Rendement HAVO3 Rendement – HAVO3 Licht In elektrische apparaten vinden allerlei energie-omzettingen plaats. Zo wordt er bijvoorbeeld in een gloeilamp elektrische Elektrische energie energie omgezet in licht en warmte. Schematisch kan deze omzetting weergegeven worden zoals in nevenstaande figuur. Een gloeilamp is echter bedoeld om licht te produceren. De ontstane warmte moet dus beschouwd worden als energieverlies. Het ontstane licht moet beschouwd worden als nuttige energie. Deze nuttige kan worden berekend aan de hand van het rendement van een energie-omzetting. Het rendement kan berekend worden met behulp van de formule: η= Enut ⋅ 100% Ein of η= Warmte Pnut ⋅ 100% Pin In deze formules staat η (griekse letter èta) voor het rendement (in %), Enut voor de nuttig gebruikte energie (in J), Ein voor de toegevoerde energie (in J), Pnut voor het nuttig gebruikte vermogen (in W), Pin voor het toegevoerde vermogen (in W). Los onderstaande opgaven op volgens de methode: gegeven – gevraagd – oplossing. 1. Een pan met water wordt gedurende 10 minuten verwarmd op een gasformuis. Het fornuis produceert, door verbranding, 200 W aan warmte. Slechts 34 kJ van de totale warmte wordt gebruikt voor het verwarmen van het water. Bereken het rendement van deze energie-omzetting. Rendement HAVO3 2. Een zaklamp werkt op drie penlite-batterijen (elk 1,5 V). Door het lampje loopt dan een stroomsterkte van 26,5 mA. De zaklamp heeft een rendement van 18%. Bereken de hoeveelheid licht die de zaklamp produceert (in J) als deze 5 minuten brandt. 3. Om een liter water aan de kook te brengen is 350 kJ aan warmte nodig. Het verwarmen van het water gebeurt in een waterkoker, die een vermogen heeft van 1400 W en een rendement van 87%. Bereken hoe lang het duurt (in minuten) om het water aan de kook te brengen.