PWG-excursie naar Tiengemeten op 6 augustus 2014 Op 6

PWG-excursie naar Tiengemeten op 6 augustus 2014
Op 6 augustus trokken we 5 man sterk naar Tiengemeten. Ons vorig
bezoek daar was in 2011 en dan een maand eerder. Kaartjes voor de
pont kopen we bij de kassa van Natuurmonumenten(4,50 euro). De pont
vaart op het hele uur heen, en 10 min later weer terug. Wij hebben de
pont van 11.00 uur. Zoals ook in de folder staat, het vakantiegevoel
begint, zodra je op de boot stapt, wat te zien is op de groepsfoto,
allemaal blijde gezichten. We beginnen direct met planten noteren,
Gerda schrijft ze op. Riet, Harig wilgenroosje, Grote lisdodde, Grote
kattenstaart, Wolfspoot, Liesgras en Echte valeriaan. We wandelen
wederom de gele paaltjes route, die 4,5 km is. Dit gedeelte heet Weelde.
We zijn direct verrast door de vele kleuren rond en op de plas rechts,
waarbij Grote kattenstaart een flink aandeel heeft, maar ook Zuring, die
roodbruin kleurt. Een groep Puttertjes vliegt op. Ze doen zich te goed
aan de zaden van de distels, waarvan wij alleen het vele pluis zien.
Zwaluwen vliegen rond en de Boerenzwaluwen willen wel even poseren.
Ernaast nog Gierzwaluw en Huiszwaluw. Links liggen de gebouwen van
het Rien Poortvlietmuseum, het Landbouwmuseum, het Pannenkoekhuis
en het onderkomen van de Speelnatuur. Tegen de dijk aan groeit
Akkerwinde, een mooie Groot kaasjeskruid en een enkele
Akkermelkdistel met zijn gele klierharen. Je ontkomt niet aan het kennen
van dergelijke details, futiliteiten eigenlijk, wil je ooit de planten leren
kennen. Willy probeert de planten al vegetatief te herkennen en dat gaat
haar aardig af. Zij vermeldt soms de kenmerken op haar foto’s, waardoor
ze die regelmatig repeteert. Ik heb wat problemen met de Guldenroede,
waar het eiland vol mee is. Dit is omdat ik de lintjes van de lintbloemen
vrij lang vind, maar ook omdat ik las dat de Echte guldenroede hier zou
staan. Dan kom je toch op een dwaalspoor. Maar met de beste wil van
de wereld zie ik geen verschil tussen de onderste en de bovenste
bladeren. Ik houd het op Late guldenroede. Ook kan je wel stellen, dat
de plant beeldbepalend is voor het eiland voor dit moment. Vandaar
maar eens een blik in de Oecologische Flora. De oorsprong van de plant
ligt in Noord-Amerika. “Zoals de naam Solidago (Heelheid-brenger)
aangeeft, hebben guldenroeden geneeskrachtige, onder meer
wondhelende en ontsmettende eigenschappen. Voorts zijn ze
belangrijke nectar leveranciers in de nazomer, als de bloei van vele
andere planten begint te tanen”. En verder: ”of de plant (Late
guldenroede) in staat is door middel van zijn vruchten nieuwe populaties
te stichten is niet zeker. Het lijkt erop dat haar voorkomen in de meeste
gevallen toch wel op door de rivier aangevoerde uitloperfragmenten, op
tuinafval of op aanplanting teruggaat. Nadere waarneming blijft
gewenst”. Dat is dan weer goed voor mijn tweede leven, mocht er zich
zoiets ooit voordoen. Afijn, het is beter die moordverhalen van de
Bijenwolf op honingbijen zelf te lezen, ze zijn echt spannend. Onze
missie was deze keer ook om weer het Goudknopje en Klein
vlooienkruid te vinden. Goudknopje vonden we niet, wel massaal Klein
vlooienkruid, het kleine broertje van Heelblaadjes. Via een hek konden
we bij het drooggevallen slik komen en daar vonden we planten die
soms wel 0,80 cm hoog waren, en niet zoals Heukels vermeldt tot 0,40
cm. De plant heeft een struikachtig uiterlijk. In Nederland bereikt het zijn
Noordgrens en is het zeer zeldzaam en sinds lang tot het Rijnsysteem
beperkt. Het groeit op ’s winters onder water staande, ’s zomers
droogvallende, maar niet uitdrogende, voedsel- en vooral stikstofrijke,
humeuze, zandig-kleiige grond. Het was vroeger een gebruiksplant, die
met zijn sterke geur diende om insecten te verdrijven, waaraan het ook
zijn naam ontleent. We zoeken een tijdje op het slik en vinden talloze
andere planten. Rode ganzenvoet staat naast Zeegroene ganzenvoet.
