Schoolgids 2016 -2017 Naam: O.B.S. De Planeet Adres: Horizon 76 Postcode : 7891 CV Plaats : Klazienaveen Telefoon: 0591-390162 E-mail: [email protected] Website: www.obs-planeet.nl Lacatieleider: Dhr. G. Hagenauw Schoolgids 2016/2017 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave ................................................................................................................................... 2 1 De school ................................................................................................. 4 Naam .................................................................................................................................................... 4 Richting ............................................................................................................................................... 4 Directie ............................................................................................................................................... 4 Situering van de school .................................................................................................................... 4 Schoolgrootte .................................................................................................................................... 4 2 Waar de school voor staat .............................................................................. 5 Visie, prioriteiten, missie ................................................................................................................ 5 Visie/misie .......................................................................................................................................... 5 Prioriteiten ......................................................................................................................................... 5 Klimaat van de school ....................................................................................................................... 6 3 De organisatie van de school ............................................................................. 7 Schoolorganisatie.............................................................................................................................. 7 Groepering .......................................................................................................................................... 7 Activiteiten voor groep 1 t/m 8 ..................................................................................................... 7 Activiteiten in de onderbouw, groep 1 en 2 ................................................................................. 7 Methodes in groep 1/2 ..................................................................................................................... 7 ICT in groep 1/2/3 ........................................................................................................................... 7 Activiteiten in midden en bovenbouw, groep 3 t/m 8................................................................ 8 Lezen .................................................................................................................................................... 8 Taal....................................................................................................................................................... 8 Schrijven ............................................................................................................................................ 8 Rekenen ............................................................................................................................................... 8 Sociaal-emotionele vaardigheden, groep 1 t/m 8 ....................................................................... 9 Lichamelijke opvoeding .................................................................................................................... 9 Ateliers ............................................................................................................................................... 9 Huiswerk ............................................................................................................................................. 9 Activiteiten die in de school bijzondere aandacht krijgen .................................................... 10 Kunst en cultuur .............................................................................................................................. 10 DeGezondeSchool………………………………………………………………………………………………………………………..10 Andere activiteiten ........................................................................................................................ 10 Sponsoring ......................................................................................................................................... 11 4 De zorg voor kinderen ................................................................................... 11 Opvang nieuwe kinderen.................................................................................................................. 11 Leerlingen van 3,5 jaar ................................................................................................................... 11 Het volgen van de ontwikkelingen van de leerlingen in de school .......................................... 11 Leerlingvolgsysteem ....................................................................................................................... 12 Groepsplannen/blokplannen ........................................................................................................... 12 Hoe is de verslaggeving geregeld? .............................................................................................. 12 Zittenblijven, verlengen of versnellen ....................................................................................... 12 Protocol “Voorbehouden en risicovolle handelingen” ............................................................... 12 Meldcode “Huiselijk geweld en kindermishandeling” ............................................................... 13 De speciale zorg voor kinderen met specifieke behoefte ..................................................... 13 Passend onderwijs ........................................................................................................................... 13 De wijze waarop het welbevinden en de leervorderingen van de kinderen worden besproken ......................................................................................................................................... 15 2 Schoolgids 2016/2017 Meerbegaafden beleid ................................................................................................................... 15 Het Zorgteam .................................................................................................................................. 15 Aanmeldingsprocedure ................................................................................................................... 15 Hoe is de begeleiding van de overgang van kinderen naar het voortgezet onderwijs? .... 16 Veiligheidsplan ................................................................................................................................. 16 School maatschappelijk werk ....................................................................................................... 17 Jeugdgezondheidszorg (JGZ) ...................................................................................................... 17 5. De leraren. ............................................................................................... 19 De samenstelling van het team ..................................................................................................... 19 Vervanging ........................................................................................................................................20 Vergaderingen ..................................................................................................................................20 6 De Ouders ................................................................................................. 21 Informatie aan ouders / verzorgers en inspraak..................................................................... 21 Ouderraad ........................................................................................................................................ 21 Medezeggenschapsraad ................................................................................................................. 21 Vrijwillige ouderbijdrage............................................................................................................... 21 Schoolverzekering voor leerlingen .............................................................................................. 21 De klachtenregeling ........................................................................................................................22 Leerplicht en Verlof .......................................................................................................................22 Zieke leerlingen ...............................................................................................................................23 Schorsing en verwijdering ............................................................................................................23 Kinderdag opvang en Buitenschoolse opvang .............................................................................23 7.Ontwikkelingen van het onderwijs. ....................................................................... 