1. ------IND- 2014 0530 LT- NL- ------ 20141117 --- --- PROJET Ontwerp DE MINISTER VAN GEZONDHEID VAN DE REPUBLIEK LITOUWEN WIJZIGING VAN BESLUIT NR. V-895 VAN DE MINISTER VAN GEZONDHEID VAN DE REPUBLIEK LITOUWEN VAN 9 DECEMBER 2004 TOT GOEDKEURING VAN DE LITOUWSE HYGIËNENORM HN 105:2014 „POLYMERE BOUWPRODUCTEN EN POLYMEER MEUBELMATERIAAL” _______ 2014 nr. VVilnius 1. Ik wijzig besluit nr. V-895 van de minister van Gezondheid van de Republiek Litouwen van 9 december 2004 tot goedkeuring van de Litouwse hygiënenorm HN 105:2014 „Polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal” DE MINISTER VAN GEZONDHEID VAN DE REPUBLIEK LITOUWEN BESLUIT TOT GOEDKEURING VAN DE LITOUWSE HYGIËNENORM HN 105:2014 •„POLYMERE BOUWPRODUCTEN EN POLYMEER MEUBELMATERIAAL” Op basis van artikel 5 van de Wet inzake de productveiligheid van de Republiek Litouwen, lid 3, punt 1, van regeringsbesluit nr. 341 van 9 april 2008 van de Republiek Litouwen betreffende de bevoegdheid van de overheidsinstellingen ten aanzien van de vaststelling van de belangrijkste voorschriften van de bouw en technische bouwparameters op basis van de niveaus en categorieën van kenmerken van bouwwerken en bouwproducten: 1. Keur ik hierbij de Litouwse hygiënenorm HN 105:2014 „Polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal” (zie bijlage) goed. 2. Geef ik hierbij instructies aan de viceminister betreffende het gebied waarop controle over de uitvoering van het besluit moet worden verricht. 2. Bepaal ik hierbij dat dit besluit op 1 juni 2015 in werking treedt. Minister van Gezondheid GOEDGEKEURD bij besluit nr. V-895 van 9 december 2004 van de minister van Gezondheid van de Republiek Litouwen (Tekst van besluit nr. V- van ___________ 2014 door de minister van Gezondheid van de Republiek Litouwen) LITOUWSE HYGIËNENORM HN 105-2014 „POLYMERE BOUWPRODUCTEN EN POLYMEER MEUBELMATERIAAL HOOFDSTUK I TOEPASSINGSGEBIED 1. De Litouwse hygiënenorm HN 105:2014 „Polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal” (hierna de „hygiënenorm”) is van toepassing op polymere bouwproducten die in Litouwen op de markt worden gebracht en die bedoeld zijn om te worden gemonteerd, geïnstalleerd in nieuwbouw, in gerestaureerde en gerenoveerde woningen [4.9, 4.10], openbare gebouwen [4.9, 4.11] en panden met een soortgelijke doeleinde; alsook in industriële gebouwen [4.9] en panden met een soortgelijke doeleinde waarvoor strikte voorschriften gelden betreffende de chemische kwaliteit van de binnenlucht en betreffende het polymeer meubelmateriaal (met uitzondering van het meubelmateriaal dat wordt gebruikt voor buitenmeubilair). De hygiënenorm is opgesteld in overeenstemming met Richtlijn 98/34/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 juni 1998 betreffende een informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften (PB 2004. bijzondere uitgave, hoofdstuk 13, deel 20, blz. 337). 2. De hygiënenorm stelt de voorschriften voor veiligheid en gezondheid vast evenals de toelaatbare emissies van scheikundige stoffen afkomstig van polymere bouwproducten die in de Republiek Litouwen op de markt worden gebracht en die bedoeld zijn voor de afwerking van gebouwen en panden als vermeld in lid 1 van de hygiënenorm en voor polymeer meubelmateriaal (met uitzondering van meubelmateriaal dat wordt gebruikt voor buitenmeubilair). 3. De voorschriften van de hygiënenorm zijn verplicht voor rechtspersonen en natuurlijke personen, andere organisaties en hun afdelingen die polymere bouwproducten vervaardigen en op de markt brengen in de Republiek Litouwen en die bedoeld zijn voor de afwerking van gebouwen en panden als vermeld in lid 1 van de hygiënenorm en voor polymeer meubelmateriaal (met uitzondering van meubelmateriaal dat wordt gebruikt voor buitenmeubilair), die nieuwe woningen, openbare gebouwen en/of industriële gebouwen ontwerpen, renoveren, restaureren en bouwen, en panden uitrusten met de doeleinden als vermeld in lid 1 van de hygiënenorm, technisch bouwtoezicht uitoefenen en hun kennis van zaken aanwenden tijdens het bouwproject en die toezicht uitoefenen op de markt van polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal. HOOFDSTUK II VERWIJZINGEN 4. In de hygiënenorm wordt verwezen naar de volgende documenten: 4.1. Wet betreffende productveiligheid van de Republiek Litouwen; 4.2. Wet betreffende scheikundige stoffen en preparaten van de Republiek Litouwen; 4.3. Bouwwet van de Republiek Litouwen; 4.4. Verordening (EG) nr. 