Preventie en strijd tegen fictieve domicilies

6 november 2013
BEPALING VAN DE
HOOFDVERBLIJFPLAATS
Preventie en strijd tegen fictieve domicilies
Christophe Verschoore – Attaché Dienst Bevolking en Identiteitskaarten ADIB
NIEUWIGHEDEN !
•
Strijd tegen domiciliefraude = één van de prioriteiten van het
Regeerakkoord, van het Actieplan 2012-2013 van het College
voor de Strijd tegen de Fiscale en Sociale Fraude, en van de FOD
Binnenlandse Zaken.
•
2 nieuwe omzendbrieven :
 Omzendbrief van het CPG van 03.07.2013 (inwerkingtreding
01.09.2013) betreffende de strijd tegen de sociale fraude ten
gevolge van fictieve domiciliëringen;
 Omzendbrief van de FOD Binnenlandse Zaken van 30.08.2013
betreffende het adequaat bijhouden van de bevolkingsregisters
ter voorkoming en bestrijding van domiciliefraude.
6 november 2013
1
OMZENDBRIEF van FOD BiZa
van 30.08.2013 – DOELSTELLINGEN
•
Nadruk op de best practices ten einde de correcte
registratie van de gegevens in de BR te verzekeren
(hoofdverblijfplaats en gezinssamenstelling).
•
Procedure van afvoering van ambtswege – Best practices
op basis van een onderzoek door onze diensten bij de
gemeenten.
•
Opleiding van de lokale politie – Essentiële schakel ter
voorkoming van domiciliefraude.
•
Informatie rond het bestaan van de omzendbrief van het
CPG van 03.07.2013 – aspect van de informatiestromen en
aspecten vervolging en bestraffing.
6 november 2013
2
OMZENDBRIEF van FOD BiZa
van 30.08.2013 – ADEQUAAT HOUDEN BR
•
Belangrijke aandachtspunten van de wet van 19.07.1991, van het
KB van 16.07.1992 en van de AO (gecoördineerde versie van
01.07.2010) betreffende het houden van de bevolkingsregisters.
•
Respect voor deze reglementering = voorkomen van fictieve
domicilies.
•
Gemeente = verantwoordelijk voor het adequaat houden van de
BR. Moet maatregelen nemen om op permanente wijze de
hoofdverblijfplaats te controleren van een persoon die haar
grondgebied binnenkomt of verlaat (localisatie en identificatie).
•
!!! Gemeentelijk reglement betreffende het onderzoek van de reële
verblijfplaats (artikel 10 KB 16.07.1992) + gemeentelijk reglement
betreffende de toekenning van huisnummers (cf. AO BEV en RR
van de ADIB).
6 november 2013
3
OMZENDBRIEF van FOD BiZa van
30.08.2013 – ONDERZOEK VERBLIJFPLAATS
•
Onderzoek door de lokale overheid (de wijkpolitie) binnen
8 werkdagen (termijn van orde) vanaf de aangifte van
adreswijziging.
•
Onderzoek eveneens bij een interne mutatie.
•
Aanvrager moet persoonlijk worden aangetroffen op het
nieuwe adres.
•
Indien nodig meerdere bezoeken.
•
Geen onderzoek via telefoon.
•
Niet afgaan op loutere verklaring van betrokkene (op het
politiekantoor, bijvoorbeeld).
6 november 2013
4
OMZENDBRIEF van FOD BiZa van
30.08.2013 – ONDERZOEK VERBLIJFPLAATS
•
Modaliteiten van het onderzoek vastleggen in een
gemeentelijk reglement
•
Modelverslag van het onderzoek is opgenomen onder punt
81 van de AO BEV met het oog op een uniformisering van
de wijze waarop het onderzoek naar de reële
hoofdverblijfplaats wordt gevoerd door de lokale politie.
•
Steekproef door onze dienst : bepaalde gemeenten hebben
geen of een verouderd reglement. Minderheid van
gemeenten heeft een verordening « huisnummering ».
•
Nochtans, deze verordeningen = onmisbare hulpmiddelen
ter voorkoming en strijd tegen domiciliefraude.
6 november 2013
5
OMZENDBRIEF van FOD BiZa van
30.08.2013 – GEGEVENSKWALITEIT
•
Belang van de juistheid van de informatiegegevens in de
BR (in het bijzonder de hoofdverblijfplaats en de
gezinssamenstelling).