24 Voornemens voor de komende jaren ...........................................................................................24 Gerealiseerde doelen van het schooljaar 2015-2016 ..............................................................24 Voornemens voor het schooljaar 2016-2017 ............................................................................24 School en omgeving .........................................................................................................................25 Zorg voor de relatie school en omgeving ...................................................................................25 8. De resultaten van school. ................................................................................ 26 Resultaten .........................................................................................................................................26 Inspectie ...........................................................................................................................................26 9 Procedure schoolgids ...................................................................................... 27 Over de schoolgids .........................................................................................................................27 Onderwijsvragen? ...........................................................................................................................27 10 De bijlagen bij de schoolgids ............................................................................ 28 Schoolgids 2016/2017 3 1 De school Naam O.B.S. “De Planeet” Horizon 76 7891 CV Klazienaveen 0591-390162 Onze school heet “De Planeet”, omdat zij gevestigd is in een woonwijk van Klazienaveen, die de Sterrenbuurt heet. Richting We zijn een openbare school voor primair onderwijs. Openbaar onderwijs wil een ontmoetingsplaats zijn van kinderen, ouders en personeel met een verschillende levensbeschouwelijke, culturele en sociaal-economische achtergrond. Een openbare school kenmerkt zich door: algemene toegankelijkheid. het niet discrimineren van personeel, leerlingen en ouders op grond van godsdienst, levensbeschouwing, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele geaardheid, etc. principiële gelijkwaardigheid. Dit is een belangrijke voorwaarde om discriminatie te voorkomen en emancipatie te bevorderen. goed geregelde medezeggenschap van ouders, leerlingen (informeel) en personeel. het geven van gelegenheid om godsdienst of levensbeschouwelijk onderwijs te (doen) verzorgen daar waar ouders dit wensen. de garantie dat leerlingen die niet terecht kunnen op een school van hun richting, toegelaten worden tot de openbare school. Directie Clusterdirecteur: Dhr. Dennie Lambers Locatieleider: dhr. G. Hagenauw Situering van de school Wij richten ons als school op de kinderen uit de Sterrenbuurt en uit de wijk die in het Noord Westen van Klazienaveen ligt, maar ook kinderen uit andere wijken van Klazienaveen bezoeken onze school. De school is gehuisvest in de voormalige openbare MAVO, het is een pas gerenoveerd oud gebouw, maar wel een heerlijk ruim gebouw. In het gebouw is ook een Kinderopvang en BSO aanwezig, daar wordt mee samengewerkt als het past. De school grenst aan een uitgebreid winkelcentrum. Tevens beschikt de wijk over sportvelden annex sporthal en overdekt zwembad. Schoolgrootte Het leerlingaantal was met ingang van dit schooljaar: 43. Deze leerlingen zijn verdeeld over 3 groepen. Er zijn 9 medewerkers aan onze school verbonden. Schoolgids 2016/2017 4 2 Waar de school voor staat Visie, prioriteiten, missie Visie/misie Ook onze school heeft een gemeenschappelijke visie geformuleerd. Deze visie is het uitgangspunt van ons handelen in de school. Op onze school vinden we belangrijk dat: Leerlingen met plezier naar school gaan, dat ze zich veilig voelen, er een goed pedagogisch klimaat is en duidelijke schoolregels. Iedereen op school gezamenlijk verantwoordelijk is voor de goede sfeer op school, dus dat er goed overleg is, er goed samengewerkt wordt en problemen gedeeld worden. School en klas goed georganiseerd zijn. We elkaar respectvol behandelen. Het ambitieniveau hoog is: we willen uit de leerlingen halen wat erin zit. Het leren zoveel mogelijk aansluit bij de interesse van de leerlingen. Er in de lesstof samenhang is en er goede instructie gegeven wordt. Zelfstandig werken en samenwerken in evenwicht is met individueel werken. Leerkrachten zich blijven ontwikkelen. Wij vinden dat we een school zijn: 1. Die een goede sfeer heeft. 2. Innovatief is. 3. Waar een gevoel van veiligheid en acceptatie heerst. 4. Die leerlingen genoeg ruimte geeft om samen te werken en zelfstandig te werken. 5. Die een duidelijk taal/leesbeleid heeft. 6. Die kritisch naar resultaten kijkt en daar naar handelt. 7. Waar ook middels projecten geleerd wordt. 8. Waar leerkrachten een hoge inzet hebben. 9. Waar goede onderlinge ondersteuning is. Prioriteiten a. We zijn duidelijk gericht op het werken met hedendaagse, frisse methodieken. Aan lezen besteden we veel aandacht, omdat lezen een basisvoorwaarde is voor verdere ontwikkeling. We hebben een complete doorlopende leeslijn voor groep 1 t/m 8, bestaande uit “Schatkist, nieuw”, “Veilig Leren Lezen, nieuw”, “Estafette, nieuw” en “Nieuwsbegrip”. Hierin wordt aandacht besteed aan alle moderne vormen van lezen. Bovendien beschikken we over een uitgebreide bibliotheek die toegankelijk is gemaakt voor kinderen van groep 4 t/m 8. In elke klas is er een goed ingerichte, regelmatig wisselende boekenhoek, waar kinderen uit lezen. Ook maken we gebruik van verschillende leesvormen als Tutor en Duo lezen voor alle leerlingen en RALFI lezen als extra lezen voor de zorgleerlingen. Voor rekenen hebben we ook een doorgaande lijn van groep 1 t/m 8, bestaande uit “Schatkist, nieuw” en gaan verder met de methode “Wizwijs” voor groep 3/4, 5/6 en 7/8. De methodiek “Met Sprongen Vooruit” wordt naast de methode gehanteerd. Voor Nederlandse taal werken we met de nieuwe methode “Taalactief 4”. Het is een prettige methode met veel verschillende werkvormen en duidelijke instructiemomenten. Deze methode sluit goed aan op de methode “Veilig Leren Lezen” van groep 3. Schoolgids 2016/2017 5 Voor schrijven werken we met de methode “Pennenstreken” vanaf groep 3. In groep 1 en 2 is “Schrijfdans” de methode. De wereldoriënterende vakken worden op de middagen geïntegreerd aangeboden door middel van projectonderwijs, daar gebruiken we de methode “Topondernemers” voor groep 5 t/m 8. In groep 1 t/m 4 wordt wereldoriëntatie vooral benaderd door onderwerpen te behandelen die interessant zijn voor jonge kinderen. Taal en woordenschat zijn daarbij de belangrijkste doelen. b. De begeleiding van leerlingen. Om zo optimaal mogelijk tegemoet te komen aan de individuele verschillen van leerlingen, ontwikkelden we een leerlingvolgsysteem, beheerd door de interne begeleider, leerkrachten en het bovenschoolse zorgteam. Hierin volgen we de vorderingen van de individuele leerlingen door middel van de landelijk gestandaardiseerde toetsen van het CITO in Nederland. Regelmatig houden we een leerlingenbespreking en 3 keer per jaar een groepsbespreking, met betrokken leerkrachten en IB-er. Daarin worden oplossingen aangedragen voor verbetering van onderwijs aan leerlingen met individuele behoeften. Zie ook ons zorgplan. Klimaat van de school We willen graag een school zijn waar alle betrokken leerlingen, leerkrachten, ouders etc. zich prettig voelen. Daarbij hechten we aan orde en regelmaat. Individuele klachten kunnen met leerkrachten en of directie worden besproken. Op gemeentelijk niveau is er een klachtenregeling tot stand gebracht (zie hfdst 6). We hechten aan de sociale/emotionele ontwikkeling van onze kinderen. Respect voor elkaar en voor elkaars werk hebben prioriteit. Paasfeest, schoolreizen, kerstfeest, St. Maarten e.d. worden samen gevierd. Op schoolniveau werken we met de methode “Goed Gedaan” voor sociaal emotionele ontwikkeling. We denken dat we door het werken met “Goed Gedaan” alle sociaal emotionele onderwerpen in groepsverband aan de orde kunnen stellen en dat dit ten goede komt aan het klimaat in de school. Schoolgids 2016/2017 6 3 De organisatie van de school Schoolorganisatie Onze school bestaat uit 8 jaarklassen. Deze klassen zijn in drie afdelingen verdeeld: De onderbouw bestaat uit de groepen 1 en 2 De middenbouw bestaat uit de groepen 3 en 4. De bovenbouw bestaat uit de groepen 5, 6, 7 en 8. Groepering De 8 jaarklassen zijn samengevoegd in 3 combinatiegroepen: Groep 1/2/3 Groep 4/5 Groep 7/8. Activiteiten voor groep 1 t/m 8 Activiteiten in de onderbouw, groep 1 en 2 Het onderwijs in groep 1 en 2 is erop gericht zoveel mogelijk aan te sluiten bij de belangstelling van het kind, zijn/haar ontwikkelingsfase en niveau om zo te komen tot optimale betrokkenheid en ontwikkeling van het kind. Om dit te bereiken leren we de kinderen omgaan met verantwoordelijkheid en vrijheid. Ze hebben de vrijheid om te kiezen welke activiteiten ze doen, met welke materialen ze dat gaan doen en waar en met wie ze gaan werken. De hoeveelheid werkjes wordt afgesproken, de kinderen kiezen wanneer ze die taken afmaken. De kinderen in groep 1/2 mogen vooral veel onderzoekend en ontdekkend