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (REACH), tot oprichting van een Europees Agentschap voor chemische stoffen, houdende wijziging van Richtlijn 1999/45/EG en houdende intrekking van Verordening (EEG) nr. 793/93 van de Raad en Verordening (EG) nr. 1488/94 van de Commissie alsmede Richtlijn 76/769/EEG van de Raad en de Richtlijnen 91/155/EEG, 93/67/EEG, 93/105/EG en 2000/21/EG van de Commissie (PB L 396 van 2006, blz. 1) (hierna de „REACHverordening”); 4.5. Verordening (EG) nr. 1272/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2008 betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels tot wijziging en intrekking van de Richtlijnen 67/548/EEG en 1999/45/EG en tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1907/2006 (PB L 353 van 2008, blz. 1) (hierna de „GHS-verordening”); 4.6. Verordening (EU) nr. 453/2010 van de Commissie tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (Reach) (PB L 133 van 2010, blz. 1); 4.7. Verordening (EU) nr. 305/2011 van 9 maart 2011 van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten en tot intrekking van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad (PB L 88 van 2011, blz. 5) (hierna „Verordening (EU) nr. 305/2011”); 4.8. Verordening (EU) nr. 528/2012 van 22 mei 2012 van het Europees Parlement en de Raad betreffende het op de markt aanbieden en het gebruik van biociden (PB L 167 van 2012, blz. 1) (hierna „Verordening (EU) nr. 528/2012”); 4.9. Besluit nr. 289 van 11 juni 2003 van de minister van Milieu van de Republiek Litouwen tot goedkeuring van technisch bouwvoorschrift STR 1.01.09:2003 „Classificatie van gebouwen volgens het geplande gebruik ervan”. 4.10. Besluit nr. 705 van 24 december 2003 van de minister van Milieu van de Republiek Litouwen tot goedkeuring van technisch bouwvoorschrift STR 2.02.01:2004 „Woongebouwen”. 4.11. Besluit nr. D1-91 van 27 februari 2004 van de minister van Milieu van de Republiek Litouwen tot goedkeuring van technisch bouwvoorschrift STR 2.02.02:2004 „Openbare gebouwen”. 4.12. Besluit nr. D1-656 van 5 september 2004 van de minister van Milieu van de Republiek Litouwen betreffende de lijst van gereguleerde bouwproducten; 4.13. Besluit nr. D1-612 van 26 augustus 2013 van de minister van Milieu van de Republiek Litouwen tot goedkeuring van technisch bouwvoorschrift STR 1.01.04:2013 „Beoordeling, toetsing en verklaring van stabiliteit van exploitatie-eigenschappen van bouwproducten zonder geharmoniseerde technische specificaties”. Aanwijzing van testlaboratoria en certificeringsinstanties ter „goedkeuring”; 4.14. Besluit nr. D1-379/4-273 van 25 juli 2005 van de minister van Milieu van de Republiek Litouwen en van de minister van Economische Zaken van de Republiek Litouwen tot goedkeuring van de regels ter beperking van „vluchtige organische stoffen die het gevolg zijn van het gebruik van oplosmiddelen in bepaalde soorten verf, vernis en producten voor het overspuiten van voertuigen”; 4.15. Besluit nr. V-362 van 10 mei 2007 van de minister van Milieu van de Republiek Litouwen tot goedkeuring van de Litouwse hygiënenorm HN 35:2007 „Maximale toegelaten concentratie van scheikundige stoffen (verontreinigende stoffen) in lucht binnenshuis”; 4.16. Besluit nr. V-890 van de minister van Gezondheid van de Republiek Litouwen van 7 oktober 2011 tot goedkeuring van de Litouwse hygiënenorm HN 85:2011 „Natuurlijk licht. Radiologische veiligheidsnormen” (hierna „Litouwse hygiënenorm HN 85:2001”); 4.17. LST EN 71-3:2013. „Veiligheid van speelgoed. Deel 3: migratie van bepaalde elementen” (hierna LST EN 71-3:2013); 4.18. LST EN 312:2010. „Spaanplaat. Specificaties” 4.19. LST EN 636:2012. „Triplex. Specificaties” 4.20. LST EN 13986:2005. „Houtachtige plaatmaterialen voor gebruik in de bouw. Eigenschappen, conformiteitsbeoordeling en merken”; 4.21. LST EN 622-1:2004. „Vezelplaten. Specificaties - Deel 1: Algemene eisen”; 4.22. LST EN 120:1999. „Houtachtige plaatmaterialen. Bepaling van het formaldehydegehalte. Extractiemethode genoemd perforatormethode” (hierna LST EN 120:1999); 4.23. LST EN 717-1:2004. „Houtachtige plaatmaterialen. Bepaling van de formaldehydeemissie. Deel 1: Formaldehyde-emissie volgens de kamermethode” (hierna LST EN-1:2004); 4.24. LST EN 717-2:2000. „Houtachtige plaatmaterialen. Bepaling van de formaldehydeemissie. Deel 2: Formaldehyde-emissie volgens de gasanalysemethode” LST EN 7172:2000/AC:2003. „Houtachtige plaatmaterialen. Bepaling van de formaldehyde-emissie. Deel 2: Formaldehyde-emissie volgens de kamermethode” (hierna LST EN-2:2000); 4.25. LST EN 12149:2002. „Wandbekleding op rollen. Bepaling van het afgiftegehalte aan zware metalen en aan bepaalde andere elementen, aan vinylmonomeerchloride, en aan formaldehyde”; 4.26. LST EN 15102:2007+A1:2011. „Decoratieve wandbekleding. Wandbekleding op rollen en panelen”; 4.27. LST EN 14041:2004. „Veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen. Essentiële eigenschappen”. LST EN 14041:2004/AC:2007. „Veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen. Essentiële eigenschappen”. 