•
Localisatie + identificatie + exacte links naar de
verschillende administratieve bestanden.
•
Gegevens worden voortdurend bijgehouden (artikel 5 van
het KB van 16.07.1992) door de gemeenten.
•
Lokale politie is belast met de controle van de
verblijfstoestand als gevolg van een aangifte + mededeling
aan de gemeente van de gevallen waarin personen van
ambtswege moeten ingeschreven of afgevoerd worden.
6 november 2013
6
OMZENDBRIEF van FOD BiZa
van 30.08.2013 – GEGEVENSKWALITEIT
 De bevolkingsdienst van de gemeente verleent bijzondere
aandacht aan volgende punten:
•
Nakijken in het RR of op het aangegeven adres van de
nieuwe verblijfplaats eventueel nog andere personen staan
ingeschreven, eventueel fictief.
•
IT betreffende adres en gezinssamenstelling (controle op de
verklaring en feitelijke toestand).
•
Geen enkele inschrijving als hoofdverblijfplaats mag
geweigerd worden omwille van de veiligheid, de
gezondheid, het urbanisme of de ruimtelijke ordening =
mogelijkheid van voorlopige inschrijving.
6 november 2013
7
OMZENDBRIEF van FOD BiZa
van 30.08.2013 – GEGEVENSKWALITEIT
•
Wanneer een gemeente een vermoeden heeft van talrijke
fictieve inschrijvingen op haar grondgebied : uitvoeren van
gerichte controles (bv. Ééngezinswoningen waar
vermoedelijk meerdere personen of meerdere gezinnen
staan ingeschreven).
•
Permanante samenwerking tussen gemeente en lokale
politie is noodzakelijk.
6 november 2013
8
OMZENDBRIEF van FOD BiZa van
30.08.2013 – AFVOERING VAN AMBTSWEGE
•
AA = voorzien in artikel 8 van het KB van 16.07.1992 + cf.
punt 96 van de AO BEV en de omzendbrief van 20.04.2006.
•
AA = Collegebeslissing op basis van een gemotiveerd
verslag van het onderzoek.
•
Nadere regels voor het verslag voorafgaand aan de AA
worden vastgelegd in een gemeenteverordening.
•
AA = hanteren met nodige voorzichtigheid en moet
uitzonderingsmaatregel blijven (absolute onmogelijkheid
om de betrokkene te localiseren). Verschillende controles
moeten worden uitgveoerd : Tijdelijk afwezig? Hechtenis?
Verblijf in andere gemeente (verzending model 6)?
6 november 2013
9
OMZENDBRIEF van FOD BiZa van
30.08.2013 – AFVOERING VAN AMBTSWEGE
•
Na een enquête bij de gemeenten werd een samenvatting
opgesteld Best Practices « Procedure van AA » = Bijlage 2 bij
omzendbrief.
 Op het vlak van het RR:
•
Als uit het onderzoek blijkt dat persoon tijdelijk afwezig is =
bijwerking IT026 en intrekking dossier voorstel van AA.
•
Hechtenis = inschrijving in de gevangenis (eventueel op adres van
hun haard of opvanggezin)
•
Wanneer de gemeente het verslag van het onderzoek ontvangt :
onmiddellijk melding maken van het voorstel van AA in IT019.
•
Voorstel van AA ingevoerd door de gemeente: nieuwe en vorige
bewoners worden in verschillende huishoudens geplaatst.
6 november 2013
10
OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 DOELSTELLINGEN
•
Door een betere omkadering van de opsporingen en de
vervolgingen de strijd tegen sociale fraude, gestoeld op
een mechanisme van fictieve domicilies, verbeteren.
•
Omzendbrief medeondertekend door CPG, de
Staatssecretaris voor de Bestrijding van de fiscale en de
sociale fraude, en door de Ministers van Justitie en van
Binnenlandse Zaken.
•
Een vademecum, essentieel bedoeld voor de lokale politie,
is bij de omzendbrief van CPG gevoegd (uniformisering
van de reactie tegen de typische en courante inbreuk die
bestaat uit het samenleven , terwijl er een officiële
domiciliëring is op verschillende adressen).
