Korte voedselketens - Provincie Flevoland

Korte voedselketens
Brenda Vrieling
Regiebureau POP/Netwerk Platteland
POP3-festival Provincie Flevoland
8 maart 2017
Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland
14 maart 2017
1
Regiebureau POP – Netwerk Platteland
• Regiebureau POP
- Ondersteunt provincies en EZ bij de uitvoering van POP3
- O.a. wijzigingen POP, monitoring en evaluatie
•
-
Netwerk Platteland
Kwaliteit van de uitvoering verbeteren
Innovatie bevorderen
Laten zien wat er met POP3 wordt gedaan
14 maart 2017
2
Inhoud
• Beweging in de keten
• Opbrengst van 5 bijeenkomsten Netwerk
Platteland
• Vervolgstappen
14 maart 2017
3
Beweging in de voedselketen
Na WOII ingezet op schaalvergroting en efficiency.
Keerzijde:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Milieudruk & verlies biodiversiteit
Verschraling cultuurlandschap
Risico’s voor gezondheid van mens en dier & dierwelzijn
Grondstoffenverbruik
klimaatverandering
Verspilling voedsel
Vervreemding consument en verlies vertrouwen (schandalen)
Landgebruik elders
Verdelings- en armoedevraagstuk (honger en overgewicht)
Prijs van voedsel versus inkomen boer
Bewustzijn van deze keerzijde zet de keten in beweging
17 november 2016
4
Beweging in de keten
• Allerlei partijen zijn zich bewust van de noodzaak tot
verduurzaming (boeren, consumenten, overhedenbeleidsmakers)
• Explosie van duurzame voedselinitiatieven
• Bestaande voedselregime en de belangenorganisaties
vormen een barrière voor transitie
• Verandermacht ligt bij de consument
14 maart 2017
5
Nederland kantelt
Mensen gaan zich anders organiseren:
• Eigen energie opwekken, samen
zonnepanelen inkopen
• Auto’s delen
• Gereedschap delen
• Crowdfunding, ZZP-zorgverzekering
(broodfonds), burgerbank
• Samen voedsel inkopen, thuisrestaurants
14 maart 2017
6
Waarom korte ketens?
Korte keten: “zo min mogelijk schakels,
transparant, eerlijk, op basis van partnerschap”
Korte keten is geen doel op zich, maar biedt
diverse partijen voordeel:
• Boer: inkomen, feedback, sociale component
(gezelligheid)
• Consument: vertrouwen terug in voedsel,
autonomie (we doen het lekker zelf), kwaliteit
• Milieu: Minder voedselkilometers
14 maart 2017
7
Diversiteit aan initiatieven
• Initiatiefnemers: zowel boeren, burgers als bedrijven
•
•
•
•
•
•
•
•
Erfverkoop / Boerderijwinkels / Web-winkels
Boerencooperaties
Kratten en boxen
Boerenmarkten & Foodhallen
Horeca & catering
Consumentencollectieven
Stadslandbouw
Insitutionele mark (zieken en verzorgingstehuizen)
14 maart 2017
8
Voorbeelden uit Flevoland
www.lokaalvoedselflevoland.nl
14 maart 2017
9
Renne streekproducten
14 maart 2017
10
Boerderijwinkel Vers uit NOP
• Winkel/webshop
• Emmeloord
14 maart 2017
11
Boerderij Groeizaam
14 maart 2017
12
Diverse fruitbedrijven met winkel
14 maart 2017
13
Hofweb (webwinkel)
2015.05.22
14
Consumentencollectieven/CSA/
stadsboerderijen
14 maart 2017
15
PDX Catering
2015.05.22
16
Institutionele markt
Zorginstellingen/retail/horeca/catering
• Rechtstreex -> Havenziekenhuis in Rotterdam
• Atlantis Handelshuis -> Westfriesgasthuis in Hoorn
https://www.youtube.com/watch?v=7xz-y3EiXU8
14 maart 2017
17
Platforms/Overig
14 maart 2017
18
Opbrengst 5 bijeenkomsten
• Initiatief van Netwerk Platteland, uitgewerkt met provincies
• Gelderland, Zuid-Holland, Overijssel, Drenthe/Groningen,
Noord-Brabant
Doel:
• Beeld krijgen van de knelpunten en de kansen in de korte
voedselketen
• Beeld krijgen of er behoefte is aan het vergroten van het
toepassingsbereik van POP3 voor korte ketens.
14 maart 2017
19
Knelpunten
•
•
•
•
•
•
•
•
Logistiek & distributie
Veel werk voor kleine volumes
Prijs: kan het uit?
Onderlinge samenwerking tussen initiatiefnemers kan
beter
Waar vind je klanten en hoe houd je ze?
Nieuw markten aanboren is niet eenvoudig: zorg, retail,
horeca, catering, supermarkt
Financiering voor de schaalsprong
Rol van de overheid ?
14 maart 2017
20
Conclusies na 5 bijeenkomsten
• Moeilijk te zeggen hoe “groot” de korte keten markt nu is
en hoe groot de potentie
• Kansen voor boeren en voor regionale economie, maar
ook: veel initiatiefnemers hebben het moeilijk
• Wens om POP te notificeren (maatregel 16.4 “investeringen
in bestaande korte ketens”)
• Behoefte aan steun bij opschaling, zoeken van partners,
financiering, promotie en marketing;
• Markt voor levering van regionale producten aan
zorginstellingen biedt veel potentie.
• Initiatieven met één schakel tussen boeren en afnemers
lijken het beste van de grond te komen.
14 maart 2017
21