4.28. LST EN 10580:2012. „Veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen. Beproevingsmethoden voor emissie van vluchtige organische verbindingen (VOC) (ISO 10580:2010)”; 4.29. LST EN 14342:2013. „Houten vloeren en parket. Eigenschappen, conformiteitsbeoordeling en merken”; 4.30. LST EN 14411:2013. „Keramische tegels. Definities, classificatie, eigenschappen, conformiteitsbeoordeling en merken”; 4.31. LST CEN/TS 16516:2013. „Bouwproducten. Beoordeling van de afgifte van gevaarlijke stoffen. Bepaling van emissies naar binnenlucht”; 4.32. CEN/TR 16496:2013. „Bouwproducten. Beoordeling van de afgifte van gevaarlijke stoffen. Gebruik van geharmoniseerde, horizontale beoordelingsmethoden 4.33. CEN/TR 16045:2010. „Bouwproducten. Beoordeling van de afgifte van gevaarlijke stoffen. „Gehalte aan geclassificeerde gevaarlijke stoffen. Selectie van analysemethoden”; 4.34. LST EN ISO 16000-1:2006. „Binnenlucht. Deel 1: Algemene aspecten van monsternemingsstrategie (ISO 16000-1:2004)”; 4.35. LST EN ISO 16000-2:2006. „Binnenlucht. Deel 2: Monsternemingsstrategie voor formaldehyde (ISO 16000-2:2004)”; 4.36. LST EN ISO 16000-5:2007. „Binnenlucht. Deel 5: Monsternemingsstrategie voor vluchtige organische verbindingen (ISO 16000-5:2007)”; 4.37. LST EN ISO 16000-6:2011. „Binnenlucht - Deel 6: Bepaling van het gehalte aan vluchtige organische stoffen in binnenlucht en testkamers door actieve monsterneming op TENAX TA, thermische desorptie en gaschromatografie met gebruik van MS/FID” (hierna „EN ISO 16000-6:2011”); 4.38. LST EN ISO 16000-7:2007. „Binnenlucht. Deel 7: Monsternemingsstrategie voor de bepaling van in de lucht aanwezige asbestvezelconcentratie (ISO 16000-7:2007); 4.39. LST EN ISO 16000-9:2006. „Binnenlucht. Deel 9: Bepaling van de emissie van vluchtige organische verbindingen vanuit bouwproducten en inrichtingsmaterialen. Emissieproef voor kamermethode (ISO 16000-9:2006)”. LST EN ISO 16000-9:2006/AC:2008. „Binnenlucht. Deel 9: Bepaling van de emissie van vluchtige organische verbindingen vanuit bouwproducten en inrichtingsmaterialen. Emissieproef voor kamermethode (ISO 16000-9:2006/Cor. 1:2007)” (hierna „LST EN ISO 16000-9:2006”); 4.40. LST EN ISO 16000-10:2006. „Binnenlucht. Deel 10: Bepaling van de emissie van vluchtige organische verbindingen vanuit bouwproducten en inrichtingsmaterialen. Emissieproef voor testcel (ISO 16000-10:2006)”. 4.41. LST EN ISO 16000-11:2006. „Binnenlucht. Deel 11: Bepaling van de emissie van vluchtige organische verbindingen vanuit bouwproducten en inrichtingsmaterialen. Monsterneming, opslag van monsters en voorbereiding van proefstukken (ISO 16000-11:2006)”; 4.42. LST EN ISO 16000-12:2008. „Binnenlucht. Deel 12: Monsternemingsstrategie voor polychloorbifenylen (PCB's), polychloor dibenzo-p-dioxines (PCDD's), polychloordibenzofuranen (PCDF's) en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) (ISO 16000-12:2008)”; 4.43. LST EN ISO 16000-15:2008. „Binnenlucht. Deel 15: Monsternemingsstrategie voor stikstofdioxide (NO2) (ISO 16000-15:2008) (hierna „LST EN ISO 16000-15:2008”); 4.44. LST EN 12673:2000. „Water. Gaschromatografische bepaling van een aantal geselecteerde chloorfenolen in water” (hierna „LST EN 12673:2000”); 4.45. LST EN 13893:2003. „Veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen. Meting van de dynamische wrijvingscoëfficiënt van droge vloeroppervlakken” (hierna „LST EN 13893:2003”); 4.46. LST CEN/TS 16165:2012. „Bepaling van de slipweerstand voor voetgangersgebieden. Evaluatiemethoden” (hierna „LST CEN/TS 16165:2012”). HOOFDSTUK III TERMEN EN DEFINITIES 5. De termen en hun definities die in de hygiënenorm worden gebruikt: 5.1 polymeer bouwproduct - een bouwproduct met een polymere organische verbinding (grote moleculen) als hoofdbestanddeel of als bindmiddel; 5.2. polymeer meubelmateriaal - meubelmateriaal met een polymere organische verbinding (grote moleculen) als hoofdbestanddeel of als bindmiddel; 5.3. conformiteit - conformiteit van een product, proces of dienst met vastgestelde vereisten; 5.4. CAS-nr. - een registratienummer voor chemische elementen dat is verstrekt door de Chemical Abstracts Service; 5.5. EG-nr. - een nummer van de Europese commerciële lijst van bestaande of nieuwe scheikundige stoffen; 5.6. vluchtige organische stof (VOS) - een organische stof die bij een temperatuur van 293.15 K een dampdruk heeft die gelijk is aan of groter is dan 0,01 kPa of die onder bepaalde gebruiksomstandigheden een bepaalde vluchtigheid vertoont. Een creosootfractie die bij een temperatuur van 293,15 K een dampdruk heeft die hoger is dan 0,01 kPA, wordt