6 november 2013
11
OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 DOELSTELLINGEN
4 doelstellingen:
•
Toekennen van een centrale rol aan de arbeidsauditoraten
bij de opsporing en de vervolging van de sociale fraude die
voortvloeit uit de fictieve domiciliëringen.
•
Bijdragen tot de bevordering van de informatiestromen
tussen de gerechtelijke overheden, de politiediensten en
de sociale instellingen.
•
De bij deze strijd betrokken actoren verder sensibiliseren
zodat zij de signalen van domiciliefraude beter kunnen
herkennen.
•
Strafrechtelijk beleid uittekenen voor de primaire en de
secundaire fraudeurs.
6 november 2013
12
OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 –
ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN
•
In iedere politiezone : een referentieambtenaar van de
politie voor de materie van de sociale fraude via valse
inschrijvingen. Desgevallend akkoorden tussen
verschillende politiezones.
•
Politieambtenaar heeft aanwijzingen van fictief domicilie :
onderzoek bij de instellingen van sociale zekerheid die
sociale voordelen toekennen (RVA, RVP, RKW, POD MI,
FOD Sociale Zekerheid - DG Personen met een Handicap).
- Indien geen sociale uitkering toegekend: vereenvoudigd PV
wordt opgesteld overeenkomstig COL 8/2005 + kopie aan het
arbeidsauditoraat.
6 november 2013
13
OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN
-
Indien een sociaal voordeel wordt toegekend: de politieambtenaar
stelt basisonderzoek in + verhoor + stuurt PV door naar de
arbeidsauditeur.
•
Een gemeentelijk ambtenaar krijgt aanwijzingen van fictieve
domicilies : onmiddellijke aangifte bij de politie die optreedt zoals
hiervoor omschreven. De arbeidsauditeur die het PV ontvangt, voert
een voorafgaand onderzoek. Indien hij de informatie relevant vindt
(fraude sociale zekerheid) : doorsturen binnen 2 weken van kopie
van het PV aan bevoegde sociale inspectiediensten.
De arbeidsauditeur zet zijn onderzoek verder met de bedoeling de
mogelijke secundaire fraudeurs te identificeren en de door hun
activiteiten gegenereerde vermogensvoordelen in beslag te nemen.
6 november 2013
14
OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN
Op grond van de omvang en de complexiteit van het
onderzoek  toevertrouwen aan de Federale Politie, cf.
omzendbrief COL 2/2002, of gerechtelijk onderzoek.
•
Inspectiedienst en/of instantie die sociale voordelen
toekent vermoeden domiciliefraude : lichten de
politiediensten in die optreden zoals hiervoor omschreven.
Deze diensten en/of instanties leggen een verklaring van
benadeelde persoon af, overeenkomstig artikel 5bis van de
Voorafgaande Titel van het Wetboek van Strafvordering,
6 november 2013
15
OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN
De politie brengt de inspectiedienst en/of de instantie, die aan de
basis ligt van het dossier, op de hoogte van de voorlegging van
het dossier aan de arbeidsauditeur.
Deze bezorgt binnen 15 dagen een kopie van het dossier aan de
bevoegde sociale inspectiediensten en/of de betrokken instelling
van sociale zekerheid of OCMW indien hij de informatie relevant
vindt.
Hij geeft toelating tot het recupereren van de eventuele
verschuldigde bedragen. Hij licht tevens de betrokken gemeenten
in. Zodra hij het dossier ontvangt, zet de arbeidsauditeur zijn
eigen onderzoek verder, zoals hierboven omschreven.
6 november 2013
16
INLICHTINGEN
Bijkomende informatie kan verkregen worden bij de regionale
afvaardigingen van het Rijksregister . En tevens bij:
FOD Binnenlandse Zaken
Adres: Park Atrium, Koloniënstraat 11 te 1000 Brussel
Call center: 02/518.21.31 – E-mail: [email protected]
Directie Bevolking en Identiteitskaarten:
E-mail: [email protected]
[email protected]
02/518.22.12
02/518.20.46
Website: www.ibz.rrn.fgov.be (Rubrieken Bevolking en
Identiteitskaarten)
Secretariaat van het CPG – Ernest Allardstraat 42 te 1000 Brussel
Tel : 02/500.86.01 – Fax : 02/500 86 13
E-mail : [email protected]
6 november 2013
17