leren. Ook zelfstandigheid komt in groep 1/2 al aan de orde. Veel activiteiten worden zo gekozen, dat kinderen ontdekkend kunnen leren. De leerkracht is stimulerend en begeleidend aanwezig. De kinderen worden 'getraind' op zelfstandigheid: kinderen pakken zelf het benodigde materiaal; regels die de zelfstandigheid bevorderen worden ingeslepen; er wordt bewust geoefend met uitgestelde aandacht; kinderen oefenen met 'elkaar helpen'; enz. Samenwerken is vanaf het begin van de onderwijstijd al van belang, dat zien we terug in de opstelling in groepjes. Activiteiten worden bijna altijd samen met anderen gedaan; in de hoeken en bij de werkactiviteiten. Rekening houdend met de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt het samen spelen en leren gestimuleerd. Het aanbod schept de mogelijkheid tot de inbreng van kinderen. Mede daarom willen we het programma per groep niet 'dichttimmeren'; actuele gebeurtenissen, ideeën van kinderen en/of volwassenen kunnen in ruime mate aan bod komen. Onze school heeft ervoor gekozen om te werken met de uitgangspunten/doelen van DORR (met Schatkist als ondersteunend bronnenmateriaal) en Met Sprongen Vooruit voor groep 1/2. Door deze methodes wordt er thematisch gewerkt. Methodes in groep 1/2 De methodes die in groep 1/2 gebruikt worden zijn: Voorbereidend taal/lezen: Nieuwe Schatkist, als bronnenboek. Voorbereidend rekenen: Nieuwe Schatkist en Met Sprongen Vooruit. Voorbereidend schrijven: Schrijven in de Basisschool. DORR: is het volgsysteem en de doelen van DORR worden in de lessen gevolgd. ICT in groep 1/2/3 Computers worden al gebruikt bij het onderwijs aan leerlingen van groep 1/2. De software is speciale educatieve software ter ondersteuning van de lessen taal, lezen en rekenen. Schoolgids 2016/2017 7 Activiteiten in midden en bovenbouw, groep 3 t/m 8 Het onderwijs op school is verdeeld in 2 delen: op de ochtenden wordt er voornamelijk gewerkt aan de basisvakken taal, lezen en rekenen en op de middagen werken we in projecten, waarin de zaakvakken opgenomen zijn. Ter ondersteuning van het leerproces worden de volgende methodes gebruikt: Lezen Groep 3: (Nieuwe) Veilig Leren Lezen Veilig leren lezen is een structuurmethode, d.w.z. van begin af aan worden de woorden op een veelzijdige manier gestructureerd, waarbij zowel analyse als synthese van het gesproken en geschreven woord systematisch aan de orde wordt gesteld. Wij gebruiken de allernieuwste versie van het leesprogramma van Veilig Leren Lezen. We hebben hiermee de mogelijkheid om goed te differentiëren. Aangezien we een digitaal bord hebben, kunnen we ook gebruik maken van de leerkrachtassistent. Dit is een prachtig computerprogramma waardoor de leerkracht nog beter leesonderwijs kan geven in de hele groep, maar ook met groepjes leerlingen. Groep 4-8: Estafette en Nieuwsbegrip Voor voortgezet technisch lezen gebruiken we Estafette. Een nieuwe methode voor lezen waarmee heel gedifferentieerd gewerkt kan worden. Voor begrijpend lezen gebruiken we Nieuwsbegrip. Dit is materiaal dat inspeelt op de actualiteit en dus ook kennis over de wereld verzorgt. Als methodiek voor verwerking van de teksten maken we gebruik van Lezen =Weten. Taal Groep 3: Groep 4-8: Veilig Leren Lezen Binnen Veilig Leren Lezen zit ook het onderdeel taal opgesloten. Taalactief, nieuw Hiermee worden taalonderdelen als woordenschat, spelling, luisteren en stellen op moderne wijze aangeboden. Schrijven Groep 3-8: Pennenstreken We gebruiken de methode ‘Pennenstreken’ al vanaf groep 2 in de vorm van oefenen met schrijfpatronen. De ontwikkeling gaat door tot groep 8, waar de nadruk ligt op het eigen handschrift en goede richting. Rekenen Groep 3-8: Wizwijs De methode is een moderne realistische rekenmethode, die volgens de nieuwste theorieën op het gebied van rekenen werkt. Daarnaast maken we gebruik van de methodiek die door APS ontwikkeld is om het rekenen nog beter aan te bieden. Wij zijn een pilot school geweest voor het ontwikkelen van deze methodiek. Voor de automatisering maken we gebruik van de methodiek van Julie Menne: Met Sprongen Vooruit. Wereldoriënterende vakken In de groepen 1 t/m 4 worden onderwerpen behandeld die voor jonge kinderen interessant zijn. Vanaf groep 4 wordt er gewerkt met Topondernemers. Elke middag van de week wordt er projectmatig gewerkt en daar is Topondernemers een onderdeel van. De zaakvakken komen projectmatig aan de orde. Hier is voor gekozen omdat de leerlingen binnen deze projecten vooral onderzoekend en zelfontdekkend leren. Aardrijkskunde, Geschiedenis en Biologie en Wetenschap en Techniek zit in deze projecten verweven. Schoolgids 2016/2017 8 Topografie: Geobas Het onderdeel Topografie zit niet als zodanig in het project onderwijs, Dat blijven we apart aanbieden en daar gebruiken we de methode Geobas voor. Verkeer: ‘Op voeten en fietsen’ en de ‘jeugdverkeerskrant’ Vanaf het moment dat de kinderen de deur uitgaan, krijgen ze te maken met verkeer. Op school wordt hierop ingespeeld. Naast het leren van de verkeersregels, wordt vooral de nadruk gelegd op het toepassen van de regels en het gedrag in het verkeer. In groep 7/8 wordt dit vak afgesloten, eens per twee jaar met een theoretisch examen en een praktische verkeersproef. Engels: The Team In de groepen 7 en 8 krijgen de kinderen een eerste oriëntatie op de Engelse taal. Met behulp van deze methode wordt de basis voor de verdere ontwikkeling in het Engels gelegd. Met name het spreken van het Engels wordt in deze methode benadrukt. De kinderen bouwen een doelmatige woordenschat in het Engels op. Ze ontwikkelen, door imitatie en zelfwerkzaamheid, alle communicatieve vaardigheden: spreken, luisteren, schrijven en lezen. Computers Vanaf groep 1 zijn er in elke groep minimaal 2 computers in gebruik. Ze worden gebruikt ter ondersteuning van de lessen taal, rekenen, lezen en aardrijkskunde. Sociaal-emotionele vaardigheden, groep 1 t/m 8 Ook voor de sociaal emotionele ontwikkeling van de leerlingen zijn er afspraken gemaakt om de doorgaande lijn van groep 1 t/m 8 te bewerkstelligen. We gebruiken hiervoor de methode “Goed Gedaan”. De kerndoelen zijn "Gezond en redzaam gedrag": Kinderen bewust maken van hun eigen gedrag. Leren zichzelf en anderen te respecteren. Vaardigheden ontwikkelen om met elkaar om te gaan, zoals luisteren en ruzies oplossen. Stimuleren van taalontwikkeling en uitdrukkingsvermogen; Aanmoedigen van zelfstandig gedrag. Lichamelijke opvoeding De gymlessen worden door de eigen leerkracht gegeven op maandag en vrijdag. Met daarin de onderdelen: gymnastiek, toestellessen, spel, bewegen op muziek (drama), handbal en voetbaltoernooien. (Methode: “Basislessen bewegingsonderwijs deel 1 en 2”) Ateliers Een onderdeel van het middagprogramma (projectonderwijs) is de werkvorm Atelier. De leerlingen werken 75 minuten in de week in ateliers. Werken in ateliers betekent dat de leerlingen op die middag mogen kiezen uit 4 onderdelen waar ze mee gaan werken. Onderdelen van de ateliers kunnen zijn: handvaardigheid, tekenen, techniek, drama/dans, muziek. “Moet je Doen” is een methode voor creatieve vakken die wij gebruiken als leidraad/bronnenboek bij de atelier onderdelen. Huiswerk Leerlingen krijgen af en toe werk mee naar huis. Dit varieert van het oefenen van de tafels tot huiswerk voor aardrijkskunde en geschiedenis of voor individuele leerlingen, waarbij het met ouders wordt overlegd. De voorbereidingen voor krantenkring, boekenkring of spreekbeurt moeten de leerlingen ook thuis doen. Schoolgids 2016/2017 9 Activiteiten die in de school bijzondere aandacht krijgen Kunst en cultuur Jaarlijks biedt de school een programma aan van activiteiten uit de verschillende kunstvormen voor groep 1 t/m 8, te weten beeldende kunst, literatuur, muziek, dans, theater, audiovisuele kunst en film. Ook in het jaar 2016/2017 maken we gebruik van een vakdocent muziek voor de muzieklessen voor goep 4. Ook nemen we deel aan activiteiten, die jaarlijks rondom de Kinderboekenweek worden georganiseerd. Mede door de Brede School komen er in schoolse en naschoolse tijd kunst en cultuur uitingen aan bod voor leerlingen. Deze worden vermeld in de nieuwsbrief. Andere activiteiten (De meeste activiteiten vindt u op de activiteitenlijst) Sporttoernooi: Tijdens het HaVeKa toernooi worden zaalhandbal en zaalvoetbalwedstrijden gehouden. Leerlingen van groep 7 en 8 spelen wedstrijden tegen alle basisscholen van Klazienaveen Avondvierdaagse: Leerlingen van onze school kunnen jaarlijks meelopen met de avondvierdaagse. Dit wordt door ouders gecoördineerd en begeleid. Kerstdiner: De laatste woensdag voor de kerstvakantie hebben de leerlingen een kerstdiner op school, dit wordt door de OR georganiseerd. Sinterklaas: Ieder jaar wordt Sinterklaas gevierd met een bezoek van de goedheilig man. Excursies: Regelmatig nemen vooral groep 7 en 8 (maar ook steeds vaker de andere groepen) deel aan excursies, zoals bezoeken aan technische bedrijven of instanties, het Esdalcollege, musea, etc. Schoolreis: Elk jaar wordt er gekeken naar bestemmingen voor schoolreisjes. We proberen daarin afwisseling aan te brengen en daarmee kunnen ook de groepen wel of niet gecombineerd worden. De stelregel is dat we om het jaar naar een pretparkachtige bestemming gaan en het andere jaar naar een niet pretparkachtige bestemming, maar wel een bestemming die toevoegt aan de beleving van de leerlingen. Groep 7/8 gaat om het jaar op meerdaagse schoolreis, het andere jaar gaan ze één dag op schoolreis met de andere groepen mee. Feestelijke ouderavond: Om het