EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 7 februari 2013 EU oppert plan voor cyberbeveiliging: bescherming van open en vrij internet en kansen in digitale wereld De Europese Commissie heeft samen met de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid een strategie voor cyberbeveiliging gepresenteerd; verder heeft de Commissie een richtlijn inzake netwerk- en informatiebeveiliging voorgesteld. De EU heeft gedetailleerde ideeën over de manier waarop cyberverstoringen en -aanvallen het best kunnen worden voorkomen en bestreden, die hun weerslag vinden in deze strategie voor cyberbeveiliging ("Een open, veilige en zekere cyberspace"). Het doel is de Europese kernwaarden vrijheid en democratie te bevorderen en te waarborgen dat de digitale economie op een veilige manier kan groeien. De geplande maatregelen zijn erop gericht digitale informatiesystemen veerkrachtiger te maken, de cybercriminaliteit terug te dringen en het internationale cyberbeveiligingsbeleid en de cyberdefensie van de EU te versterken. De strategie omvat vijf prioriteiten die aangeven welke visie de EU op het gebied van cyberbeveiliging heeft: cyberspace veerkrachtig maken; cybercriminaliteit drastisch terugdringen; cyberdefensiebeleid- en capaciteit ontwikkelen in het gemeenschappelijke veiligheids- en defensiebeleid (GVDB); kader van het industriële en technologische voorzieningen voor cyberbeveiliging ontwikkelen; een coherent internationaal cyberbeveiligingsbeleid uitstippelen en de kernwaarden van de EU bevorderen. voor de Europese Unie Het internationale cyberspacebeleid van de EU bevordert de kernwaarden van de EU, omschrijft normen voor verantwoordelijk gedrag, stimuleert de toepassing van bestaande internationale wetgeving in cyberspace, steunt landen buiten de EU bij het uitbreiden van hun capaciteiten op het gebied van cyberbeveiliging en bevordert internationale samenwerking op het vlak van cyberspace. IP/13/94 De EU heeft aanzienlijke vooruitgang geboekt bij het beschermen van de burgers tegen digitale criminaliteit, onder meer door de oprichting van het Europees Centrum voor de bestrijding van cybercriminaliteit (IP/13/13), het voorstellen van wetgeving betreffende aanvallen tegen informatiesystemen (IP/10/1239) en het lanceren van een Wereldwijde alliantie ter bestrijding van seksuele uitbuiting van kinderen via het internet (IP/12/1308). De strategie is er verder op gericht een netwerk van nationale kenniscentra op het gebied van cybercriminaliteit op te zetten en te financieren om opleidingen te verzorgen en capaciteiten op te bouwen. De voorgestelde richtlijn inzake netwerk- en informatiebeveiliging is een belangrijk onderdeel van de strategie en verplicht alle lidstaten, de voornaamste internetdiensten en exploitanten van essentiële infrastructuur, waaronder platforms voor elektronische handel, sociale netwerken en de betrokkenen op het gebied van energie, vervoer, banken en gezondheidszorg, om in de hele EU te zorgen voor een veilige en betrouwbare digitale omgeving. De voorgestelde richtlijn omvat een aantal maatregelen, waaronder: (a) de lidstaten moeten een strategie voor netwerk- en informatiebeveiliging vaststellen en een voor netwerk- en informatiebeveiliging bevoegde nationale instantie aanwijzen, die over voldoende financiële en personele middelen beschikt om incidenten en risico's op dit gebied te voorkomen, beheren en bestrijden; (b) de lidstaten en de Commissie gaan een samenwerkingsverband aan om vroegtijdige waarschuwingen over risico's en incidenten via een veilige infrastructuur te delen, met elkaar samen te werken en regelmatige peer reviews uit te voeren; (c) exploitanten van essentiële infrastructuur in een aantal sectoren (financiële dienstverlening, vervoer, energie, gezondheidszorg), aanbieders van diensten van de informatiemaatschappij (met name appstores, platforms voor elektronische handel, betalingsdiensten via internet, cloud computing, zoekmachines en sociale netwerken) en overheden moeten risicobeheersregelingen invoeren en ernstige incidenten met betrekking tot hun kerndiensten melden. Neelie Kroes, vicevoorzitter van de Europese Commissie voor