Cosmetica veiligheid en risico-perceptie Minisymposium stoffenbeleid VNO-NCW Den Haag, 19 april 2017 Cosmetica Gevaar zonder risico Minisymposium stoffenbeleid Den Haag, 19 april 2017 Ronald van Welie Nederlandse Cosmetica Vereniging 19 april 2017 2 Eén groot schandaal! 3 Stoffen en gezondheid 19 april 2017 4 Wat maakt cosmetica bijzonder? 19 april 2017 5 Wat maakt cosmetica daarin bijzonder? Cosmetica = Emotie Industrie: 19 april 2017 • verfraaien • beauty • decoratief • make-up • luxe • extase • mooi • plezier • zachtheid • sprankelend • stralend • styling • sexy Verzorging • schoon • bescherming • werkzaam • dagelijks • noodzakelijk • gezond • anti-bacterieel • huidherstellend • geurmaskerend • caries-preventie Schoonheid Hygiene Cosmetica = Emotie • fris • mooi • duurzaam • gezond • preventie • UV-bescherming • hypoallergeen • anti-roos • zelfvertrouwen 6 Wat maakt cosmetica daarin bijzonder? Emotie Industrie: NGO’s: 19 april 2017 • verfraaien • beauty • decoratief • make-up • luxe • extase • mooi • plezier • zachtheid • sprankelend • stralend • styling • sexy Verzorging • schoon • bescherming • werkzaam • dagelijks • noodzakelijk • gezond • anti-bacterieel • huidherstellend • geurmaskerend • caries-preventie Schoonheid Hygiene Cosmetica = Emotie • fris • mooi • duurzaam • gezond • preventie • UV-bescherming • hypoallergeen • anti-roos • zelfvertrouwen Cosmetica = Crises • Chemie versus natuur (uitnodiging!) • Vrouwen • Ongeborenen, babies, kinderen • Vruchtbaarheid, reproductie • Hormonen • Kinderarbeid • Plastic soup op zee • Verpakkingsafval • Mineraal, chemisch 7 Cosmeticaverordening (1223/2009): 3Vs 19 april 2017 8 Twee hoofdwegen naar veilige producten 19 april 2017 Vera Rogiers, 9Vub Agenda SCCS 7 maart jl. en leden 19 april 2017 10 Consumenteninformatie versus Campagnetekst Dit is geen veiligheidsbeoordeling! 19 april 2017 11 Gevaar versus Risico Risico = Gevaar (hazard) x blootstelling GEVAAR RISICO (dat wat kan gebeuren) Dat wat daadwerkelijk gebeurt Is in het nieuws, dat je ergens iets van kunt krijgen (GEVAAR) Maar de vraag is dan: gebeurt dat dan ook wel echt, is de dosis wel groot genoeg, werkt het wel zo bij mensen, etc.? (RISICO) 12 19 april 2017 Toxicologie Paracelsus: 1494 - Salzburg, 24 september 1541 Dosis sola facit venenum: alleen de hoeveelheid maakt het vergif Conclusie: stoffen kunnen veilig worden gebruikt Voor cosmetica: van gevaar naar risico Per product moet een veiligheidsbeoordeling opgesteld worden waarin toegelicht wordt waarom een product (lees: de stoffen in gebruik) veilig is! (speciaal rekening houden met kinderen en gevoelige groepen) 19 april 2017 13 Perceptie: gevaarlijk Gevaar en risico van Cyanide 100 80 60 Gevaar Risico 40 20 0 19 april 2017 Achter slot en grendel met label Op een In In de thee plank met keukenkastje label zonder label 14 100 Perceptie: niet-gevaarlijk Gevaar en risico van Water 80 60 Gevaar Risico 40 20 0 0 liter per dag 19 april 2017 1 liter per dag 3 liter per dag 12 liter per dag 15 Perceptie: niet-gevaarlijk Relatie dosis en effect van alcohol 3,0 promille Coma (en dood door stikken in eigen braaksel) 1,5 promille 0,5 promille 19 april 2017 Dronken Verminderd reactievermogen 16 Perceptie: gevaarlijk Relatie dosis en effect van lood Lood in lipstick (verontreiniging!) 19 april 2017 Hoogste gehalte Wat is veilige grens? Vieste lipstick (5 g) bevat 3,25 ug TDI: 3,6 ug/kg/dag Wat mag je binnenkrijgen bij gebruik? (persoon van 60 kg) Wat is nog veilig per dag en een leven lang 216 ug/dag 17 Perceptie: gevaarlijk Relatie dosis en effect van lood Lood in lipstick (verontreiniging!) 19 april 2017 Hoogste gehalte Wat is veilige grens? Vieste lipstick (5 g) bevat 3,25 ug TDI: 3,6 ug/kg/dag Wat mag je binnenkrijgen bij gebruik? (persoon van 60 kg) 216 ug/dag Wat is nog veilig per dag en een leven lang? 66 lipsticks per dag 18 Cosmetica, alle stoffen, maar met beperkingen Verboden stoffen (lange lijst, veelal nooit gebruikt of obsoleet, of CMR ingedeeld, of …) Beperkt toegelaten stoffen (lijst specificeert precies wat wel mag) Kleurstoffen (alleen deze mogen, positieve lijst) Conserveermiddelen (alleen deze mogen, positieve lijst) - Regelmatig geactualiseerd op basis SCCS - CMR stoffen per definitie verboden - Inclusief nanomaterialen, hormoonverstorende stoffen UV-filters (alleen deze mogen, positieve lijst) 19 april 2017 19 Margin of safety (MoS) NOAEL MoS = ------------------------------------------ >> 100 Blootstelling (systemic exposure dose) NOAEL = No Observed Adverse Effect Level 19 april 2017 20 Tool Box Risicobeoordelaar NOAEL = No Observed Adverse Effect Level (uit dierproef!) Of bewijs leveren op basis van: – NOEL, LOEL – ADI (=NOAEL/100), TDI – LD50 (Geen vaste relatie met NOAEL) – NEL, LEL (effect level) – MAC (max acceptable concentration) – TLV (threshold limit value), STEL, CL, PEL – Tdlo – GRAS status – … 19 april 2017 21 Systemic Exposure Dose (SED) 19 april 2017 22 MoS: Margen of Safety Veilige dosis uit dierexperiment of alternatief experiment 19 april 2017 Soort verschillen Variatie tussen individuen x 1/10 x 1/10 Mens Bevolking Standaard veiligheidsfactor is dus 100x Als het meer dan 100x is, dan is het veilig 23 Conclusie • Robuust systeem via wetgeving om de veiligheid van cosmetische producten te garanderen. Producten zijn veilig. • Stoffenregelingen voortdurend bijgewerkt • Onderscheid gevaar en risico essentieel. Media en NGO’s maken vaak geen onderscheid (cosmeticabedrijven soms ook niet!) • Sociale media spelen een grote rol in beeldvorming: alarm verkoopt beter • www is een jungle van (on)betrouwbare informatie, en volstrekt onbegrijpelijk voor de consument • Onderbuikgevoelens niet zomaar verdwenen; consument politiek issue wetgeving gebaseerd op onderbuikgevoelens ipv wetenschap • Grote verantwoordelijkheid bij alle partijen: industrie, media, overheid 19 april 2017 24 Conclusie • Grote wens: een boodschap! 19 april 2017 25 Gelukkig is er … www.isditproductveilig.nl 19 april 2017 www.ncv-cosmetica.nl 26