jaar wordt er een musical voorbereid door groep 7 en 8 en aan het eind van dat schooljaar opgevoerd tijdens de feestelijke ouderavond. De Gezonde School Het komende schooljaar melden wij ons aan voor het Vignet de Gezonde School. Op deze manierlaten wij zien, dat wij extra aandacht besteden aan de gezondheid van onze leerlingen, leekrachten en ouders. Wij laten dit zien doordat wij de leerlingen, ouders en leerkrachten bewust laten nadenken over gezond eten m.b.t. de pauzehap en de luch. We hebben daarvoor al twee fruitdagen voor de pauzehap ingevoerd en een waterdag. Het komende schooljaar gaat we dit verder implementeren. Tevens maken we gebruik van de lessen van Ik eet het beter. Waarom ik eet het beter. Er valt heel veel te kiezen in het enorme voedingsaanbod. Om kinderen te leren Schoolgids 2016/2017 10 gezonde keuzes te maken heeft Ik eet het beter, in samenwerking met het Voedingscentrum, verschillende interactieve lesprogramma’s ontwikkeld. Daarmee ontdekken en ervaren kinderen op de basisschool wat gezonde producten doen voor hun lijf. Zo worden ze zich bewust van wat ze dagelijks eten en drinken en leren op een speelse manier om te kiezen voor gezond. Bij het hele lesprogramma ligt de nadruk op samen doen en samen beleven. Gezond eten wordt vanzelf leuk en lekker! Onderwijstijd Zie het informatieboekje Sponsoring Onze school kan gebruik maken van sponsoring mits dit voldoet aan de uitgangspunten van de afspraken die gemaakt zijn tussen alle landelijke organisaties van besturen, personeel, ouders en leerlingen. Deze uitgangspunten zijn: de sponsoring moet passen binnen de doelstelling van de school. de sponsoring mag de objectiviteit van de school niet in gevaar brengen. de school moet ook zonder sponsormiddelen onderwijs kunnen blijven geven. 4 De zorg voor kinderen Zie hiervoor ook het zorgplan en het schoolplan. Opvang nieuwe kinderen Wanneer ouders contact opnemen omdat zij overwegen hun kind(eren) op onze school in te laten schrijven, wordt allereerst een afspraak gemaakt voor een gesprek met de locatieleider. In dit gesprek geeft de locatieleider informatie over de school en hebben de ouders gelegenheid om vragen te stellen. Dit eerste bezoek wordt afgesloten met een rondleiding door de school en zo mogelijk met een kennismaking met de toekomstige leerkracht(en) van de leerling(en). De ouders krijgen de schoolgids en een informatiegids. Zodra een kind 4 jaar is, mag het naar de basisschool. Voordat het 4 is, mag het alvast 5 halve dagen komen kennismaken. In overleg met de ouders wordt een afspraak gemaakt over de dagen waarop het kind komt kennismaken. Voordat het kind op school komt, komt de juf op huisbezoek. Van leerlingen die al op een andere basisschool hebben gezeten, ontvangen wij van de school van herkomst een uitschrijfformulier, een onderwijskundig rapport en eventuele Cito-toetsgegevens. Er wordt altijd met de toeleverende school contact opgenomen voor meer informatie. Leerlingen van 3,5 jaar Leerlingen die 3,5 jaar zijn mogen één dagdeel per week op school mogen komen meedraaien. Bij ons op school is dat de dinsdagmorgen, of een andere morgen in overleg Het volgen van de ontwikkelingen van de leerlingen in de school Schoolgids 2016/2017 11 Leerlingvolgsysteem Voor leerlingevaluatie en schoolevaluatie, maken wij op school gebruik van het CITO leerlingvolgsysteem. Het leerlingvolgsysteem bestaat uit een samenhangend geheel van toetsen, een registratiesysteem en aanwijzingen voor gerichte hulp aan zwakke leerlingen. Het leerlingvolgsysteem stelt ons in staat om van alle leerlingen in school de leervorderingen over meerdere leerjaren planmatig en systematisch te peilen en daar consequenties aan te verbinden. Door het leerlingvolgsysteem wordt de zorgbreedte bij ons op school vergroot en wordt het mogelijk het onderwijs beter op de mogelijkheden van de leerlingen af te stemmen. Daarnaast maken wij, voor de groepen 1 en 2, gebruik van het registratiesysteem: DORR. Het bestaat uit verschillende onderdelen, die geheel in overeenstemming met de opvattingen van de school met betrekking tot de invulling van het onderwijs aan kleuters, ingezet kunnen worden. Na iedere toetsperiode worden door de IB-er samen met de locatieleider de toetsen geanalyseerd en besproken in het team. We volgen de leerlingen ook via de methodegebonden toetsen. Ook deze scores geven een indicatie over de ontwikkeling van een kind. Groepsplannen/blokplannen Er wordt op onze school gewerkt met groepsplannen. Dit betekent dat de groep verdeeld wordt in groepen die meer of groepen die minder instructie nodig hebben. Ook kan het zijn dat een groepje leerlingen meer uitdaging nodig heeft. Dit wordt allemaal in duidelijke groepsplannen vastgelegd, waar de leerkracht (of invalleerkracht) zo mee werken kan. We proberen hiermee te bewerkstelligen dat er zoveel mogelijk en gestructureerd mogelijk aan de behoeften van leerlingen tegemoet gekomen wordt. De blokplannen zijn gedetailleerder. Daar wordt per blok, periode van 4 tot 6 weken vastgelegd welke doelen op welke manier voor welke leerling behaald moeten worden. Deze blokplannen worden 4 to 6 wekelijks opgesteld, geëvalueerd en weer bijgesteld. Daarmee geven zij heel concreet korttijdelijk handvatten om de leerlingen te volgen en te begeleiden Hoe is de verslaggeving geregeld? Van iedere leerling wordt een leerlingdossier bijgehouden. Daarin worden gegevens opgenomen over het gezin, de leerlingenbesprekingen, gesprekken met ouders, speciale onderzoeken, handelingsplannen, toets -en rapportgegevens van de verschillende jaren. De interne begeleider beheert de mappen en bewaakt de privacy. Ouders kunnen het dossier van hun kind inzien. Daarnaast houdt de groepsleerkracht in de klassenmap de dagelijkse gang van zaken bij. Wanneer een leerling van school verandert, wordt zijn/haar onderwijskundig dossier opgestuurd naar de betreffende school en tevens wordt een onderwijskundig rapport meegezonden. Zittenblijven, verlengen of versnellen We hebben een protocol ontwikkeld waarin heel duidelijk ons stappenplan staat verwoord als er sprake is van zittenblijven, verlengen of versnellen. Dit is opgenomen in het zorgplan van de school. Het kan voorkomen dat het voor een leerling beter is om een schooljaar nog eens te doen, wat langer in groep 1 te blijven of een schooljaar over te slaan. Wij hebben afspraken gemaakt hoe we daar mee omgaan, op grond waarvan we dat besluit nemen, wat we vervolgens gaan doen. Er is in elk geval altijd sprake van overleg met ouders. Protocol “Voorbehouden en risicovolle handelingen” Met ingang van het schooljaar 2013/2014 zijn we gaan werken met een protocol “Voorbehouden en risicovolle handelingen” (zie bijlagen). Leerkrachten hebben regelmatig te maken met leerlingen die pijn hebben, zoals buikpijn of hoofdpijn en meestal is dat eenvoudig te verhelpen. Daarnaast kunnen we ook het verzoek krijgen om medicatie toe te dienen en er kan ook aan de leerkracht gevraagd worden om medische handelingen te verrichten. Dit kan risico’s met zich Schoolgids 2016/2017 12 meebrengen en daar is het protocol voor, waar leerkrachten zich aan moeten houden. Dit protocol ligt ter inzage op school, hier horen ook toestemmingsverklaringen bij. Eén van die verklaringen: “Toestemming tot handelwijze ingeval de leerling ziek wordt op school” gaan we met ingang van het komende schooljaar in laten vullen bij inschrijving van een leerling . De andere toestemmingsformulieren: “Het verstrekken van medicatie op verzoek” en “uitvoeren van risicovolle handelingen op school” zijn alleen in speciale gevallen van toepassing. Meldcode “Huiselijk geweld en kindermishandeling” Met ingang van het school 2013/2014 moeten alle (basis)scholen meewerken aan de meldcode voor Huiselijk geweld en kindermishandeling. Dit houdt in dat ook wij op school signalen van kindermishandeling moeten melden bij de instanties die daar verder stappen in zetten. Voor onze school betekent dat, dat wij signalen melden bij de schoolmaatschappelijk werkster en jeugdverpleegkundige. In de praktijk komt het erop neer dat we de signalen die we krijgen van kinderen bespreken met de schoolmaatschappelijk werkster. Daarna gaan we een gesprek aan met de ouders van het kind, waarin we vertellen wat de signalen zijn en dat de schoolmaatschappelijk werkster verder contact legt met de ouders. Het vervolg daarop speelt zich niet meer in de school af. Dat gaat via andere instanties, als schoolmaatschappelijk werk, GGD of Bureau Jeugdzorg. De speciale zorg voor kinderen met specifieke behoefte Niet iedereen is gelijk. Ook kinderen verschillen in aanleg en ontwikkeling. Het beste is dat ieder kind zoveel mogelijk onderwijs op maat krijgt. Dat doen we ook al zoveel mogelijk door met groepsplannen te werken. Er is veel aandacht binnen het onderwijs voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften. Deze kinderen dienen zo snel en deskundig mogelijk te worden ondersteund. Indien uw kind problemen heeft in het onderwijsleerproces, zal in eerste instantie de leerkracht het kind proberen extra aandacht te geven in de groep (zie groepsplannen). Als de problemen niet of onvoldoende afnemen, kan de leerkracht het probleem bespreken met de interne begeleider binnen de school. Dit is een collega die belast is met de speciale leerlingbegeleiding op school. Drie keer per jaar worden er leerlingenbesprekingen op school gehouden. Het doel van die besprekingen is om oplossingen te zoeken voor problemen die kinderen op school hebben (zie ook het Zorgplan van