beschouwd als een vluchtige organische stof; 5.7. bekleding - elk preparaat dat organische oplosmiddelen bevat en preparaten die organische oplossingen bevatten die nodig zijn voor het correcte gebruik ervan; wordt gebruikt om een oppervlak te bekleden ter decoratie, bescherming of met een ander functioneel doeleinde; 5.8. VOS-gehalte - gewicht van vluchtige organische stoffen in gram per 1 liter van het voor gebruik bereide product (een gewichtspercent van een product vluchtige organische stof dat deel uitmaakt van de bekleding tijdens het drogen wordt niet beschouwd als een deel van de VOS-hoeveelheid); 5.9. Hoogste concentratie zonder nadelige gevolgen (Lowest Concentration of Interest, LCI) - concentratiewaarde van vluchtige organische stoffen die worden afgegeven door polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal, berekend na 28 dagen onderzoek met behulp van de kamermethode uit de geharmoniseerde normen; wordt toegepast voor de beoordeling van de productveiligheid waarbij ernaar wordt gestreefd om te voorkomen dat het grote publiek langdurig aan een gevaar voor de gezondheid wordt blootgesteld, en wordt uitgedrukt in μg/m3; 5.10. Andere in de hygiënenorm gebruikte definities worden beschreven in de Bouwwet van de Republiek Litouwen [4.3], Verordening (EU) nr. 305/2011 [4.7], de technische bouwvoorschriften [4.9 - 4.11] en andere rechtshandelingen. HOOFDSTUK IV ALGEMENE BEPALINGEN 6. Entiteiten die polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal vervaardigen en op de markt brengen zijn aansprakelijk voor de veiligheid van de geleverde producten voor de volksgezondheid in de procedure vastgesteld door rechtshandelingen van de Republiek Litouwen [4.1, 4.2, 4.4, 4.7]. 7. In de Republiek Litouwen op de markt gebrachte polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal moeten voldoen aan de voorschriften van de rechtshandelingen die de productveiligheid reguleren [4.1, 4.2-4.8, 4.13-4.21, 4.25-4.27, 4.29-4.30, 4.33]; 7.1. Polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal moeten voldoen aan de voorschriften van rechtshandelingen die de voorwaarden vaststellen van op de markt gebrachte polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal [4.3, 4.12, 4.13] evenals [4.2, 4.4-4.6] indien van toepassing; 7.2. Op de markt gebrachte polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal moeten worden geëtiketteerd volgens de procedure vastgesteld bij rechtshandelingen [4.2, 4.44.7, 4.18-4.21, 4.26, 4.29, 4.30]. 8. Bij de beoordeling van de conformiteit van polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal met voorschriften betreffende de veiligheid van de volksgezondheid, moeten gevaarlijke scheikundige stoffen die in het product zitten en het gehalte ervan worden beoordeeld, evenals de emissies van gevaarlijke scheikundige stoffen in de lucht, wijzigingen van uitgestoten scheikundige stoffen afhankelijk van temperatuurdalingen, en verboden en beperkingen op gevaarlijke scheikundige stoffen vastgesteld bij rechtshandelingen [4.2, 4.4, 4.6, 4.7, 4.8, 4.21-4.33]. 9. Rekening houdend met het doel van het polymere bouwproduct, worden de weerstand ervan tegen de effecten van fysische, scheikundige en biologische factoren, de warmtegeleiding, nagalmtijd, geluidsabsorptie, elektrische veldsterkte en andere kenmerken van het gebouw of het doel van het pand beoordeeld; de conformiteit daarvan moet op het daartoe bestemde formulier worden vermeld [4.12, 4.13]. 10. Het VOS-gehalte van de polymere bouwproducten mag niet hoger zijn dan de grenswaarden voor het VOS-gehalte die zijn vastgesteld voor afzonderlijke subcategorieën van producten. De conformiteit van het VOS-gehalte in het product met de vastgestelde grenswaarden voor het VOS-gehalte wordt gecontroleerd met behulp van welbepaalde analysemethoden. Voor producten die alleen mogen worden gebruikt na toevoeging van oplosmiddelen of andere verbindingen met oplosmiddelen worden de grenswaarden toegepast voor het VOS-gehalte in het geprepareerde product. 11. Biocide producten die voldoen aan de vereisten van Verordening (EU) nr. 528/2012 [4.8] worden gebruikt om polymere bouwproducten te beschermen tegen de schadelijke invloed van micro-organismen. 12. De originele activiteit of de radionucliden van natuurlijke oorsprong in polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal moeten voldoen aan de voorschriften van de Litouwse hygiënenorm HN 85:2001 [4.16]. HOOFDSTUK V BIJZONDERE VOORSCHRIFTEN INZAKE GEZONDHEID EN VEILIGHEID VOOR POLYMERE BOUWPRODUCTEN EN POLYMEER MEUBELMATERIAAL 13. Polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal moeten worden vervaardigd in overeenstemming met de bepalingen van de REACH-verordening [4.4.] en (of) hun werkzame eigenschappen moeten worden beoordeeld in overeenstemming met de door de fabrikant opgegeven technische specificaties, normen, productkwitanties en technische voorschriften. 