Van Blauwe waterereprijs slechts één exemplaar, van Rode
waterereprijs wat meer. Verder Rode ogentroost, Watermunt, Smalle
rolklaver, Veenwortel en Zilte waterranonkel. Het door Willy spontaan als
Pukkeltjesgras gedoopte plantje, blijkt Naaldwaterbies te heten. Er vliegt
een Oranje luzernevlinder en ook een aantal Atalanta’s. Veel
waterweegbree, die ik vanwege de hartvormige bladvoet Grote
waterweegbree noem. Ik houd echter een slag om de arm, want ik had
langer moeten kijken. Maar soms doe ik water in de wijn als het me te
snel gaat. Dat geldt ook voor de Moeraszuring. Is het de Moeras- of toch
de Goudzuring? De plaatjes in de O.F. lijken te wijzen op Goudzuring.
De details spreken dat echter tegen (de lengte van de tanden van de
vruchtkleppen). Na een pauze zetten we er wat meer vaart in. Deze keer
geen Schotse Hooglanders op ons pad. Ze staan aan de overkant van
het water. Anton vindt dat wel jammer, die houdt wel van wat spanning,
maar ik ben er blij om. Nog even naar de ruïne, die een opslagloods voor
aardappels bleek te zijn. De aardappelen konden daar wel een half jaar
bewaard worden en ze gingen pas naar de markt als de prijs gunstig
was. Het kleine huisje, dat we rechts van ons zien bij het vervolg van de
wandeling, was een soort schaftlokaal voor de mensen, die hier
werkten. Hier zien we aardig wat Kruisdistel. Dan slaan we linksaf en
gaan de dijk op langs de Noordkant van het eiland. Er varen wat bootjes
op het Haringvliet. Rechts zien we op het slik een grote groep
Brandganzen. We lopen echter nu wat sneller door om de boot van
16.10 uur te halen. Iedereen is moe, maar voldaan van deze kleurrijke
wandeling.
Priscelline
Deelnemers: Willy, Gerda, Arnolda, Anton en Priscelline.
Dijk aan de noordkant
Zilte waterranonkel
Watermunt
Rode en Zeegroene ganzenvoet
Koninginnekruid
Klein vlooienkruid
Hertsmunt
Late guldenroede
Aardappelloods, nu ruïne
Plantenlijst Tiengemeten 6 augustus 2014
Akkerdistel
Cirsium arvense
Akkermelkdistel
Sonchus arvensis
Akkerwinde
Gewone vlier
Sambucus nigra
Gewone waterbies
Eleocharis palustris
Convolvulus arvensis
Gewoon biggenkruid
Hypochaeris radicata
Beklierde duizendknoop Persicaria lapathifolia
Gewoon varkensgras
Polygonum aviculare
Bijvoet
Glanshaver
Artemisia vulgaris
Veronica anagallis –
Blauwe waterereprijs
aquatica
Boerenwormkruid
Tanacetum vulgare
Boswilg
Salix caprea
Dauwbraam
Duinriet
Rubus caesius
Calamagrostis epigejos
Duizendblad
Achillea millefolium
Echte kamille
Matricaria chamomilla
Echte valeriaan
Valeriana officinalis
Es
Fraxinus excelsior
Fluitenkruid
Anthriscus sylvestris
Fraai duizendguldenkruid
Centaurium
pulchellum
Gewone berenklauw
Heracleum sphondylium
Arrhenatherum elatius
Goudgele honingklaver
Groot kaasjes kruid
Grote brandnetel
Melilotus altissimus
Malva sylvestris
Urtica dioica
Grote kaardebol
Dipsacus fullonum
Grote kattenstaart
Grote lisdodde
Lythrum salicaria
Typha latifolia