onze school). Het beleid van onze school rondom dit punt staat in het schoolplan. Passend onderwijs Op 1 augustus 2014 werd de wet Passend Onderwijs van kracht. Kernpunten uit deze nieuwe wet zijn dat: Reguliere en speciale scholen op het gebied van ondersteuning aan leerlingen samenwerken; Scholen zorgplicht hebben (de school waar de leerling schriftelijk is aangemeld dient te zorgen voor een passende plek indien er sprake is van zeer specifieke onderwijsbehoeften van een kind); Scholen en gemeenten / jeugdhulpverlening werken samen aan de integrale ondersteuning aan leerlingen vanuit onderwijs en zorg; Er minder regelgeving vanuit Den Haag komt, maar dat er meer in de eigen regio geregeld kan worden. Samenwerkingsverband De school van uw kind maakt deel uit van het schoolbestuur Openbaar Onderwijs Emmen. Alle schoolbesturen van de gemeente Emmen en de gemeente Borger – Odoorn zijn verenigd in het Samenwerkingsverband (SWV) 22.02. Postadres samenwerkingsverband 2202-PO: SBO Toermalijn, Sparrenlaan 4-5, 7822 EM, EMMEN. Schoolgids 2016/2017 13 Onderwijs, passend bij iedere leerling Alle scholen binnen het SWV 22.02 hebben met elkaar vastgesteld welke ondersteuning er tenminste op alle locaties geleverd wordt, de zogenaamde basisondersteuning. Daarnaast is vastgesteld welke extra ondersteuning er is. De basis- en schoolspecifieke ondersteuning hebben scholen beschreven in hun schoolondersteuningsprofiel. U kunt dit profiel opvragen bij uw huidige school of de school van uw keuze. Is de school handelingsverlegen, met andere woorden kan de school niet voldoen aan de ondersteuningsbehoefte van uw kind, dan wordt er allereerst binnen het bestuur gezocht naar een externe deskundige die samen met de school andere mogelijkheden voor ondersteuning in kaart brengt. Nader onderzoek kan ook één van de adviezen zijn. In dit traject wordt er te allen tijde nauw samengewerkt met de ouders. Mochten extra interventies onvoldoende resultaat opleveren waardoor de leerling op die school niet langer begeleid kan worden, dan dient de school een andere, beter passende plek te zoeken. Dat kan ook het speciaal (basis) onderwijs zijn. Speciaal (basis)onderwijs Voor een plaatsing in het speciaal (basis) onderwijs (*) moet de school, samen met u als ouders / verzorgers, een toelaatbaarheidsverklaring aanvragen bij de Commissie van Advies van het samenwerkingsverband. Meer informatie over het aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring vindt u op de website van het samenwerkingsverband of via de school. Meer informatie voor ouders Voor u als ouders geldt dat de scholen de belangrijkste informatiebron zijn als het gaat om Passend Onderwijs en extra ondersteuning aan uw kind. De school heeft dagelijks contact met de leerling en vervult daarmee in de ogen van het samenwerkingsverband een belangrijke rol in de adequate informatievoorziening aan ouders. Het samenwerkingsverband 22.02 heeft een eigen website: http://www.swv2202.nl Op deze website vinden ouders / verzorgers een apart tabblad met meer informatie over het ondersteuningsplan en de ondersteuningsprofielen van de verschillende scholen. Op www.passendonderwijs.nl (website van ministerie OCW) en op www.passendonderwijsenouders.nl kunnen ouders / verzorgers meer informatie vinden over de samenwerkingsverbanden en over Passend Onderwijs. Daarnaast is er het Steunpunt Passend Onderwijs, onderdeel van informatiepunt 5010. Hier kunnen ouders / verzorgers terecht met alle vragen over extra ondersteuning binnen het onderwijs. Het Steunpunt Passend Onderwijs is telefonisch bereikbaar via 5010: (0800) 5010 (vaste telefoon, gratis) of (0900) 5010 123 (€ 0,45 per gesprek + kosten mobiel), of via internet: www.5010.nl Tot slot heeft iedere school een eigen intern begeleider (ib-er). Deze onderwijsmedewerker is in staat verdere vragen van u te beantwoorden over de uitvoer van Passend Onderwijs op de school. U bent van harte welkom contact op te nemen. Schoolgids 2016/2017 14 De wijze waarop het welbevinden en de leervorderingen van de kinderen worden besproken De leerlingen krijgen drie maal per jaar een rapport. Voorafgaand hieraan worden de ouders uitgenodigd om het rapport met de leerkracht te bespreken in een ‘tien minuten’ gesprek. Vanaf groep 4 leiden de leerlingen deze gesprekken met ouders, de leerkracht is er ondersteunend bij aanwezig. In het rapport worden geen cijfers gebruikt, maar beoordeling in onvoldoende, matig, voldoende, ruim voldoende en goed. In december krijgen de leerlingen een rapport en is er een gesprek met de ouders. Rond Pasen worden er gesprekken gehouden met de ouders van alle leerlingen over de ontwikkeling van hun kind. Aan het eind van het schooljaar krijgen de leerlingen ook een rapport en houden we gesprekken met ouders die dat nog graag willen of die door de leerkracht uitgenodigd worden. De ouders of de leerkracht kunnen dit gesprek dan aanvragen. Indien daartoe aanleiding is, worden ouders tussentijds uitgenodigd voor een gesprek. Als ouders zelf behoefte hebben aan een gesprek zijn ze altijd welkom. Na de uitslag van de CITO-eindtoets houdt de leerkracht van groep 8 gesprekken met ouders en de leerlingen en bespreekt dan met de ouders de toetsresultaten en de keuze van het voortgezet onderwijs. Na de uitslag van de CITOentree toets in groep 6 houdt de leerkracht van groep 6 samen met de leerkracht van groep 7 gesprekken met de ouders. Voor alle groepen is er aan het begin van het schooljaar een informatieavond. In het najaar en het voorjaar is er voor de gehele school een inloopavond. ________________________________________________________________________________________ (*) Voor blinde/slechtziende en dove/slechthorende kinderen geldt dat zij zich voor een plek in het speciaal onderwijs dienen te vervoegen bij resp. Visio en Kentalis. Zij hebben een eigen Commissie van Onderzoek die bepaalt of de leerling toelaatbaar is. Meerbegaafden beleid Voor leerlingen die meer nodig hebben dan de leerstof die de school aanbiedt, wordt er ook gezocht naar onderwijs op maat (zie ook de groepsplannen). Wij zoeken daar naar binnen onze school en hebben daarvoor beleid gemaakt. Als u hier interesse in heeft kunt u dit meerbegaafdenbeleid op school inzien. Bovendien is een leerkracht van onze school opgeleid tot coördinator van hoogbegaafden beleid. Daarnaast maken we gebruik van mogelijkheden buiten de school. Het voortgezet onderwijs biedt aan leerlingen uit groep 8, die consequent hoog presteren op meerdere vakgebieden en die een duidelijke behoefte hebben aan meer uitdaging dan het reguliere programma, op één middag in de week een uitdagend programma. Dit kunnen de leerlingen dan een half jaar volgen. De IB-er is degene die dit extra programma begeleidt. Het Zorgteam Als met alle hulp en inzet van de leerkrachten niet de gewenste vooruitgang wordt behaald dan kan het nuttig zijn om aanvullende stappen te ondernemen. De school kan dan een beroep doen op de Consultatiegroep van de gemeente Emmen. Het schoolteam heeft regelmatig contact met de contactpersoon van de Consultatiegroep. Deze contactpersoon zoekt samen met de leerkracht en de interne begeleider naar de beste hulp die aan het kind kan worden geboden. Soms is een klein onderzoek noodzakelijk. Dit kan bestaan uit het afnemen van een toets of het doen van observaties in de groep. Ook wordt in sommige gevallen de hulp van de ambulante begeleider en/of een orthopedagoog ingeroepen. Uiteraard wordt u als ouder geïnformeerd indien uw kind extra hulp nodig heeft en worden de problemen met u besproken. Aanmeldingsprocedure Indien er na onderzoek en overleg indicaties zijn voor het volgen van onderwijs op een S.B.O. (Speciale school voor Basisonderwijs) gaan ouders in nauw overleg met directie, leerkracht en bovenschools deskundige middels een gestandaardiseerd aanmeldingsformulier (onderwijskundig Schoolgids 2016/2017 15 rapport) een aanvraag doen bij het loket Passend Onderwijs. Ouders kunnen ook rechtstreeks hun kind aanmelden. Na een tijdelijke plaatsing is het mogelijk dat een leerling terugkeert naar het basisonderwijs. In dit geval zal er overleg gepleegd worden met de ambulante begeleider van het SBO, directie basisschool, I.B-er, ouders en leerkracht. Hoe is de begeleiding van de overgang van kinderen naar het voortgezet onderwijs? Op het eind van de basisschool zal het kind een plaats moeten vinden in het vervolgonderwijs. In groep 8 nemen we in `t voorjaar de CITO eindtoets af. De uiteindelijke keuze op grond waarvan een school voor voortgezet onderwijs wordt gekozen, kent vier componenten: - het advies van de basisschool, gebaseerd op de uitkomsten van de plaatsingsprofielen - de wens van het kind - de wens van de ouders - de leerlingvolgsysteem gegevens van groep 6, 7 en 8 Vanaf het schooljaar 2014/2015 maken we gebruik van plaatsingsprofielen, deze geven een advies voor verwijzing naar het V.O. en maakt gebruik van het leerlingvolgsysteem van groep 6 t/m 8. Aan het begin van groep 8 worden de ouders tijdens een informatieavond geïnformeerd over de mogelijkheden van het voortgezet onderwijs. De VO-scholen op hun beurt geven in januari gedegen informatie aan de ouders. Leerlingen bezoeken open dagen en doen mee aan kennismakingslessen. De leerkracht van groep 8 voert gesprekken met de ouders en leerling over de schoolkeuze. Ouders en leerlingen zijn vrij in hun keuze van school voor Voortgezet Onderwijs. De CITO eind toets wordt later in het schooljaar afgenomen en wordt daarom niet meer als doorslaggevend middel