14. Het totale gehalte aan vluchtige organische stoffen (VOS) en semivluchtige organische stoffen (SVOS), kankerverwekkende vluchtige organische stoffen van de categorieën 1A en 1B die worden afgegeven door polymere bouwproducten, zoals vastgesteld aan de hand van de kamertestmethode volgens EN ISO 16000-62011 [4.36, 4.37] en LST EN ISO 160009:2006 [4.39] op de 3e en 28e dag van de test mag niet groter zijn dan de in tabel 1 van de hygiënenorm vermelde waarden. Tabel 1. Totale emissiewaarden van vluchtige organische stoffen (VOS), semivluchtige organische stoffen en kankerverwekkende vluchtige organische stoffen van de categorieën 1A en 1B in het binnenklimaat. Item Scheikundige stof Emissiewaarde Emissiewaarde 3 nr. 3e dag (mg/m ) 28e dag (mg/m3) 1. Totale hoeveelheid vluchtige organische <10 <1 stoffen (uitstelperiode C6-C16) 2 Totale hoeveelheid semivluchtige <0,1 organische stoffen (uitstelperiode C16C22) 3. Hoeveelheid kankerverwekkende <0,01 <0,001 vluchtige organische stoffen van de categorieën 1A en 1B 15. De hoeveelheid vluchtige organische stoffen (VOS) die wordt afgegeven door polymere bouwproducten, zoals vastgesteld aan de hand van de kamertestmethode volgens de normen [4.31-4.37, 4.39-4.42] op de 28e dag van de test mag niet groter zijn dan de hoogste concentratie zonder nadelige gevolgen (LCI) die is vastgesteld in de bijlage bij de hygiënenorm. 16. Hoeveelheden van andere scheikundige stoffen die niet zijn vermeld in punt 16 van de hygiënenorm en die worden afgegeven door polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal mogen niet groter zijn dan de maximaal toegestane concentraties van materialen die de lucht binnenshuis verontreinigen. 17. Wanneer twee of meer scheikundige stoffen met cumulatieve gevolgen worden afgegeven door polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal, mag de som van de feitelijke concentratie en de maximaal toegestane concentratie van elk van die stoffen niet meer bedragen dan één [4.15]. 18. Concentratiewaarden van zware metalen die worden afgegeven door wandbekleding op rollen mogen niet hoger zijn dan de concentratiegrenswaarden die zijn vastgesteld in tabel 1 van de hygiënenorm [4.26., 4.27.]. Tabel 2. Concentratiegrenswaarden van zware metalen afgegeven door wandbekleding op rollen Item Naam van het metaal nr. 1. 2. 3. 4. 5. Arsenicum (As) Barium Chroom Kwik (Hg) Cadmium (Cd) CAS-nr. EG-nr. 7440-38-2 7440-38-3 7440-47-3 7439-37-6 7440-43-9 231-148-6 231-149-1 231-157-5 231-106-7 231-152-8 Concentratiegrenswaarde van het metaal, mg/kg 25 500 60 20 25 Analysecorrectie, procent 60 30 30 50 30 6. Selenium (Se) 7782-49-2 231-957-4 165 60 7. Lood (Pb) 7439-92-1 231-100-4 90 30 Opmerking 1. Met het oog op het verkrijgen van een gecorrigeerd analyseresultaat is de waarde van de analysecorrectie afgetrokken van de resultaten van de materiaalresultaten. Opmerking 2. Een materiaal voldoet aan de vereisten van de Europese normen als het gecorrigeerde analyseresultaat lager is dan of gelijk is aan de concentratiegrenswaarden. 19. De hoeveelheid formaldehyde die wordt afgegeven door wandbekleding op rollen mag niet groter zijn dan de concentratiegrenswaarde – 120 mg/kg [4.25, 4.26]. 20. De hoeveelheid vinylchloridemonomeer die wordt afgegeven door wandbekleding op rollen mag niet groter zijn dan de concentratiegrenswaarde – 0,2 mg/kg [4.25, 4.26]. 21. De hoeveelheid pentachloorfenol en de daarvan afgeleide producten in veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen, vastgesteld met behulp van de gaschromatografiemethode volgens LST EN 126673:2000 [4.44], mag niet groter zijn dan 0,1 procent van het gewicht. De hoeveelheid pentachloorfenol en de daarvan afgeleide producten in houten platen bedoeld voor de afwerking van gebouwen en panden vermeld in lid 1 van de hygiënenorm mag niet groter zijn dan 5 ppm. 22. De hoeveelheid formaldehyde die wordt afgegeven door veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen die bedoeld zijn voor de afwerking van vloeren in gebouwen en panden vermeld in lid 1 van de hygiënenorm mag niet groter zijn dan de grenswaarden van formaldehyde van de E1-klasse vermeld in tabel 3 van de hygiënenorm [4.27.]