Muziek als thema

Muziek als thema
Doelen:
Na afloop van het thema:
Kennen de kinderen een aantal woorden en begrippen die bij muziek horen (namen van
muziekinstrumenten, noten, notenbalk, muziekschool, muziekles, klassieke muziek, moderne muziek,
maat en ritme, klank en klankkleur, pianissimo etc.)
Kunnen de kinderen verwoorden welke beelden en gevoelens een bepaald muziekstuk bij hen
oproept;
Herkennen de kinderen een aantal muziek en muziekinstrumenten.
Weten de kinderen dat er een groot aantal verschillende muziekstijlen zijn.
Aankleding lokaal
Posters ophangen (muziekhandel vragen om reclamemateriaal)
Luisterhoek maken
Knutselhoek inrichten met spullen om instrumenten te maken
Tentoonstellingstafels klaarzetten.
ACTIVITEITEN
Introductie
Bekijken Huisje Boompje Beestje (HBB) uitzendingen over geluid en instrumenten (deel 1)
Gesprek in (2 kleine) kring(en) over muziek en geluid
Bespreken wat we allemaal kunnen gaan doen in ons project muziek
Ideeën opschrijven op groot vel en ophangen
Lees- en schrijfactiviteiten (mogelijkheden)
Boeken lezen die over muziek gaan (bibliotheek) (documentatiecentrum)
Muzieknoten leren (na-)schrijven op muziekpapier
Muziekboekje maken (bijvoorbeeld met plaatjes uit tijdschriften of met korte verhaaltjes en tekeningen
naar aanleiding van een muziekstuk)
Woordenschat spel spelen op de computer
Spelactiviteiten (mogelijkheden)
Muziek luisteren en beoordelen – kinderen luisteren zelfstandig CD’s en bandjes met verschillende
muziekstijlen en –stukken en kiezen iets moois uit.
Alfred J. Kwak concert beluisteren (individueel of in een kleine kring)
FANTASIA 2000 kijken (in delen)
Muziekschooltje spelen
Optocht houden met zelfgemaakte muziekinstrumenten
Concert en koor naspelen
Constructieve activiteiten
Muziekinstrumenten maken (zie les bij uitzendingen HBB 2003-2004)
Klankverhaal maken (kleine kring)
Koor schilderen (zie Uit de kunst ideeënboek blz. 114) (groepsopdracht) op behangpapier
Onderzoeksactiviteiten
 geluidsexperimenten uit uitzendingen van HBB over geluid en instrumenten (2003-2004 –
twee uitzendingen)
 grote oren maken (zie lesbeschrijving HBB)
 geluidenmuseum maken
 geluiden opnemen op cassettebandje en deze terugspelen in de groep
 muziekinstrumenten bekijken en bespelen
 flessen xylofoon maken en door de kinderen laten bespelen
 kam instrument klaarleggen om te bespelen
 klokkenspel maken van metalen voorwerpen en oude bloempotjes en laten bespelen met ,
een lepel en een vork

Levende muziek in de klas:
Een groot aantal leerkrachten bespeelt een instrument. Deze leerkrachten worden verzocht een kort
optreden te geven en iets te vertellen over hun instrument. Ze bespelen: dwarsfluit; akoestische gitaar;
elektrische gitaar en accordeon; saxofoon; keyboard en saz.
De ouders die zelf muziek maken, geven ook een concertje. (een vader is zanger van beroep, een
andere vader speelt saz).
Kringactiviteiten
Gespreksactiviteiten
Ideeën inventariseren en bespreken voortgang project
Spel ‘dirigent’ (kleine kring. Kinderen leren hele, halve en kwart noten m.b.v. een tekening en
een verhaaltje. De hele noot is een dikke meneer. Hij loopt langzaam. Je kunt deze noot
spelen door het woord peer te zeggen. De halve noot kun je maken door áppel te zeggen als je
speelt. De achtste noten met een vlaggetje zijn voor een feest. Zij zijn snel op weg naar het
feest. Je kunt die achtste noten maken door sinaasappel te zeggen (in je hoofd).
Met muziekinstrumenten de verschillende noten spelen en samenvoegen.
Presenterende activiteiten
klankverhaal maken – bijvoorbeeld het prentenboek Het kikkerballet tot klankverhaal
ombouwen
verhaal met vertelplaten Anansi wint het Tumbafestival vertellen (ook geschikt voor
geluidenspel)
Spel en beweging = dans (Dansspetters)
Optocht met zelfgemaakte instrumenten
Dansende popjes (groot knutselboek deel 2) maken van servetten.