gebruikt voor het VO. Het is een afsluitende toets van de basisschoolperiode van de leerlingen en geeft ook alleen die informatie aan de leerlingen en de school. Aanmelding gebeurt door de school, waarbij een onderwijskundig rapport wordt overlegd. Tevens worden de toetsen van het leerlingvolgsysteem meegegeven. Het VMBO kent na aanmelding plaatsingstoetsen, waarin wordt bezien in welke stroom het kind het beste past. In november wordt door het Voortgezet Onderwijs al een opgave gevraagd van leerlingen die mogelijk heel veel extra ondersteuning nodig zullen hebben. Deze leerlingen worden “voorgetoetst”. Bij de overgang naar het voortgezet onderwijs wordt een onderwijskundig rapport ingevuld door de school met gegevens over uw kind. Ouders ondertekenen dit rapport en zijn daarmee dus op de hoogte van de gegevens die de school doorgeeft aan het Voortgezet Onderwijs. Veiligheidsplan Veiligheid op school staat volop in de belangstelling. En dat moet, want een veilige leeromgeving is noodzakelijk voor een goede ontwikkeling van leerlingen. Een veilige omgeving is ook nodig voor leerkrachten en overig personeel van de school. Zij moeten naar behoren en met plezier hun werk kunnen doen. Een school is veilig als de sociale, psychische en fysieke veiligheid van leerlingen en personeel niet door handelen van anderen wordt aangetast. Een veilige school is: - een plek waar rust heerst, - waar leerlingen, personeel en ouders/verzorgers zich thuis voelen en zich veilig weten, - waar alle betrokkenen respectvol, prettig en vriendelijk met elkaar omgaan. Een veilige school is het meest gebaat bij een heldere en duidelijke gezamenlijke aanpak. De opzet en organisatie van het veiligheidsbeleid is complex en vergt een langdurige inzet van meerdere personen in verschillende functies binnen de schoolorganisatie, veelal in samenwerking met andere partijen buiten school, zoals Politie, Gemeente, Bureau Jeugdzorg e.d. Schoolgids 2016/2017 16 Het veiligheidsplan is een integraal beleidsplan voor sociale , psychische en fysieke veiligheid. De sociale en psychische veiligheid richt zich op alle vormen van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten, die binnen of in de directe omgeving van de school kunnen voorkomen. De fysieke veiligheid heeft te maken met de inrichting van het gebouw. We streven naar een leef-en leerklimaat waarin ons personeel en onze leerlingen zich veilig voelen en zich positief verbonden voelen met de school. Een positieve sociale binding met onze school vormt een belangrijke voorwaarde voor een zo optimaal mogelijk werkklimaat voor ons personeel en leerklimaat voor onze leerlingen. Ons sociaal veiligheidsbeleid heeft als doel alle vormen van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten binnen of in de directe omgeving van de school te voorkomen en daar waar zich incidenten voordoen adequate maatregelen te treffen om verdere escalatie te voorkomen. Ons fysieke veiligheidsbeleid heeft als doel alle risico’s en ongevallen in en om de school te voorkomen en voorwaarden te scheppen voor een zo veilig mogelijk schoolgebouw en -omgeving. Tevens dient hierbij gestimuleerd te worden dat leerkrachten en leerlingen zich daarbinnen veilig gedragen. Via de medezeggenschapsraad betrekken we ouders bij het veiligheidsbeleid van de school. Momenteel zit het veiligheidsplan in verschillende delen opgenomen in het zorgplan. Dit kunt u opvragen bij de locatieleider. School maatschappelijk werk Alle basisscholen kunnen gebruik maken van een maatschappelijk werkster. Zij heeft heel regelmatig contact met de IB-er op school. Zij kan een grote rol spelen bij problemen met leerlingen op het gebied van sociaal emotioneel functioneren, bij pesten of gepest worden of andere onderwerpen die met het functioneren van uw kind te maken hebben. Ook kan zij ouders ondersteunen bij opvoedingsproblemen. De schoolmaatschappelijk werkster is niet in dienst van de school, zij heeft een onafhankelijke positie. Mocht u meer willen weten over de schoolmaatschappelijk werkster. De school heeft informatie voor u. Jeugdgezondheidszorg (JGZ) Jaarlijks komt de schoolartsassistente op school om de leerlingen van groep 2 en 7 te zien. Dit is zonder ouders, tenzij ouders aangeven dat zij erbij aanwezig willen zijn. De leerlingen worden door de assistente niet ongekleed onderzocht. Mocht u erbij aanwezig willen zijn, dan worden ouder en kind opgeroepen door de schoolverpleegkundige of de schoolarts, u dient dit dit dan wel op de vragenlijst aan te geven. Voorafgaand aan het bezoek aan de assistente krijgen ouders formulieren mee die ze in moeten vullen. Op die formulieren kunnen ouders aangeven of ze samen met hun kind naar de schoolarts willen. Wilt u bij het gesprek aanwezig zijn, dan kunt u dat aangeven op het formulier en wordt er met u een aparte afspraak gemaakt. Ook de logopediste komt de leerlingen van groep 1 en 2 screenen. Zie folder van JGZ op volgende blz.. Schoolgids 2016/2017 17 DE JEUGDGEZONDHEIDSZORG (JGZ) OP DE BASISSCHOOL De GGD jeugdgezondheidzorg, onderdeel van het Centrum voor Jeugd en Gezin, biedt scholen de volgende diensten aan voor de leerlingen, ouders en medewerkers van de school. Screening in groep 2 en 7 Alle leerlingen in groep 2 en 7 worden schriftelijk uitgenodigd voor een screening door de assistente jeugdgezondheidszorg. De ouders ontvangen hiervoor een uitnodiging met informatie en een vragenlijst. Blijkt uit de screening dat de leerling extra zorg nodig heeft of hebben de ouders aangegeven vragen te hebben, dan worden zij uitgenodigd op een spreekuur bij de jeugdarts of jeugdverpleegkundige. Ook een leerkracht of de intern begeleider kan, in overleg met de ouders, een kind aanmelden voor het spreekuur. De spreekuren zijn op school of in de buurt. Spreekuur Waarvoor naar een spreekuur? Wanneer er vragen zijn over bijvoorbeeld groei, ontwikkeling, gedrag, motoriek, horen en zien, dan kan dit met de jeugdarts worden besproken. De jeugdverpleegkundige kan helpen bij vragen rondom opvoeding, leefstijl, psychosociale problemen, pesten, faalangst, zindelijkheid en gezond gewicht. Wie houdt het spreekuur? De jeugdarts en de jeugdverpleegkundige houden spreekuren op de school of een centrale plaats. Alle leerlingen en ook ouders kunnen een afspraak maken. Mentoren en intern begeleiders kunnen ook een leerling aanmelden voor het spreekuur, maar alleen als de ouders daarvoor toestemming hebben gegeven. Het zorgteam Op de meeste scholen werken professionals samen, zoals de intern begeleider, jeugdarts & jeugdverpleegkundige en schoolmaatschappelijk werk. Zij ondersteunen school, leerling en ouders. Logopedie Op de meeste scholen wordt een logopedische screening aangeboden in groep 2 door een logopediste van GGD Drenthe. Kijk op www.ggddrenthe.nl/logopedie voor meer informatie over logopedie. Afspraak maken? Een afspraak maken voor het spreekuur kan via onderstaand telefoonnummer of e-mailadres. Vermeld in de e-mail altijd de naam, de geboortedatum en de school van de leerling. 088-2460246 (ma-vr 08.00 - 16.00 uur) [email protected] Vaccinaties De GGD biedt voor kinderen van 9 jaar een vaccinatie aan tegen difterie, tetanus en polio (DTP) en een vaccinatie tegen bof, mazelen en rode hond (BMR). Deze worden tegelijkertijd gegeven. Daarnaast krijgen alle meisjes, als ze 12 /13 jaar oud zijn, een oproep voor een vaccinatieserie tegen baarmoederhalskanker. Een oproep voor vaccinaties wordt naar het huisadres van de leerling gestuurd. In deze oproep staat aangegeven waar de vaccinatie gehaald kan worden, dit zal niet op school zijn. Schoolgids 2016/2017 18 5. De leraren. De samenstelling van het team In onze school werken de volgende personen: De clusterdirecteur: Geeft leiding aan 4 scholen in Klazienaveen en Nieuw Dordrecht. Hij heeft bestuurlijke taken en is eindverantwoordelijk voor de organisatie van de 4 scholen De locatieleider: De locatieleider werkt fulltime en heeft de volgende taken: - interne schoolorganisatie - administratieve taken - vertegenwoordigende taken - leiding gevende taken op een andere school in Klazienaveen De groepsleerkrachten: Alle 5 groepsleerkrachten op school werken parttime. Daardoor worden bijna alle groepen met 2 leerkrachten bemand. Per schooljaar wordt teamoverleg gepleegd over de interne organisatie/taakverdeling. De taken worden evenredig over de teamleden verdeeld, rekening houdend met de voorkeur en de capaciteiten. De taken worden jaarlijks geëvalueerd in een functioneringsgesprek. De conciërge: Zij werkt 4 ochtenden op school en zorgt voor aankleding en klein onderhoud van het gebouw en schoolplein en neemt voorbereidende en verzorgende taken van de leerkrachten over. Daarnaast is zij een soort manusje van alles die van alles doet en kan. De interne begeleider (IB-er): Zij heeft tot taak de zorg binnen de school te coördineren. Die zorg heeft heel wat verschillende aspecten. Zie daarvoor het zorgplan. De coördinator informatie en communicatie technologie: ICT-er: Alle activiteiten die betrekking hebben op het computergebruik binnen de school worden door haar gecoördineerd. De bedrijfshulpverlener (b.h.v-er): Onze school heeft 5 gediplomeerde b.h.v.-ers. Die worden jaarlijks geschoold. De b.h.v.