Joodse Feestdagen

Joodse Feestdagen
Dit is de eerste in een serie pagina's over de Joodse feest- en treurdagen en andere speciale
dagen in het Joodse jaar. Ieder van deze pagina's in deze serie behandelt de betekenis van een
speciale dag, hoe die tradioneel gevierd wordt en de gewoonten en gebruiken die ervoor
gelden, de datum waarop de feestdag de komende vijf jaar jaar vallen, en in sommige gevallen
recepten voor traditioneel, Asjkenazisch feest-voedsel.
De dagen in het Joodse jaar waarvoor een pagina reeds beschikbaar is (blauw) of waarvoor
een pagina nog in bewerking is (zwart):

















De Maand Tisjri
Rosj Hasjana
De Tien dagen van inkeer
Jom Kippoer
Soekot
Sjemini Atseret en Simchat Tora
Chanoeka
Toe BeSjewat
Poeriem
Pesach
De Omertelling
Sjawoe'ot
Tisja BeAv
De maand Eloel en Selichot
Kleine vastendagen
Rosj Chodesj
Nieuwe Feestdagen
Een paar algemene opmerkingen over Joodse feestdagen:
Het begin van de feestdag
Alle Joodse feestdagen beginnen de avond voor de aangegeven datum. De reden hiervooris dat
een Joodse „dag” begint met zonsondergang en eindigt met de volgende zonsondergang, en
begint en eindigt dus niet om middernacht. Wanneer je het scheppingsverhaal in Genesis
hoofdstuk 1 leest, zul je opmerken dat er staat geschreven: „Het was avond en het was
ochtend, één dag,” enz. Hieruit hebben wij afgeleid dat een dag ’s avonds begint, dat wil
zeggen na zonsondergang. Voor de juiste tijd waarop een feest- of gedenkdag begint in je
eigen omgeving, kun je het beste de „Loeach”, uitgegeven door het NIK in Amsterdam
raadplegen of in de lijst „Sjabbattijden” op de site http://www.nik.nl/ van het Nederlands
Israëlitisch Kerkgenootschap.
Voor een verklaring waarom de Joodse feestdagen ieder jaar op een andere datum vallen, zie
Joodse kalender.
Werken op feestdagen
Op de volgende feestdagen is werken niet toegestaan: Rosj Hasjana, Jom Kippoer, de eerste
(en buiten Israël ook de tweede) dag van Soekot, Sjemini Atseret, Simchat Tora, Sjawoe'ot, en
de eerste en zevende (en buiten Israël ook de tweede en achtste) dag van Pesach. De ver-boden
werkzaamheden op deze feestdagen zijn dezelfde als die welke op Sjabbat verboden zijn,
behalve dat koken, bakken, overbrengen van vuur en dragen op openbaar terrein, werkzaamheden die op Sjabbat veboden zijn, op feestdagen zijn toegestaan. Wanneer een feestdag
op Sjabbat valt, gelden alle Sjabbat-restricties.
1
Extra feestdag
Je zult wellicht hebben opgemerkt dat er buiten Israël bijna steeds een extra feestdag genoemd
wordt. Daar is natuurlijk een reden voor.
De Joodse kalender is hoofdzakelijk een maan-kalender, waar bij iedere nieuwe maan een
nieuwe maand begint, zodra het eerste zilveren streepje van de maan zichtbaar wordt, nadat
die een nacht volledig onzichtbaar was. In oude tijden werd de nieuwe maan vastgesteld door
observatie. Wan-neer mensen de nieuwe maan gezien hadden, brachten zij daarvan het Sanhedrin op de hoogte. Wanneer het Sanhedrin van twee van elkaar onafhankelijke en betrouwbare
getuigen gehoord had, dat de nieuwe maan op een bepaalde datum gezien was, dan verklaarden zij die dag Rosj Chodesj (de eerste dag van de maand) en zonden boodschappers uit om de
mensen te vertellen wanneer de nieuwe maand was begonnen. Mensen die ver weg woon-den,
konden niet altijd tijdig op de hoogte gebracht worden van het begin van de maand, en wisten
daarom niet wanneer de eerste dag van de maand zou vallen. Daardoor wisten zij ook niet
precies op welke dag een bepaald feest zou vallen. Zij wisten echter dat de vorige maand 29 of
30 dagen telde, dus wanener zij niet op tijd op de hoogte werden gebracht van de nieuwe
maan, vierden zij het feest twee dagen achter elkaar. Dit gold voornamelijk voor al die Joden
die buiten Israël woonden.
Deze gewoonte om buiten Israël een extra dag feest te vieren, werd aangehouden, ook nadat
reeds de vaste kalender werd ingevoerd, want het was de gewoonte van onze voorouders [en
waarschijnlijk wilde men ook geen afstand doen van deze extra rustdag]. Deze extra feestdag
wordt niet gevierd door Israëli's, ongeacht of zij in Israël zijn of tijdelijk in het buitenland,
want het was niet de gewoonte van hun voorouders. Maar ieder ander viert het wel, ook als
hij op bezoek is in Israël tijdens een feestdag.
Rosj Hasjana wordt overal, zowel in Israël als daar buiten twee dagen gevierd, omdat het op
de eerste dag van de maand valt. Op feestdagen werden er geen boodscahppers uitgezonden,
dus zelfs de mensen in Israël wisten niet wanneer de nieuwe maan gezien was. Daarom vierde
iedereen twee dagen nieuwjaar. Ook deze gewoonte werd gehandhaafd, ook nadat de vaste
kalender werd ingesteld.
Jom Kippoer wordt slechts één dag gevierd, want een tweede dag met al die beproevingen en
vasten zou een te zware belasting vormen voor de mensen.
Lijst van datums van alle feestdagen
Hieronder volgt een lijst van allebelangrijke feestdagen, met de datums voor de komende vijf
jaar. Alle feestdagen beginnen met zonsondergang op de dag vóór de hier aangegeven datum.
Rosj Hasjana
5765
16/9/04
5766
4/10/05
5767
23/9/06
5768
13/9/07
5769
30/9/08
Jom Kippoer
25/9/04
13/10/05
2/10/06
22/9/07
9/10/08
Soekot
30/9/04
18/10/05
7/10/06
27/9/07
14/10/08
Sjemini Atseret
7/10/04
25/10/05
14/10/06
4/10/07
21/10/08
Simchat Tora
8/10/04
26/10/05
15/10/06
5/10/07
22/10/08
Chanoekkah
8/12/04
25/12/05
15/12/06
4/12/07
22/12/08
Toe BeSjewat
25/1/05
13/12/06
3/2/07
22/1/08
9/2/09
Poeriem
3/25/05
14/3/06
4/3/07
21/3/08
10/3/09
Pesach
24/4/05
13/4/06
3/4/07
20/4/08
9/4/09
Lag BeOmer
27/5/05
16/5/06
6/5/07
23/5/08
12/5/09
Sjawoe'ot
13/6/05
2/6/06
23/5/07
9/6/08
29/5/09
Tisja BeAv
14/8/05
3/8/06
24/7/07
10/8/08
30/7/09
2