Vlinders, van ei tot imago Bouw van de vlinder

Vlinders, van ei tot imago
Levenscyclus
Veel mensen kijken naar vlinders, maar hoe zit het nu eigenlijk met die dieren. Vlinders zijn
insecten die een volledige gedaantewisseling ondergaan.Het eitje wordt door de volwassen vlinder
afgezet op een waardplant. Deze plant levert voedsel voor de uit het ei gekomen rups.
De rups groeit en vervelt verschillende malen. Het verpoppen kan enkele uren tot dagen duren.
In dit proces worden door hormonen de organen van de rups afgebroken en is de opbouw van de
vlinder geregeld. Dit duurt bij niet overwinterende vlinders ruim 7 maanden. Als dit proces klaar is
werkt de vlinder zich uit de pop. De vlinder is erg kwetsbaar, is zacht en kan nog niet vliegen.
Eerst moeten de vleugels voorzien worden van lichaamsvloeistoffen. Hierdoor wordt het vlies
(de vleugel) gespannen en kan opdrogen. Om te kunnen vliegen heeft de vlinder een temperatuur
van ca.20°C nodig. Die krijgen ze door te zonnen, het liefst in een open ruimte. Een
omgevingstemperatuur van 30 tot 35°C vinden de meeste vlinders ideaal.
Luwe plekken bij bosranden en struwelen geven beschutting op
Bouw van de vlinder
koude dagen met veel wind, maar ook bescherming tegen uitdroging bij zeer warm weer. De bosrand biedt vlinders ook oriëntatieHet lichaam van de vlinder is opgebouwd
punten op hun omgeving. Veel vlinders kunnen geen grote open
uit kop, borststuk en achterlijf.
vlaktes oversteken.
Aan de kop van de vlinder zitten 2 antennes / sprieten, dit zijn zowel de reuk- als
evenwichtorganen, 2 facetogen en een
vlinder (imago)
roltong is de eigenlijk de mond en dient
om mee te drinken.
Het borststuk bestaat uit 3 segmenten.
Aan elk segment zit 1 paar poten, aan de
middelste en achterste zijn ook de vleugels bevestigd. In het achterlijf bevinden
zich de ademhalingsopeningen.
De vleugels zijn bedekt met hele kleine,
platte plaatjes dit zijn de schubben. Deze
zijn aan de vleugel bevestigd met kleine
steeltjes en liggen dakpansgewijs over
pop (pupa)
elkaar. In de schubben zitten pigmenten,die kleur en patroon aan de vleugels
geven. Als de vlinder ouder wordt en meer
ei (ovum)
’vlieguren’ gemaakt heeft, slijt de oppervlakte van plaatjes eraf. Hierdoor verliest
de vlinder de Intense kleur.
rups (larva)
Gehakkelde aurelia
De gehakkelde aurelia is een opvallende vlinder die steeds meer naar tuinen komt.
De gehakkelde aurelia is een algemene standvlinder. Bij het zoeken naar
waardplanten voor de volgende generatie kan zij grote afstanden overbruggen.
Voortplanting & levenscycli
Het ♀ zet haar eieren het liefst af op de grote brandnetel (waardplant),
soms ook op de hop, iep, ribes of wilg. Planten die op
schaduwrijke/ vochtige plekken groeien hebben haar voorkeur. Ze zet 1of 2 eitjes
naast elkaar af op de bladpunt. De rupsen eten van de bladeren van de
waardplant. Ze lijken op een vogelpoepje, hierdoor zijn ze onaantrekkelijk
voor vogels. Ze verpoppen het liefst laag in de begroeiing en/of in de
buurt van de waardplant. De volwassen vlinder overwintert vlak bij de grond,
bv. aan de onderkant van een boomwortel, in een holle boom, tussen takken
of in houtstapels. Nectar van de sleedoorn en bloeiende wilgen geeft ze
vroeg in het voorjaar voedsel. Later ook nectar van de akkerdistel, braam
en koninginnenkruid. Per ha. kunnen er 8 tot 20 exemplaren voorkomen.
Het territorium van het ♂ omvat gemiddeld 12m².
Generatie
De eerste generatie vliegt van eind juni tot half augustus. Hiervan gaat een gedeelte
in winterrust (de diapauze), het andere deel zorgt voor de tweede generatie.
Deze vliegt van half augustus tot begin oktober. Deze generatie overwintert als vlinder.
Leefomgeving
De vlinder geeft de voorkeur aan bosranden, parken en op open
plekken in loof- en gemengde bossen met ruige randen. Dit zijn
bij voorkeur vochtige in de luwte gelegen plekken, maar met zon.
Overzicht
Voedsel rupsen
Voedsel vlinders
Vliegtijd vlinders
Duur stadia
Overwintering
leefgebied
Bronnen:
Grote brandnetel (waardplant), soms hop, iep, ribes en wilgen
Nectar van verschillende planten, ook fruit en boomsappen
2 generaties die elkaar gedeeltelijk overlappen, ze zijn te zien
van eind februari tot half oktober.
Ei 4-7 dagen. Rups 15 tot 27 dagen. Vlinder 280-360 dagen
bij overwintering
Volwassen vlinder
Open bossen en parken
Info en foto: Landschapsbeheer Flevoland, www.de-natuur.be,
www.home.planet.nl/~stea.utrecht/vlinders/vlinders.htm,
www.vlinderstichting.nl , nl.wikipedia.org/wiki/Lepidoptera
De dagvlinders van Nederland,Elzeviers vlindergids, veldgids Dagvlinders,