-ers kunnen geraadpleegd worden voor advies en hulp op het gebied van veiligheid en milieu. Stagiaires: Onze school heeft jaarlijks stagiaires in de groepen. Het zijn stagiaires van de PABO, dus studenten die een opleiding volgen om later zelf les te geven in het primair onderwijs. Ze worden door leerkrachten van de school begeleid in het lesgeven en krijgen zo nu en dan bezoek van een stagebegeleider van de PABO om de lessen te beoordelen. Er zijn ook stagiaires van de opleiding voor onderwijsassistenten. Dit zijn studenten die een opleiding volgen om later als onderwijsassistent in het onderwijs aan het werk te kunnen. Zij worden begeleid door de leerkrachten van de school in het assisteren bij de lessen. Daarnaast hebben we ook stagiaires van de SPW opleiding. Dit zijn studenten die later willen gaan werken met kleine kinderen in een kinderdagverblijf o.i.d. Zij lopen dus vooral stage in de kleutergroepen en doen daar voornamelijk ervaring op in het omgaan met jonge kinderen. Wij vinden het als school belangrijk om deze studenten ervaring op te laten doen in de onderwijspraktijk of arbeidspraktijk. Schoolgids 2016/2017 19 Vervanging Het kan voorkomen dat de leerkracht van uw kind één of meerdere dagen afwezig is in verband met ziekte, in verband met scholing of voor ADV. Via de locatieleider wordt in nauw overleg met de afdeling onderwijs van de gemeente Emmen een vervanger geregeld. Dit gebeurt met grote zorg zodat de continuïteit gewaarborgd wordt. Indien er geen invalkracht beschikbaar is, gaan we over op het protocol “Ziekte van een leerkracht en vrijgeven”. Hierin staat dat op de eerste dag een oplossing in de school gezocht wordt, de daarop volgende dagen is er telkens een andere groep vrij om de continuïteit van het onderwijs zoveel mogelijk te waarborgen. Dit protocol ligt ter inzage op school. Vergaderingen Er wordt ongeveer één keer per 1 1/2 week vergaderd. Er wordt dan inhoudelijk vergaderd. Meerdere keren per jaar is er een leerlingenbespreking. Drie keer per jaar worden er ook groepsbesprekingen gehouden. Zie hiervoor ook het zorgplan Schoolgids 2016/2017 20 6 De Ouders Zie hiervoor ook het informatieboekje en de activiteitenkalender Ouders en verzorgers van leerlingen zijn even belangrijk als de leerlingen op de school. Het is belangrijk dat ouders vertrouwen hebben in de school. Uiteindelijk neemt de school een gedeelte van de taak om de kinderen te vormen van hen over. Daarvoor is het belangrijk voor de ouders om te weten hoe er met de leerlingen wordt gewerkt en hoe de resultaten zijn. Daarom is het ook belangrijk dat ouders de mogelijkheid hebben om contacten te hebben met de school en weten wat er op school gebeurt. Voor een hoge ouderbetrokkenheid, organiseren wij de volgende activiteiten: - 6 tot 8 keer per jaar worden ouders uitgenodigd bij een project afsluiting - 2 keer per jaar informatieavonden - maandelijkse nieuwsbrief - 2 keer per jaar inloopmomenten - “Kom in de Klas”, ouders mogen een dagdeel meedoen met hun kind in de klas - “Student Led Conferences”. De leerling voert het 10 minuten gesprek - ouderhulp in de klas bij activiteiten Informatie aan ouders / verzorgers en inspraak Ouderraad De wet medezeggenschap biedt ons de mogelijkheid om naast een medezeggenschapsraad een ouderraad in te stellen. Deze ouderraad is geen overlegorgaan maar ondersteunt de school bij activiteiten. Ze organiseert allerlei activiteiten/feesten en vieringen voor de leerlingen en ouders. Zo organiseert de ouderraad de St. Nicolaas- en kerstviering, verleent hulp bij feesten en bijeenkomsten. De raad is een grote steun voor de leerlingen en de leerkrachten. De ouderraad op onze school is een vereniging. Medezeggenschapsraad Elke basisschool dient een medezeggenschapsraad te hebben, waarin zowel personeelsleden als ouders zitting hebben. Zij zijn de vertegenwoordiging, die adviesrecht of beslissingsrecht heeft. In de MR mogen geen directieleden zitting hebben. Dit komt omdat het bestuur de directie kan opdragen om zaken namens het bestuur met de MR te bespreken. De medezeggenschapsraad heeft een vertegenwoordiging in de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van de gemeente Emmen(GMR). In die raad worden maatregelen voor het openbaar onderwijs in de gemeente besproken en afgesproken. Vrijwillige ouderbijdrage Ouders worden gevraagd om een bedrag in het schoolfonds te storten om extra activiteiten te kunnen organiseren voor de leerlingen van school. Dit bedrag is vrijwillig, maar wel nodig om deze activiteiten te kunnen organiseren. Meer informatie en de hoogte van dit bedrag wordt vermeld in het informatieboekje. Als u hier meer over wilt weten zie de bijlagen. Schoolverzekering voor leerlingen Fietsen, steppen, mobieltjes e.d. worden op eigen risico meegenomen. Schade aan eigendommen en letsel van leerlingen vallen onder de eigen WA-verzekering van de veroorzaker. Schoolgids 2016/2017 21 De klachtenregeling Een klachtenregeling geldt voor iedereen die bij onze school betrokken is: leerlingen, leerkrachten, ouders en anderen. De meeste klachten kunnen prima met de leerkracht en/of locatieleider in overleg worden opgelost tot volle tevredenheid van alle betrokkenen. Maar dat lukt niet altijd. Dan moet er naar een andere oplossing worden gezocht. Dan kunt u naar de contactpersoon gaan van de school: Grietje Roede. Die contactpersoon lost het probleem niet op, maar weet wel bij wie je moet zijn. In de meeste gevallen is dat een vertrouwenspersoon. Die werkt niet op de school van uw kind. Deze vertrouwenspersoon weet welke weg je verder kunt bewandelen. De vertrouwenspersonen die voor de gemeente Emmen zijn aangesteld zijn: Mirjam Meinders en Herman Zoetelief. Zij zijn werkzaam bij de Stichting Welzijnsgroep Sedna (vroeger Alcides) Parallelweg 36 7822 GM Emmen 0591-680850 Het is gebruikelijk dat u indien nodig via de contactpersoon bij deze vertrouwenspersonen terecht kunt. Er is ook een landelijke klachtencommissie. Als u een klacht heeft kunt u ook rechtstreeks bij de landelijke klachtencommissie terecht. Het adres hiervan is: Postbus 162 3440 AD Woerden tel.: 0348-405245 fax.: 0348-405244 Website: www.lgc.lkc.nl Leerplicht en Verlof De kinderen op de basisschool zijn vanaf vijf jaar leerplichtig. Omgekeerd is het zo dat kinderen recht op onderwijs hebben. De overheid controleert op naleving van de leerplichtwet. Verlof voor bezoek aan huisarts, ziekenhuis, therapeut of tandarts. Zo'n bezoek hoeft u slechts mede te delen aan betrokken leerkracht. Hiervan wordt notitie gemaakt. We vragen u wel om dergelijke afspraken zoveel mogelijk na schooltijd te maken. Indien de afspraak onder schooltijd valt, dan bent u verplicht om uw kind op school te komen ophalen. We sturen geen kinderen naar huis. Dit geldt ook voor leerlingen van groep 7 en 8. Verlof voor huwelijken, jubilea, begrafenissen en dergelijke. Dit verlof meldt u schriftelijk bij de locatieleider. Dit moet op een speciaal formulier, zodat we de afwezigheid van uw kind kunnen verantwoorden aan inspectie of leerplichtambtenaar. Voor bedoeld verlof krijgt u altijd toestemming met een maximum van tien dagen per schooljaar. Verlof voor vakantie. In principe mag er geen vrij gegeven worden voor vakantie. Er kan alleen in uitzonderingsgevallen toestemming gegeven worden. Een verzoek hiervoor dient schriftelijk liefst met mondelinge toelichting ingediend te worden bij de locatieleider, minstens zes weken voor aanvang van het gevraagde verlof. De locatieleider beoordeelt of de aanvraag gehonoreerd kan worden. Bij twijfel wordt contact opgenomen met de leerplichtambtenaar. De schoolleiding is wettelijk verplicht de afwezigheid nauwkeurig bij te houden en ongeoorloofd schoolverzuim (zonder toestemming of geldige reden) te melden aan de leerplichtambtenaar. Als er meer dan 10 dagen per schooljaar verlof wordt aangevraagd zal altijd goedkeuring van de leerplichtambtenaar nodig zijn. In principe wordt geen vrij gegeven aan het begin van het schooljaar. Alle andere redenen (carnaval, wintersport, lange weekenden, enz.) zijn niet gegrond; de locatieleider mag hiervoor geen vrij geven. Indien u bezwaar hebt tegen het besluit van de locatieleider dan wel de leerplichtambtenaar, kunt u binnen 30 dagen in beroep gaan bij de Raad van State. Voor uitgebreide informatie verwijzen wij u naar de notitie "Hoe werkt de leerplicht", uitgave afd. onderwijs. Schoolgids 2016/2017 22 Zieke leerlingen Met ingang van maart 2012 is er een nieuw protocol van kracht geworden voor ziekteverzuim van leerlingen. In het informatieboekje is dat protocol te vinden. Met dit protocol is er sprake van een nauwe samenwerking tussen de basisschool, GGD jeugd en de leerplichtambtenaar. Schorsing en verwijdering Mochten er grote problemen zijn met uw kind op gebied van gedrag of mocht het voor een school onmogelijk zijn om de juiste zorg te bieden aan een kind, dan beslist uiteindelijk het bevoegd gezag over schorsing en verwijdering. Mocht het bestuur hiertoe overgaan, dan is er al heel wat geprobeerd en besproken met alle partijen. Voordat een leerling definitief verwijderd kan worden moet er wel 8 weken lang actief gezocht zijn naar een andere school. Ouders mogen bezwaar maken tegen een dergelijke maatregel van het bevoegd gezag. Op school ligt een protocol Schorsing en verwijdering, hierin staat vermeld hoe de school omgaat met de procedure rondom schorsing. De regeling vanuit het bestuur ligt ook ter inzage op school. Kinderdag opvang en Buitenschoolse opvang Voor de voor- en naschoolse opvang kunt u contact opnemen met verschillende BSO instanties, al aanwezig in Klazienaveen. U kunt als ouders daar zelf een keuze in maken. In het gebouw van onze school is er ook een Kinderdagopvang met Buitenschoolse opvang aanwezig, daar kunt u ook gebruik van maken. Dit is een professionele organisatie die goed