Grote waterweegbree Alisma plantago-aquatica
Grote weegbree
Plantago major subsp. major
Haagwinde
Convolvulus sepium
Harig wilgenroosje
Heelblaadjes
Heemst
Heen
Epilobium hirsutum
Pulicaria dysenterica
Althaea officinalis
Bolboschoenus maritimus
Hertsmunt
Mentha longifolia
Gewone braam
Rubus fruticosus
Hondsdraf
Glechoma hederacea
Gewone brunel
Prunella vulgaris
Hopklaver
Medicago lupulina
Gewone hennepnetel
Galeopsis tetrahit
Gewone hoornbloem
Cerastium fonanum
subsp. vulgare
Gewone melkdistel
Sonchus oleraceus
Jakobskruiskruid
Jacobaea
vulgaris subsp. vulgaris
Kattendoorn
Katwilg
Ononis repens subsp. spinosa
Salix viminalis
Gewone raket
Sisymbrium officinale
Klein hoefblad
Tussilago farfara
Gewone smeerwortel
Symphytum officinale
Klein kruiskruid
Senecio vulgaris
Klein streepzaad
Crepis capillaris
Klein vlooienkruid
Kleine leeuwentand
Koninginnekruid
Kroosjes
Rode ogentroost
Pulicaria vulgaris
Rode waterereprijs
Veronica catenata
Leontodon saxatilis
Schedefonteinkruid
Potamogeton pectinatus
Eupatorium cannabinum
Prunus domestica subsp. insititia
Schietwilg
Dactylus glomerata
Smalle weegbree
Kruipende boterbloem
Ranunculus repens
Speerdistel
Kruisdistel
Kweek
Lotus glaber
Plantago lanceolata
Cirsium vulgare
Salix repens
Stippelganzenvoet
Chenopodium ficifolium
Eryngium campestre
Teunisbloem spec.
Oenothera spec.
Elytrigia repens
Late guldenroede
Salix alba
Smalle rolklaver
Kropaar
Kruipwilg
Odontites vernus
Solidago gigantea
Valse voszegge
Carex otrubae
Veenwortel
Persicaria amphibia
Liesgras
Glyceria maxima
Vergeten wikke
Vicia sativa subsp. segetalis
Luzerne
Medicago sativa
Viltige basterdwederik
Madeliefje
Bellis perennis
Mannagras
Glyceria fluitans
Wilde cichorei
Moerasandoorn
Stachys palustris
Witte klaver
Moeraskers
Rorippa palustris
Witte waterkers
Nasturtium officinale
Wolfspoot
Lycopus europaeus
Moerasvergeet-mij-nietje Myosotis scorpioides
subsp. scorpioides
Moeraszuring
Rumex palustris
Naaldwaterbies
Pastinaak
Eleocharis acicularis
Pastinaca sativa subsp. sativa
Peen
Reukeloze kamille
Daucus carota
Tripleurospermum
maritimum
Riet
Rode ganzenvoet
Rode klaver
Phragmites australis
Chenopodium rubrum
Trifolium pratense
Watermunt
Epilobium parviflorum
Zachte ooievaarsbek
Mentha aquatica
Cichorium intybus
Trifolium repens
Geranium molle
Zeegroene ganzenvoet Chenopodium glaucum
Zeegroene rus
Zilte greppelrus
Zilte waterranonkel
Zilverschoon
Zwart tandzaad
Juncus inflexus
Juncus ambiguus
Ranunculus baudotii
Potentilla anserina
Bidens frondosa
Vogels: Boerenzwaluw, Brandgans, Canadese gans, Gierzwaluw, Grauwe gans, Huiszwaluw,
Kievit, Knobbelzwaan, Lepelaar, Meerkoet, Putter, Sperwer, Tureluur, Visdief, Waterhoen,
Wilde eend, Witte kwikstaart, Zwarte kraai
Vlinders: Atalanta, Bruin zandoogje, Hooibeestje, Icarusblauwtje, Klein geaderd witje,
Oranje luzernevlinder
Libellen: Lantaarntje
Zoogdieren: Schotse hooglander, schaap spec.
Slak: Barnsteenslak