmol L/-1 en dat daarbij de concentratie van Fe/2+ stijgt van 2,0 mmol L/-1 naar 12,6 mmol L/-1. tekst "Uit de diagrammen ... 24 elektronen vrijkomen." aangepast: Uit het onderzoeksresultaat kan worden afgeleid dat per molecuul glucose bij de halfreactie voor de omzetting van glucose tot koolstofdioxide, 24 elektronen vrijkomen. vraag 1 aangepast: Leg dit uit met behulp van gegevens uit het onderzoeksresultaat. Ga ervan uit dat de afname van de hoeveelheid glucose alleen wordt veroorzaakt door de reactie met Fe/3+ en dat de toename van de hoeveelheid Fe/2+ alleen wordt veroorzaakt door de reactie met glucose. bladzijde 3 vraag 5 aangepast: Laat de leraar op jouw aanwijzingen een schets maken van zo'n biobrandstofcel. Benoem de onderdelen van de cel en vermeld op de juiste plaats alle stoffen en oplossingen die worden gebruikt, evenals de bacteriën. Geef in je tekening ook aan wat tijdens de stroomlevering de positieve en de negatieve elektrode is. 1/3 bladzijde 4 tekst "1,2-Epoxypropaan is ... met de volgende structuurformule:" aangepast: 1,2-Epoxypropaan is een belangrijke grondstof voor verschillende soorten polymeren. Het is een cyclische koolstofverbinding met de volgende structuurformule: zie figuur 1 in de tekeningenband. eerste structuurformule = figuur 1 in de tekeningenband tekst "Een recent ontwikkelde ... propeen met waterstofperoxide:" aangepast: Een recent ontwikkelde methode om op industriële schaal 1,2-epoxypropaan te produceren, is gebaseerd op de reactie van propeen met waterstofperoxide: zie figuur 2 in de tekeningenband. tweede structuurformule = figuur 2 in de tekeningenband tekst "Op de uitwerkbijlage ... tussen twee stoffen." aangepast: Zie figuur 3 in de tekeningenband. In figuur 3 is de vergelijking van de laatste reactie onvolledig weergegeven. Deze laatste reactie is een reactie tussen twee stoffen. figuur in uitwerkbijlage = figuur 3 in de tekeningenband vraag 8 aangepast: Zie figuur 3 in de tekeningenband. Laat de leraar op jouw aanwijzingen de reactievergelijking in figuur 3 in de tekeningenband afmaken. Zet daarin boven 'stof X' de structuurformule van stof X. bladzijde 5 tekst "Het hiervoor beschreven ... van het 1,2-epoxypropaan." aangepast: Het hiervoor beschreven continue proces voor de bereiding van 1,2-epoxypropaan kan in een blokschema worden weergegeven. Zie figuur 4 in de tekeningenband. In figuur 4 is het gedeelte van dit continue proces weergegeven tot en met de afscheiding van het 1,2-epoxypropaan. figuur in uitwerkbijlage = figuur 4 in de tekeningenband vraag 10 aangepast: Zie figuur 4 in de tekeningenband. Laat de leraar op jouw aanwijzingen het blokschema in figuur 4 in de tekeningenband compleet maken door het plaatsen van nog twee blokken voor destillatieruimte 2 en destillatieruimte 3 en lijnen met pijlen voor de daarbij behorende stofstromen. - Zet bij de pijlen die de blokken verlaten de naam van de desbetreffende stof. - Zet bij de stofstroom van de reactor naar destillatie 1 en bij de stofstromen tussen de destillatieblokken geen namen van stoffen. - Ga ervan uit dat in het proces behalve 1,2-epoxypropaan geen andere stoffen dan water en methylmethanoaat worden gevormd. 2/3 bladzijde 6 tekst "De vetzuren die ... dit examen hoort." aangepast: De vetzuren die in Nenatal® zijn verwerkt, staan vermeld in tabel 1 in de bijlage die bij dit examen hoort. vraag 15 aangepast: Laat de leraar op jouw aanwijzingen de vergelijking maken van de reactie die optreedt bij het ontstaan van calciumpalmitaat in het darmkanaal. Noteer hierin de koolwaterstofrest van het palmitaat als C\x H\y met daarin de juiste getallen voor x en y. bladzijde 7 en 8: geen aanpassingen bladzijde 9 tekst "Bij het ijken ... als volgt uitziet." aangepast: Bij het ijken van het bleekwater wordt een ijkdiagram verkregen dat er schematisch als volgt uitziet. Zie figuur 5 in de tekeningenband. afbeelding = figuur 5 in de tekeningenband tekst bij "Bronvermelding" vervalt BIJLAGE: geen aanpassingen UITWERKBIJLAGE uitwerkbijlage vervalt 3/3