opgeleide leidsters in dienst heeft om de kinderen een professionele opvang te kunnen bieden. Het is erg prettig om KDO en BSO in ons gebouw te hebben, want we kunnen gebruik maken van elkaars expretise en gebruik maken van elkaar faciliteiten Schoolgids 2016/2017 23 7.Ontwikkelingen van het onderwijs. Voornemens voor de komende jaren In 2015 is er een nieuw meerjaren schoolplan gemaakt. Een meerjaren schoolplan wordt gemaakt voor 4 jaar. En hierin staan alle beleidsvoornemens voor de komende jaren vermeld. Dus voor nadere informatie verwijzen we naar het schoolplan 2015-2019. Deze beleidsvoornemens worden jaarlijks geëvalueerd en eventueel bijgesteld in het jaarplan. Er is voor het schooljaar 2016/2017 een jaarplan opgesteld waarin alle voornemens uitgebreider verwoord staan. Dit jaarplan kan op verzoek ingezien worden. Hieronder treft u in het kort de gerealiseerde doelen van 2015/2016 aan en de voornemens van 2016/2017. Gerealiseerde doelen van het schooljaar 2015-2016 Zie voor de uitgebreide versie hiervan het schooljaarverslag. Het jaarverslag van 2015-2016 wordt op de website geplaatst. Daar staan alle ontwikkelingen van het afgelopen jaar in geëvalueerd. Een greep uit de belangrijkste onderwijsvernieuwingen: - Projectonderwijs op de middagen middels Topondernemers - NPDL (New Pedagogics Deep Learning) is ingevoerd in beginsel, er zijn 4 leerkrachten voor het eerste jaar opgeleid - Bouwen van 3Dprinter - Taal: speerpunt meer thematisch onderwijs met methode als bronnenboek - Spelling: OZNL ingevoerd als methode en stellen heeft een plek binnen spelling gekregen - Lezen: speerpunt op tutorlezen volgens Stap Door en leesplezier - Rekenen: speerpunt op 3 slagleren - Leerlingen eigenaar maken van eigen leren - Bewegend leren in groep 1 t/m 8 voor automatisering - Samenwerking met Esdal college in projecten Engels en talentlessen voor aantal leerlingen van groep 8 voor techniek en verzorging - Kansen verkennen voor werken in clusterteams Openbaar Onderwijs Emmen - Invoeren instrument taakbeleid - Gezonde school eerste stappen gezet in pauzehap en waterdrinken Voornemens voor het schooljaar 2016-2017 Zie voor een uitgebreidere versie hiervan het schooljaarplan. Een greep uit de belangrijkste onderwijs vernieuwingen voor het komende jaar: - Projectonderwijs op de middagen en thema’s doortrekken naar taal en leesonderwijs - 3D printer gebruiken voor ondernemerschap, in samenwerking met Esdalcollege en bedrijfsleven - Diepgang in Wetenschap en Technologie, door NPDL. Onderzoekend en zelfontdekkend leren - Opstellen veiligheidsplan - Rekenonderwijs verbeteren op meten en meetkunde - Groepsplannen/blokplannen verbeteren door goede analyses - Kunst en cultuuronderwijs doorgaande lijn, met muziek onderwijs en 4 uitgewerkte disciplines - Leerlingen meer eigenaar van eigen leren maken door 3 slagmodel meer te gebruiken - “De gezonde school” verder invulling geven - Samenwerken in cluster (4 scholen in Klazienaveen en Nw Dordrecht) handen en voeten geven. Schoolgids 2016/2017 24 School en omgeving Er zijn goede relaties vanuit de directie met collega-directeuren in Klazienaveen en omgeving. Eén keer per 2 maanden is er overleg. Daar waar mogelijk worden afspraken gemaakt over vakanties, schooltijden en gezamenlijke activiteiten. Zorg voor de relatie school en omgeving Onze school werkt samen en heeft contacten met: - Buurtscholen - Scholen voor speciaal onderwijs - Scholen voor voortgezet onderwijs - Peuterspeelzaal - Samenwerkingverband - Maatschappelijk werker - Welzijnsinstellingen - Bibliotheek - PABO - Sportverenigingen - Politie - Logopedie - Oefentherapie - Jeugdarts / sociaal verpleegkundige van de jeugdgezondheidsdienst - Buurtnetwerk - Kunst- en cultuurinstellingen Schoolgids 2016/2017 25 8. De resultaten van school. Resultaten Cijfers publiceren over diverse scores heeft niet direct onze prioriteit. We gebruiken deze wel voor interne bezinning en evaluaties. Afhankelijk van de mogelijkheden van de kinderen verschillen deze cijfers van jaar tot jaar. De kwaliteit van de school is meer dan een optelsom van de toetsgegevens. In feite wordt de kwaliteit van de school bepaald door de leerwinst die elk kind haalt binnen zijn eigen mogelijkheden. Er worden op onze school hoge rendementen gehaald. Dit is ook nog eens bevestigd door de onderwijsinspecteur, mei 2016. We gebruiken de resultaten van de CITO-toetsen voor analyse van het onderwijs op onze school en stellen op grond van deze analyse een actieplan op als dat nodig is. Het percentage leerlingen dat naar de verschillende vormen van voortgezet onderwijs gaat, wisselt van jaar tot jaar. Wij vinden het belangrijk dat een kind geplaatst wordt op de school die voor hem/haar het meest geschikt is. Uiteraard wordt de uitslag van de CITO-eindtoets besproken met de ouders. Tijdens dit gesprek wordt de definitieve keuze voor vervolgonderwijs gemaakt. Het advies voor vervolgonderwijs wordt in maart van het schooljaar al gegeven door de leerkracht van groep 8 van de basisschool. Tijdens de jaarlijkse zakelijke ouderavond bespreken we met de ouders de opbrengsten per groep op hoofdlijnen en op schoolniveau, tevens bespreken we daar de uitstroomgegevens en welke conclusies wij daaruit trekken. Inspectie De inspectie van het basisonderwijs bezoekt periodiek onze school voor kwaliteitsonderzoek. In het schooljaar 2015-2016 heeft de inspecteur onze school bezocht voor een periodiek kwaliteitsonderzoek. De inspectie gaat dan na of de kwaliteit van ons onderwijs voldoende is. De inspectie heeft vernieuwd toezicht uitgevoerd. Dat betekent dat zij de nadruk meer heeft gelegd op de beleidsvoornemens van de school en controleert of die ambitieus genoeg zijn en of die in voldoende mate nageleefd worden. Het rapport van de inspecteur, van mei 2016, was erg positief. We werken op een positieve manier aan de ontwikkelingen van de school en halen hoge resultaten en het onderwijsaanbod is breed en veelzijdig. De inspectie is voor iedereen bereikbaar op de volgende manier: Inspectie van onderwijs [email protected] www.onderwijsinspectie.nl vragen over onderwijs: 0800-8051 (gratis) klachtmeldingen over seksuele intimidatie, seksueel misbruik, ernstig psychisch- of fysiek geweld: meldpunt vertrouwensinspecteurs 0900-1113111 (lokaal tarief) Schoolgids 2016/2017 26 9 Procedure schoolgids Over de schoolgids In de schoolgids staat zo volledig mogelijk alle informatie over het onderwijs op onze school. Bij de schoolgids hoort een informatiegids (=info.). Hierin staat vooral de praktische informatie over het nieuwe schooljaar. Dit informatieboekje wordt ieder jaar aan alle ouders uitgereikt. Wanneer de schoolgids niet meer actueel is, wordt hij gewijzigd en krijgen alle ouders bericht dat er een nieuw exemplaar op de website staat. In de laatste MR vergadering van het schooljaar wordt de schoolgids vastgesteld. De MR heeft instemmingsrecht. Jaarlijks wordt het bevoegd gezag op de hoogte gebracht van mutaties. Onderwijsvragen? Heeft u ondanks alle informatie in deze schoolgids en het informatieboekje nog vragen of behoefte aan andere informatie? En voor vragen over het onderwijs in het algemeen en vragen die u liever onafhankelijk wilt doorspreken, kunt u het volgende telefoonnummer gebruiken: 0800-5010 (toets 4 voor vragen over openbaar onderwijs). Op schooldagen tussen 10.00 uur en 15.00 uur. Ook is er een website: www.50tien.nl. Op deze site vindt u veel vragen en antwoorden en heeft u de gelegenheid om zelf een vraag te stellen, die per e-mail wordt beantwoord. Schoolgids 2016/2017 27 10 De bijlagen bij de schoolgids De onderstaande bijlagen zijn in het bezit van de school. Indien de school niet beschikt over een bijlage, is de instelling vermeld waar men terecht kan voor informatie. De afdeling onderwijs van de Gemeente Emmen beschikt eveneens over genoemde bijlagen. Bijlagen: Leerplicht, geoorloofd schoolverzuim /vrijstelling. (zie hoofdstuk 6) in bezit van school Aanmelding, schorsing + verwijdering (zie hoofdstuk 6) in bezit van school Noodprotocol vervanging (zie hoofdstuk 5) in bezit van school Klachtenregeling (zie hoofdstuk 6) in bezit van school Vrijwillige ouderbijdrage (internet) (zie hoofdstuk 6) VOS/ABB Schoolfonds / schoolreis zie informatiegids. Sponsoring (zie hoofdstuk 3) in bezit van school Protocol informatie verschaffing gescheiden ouders in bezit van school. Protocol zitten blijven, verlengen of versnellen (zie hoofdstuk 4) in bezit van school Protocol Voorbehouden en risicovolle handelingen binnen het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar onderwijs (zie hoofdstuk 4) in bezit van school Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling (zie hoofdstuk 4) in bezit van school Het Zorgplan (zie hoofdstuk 4) in bezit van school Schoolgids 2016/2017 28 FORMULIER 'INSTEMMING MET SCHOOLGIDS' FORMULIER "Instemming met schoolgids" School: _____________________________________________ Adres: _____________________________________________ Postcode/plaats: _______________________________________ -----------------------------------------------------------------------------------------------------------VERKLARING Hierbij verklaart de medezeggenschapsraad van bovengenoemde school in te stemmen met het van ______________ tot ______________ (datum) * geldende schoolgids van deze school. Namens de MR, ________________________ plaats ________________________ datum ________________________ handtekening Schoolgids 2016/2017 ________________________ naam ________________________ functie 29