. Tabel 3. Waarden van de hoeveelheid formaldehyde die wordt afgegeven door veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen Formaldehyde Type proef Testmethode Grenswaarde klasse E1 Eerste test van producttype1 LST EN 717-1:2004 ≤ 0,124 mg/m3 Productiecontrole in de LST EN 717-1:2004 ≤ 0,124 mg/m3 onderneming LST EN 717-2:2000 ≤ 3,5 mg/m2 E2 Eerste test van producttype LST EN 717-1:2004 ≤ 0,124 mg/m3 LST EN 717-2:2000 >3.5 mg/m2h, maar ≤ 8 mg/m2h Productiecontrole in de LST EN 717-1:2004 ≤ 0,124 mg/m3 onderneming LST EN 717-2:2000 >3.5 mg/m2h tot ≤ 2 8 mg/m h Opmerking. De eerste test van het producttype kan ook worden verricht op basis van de bestaande testgegevens in overeenstemming met LST EN 717-2:2000 die zijn verzameld tijdens de uitvoering van de productiecontrole in de onderneming of die afkomstig zijn van een andere controle-instelling. 23. De hoeveelheid formaldehyde die wordt afgegeven door ongecoate spaanplaat bestemd voor de meubelproductie (met uitzondering van buitenmeubilair), droge houtvezelplaat, triplex, platen van natuurlijk hout en gecoate spaanplaat en die is vastgesteld door middel van externe controletests met behulp van de kamermethode volgens LST EN 717-1:2004 [4.23] mag niet groter zijn dan 0,124 mg/m3. De hoeveelheid formaldehyde mag, tijdens de verrichting van controletests in de onderneming, vastgesteld met behulp van de extractiemethode volgens EN 120:1999 [4.22] en de gasanalysemethode volgens LST EN 717-2:2000 [4.24], niet groter zijn dan de grenswaarden voor formaldehyde van klasse E1 vastgesteld in tabel 4 van de hygiënenorm. 24. De hoeveelheid formaldehyde afgegeven door houten platen vervaardigd met behulp van materialen die formaldehyde bevatten, met name aminoplastharsen bestemd voor de oprichting van gebouwen en panden bepaald in lid 1 van de hygiënenorm en voor de vervaardiging van meubilair, en afgegeven door gecoate houten platen, vastgesteld met testen die externe controle toepassen volgens LST EN 717-1:2004 [4.23] mag niet groter zijn dan 0,124 mg/m3. De hoeveelheid formaldehyde mag, tijdens de verrichting van controletests in de onderneming, vastgesteld met behulp van de gasanalysemethode volgens LST EN 717-2:2000 [4.24], niet groter zijn dan de grenswaarden voor formaldehyde van klasse E1 vastgesteld in tabel 4 van de hygiënenorm. Tabel 4. Formaldehydeklasse E1 Plaatproduct Plaatproduct Niet gecoat Spaanplaat OSB2 MDF3 Tests Eerste test van producttype1 Productiecontrole in de onderneming Triplex, natuurlijke houten platen LVL4 Gecoat of gecoat met vloeistoffen Spaanplaat, OSB2, MDF3, Triplex, natuurlijke houten platen, vezelplaten (nat vervaardigd), cementgebonden spaanplaat, LVL4 Testmethode Grenswaarde Testmethode LST EN 717-1:2004 Emissie ≤ 0,124 mg/m3 LST EN LST EN 717-2:2000 120:1999. Grenswaarde Hoeveelheid Emissie ≤ 3,5 mg/m2 ≤ 8 mg/100 g of ≤ 5 mg/m2h volledig droge binnen minder platen dan 3 dagen na de vervaardiging Opmerking 1. De eerste test van het producttype kan ook worden verricht op basis van de bestaande testgegevens in overeenstemming met LST EN 120:1999 of LST EN 717-2:2000 die zijn verzameld tijdens de uitvoering van de productiecontrole in de onderneming of die afkomstig zijn van een andere controle-instelling. Opmerking 2. OSB - oriented strand board (plaat gemaakt van gerichte houtschilfers). Opmerking 3. MDF- medium density fibreboard (geperste vezelplaat met een middelharde dichtheid). Opmerking 4. LVL - laminated veneer lumber (gelamineerd fineerhout). 25. Polymeer meubelmateriaal dat bestemd is voor meubelen voor kinderen of onderdelen daarvan die gemakkelijk bereikbaar zijn voor kinderen in de meubelbouw en waaraan mogelijk kan worden gezogen of gelikt of die gedurende lange tijd in contact kunnen komen met de huid, moeten voldoen aan de eisen van LST EN 71-3:2013 [4.17]. Concentraties van scheikundige elementen en de daarvan afgeleide producten vastgesteld volgens [4.17], in spanen van meubelonderdelen die gemakkelijk bereikbaar zijn voor kinderen, mogen niet hoger zijn dan de concentratiegrenswaarden vermeld in tabel 5 van de hygiënenorm. Tabel 5. Concentratiewaarden van scheikundige elementen en de daarvan afgeleide producten in spanen Item Naam van scheikundig element Concentratiegrenswaarde, mg/kg nr. 1. Aluminium 70 000 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Antimoon Arsenicum Barium Boor Cadmium Chroom (III) Chroom (VI) Kobalt Koper Lood Mangaan Kwik Nikkel Selenium Strontium Tin Organische verbindingen van tin Zink 560 47 56 000 15 000 23 460 0,2 130 7 700 160 15 000 94 930 460 56 000 180 12 46 000 26. Het is verboden polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal vermeld in lid 1 van de hygiënenorm te gebruiken die/dat, gezien de scheikundige samenstelling ervan volgens de GHS-verordening [4.6] zijn/is ondergebracht bij de kankerverwekkende stoffen van de categorieën 1A en 1B, mutagene stoffen van de categorieën 1A en 1B of voor de voortplanting van giftige stoffen van de categorieën 1A en 1B, met name stoffen die giftig zijn voor een bepaald lichaamsorgaan na één enkele inwerking van 1 categorie, stoffen die giftig zijn voor een bepaald lichaamsorgaan na de herhaalde inwerking van 1 categorie, stoffen die giftig zijn voor een bepaald lichaamsorgaan na één enkele inwerking en acuut giftige materialen van 1, 2, 3 categorieën. 