de Digitale agenda: "De mensen worden steeds afhankelijker van het internet en het wordt dus steeds belangrijker dat het veilig is. Een veilig internet beschermt onze vrijheid, onze rechten en onze mogelijkheden om zaken te doen. Het is tijd om gecoördineerd op te treden; als we niets doen, zijn de kosten veel hoger dan als we actie ondernemen." Catherine Ashton, hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en vicevoorzitter van de Europese Commissie: "Om de cyberspace open en vrij te houden, is het van belang dat de normen, beginselen en waarden waarvoor de EU staat, ook daar worden toegepast. De grondrechten, de democratie en de rechtsstaat moeten in de cyberspace worden beschermd. De EU werkt er samen met haar internationale partners, het maatschappelijk middenveld en de private sector aan om die rechten wereldwijd te bevorderen." Cecilia Malmström, EU-commissaris voor Binnenlandse zaken: "De strategie geeft aan welke concrete maatregelen wij nemen om cybercriminaliteit drastisch terug te dringen. Veel EU-landen beschikken niet over de nodige middelen om georganiseerde digitale criminaliteit op te sporen en te bestrijden. Alle lidstaten moeten doeltreffende nationale diensten voor de bestrijding van cybercriminaliteit opzetten; het Europees Centrum voor de bestrijding van cybercriminaliteit EC3 staat die diensten met raad en daad terzijde." 2 Achtergrond Grensoverschrijdende incidenten op het gebied van cyberbeveiliging komen steeds vaker voor en worden steeds grootschaliger en ingewikkelder. Dergelijke incidenten kunnen ernstige schade aan de veiligheid en de economie aanrichten. Er moet meer worden gedaan om dergelijke incidenten te voorkomen, op dit gebied samen te werken en transparanter te worden. De inspanningen die de Europese Commissie en afzonderlijke lidstaten tot nu toe hebben geleverd, zijn te fragmentarisch om dit toenemende probleem aan te pakken. Feiten over cyberbeveiliging Elke dag circuleren er naar schatting 150 000 computervirussen, waardoor 148 000 computers worden besmet. Volgens schattingen van het Economisch Wereldforum bestaat er een kans van 10 % dat de komende tien jaar essentiële informatie-infrastructuur uitvalt, waardoor 250 miljard dollar schade zou kunnen ontstaan. Veel incidenten zijn het gevolg van cybercriminaliteit: volgens een schatting van Symantec lijden slachtoffers van cybercriminaliteit over de hele wereld jaarlijks rond de 290 miljard euro schade; een onderzoek van McAfee schat de jaarlijkse opbrengst van cybercriminaliteit op 750 miljard euro. Uit de Eurobarometer-enquete over cyberbeveiliging van 2012 blijkt dat 38 % van de internetgebruikers in de EU zich anders gedraagt, omdat zij zich zorgen maken over cyberbeveiliging; 18 % geeft aan minder snel iets via internet te kopen en 15 % maakt minder gebruik van internetbankieren. Verder is 74 % van de respondenten het ermee eens dat het risico slachtoffer te worden, is toegenomen; 12 % is al eens in aanraking gekomen met onlinefraude en 89 % geeft geen persoonlijk informatie op. Uit de openbare raadpleging over netwerk- en informatiebeveiliging blijkt dat 56,8 % van de respondenten vorig jaar het slachtoffer is geworden van incidenten op dit gebied met ernstige gevolgen. Verder blijkt uit cijfers van Eurostat dat in januari 2012 slechts 26 % van de bedrijven in de EU over een vast omlijnd ICT-beveiligingsbeleid beschikte. Nuttige links MEMO/13/71 veelgestelde vragen Strategie inzake cyberbeveiliging van de Europese Unie: Een open, veilige en zekere cyberspace Voorstel voor een richtlijn tot vaststelling van maatregelen ter waarborging van een gemeenschappelijk hoog niveau van netwerk- en informatiebeveiliging in de Unie Geef uw mening Hashtag: #cybersecurity Website van Neelie Kroes Volg Neelie Kroes op Twitter Website van EEAS 3 EEAS op Twitter Website van Cecilia Malmström Volg commissaris Malmström op Twitter EC3-website van Europol Wereldwijde alliantie tegen seksuele uitbuiting van kinderen via het internet Contact: Ryan Heath (+32 2 296 17 16), Twitter: @RyanHeathEU Michele Cercone (+32 2 298 09 63) Maja Kocijancic (+32 2 298 65 70) Michael Mann (+32 2 299 97 80) 4