les-2-burgerschap

De mens: ingewikkeld en ontwikkeld:
Wordt de mens als leeg papier geboren, die door ervaringen, invloeden van de
omgeving en kennis wordt ingevuld? Of is de mens al deels ingekleurd bij de
geboorte?
Bron3: film trading places.
Trading places:
In de film Trading Places 1discussiëren twee rijke zakenmannen over de vraag of
succes iemand in de genen zit (nature) of juist komt door omstandigheden
(nurture) Om hun dispuut te beslechten besluiten ze tot een experiment. Ze
plukken de mislukkeling Valentine van de straat en doen hem het leven, het huis
en de status cadeau van een succesvolle investeerder Winthorpe de Derde. Als
succes in je natuur zit, is de gedachte, dan staat Valentine binnen de kortste
keren weer op straat. Maar dat gebeurt niet. Geheel in overeenstemming met
het gedachtegoed van de jaren tachtig, ‘wint’ nurture.
Nature en Nurture
De vraag of de mens wordt gemaakt door zijn omgeving en opvoeding (nurture) of al bij geboorte is
zoals hij de rest van zijn leven zal zijn(nature) is een debat dat nog jaren door zal gaan. Er is eigenlijk
geen antwoord op deze vraag, vele mensen zeggen namelijk dat beide een grote invloed hebben.
Hier kunnen we ook van uitgaan. Nature en nurture hebben beide een belangrijke invloed op de
ontwikkeling en het gedrag van mensen.
Bron4: nature
‘Nature’: de mens is ‘van nature’ mens.2
Bij mensen uit verschillende culturen zijn er overeenkomsten in
gedrag. Bij het zien van een bekend (bevriend) persoon vertonen
mensen uit verschillende culturen dezelfde reactie: ze trekken hun
wenkbrauwen en mondhoeken op.
Ondanks uiterlijke verschillen tussen mensen uit verschillende
culturen zijn mensen in staat de emotionele toestand af te lezen van
gezichtsuitdrukkingen.
3
Je omgeving heeft dus ook deels invloed op jouw gedrag en jouw
identiteit. Onder je omgeving kan worden gezien: je gezin en familie,
je vrienden(clubs) en je school.
Socialisatie
In de inleiding van dit hoofdstuk stond al het begrip socialisatie. Tijdens dit proces leer je de cultuur
van je omgeving en je leert met jezelf en anderen om te gaan.
Dit leren verloopt eigenlijk vanzelf. Je bent lid van een groep en je past je aan. Je leert onder anderen
hoe jij je zou moeten gedragen.
Dit kan je leren op 4 manieren:
1. Herhaling
2. Conditionering
3. Identificatie
4. Automatisme, zonder dwang
1
Trading Places, IMDB.com
Nieuw Schokland, lesboek. P. 150
3
Emoties van kinderen met verschillende achtergronden. http://www.kinderpleinen.nl
2
Bron5: onderzoek van Ivan Pavlov4.
Onderzoek Ivan Pavlov:
Het bekendste voorbeeld van conditionering is een onderzoek van de Russische wetenschapper
Ivan Pavlov.5
Pavlov deed onderzoek met honden. Hij gaf ze elke dag een klein beetje voedsel op het moment
dat hij een harde zoemer af liet gaan. Hij herhaalde het voedsel geven en de zoemer op dat
moment af laten gaan voor een tijd. De honden kwijlde elke keer. Na een aantal weken liet Pavlov
de zoemer afgaan, maar gaf hij de honden geen eten, maar het had hetzelfde effect als wel eten
geven, de honden kwijlden namelijk. De honden waren ‘geconditioneerd’ op het geluid van de
zoemer, het reflex kwijlen bij eten werd onbewust vervangen door kwijlen bij de zoemer.
Opdrachten:
1) Hierboven staan vier manieren waarop mensen het beste leren.
a. Leg deze vier in eigen woorden uit.
b. Van welke van deze vier leer jij het meest? (dit kan ook een combinatie zijn van
meerdere manieren)
2) Nature en Nurture hebben invloed op jouw ontwikkeling.
a. Leg deze begrippen uit.
b. Welke van deze twee vind jij het meest van toepassing op jouw ontwikkeling? Leg dit uit
met behulp van een voorbeeld. (dit mag ook een combinatie zijn van nature en nurture)
3) Schrijf twee eigenschappen van jezelf op die jij vanuit nature hebt.
4) Schrijf twee eigenschappen van jezelf op die jij vanuit je omgeving mee hebt gekregen. Zet er
ook bij van wie je deze hebt meegekregen. (vader, moeder, vrienden, school)
Sociale vorming/sociale ontwikkeling6
Je hebt relaties met je omgeving. Mensen in jouw omgeving hebben niet alleen invloed op jouw
identiteit en leren jou de cultuur van de groep, jij leert van jouw omgeving ook dingen. De mens is
namelijk een sociaal wezen. Wij hebben behoefte aan gezelschap en relaties. En elke omgeving
waarin jij je bevindt bestaat uit relaties.
Jij beïnvloedt jouw omgeving ook. Niet alleen beïnvloeden anderen jou, jij beïnvloedt ook anderen.
Deze wederzijdse beïnvloeding heet sociale vorming of sociale ontwikkeling.
Opdrachten:
5) Geef een voorbeeld van sociale vorming.
6) Geef een korte samenvatting van dit hoofdstuk. Gebruik daarbij de volgende woorden:
Aangeleerd, aangeboren, leren, beïnvloeden.
7) Vul de woordspin in. Waar denk jij aan bij het onderwerp invloed op jou?
Invloed op jou
4
Fysioloog Ivan Pavlov. http://www.nobelprize.org
Onderzoek van Ivan Pavlov. http://www.psyonline.nl
6
Sociale vorming. Adviesrapport sociale vorming en sociale netwerken in het onderwijs. Publicatie 352
5