27. De chemische samenstelling van polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal moet voldoen aan de vereisten van bijlage XVII bij de REACH-verordening [4.4.], beperkingen op de vervaardiging, het in de handel brengen en het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen. 28. De dynamische wrijvingscoëfficiënt van veerkrachtige vloerbedekkingen, tapijten en laminaatvloerbedekkingen, geschat volgens LST EN 13893:2003 [4.45], de slipweerstand van keramische tegels [4.30] geraamd volgens LST EN 13893:2003 [4.45] en LST CEN/TS 16165:2012 [4.46] mag niet lager zijn dan 0,3. [4.46] _________________ Bijlage bij de Litouwse hygiënenorm HN 105:2014 „Polymere bouwproducten en polymeer meubelmateriaal” HOOGSTE CONCENTRATIE ZONDER NADELIGE GEVOLGEN (LCI) VAN VLUCHTIGE ORGANISCHE STOFFEN AFGEGEVEN DOOR POLYMERE BOUWPRODUCTEN EN POLYMEER MEUBELMATERIAAL Besluit nr. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 1,8. 1.9. 1.10. 1.11. 1.12. 1.13. 1.14. 1.15. 1.16. 1.17. 1.18. 1.19. 1.20. 1.21. 1.22. 1.23. 1.24. 1.25. 1.26. 1.27. 1.28. 1.29. 1.30. Naam van het materiaal Registratienummer toegewezen door de Chemical Abstract Service (CAS) 1. Aromatische koolwaterstoffen n-butylbenzeen 104-51-8 Tolueen 108-88-3 Ethylbenzeen 100-41-4 Xyleen, o-, m-, en p-isomeermengsel 1330-20-7 p-xyleen 106-42-3 m-xyleen 108-38-3 o-xyleen 95-47-6 Cumeen 98-82-8 n-propylbenzeen 103-65-1 1-propenylbenzeen (β-methylstyreen) 637-50-3 1,3,5-trimethylbenzeen 108-67-8 1,2,4-trimethylbenzeen 95-63-6 1,2,3-trimethylbenzeen 526-73-8 2-ethyltolueen 611-14-3 1-isopropyl-2-methylbenzeen (o527-84-4 cymeen) 1-isopropyl-3-methylbenzeen (m535-77-3 cymeen) 1-isopropyl-4-methylbenzeen (p99-87-6 cymeen) 1,2,4,5-trimethylbenzeen 95-93-2 n-butylbenzeen 104-51-8 1,3-di-isopropylbenzeen 99-62-7 1,4-di-isopropylbenzeen 100-18-5 1-fenyldecaan en isomeren 104-72-3 Fenyloctaan en isomeren 2189-60-8 1-fenylundecaan en isomeren 6742-54-7 4-fenylcyclohexeen (4-PCH) 4994-16-5 Styreen 100-42-5 Fenylacetyleen 536-74-3 2-fenylpropeen (α-methylstyreen) 98-83-9 Vinyltolueen (alle isomeren: o-, m-, p25013-15-4 methylstyreen) Andere alkylbenzenen, behalve voor anders geëvalueerde isomeren Hoogste concentratie zonder nadelige gevolgen [µg/m3] 1 100 1 900 4 400 2 200 2 200 2 200 2 200 1 000 1 000 2 400 1 000 1 000 1 000 1 000 1 100 1 100 1 100 1 100 1 100 1 400 1 400 1 800 1 600 1 900 1 300 860 840 2 500 4 900 1 000 1.31. 1.32. 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.8. 4.9. 4.10. 4.11. 4.12. 4.13. 4.14. 5.1. 5.2. 5,3. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. Naftaleen Indeen 91-20-3 95-13-6 2. Alifatische koolwaterstoffen n-hexaan 110-54-3 Cyclohexaan 110-82-7 Methylcyclohexaan 108-87-2 n-heptaan 142-82-5 Andere verzadigde alifatische koolwaterstoffen, C6-C8 Andere verzadigde alifatische koolwaterstoffen, C9-C16 3. Terpenen 3-careen 498-15-7 α-pineen 80-56-8 Β-pineen 127-91-3 Limoneen 138-86-3 Andere terpeenkoolwaterstoffen 4. Afilatische alcoholen Tertbutanol, 2-methyl-1-propanol 75-65-0 2-methyl-1-propanol 78-83-1 1-butanol 71-36-3 Pentanol (alle isomeren) 71-41-0 30899-19-5 94624-12-1 6032-29-7 548-02-1 137-32-6 123-51-3 598-75-4 75-85-4 75-84-3 1-hexanol 111-27-3 Cyclohexanol 108-93-0 2-etyl-1-hexanol 104-76-7 1-octanol 111-87-5 4-hydroxy-4-methyl-pentaan-2-on 123-42-2 (diacetonalcohol) Andere verzadigde n- en iso-alcoholen, C4 tot C10 Andere verzadigde n- en iso-alcoholen, C11 tot C13 5. Aromatische alcoholen Fenol 108-95-2 BHT (2,6-di-tert-butyl-4-methylfenol) 128-37-0 Benzylalcohol 100-51-6 6. Glycolen, glycolesters 1,4-butaandiol 110-63-4 Propyleenglycol 57-55-6 (1,2-dihydroxypropaan) Ethaandiol 107-21-1 Ethyleenglycolmonobutylether 111-76-2 5 450 72 7 000 8 100 21 000 15 000 6 000 1 500 1 500 1 500 1 500 1 500 620 3 100 3 100 730 2 100 2 100 540 500 960 500 500 10 100 440 2 000 2 500 260 490 6.5. 6,6. 6.7. 6.8. 6.9. 6.10. 6.11. 6,12. 6.13. 6.14. 6.15. 6.16. 6.17. 6.18. 6.19. 6.20. 6.21. 6.22. 6.23. 6.24. 6.25. 6.26. 6.27. 6.28. 6.29. 6.30. Di-ethyleenglycol Di-ethyleenglycolmonobutylether 2-fenoxy-1-ethanol Ethyleencarbonaat 1-methoxy-2-propanol 2,2,4-trimethyl-1,3pentaandiolmonoisobutyraat (Texanol) Butylglycolaat Diethyleenglycolmonobutyletheracetaat Di-propyleenglycolmonomethylether 2-methoxyethanol 2-ethoxyethanol 2-propoxyethanol 2-methyletoxyethanol 2-hexyloxyethanol 1,2-dimethoxyethaan 1,2-diethoxyethaan 2-methoxyethylacetaat 2-ethoxyethylacetaat 2-butoxyethylacetaat 2-(2-hexyloxyethoxy)ethanol 1-methoxy-2-(2-methoxyethoxy)ethaan 2-methoxy-1-propanol 2-methoxy-1-propylacetaat Propyleenglycoldiacetaat Dipropyleenglycol 6.31. 