File

Embryologie HC – Gastrulatie
In de derde week van de ontwikkeling wordt de tweelagige kiemschijf drielagig door
de vorming van drie boven elkaar liggende kiembladen uit de epiblast. De
hypoblastlaag wordt door een nieuwe laag vervangen. Het totale proces (de
ontwikkeling van de 3 primaire kiembladen uit het embryoblast) wordt gastrulatie
genoemd.
= Zeven dagen na de bevruchting ontstaat uit de cellen van de
 Epiblast
embryoblast die aan het blastocoel grenzen een nieuwe laag platte
cellen, de hypoblast. Gedurende de volgende drie dagen groeit deze laag
cellen op geleide van de cytotrofoblast rondom het blastocoel, dat
daarna de dooierzakholte wordt genoemd.
De rest van de embryoblast blijft relatief ongedifferentieerd en wordt de
epiblast genoemd.
= Tussen de epiblast en de cytotrofoblast vormt zich de amnionholte,
 Hypoblast
het embryo wordt nu de tweelagige kiemschijf genoemd.
= Een kiemblad of kiemlaag van een embryo is een verzameling van
 Kiembladen
cellen die dezelfde oorsprong hebben in de embryogenese en die zullen
uitgroeien tot specifieke lichaamsweefsels.
= holte in embryoblast.
 Amnionholte
Nidatie
Ongeveer 30 uur na de conceptie komen de klievingsdelingen op gang. De cellen die
hierdoor ontstaan heten blastomeren. Klievingsdelingen zijn mitotische delingen,
waarbij het aantal cellen vermeerdert maar niet de totale hoeveelheid cytoplasma. De
vrucht neemt hierbij dus niet in grootte toe.



Na drie dagen zijn er 12-16 cellen en noem je het geheel een morula.
Na de derde klievingsdeling (8 cellen) verandert de vrucht van een aggregaat van
bollen (blastomeren) in een veel dichter opeengepakte groep cellen, waarbij
nauwe celcontacten in de vorm van ‘tight junction’ worden gevormd tussen de
cellen van de buitenste laag.
De binnenste cellen worden dus afgesloten van de buitenwereld en vormen
onderling ‘gap junctions‘, waardoor hun cytoplasma’s met elkaar in verbinding
staan.
o Dit proces wordt compactie genoemd. Door de aanwezigheid van ‘tight
junction’ tussen de cellen van de buitenste laag en secretie van vocht door
de cellen van de buitenste laag naar binnen wordt vloeistof opgehoopt
tussen de blastomeren.


Na 4-5 dagen (16-32 cellen) ontstaat hierdoor een holte in het centrum van de
morula. (Eerste voorbeeld van embryonale holtevorming.)
o De vrucht wordt dan blastocyste genoemd en de holte het blastocoel.
o De cellen die aan de buitenzijde van de blastocyste liggen, zijn afgeplat en
kunnen hierdoor worden onderscheiden van de cellen die meer centraal
liggen.
o De perifere cellen worden de trofoblasten genoemd en de centrale cellen
de embryoblast (de ‘inner cell mass’)
De embryoblast wordt in het 16-cellige stadium gewoonlijk uit drie blastomeren
gevormd.
Na de zesde klievingsdeling (64 cellen) bestaan de trofoblasten en de
embryoblast uit strikt gescheiden celpopulaties.
o Het ontstaan van meercelligheid is een absolute voorwaarde voor het
optreden van differentiatie.
‘Hachting’.


Blastomeren
Morula (een moerbei)


Embryoblast.
Trofoblast
Blastulaholte
Zona pellicida.
Zona pellucida gaat open, proces dat ‘’Haching’’ heet. Vervolgens vind nidatie plaats en
onstaat er een trofoblast met daarbinnen een embryoblast. De trofoblast ‘groeit’ het
endometrium in.
Uit het embryoblast ontstaat het epiblast en het hypoblast.tussen de hypoblast en het
trofoblast zit het blasteuholte (?)
Trofoblast differentieert naar cytotrofoblast en syncytiotrofoblast, deze cellen groeien
vrij aggresief het endiometrium in. Bij delingen vinden wel (NIDATIEBLOEDINGEN).
Ontstaan van een nieuwe holte (Amnionholte) binnen in het epiblast, dit is de holte waar
het vruchtwater straks in zit.
De hypoblast cellen vormen de binnen bekleding van de blastulaholte.
Nidatie is voltooid.
Nidatie is voltooit wanneer de sluitplug de baarmoederwand sluit over de embryo.
De eerste holte die nu opnieuw bekleed is van binnen heet de dooierzak..
De bloedvaten van de moeder wordt ook ‘’aangevreten’’ en zal door holte heen stromen.
Embryo is geel en blauw en zit opgespannen tussen amnionholte en de dooierzak.
(2lagige kiemschijf wordt 3 lagig door de vorming van 3 boven elkaar liggende
kiemcellen
1 ectoderm 2 mesoderm 3 endoderm.
1- opperhuid en centraal zenuwstelsel + zintuigen.
2- Mesoderm – grote delen van skelet, hart bloedvaten en spieren e+ bindweefsel.
3- Endoderm draagt bij aan functionele cellen (binnen bekleding ) vaan TD en TR
tractus digestivus en Tractus Respiratoire.
Alle drie de kiembladen ontstaan uit de epiblast.
Dit houdt in dat de hypoblastlaag dooor een nieuwe laag cellen wordt vervangen.
Gastrulatei vangat aan tijden het eidene van de 2 week en van de ………
Gastrulatie college
Rond naar ovaal
Primitiefstreep en kiemschild vergroten zich naar caudaal.
Primitiefstreep wordt de primitieve groeve.
Aan de meest craniale zijde van de primitieve groeve ontstaat de primitieve knop (knop
van Hensen).
Tussen de epiblast en de hypoblast onstaat het endoderm.
Vanuit de hypoblast onstaat vervolgens het mesoderm.
Uit de epiblst ontstaat:
1. extra-embryonaal mesoderm
(12-13 dagen ontwikkeling)
2. Endoderm
(14 dagen ontwikkeling).
3. Intra-embryonale mesoderm.
14-20 dagen ontwikkeling
4.
farynx (keel)
Freet je mee.
Larinx (mondholte) Lul je mee.