(Groeps-)kring
Liedjes aanleren:
Liedjesspeeltuin 3 en 4 (muziekliedjes)
Sesamstraat muziek CD
Kanongebulder en zwaardgekletter – klassieke muziek voor kinderen
Samba Salad liedjes
Luisteren naar de favoriete muziek van andere kinderen
Boekenlijst
Voor de kinderen:
Trompet voor olifant uit Het rode kippetje, zes dierenverhalen van Max Velthuis
Boekje do re mi van Dominique Maes (Tineke)
Voor de begeleiding:
Eigen-wijs. Liedbundel voor het basisonderwijs.
Honderd taalspelen. P. Rooyackers - blz. 54 geluidsspelen
Misschien wel echt gebeurd. De 43 sprookjes en verhalen. – A.M.G. Schmidt; Verhalen: De
maarschalk die zijn oor te luister legde 178; Het neurievolkje blz. 183.
Samen spelen, samen leren – M. Rice hoofdstuk 5 We maken muziek.
Woordenschat
 invoeren als woordpakket in woordtotaal (*woorden), daarna geeft het programma allerlei
spelletjes om de woorden aan te leren
 woordenschatbord opbouwen met de kinderen (noteren woorden waar zij om vragen of over
vertellen)
 muziekinstrumentenalfabet ophangen (enkele letters ontbreken, welke zijn dat?)
 woordweb maken in kleine groepjes
notenbalk – notenschrift - namen van de noten (A B C D E F G en do re mi)
muziekinstrument* - slag instrumenten – blaasinstrumenten - strijkinstrumenten - schudinstrumenten
(omschrijvingen: zie les HBB)
piano* - orgel* - fluit* - trommel* - tamboerijn – schellenkoord – sambabal* - keyboard drumstel* klassieke muziek – moderne muziek - luistermuziek – dansmuziek
muzikaal zijn – talent hebben - muziek maken - daar zit muziek in - met de muziek mee/achter de
muziek aan gaan - dat klinkt als muziek in mijn oren – zanger* - band – pianist – concert* - optreden* muziektheater – uitvoering – concertzaal –
Websites
www.grotesmurf.madscience.nl/music/
Klassieke muziek voor kinderen met ondermeer Peter en de wolf
www.schooltv.nl
Website van huisje boompje beestje aanklikken. In archiefkast uitzendingen over geluid opzoeken en
aanklikken. Je komt dan in een scherm waarin je spelletjes kunt doen, het liedje nog eens kunt horen
en zo voort.
Dagprogramma
Dag 1 – ochtend
8.20 – 8.30 uur
Inloop (kinderen bekijken de nieuwe indeling/aankleding)
8.30
Introductie thema muziek
Voorbereiden:
Stevige grote stroken karton klaarleggen (magazijn)
Televisie klaarzetten
Video op juiste plaats klaarzetten
Werkblad 1 klaarleggen (21x kopiëren)
Organisatievorm: televisie opstelling
Voor het kijken: ogen sluiten. Goed luisteren. Wat hoor je allemaal voor geluiden?
Na 30 seconden bespreken welke geluiden de kinderen hebben gehoord.
Welke geluiden waren fijn om te horen, welke niet?
Kijkvraag
Sommige geluiden zijn hard en klinken vervelend.
Toch kunnen die belangrijk zijn.
Als je dadelijk naar HBB kijkt, let dan eens op welke harde belangrijke geluiden je hoort.
Na de uitzending:
Werkblad A maken HBB les.
Grote oren maken
Spel: geluiden raden
Organisatievorm: grote kring, 1 kind geblinddoekt in het midden
Schoenen uit
Kinderen halen om beurten een muziekinstrument uit de doos en laat dat horen. Het kind in de kring
moet het raden.
Buiten spelen – voorlezen
10.30
introductie vervolg
organisatievorm: twee kleine kringen
kinderen bedenken wat we allemaal zouden kunnen doen als we over muziek gaan werken.
Leerkracht en assistente leiden het gesprek (maar vooral de kinderen laten praten!) en maken
aantekeningen.
Inleidende vragen: wat kunnen we gaan doen? (denk aan de hoeken die we hebben) Wat kunnen we
gaan maken?
Wat zou je willen leren?