6.32. Dipropyleenglycol monomethyletheracetaat Dipropyleenglycol mono-n-propylether Dipropyleenglycol mono-n-butylether 6.33. Dipropyleenglycol mono-t-butylether 6.34. 6.35. 1,4-butaandiol Tripropyleen glycol monomethyl ether 6.36. 6.37. 6.38. Tri-ethyleenglycoldimethylether 1,2-propyleenglycoldimethylether 2,2,4-trimethyl-1,3pentaandioldiisobutyraat Ethyldiglycol Dipropyleen glycol dimethyl ether 6.39. 6.40. 6.41. 6.42. 6.43. 6.44. Propyleencarbonaat Hexyleenglycol (2-methyl-2,4pentaandiol) 3-methoxy-1-butanol 1,2-propyleenglycol n-propylether 111-46-6 112-34-5 122-99-6 96-49-1 107-98-2 25265-77-4 440 670 1 100 370 3 700 600 7397-62-8 124-17-4 550 850 34590-94-8 109-86-4 110-80-5 2807-30-9 109-59-1 112-25-4 110-71-4 629-14-1 110-49-6 111-15-9 112-07-2 112-59-4 111-96-6 1589-47-5 70657-70-4 623-84-7 110-98-5 25265-71-8 88917-22-0 3 100 3 8 860 220 1 200 4 10 5 11 1 300 740 28 19 28 670 670 29911-27-1 29911-28-2 35884-42-5 132739-31-2 (mengsel) 110-63-4 20324-33-8 25498-49-1 112-49-2 7778-85-0 6846-50-0 740 810 111-90-0 63019-84-1 89399-28-0 111109-77-4 108-32-7 107-41-5 350 1 300 2517-43-3 03/01/1569 500 1 400 3 900 810 2 000 1 200 7 25 450 250 490 30136-13-1 5131-66-8 29387-86-8 15821-83-7 63716-40-5 104-68-7 126-30-7 6.45. 1,2-propyleenglycol n-butylether 6.46. 6.47. Di-ethyleenglycol fenylether Neopentylglycol (2,2-dimethyl-1,3propaandiol) 7. Aldehyden Pentanal 110-62-3 Hexanal 66-25-1 Heptanal 111-71-7 2-ethylhexanal 123-05-7 Octanal 124-13-0 Nonanal 124-19-6 Decanal 112-31-2 Trans-2-butenal (crotonoaldehyde, 4170-30-3 mengsel van cis- trans- isomeren) 123-73-9 15798-64-8 Trans-2-pentenal 1576-87-0 764-39-6 31424-04-1 Trans-2-hexenal 16635-54-4 6728-26-3 505-57-7 1335-39-3 2-heptenal 2463-63-0 18829-55-5 29381-66-6 2-octenal 2363-89-5 25447-69-2 20664-46-4 2548-87-0 2-nonenal 2463-53-8 30551-15-6 18829-56-6 60784-31-8 2-decenal 3913-71-1 2497-25-8 3913-81-3 2-undecenal 2463-77-6 53448-07-0 Furfural 98-01-1 Glutaaraldehyde 111-30-8 Benzaldehyde 100-52-7 8. Keton Ethylmethylketon 78-93-3 3-methyl-2-butanon 563-80-4 Methylisobutylketon 108-10-1 Cyclopentanon 120-92-3 Cyclohexanon 108-94-1 7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. 7.7. 7.8. 7.9. 7.10. 7.11. 7.12. 7.13. 7.14. 7.15. 7.16. 7.17. 7.18. 8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 8.5. 1 600 1 450 1 000 1 700 890 1 000 1 100 1 100 1 300 1 400 1 12 14 16 18 20 22 24 20 2 90 6 000 7 000 830 900 410 8.6. 8.7. 8.8. 8.9. 9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5. 9.6. 9.7. 9.8. 9.9. 9.10. 10.1. 10.2. 10.3. 10.4. 10.5. 10.6. 10.7. 10.8. 10.9. 10.10. 10.11. 10.12. 10.13. 10.14. 10.15. 10.16. 10.17. 10,18 10.19. 10.20. 10.21. 10.22. 10.23. 11.1. 11.2. 11.3. 11.4. 11.5. 11.6. 11.7. 11.8. 11.9. 2-methylcyclopentanon 2-methylcyclohexanon Acetofenon 1-hydroxyaceton (1-hydroxy-2propanon) 1120-72-5 583-60-8 98-86-2 116-09-6 9. Zuren Azijnzuur 64-19-7 Propionzuur 79-09-4 Isoboterzuur 79-31-2 Boterzuur 107-92-6 Pivalinezuur 75-98-9 Pentaanzuur 109-52-4 Hexaanzuur 142-62-1 Heptaanzuur 111-14-8 Octaanzuur 124-07-02 2-ethylhexaanzuur 149-57-5 10. Esters en lactonen Isopropylacetaat 108-21-4 Propylacetaat 109-60-4 2-methoxy-1-methylethylacetaat 108-65-6 n-butylformiaat 592-84-7 Methylmethacrylaat 80-62-6 Andere methacrylaten Isobutylacetaat 110-19-0 1-butylacetaat 123-86-4 2-ethylhexylacetaat 103-09-3 Methylacrylaat 96-33-3 Ethylacrylaat 140-88-5 n-butylacrylaat 141-32-2 2-ethylhexylacrylaat 103-11-7 Andere acrylaten (acrylzuurester) Dimethyladipaat 627-93-0 Dibutylfumaraat 105-75-9 Dimethylsuccinaat 106-65-0 Dimethylglutaraat 1119-40-0 Hexamethyleen diacrylaat 13048-33-4 Dibutylmaleaat 105-76-0 Boterzuurlacton 96-48-0 Diisobutylglutaraat 71195-64-7 Diisobutylsuccinaat 925-06-4 11. Andere 1,4-dioxaan 123-91-1 Caprolactam 105-60-2 n-methyl-2-pyrrolidon 872-50-4 Octamethylcyclotetrasiloxaan 556-67-2 Hexamethylentetramine 100-97-00 2-butanonoximine 96-29-7 Tri-ethylfosfaat 78-40-0 5-chloor-2-methyl-2H-isothiazolin-3-on 26172-55-4 2-methyl-4-isothiazolin-3-on 2682-20-4 1 000 2 300 490 2 400 1 250 310 370 370 420 420 490 550 600 50 4 200 4 200 2 700 2 000 2 100 2 100 4 800 4 800 690 180 210 110 380 110 50 50 50 50 10 50 2 700 100 100 73 240 400 1 200 30 20 75 1 100 11.10. 11.11. 11.12. 11.13. 11.14. Tri-ethylamine Decamethylcyclopentasiloxaan (D5) Dodeecamethylcyclopentasiloxaan (D6) Tetrahydrofuraan Dimethylformamide 121-44-8 541-02-6 540-97-6 109-99-9 68-12-2 _______________________ 42 1 500 1 200 1 500 15