File

Embryologie HC – Gastrulatie
In de derde week van de ontwikkeling wordt de tweelagige kiemschijf drielagig door
de vorming van drie boven elkaar liggende kiembladen uit de epiblast. De
hypoblastlaag wordt door een nieuwe laag vervangen. Het totale proces wordt
gastrulatie genoemd.
= Zeven dagen na de bevruchting ontstaat uit de cellen van de
 Epiblast
embryoblast die aan het blastocoel grenzen een nieuwe laag platte
cellen, de hypoblast. Gedurende de volgende drie dagen groeit deze laag
cellen op geleide van de cytotrofoblast rondom het blastocoel, dat
daarna de dooierzakholte wordt genoemd.
De rest van de embryoblast blijft relatief ongedifferentieerd en wordt de
epiblast genoemd.
= Tussen de epiblast en de cytotrofoblast vormt zich de amnionholte,
 Hypoblast
het embryo wordt nu de tweelagige kiemschijf genoemd.
= Een kiemblad of kiemlaag van een embryo is een verzameling van
 Kiembladen
cellen die dezelfde oorsprong hebben in de embryogenese en die zullen
uitgroeien tot specifieke lichaamsweefsels.
= holte in embryoblast.
 Amnionholte
Nidatie
Ongeveer 30 uur na de conceptie komen de klievingsdelingen op gang. De cellen die
hierdoor ontstaan heten blastomeren. Klievingsdelingen zijn mitotische delingen,
waarbij het aantal cellen vermeerdert maar niet de totale hoeveelheid cytoplasma. De
vrucht neemt hierbij dus niet in grootte toe.






Na drie dagen zijn er 12-16 cellen en noem je het geheel een morula.
Na de derde klievingsdeling (8 cellen) verandert de vrucht van een aggregaat van
bollen (blastomeren) in een veel dichter opeengepakte groep cellen, waarbij
nauwe celcontacten in de vorm van ‘tight junction’ worden gevormd tussen de
cellen van de buitenste laag.
De binnenste cellen worden dus afgesloten van de buitenwereld en vormen
onderling ‘gap junctions‘, waardoor hun cytoplasma’s met elkaar in verbinding
staan.
o Dit proces wordt compactie genoemd. Door de aanwezigheid van ‘tight
junction’ tussen de cellen van de buitenste laag en secretie van vocht door
de cellen van de buitenste laag naar binnen wordt vloeistof opgehoopt
tussen de blastomeren.
Na 4-5 dagen (16-32 cellen) ontstaat hierdoor een holte in het centrum van de
morula. (Eerste voorbeeld van embryonale holtevorming.) De vrucht wordt dan
blastocyt genoemd.
Blastomeren
Morula (een moerbei)