10.45
nabespreking in de grote kring
11.00
Opdracht: Maak een woordweb met je tafelgroepje
voorbereiden: woordweb tekenen en kopiëren
schrijver aanwijzen
12.45
13.00
inloop
uitleg over werkwijze tijdens dit thema
voorbereiden: werkjeslijst kopiëren
keuzebord inrichten
werkjeslijst doornemen
afspraken maken over taken
regels bespreken
13.20
14.45
werken in hoeken
afsluiten in de grote kring – bespreken verloop dag en activiteiten
Werkjeslijst
Naam:
Werkje
veilig leren lezen
schrijven
rekenen
muziek luisteren
computeren
knutselen
ontdekhoek
noten schrijven
muziek maken
koor verven
geluiden verzamelen
week:
Gedaan!!
GEDICHT:
pianospelen
Mama speelt piano
Ze legt haar handen
Op de tanden.
Wat een breed gebit!
De meeste kiezen
Zijn gezond en wit
Die klinken fijn –
Maar drukt ze op een rotte, zwarte:
Ai!
Dan hoor je pijn.
(Edward van de Vendel)
Versje
er was er eens een jongetje
dat dol was op muziek
hij stond altijd op de eerste rij
en al mocht hij niet van zijn tante
hij liep mee met de muzikanten.
maar wat hij deed, dat was niet pluis.
hij liep gewoon weg van huis.
toen niemand er erg in hard,
toen klom hij stiekem in de Turkse trom
opdrachtkaarten ontdekhoek
versterker
blaas een ballon op
houd hem tegen je oor
tik er op
Dat klinkt hard hé?
opdrachtkaarten ontdekhoek
Geluids-golven
Knip een stukje plastic uit.
Plak het om een schaaltje.
Leg wat rijst-korrels
op het plastic.
Geef een klap op de pan.
De rijst danst.
opdrachtkaarten ontdekhoek
lawaai papier
neem 2 vellen papier
leg ze op elkaar
blaas tegen de rand
Wat een herrie maakt dat.
opdrachtkaarten ontdekhoek
Gekke kom
neem een grote fles
een kom
een vork
een potlood met een gum er op
houd je oor er dicht bij
tik met het potlood op de kom
opdrachtkaarten ontdekhoek
geluidsgeweer
zet een koker op papier
trek hem om
knip het rondje uit
prik er een gaatje in
plak het op de koker
doe aan de andere kant een stukje plastic
plak een reepje papier op je tafel
geef met je hand een klap op het plastic
het papier beweegt op de geluidsgolven
MUZIEKLIJST TINEKE (privé collectie CD’s en bandjes)
CD
Tchaikovsky Swan Lake
1
CD
Werelddans 1
2
CD
Image emotional & relaxing
3
CD
Koyaanisqatsi
4
CD
La double Vie de 4Koyanisqatsi
5
Véronique
CD
Canto gragoriano
6
CD
Osaka Dadadadan tenko
7
CD
Harrie Jekkers
8
CD
Wolfgang Amadeus Mozart
9
CD
Jung Philharmonie Wien
10
CD
Krezip
11
CD
Simon & Garfunkel
12
CD
Mathilde Santing
13
CD
Klein orkest
14
15
Yves Duteil
16
Youssou N’Diour
17
Reich 18 musicians
18
Japanse muziek
19
India Viram Jasari Gurdav Singh
ustad
20
Hans de Back in concert
21
Beatles
22
Tibet Musiques Sacrees
23
Franco Jazz
24
Valeria Munarriz
25
The Gyuto
26
Overtone singing
27
Chopin Nocturnes
28
Brahms en Beethoven
strijkkwartetten
29
Albinoni Brahms Haydn
De kinderen zetten hun naam achter de muziek die zij leuk vinden.
Voor de kinderen de vakken om in te schrijven vergroten, zodat er meerdere namen in passen.
Opdrachtkaart knutselen
Japanse trommel
Maak een gaatje in een klein doosje
Steek er een stokje door
Plak het stokje in het doosje vast
Of draai er een elastiekje omheen
Zo kan het stokje niet meer los
Maak aan twee zijkanten een gaatje in de doos
Rijg hier een draadje wol doorheen
Knoop aan de buitenkant een kraal (knoop) aan de draadjes
Jouw trommel is klaar.
Draai het stokje in de hand snel heen en weer
Luister naar het geluid
Bellen instrument
Rijg een paar doppen aan een ijzerdraad
Knip een wc-rol open en rol hem strak op
Plak de wc-rol vast met behangersplakband
Versier het rolletje met papier
Of verf het rolletje (wel eerst laten drogen oliebol)
Rijg de ijzerdraad door het kleine rolletje
Maak het vast
Beweeg het instrumentje en luister naar het geluid.