EDITIE 3 2015 IN HET KORT Regeren is vooral vooruitkijken Werken aan een veilige Nederlandse Delta, dat is het doel van de Taskforce Deltatechnologie. >Lees verder op pagina 3 Een jaar vol ontwikkelingen 2015 zit er bijna op. Het traditionele overzicht leert dat het 12 drukke maanden zijn geweest. >Lees verder op pagina 4 en 5 Roger Mol, directeur Inkoop en Contractmanagement, en Wies Vonck, programmadirecteur Sluizen RWS ‘Deze beweging gaan we volhouden’ De week van Suzanne van Os Boskalismedewerkster geeft een “De Vereniging van Water- tijen vorm te geven.” goed met elkaar in gesprek over risico- bouwers is samen met alle Door middel van zogenoemde Marktvi- verdeling.” andere brancheorganisaties siecafés rond een van de vijf thema’s uit Tegelijkertijd is de opgave in het Sluizen- de backbone van de Marktvisie. De vi- de Marktvisie (grote projecten, beheer programma integraal en complex. ICT is sie is niet alleen van Rijkswaterstaat, en onderhoud, informatievoorziening in bijvoorbeeld een belangrijke compo- maar is heel nadrukkelijk van ons sa- en naast infraprojecten, samenwerking nent. “Vanuit het Sluizenprogramma se- men”, aldus Roger Mol, ‘trekker’ en di- in de keten en bedrijfsvoering) zijn de lecteren wij er bijna op, omdat industri- Omstanders recteur Inkoop en Contractmanage- meningen in de markt gepeild. In de af- ële automatisering de achilleshiel van de Henk Nieboer, de nieuwe directeur van ment bij Rijkswaterstaat. Samen met gelopen weken zijn daaruit de belang- sluizenbouw is. Dus willen wij aan de Ecoshape merkt dat Building with Na- Wies Vonck, programmadirecteur Slui- rijkste rode draden voor de Marktvisie voorkant weten wie dat binnen het con- ture inmiddels op tal van plekken in de zen bij Rijkswaterstaat, laat hij zijn licht gedestilleerd. Mol: “In januari heeft Jan sortium voor zijn rekening gaat nemen wereld begint te landen. In zijn visie is schijnen over de totstandkoming van Hendrik Dronkers de aftrap gegeven en ook wie in de planvorming volwaardig het ook onvermijdelijk dat we leren de Marktvisie. “De beweging die we door te benadrukken af te willen van de meepraat. Het staat”, zo voegt Mol er in werken met de natuur. “Alleen dan hebben ingezet om samen op te trek- vechtcontracten. Daar zitten twee kan- één adem aan toe, “ook in de Marktvisie, creëren we waarde.” ken en samen beter te worden is nu al ten aan. Ja, we willen van die vechtcon- dat wat wij als hoofdopdrachtgever en >Lees verder op pagina 8 merkbaar. Daar gaan we de komende tracten af, maar twee is dat de wereld hoofdopdrachtnemer jaren echt de vruchten van plukken.” blijft veranderen. De informatievoorzie- drachtnemer ook zo in de keten werkt. doen, de boeiend kijkje in haar werkweek. ‘Goede documenten en een pizza.’ >Lees verder op pagina 6 op- ning wordt steeds belangrijker, onze op- Want het moet natuurlijk niet zo zijn dat Het aantal keer gaven steeds integraler en complexer, wij beter met elkaar samenwerken en om? Over vier jaar is het helemaal niet dat Roger Mol en burgerparticipatie neemt toe. Dus dat in die keten het spel anders wordt meer interessant.’ Dan gaat het erom het proces van moeten we niet alleen bezig zijn om die gespeeld.” hoe snel je kennis ergens vandaan haalt de Marktvisie vechtcontracten op te lossen, maar ook heeft vooruit kijken.” uitge- en dat toepast. Dat vond ik wel zo’n voorMarktlunches beeld dat we moeten oppassen om niet “Het is gewoon goed om als opdrachtge- alleen met een bepaalde generatie te niet meer te tel- Resultaten ver met marktpartijen in gesprek te praten.” len. “Ik kan het ver- Wies gaan”, zegt Wies Vonck. Zelf heeft hij haal inmiddels wel dromen”, geeft Mol programmadi- goede desgevraagd toe. Sinds maart van dit recteur Slui- marktlunches die rond het Sluizenpro- Inmiddels breekt de implementatiefase jaar is hij met de nieuwe lijn van Rijkswa- zen bij Rijks- gramma op touw zijn gezet. “Met elkaar van de Marktvisie aan. De brancheorga- terstaat bezig. “Wel zie ik heel duidelijk waterstaat, ziet ervaringen uitwisselen en kennisdelen. nisaties en Rijkswaterstaat zijn voor dit dat het niet meer alleen mijn verhaal of in die samenwer- Op basis van inhoud van elkaar leren. deel met hun werk bijna klaar: de stip op dat van Rijkswaterstaat is, maar heel dui- king en het meer Soms is dat ook lastig. Simpelweg, omdat de horizon is gezet en het is straks aan delijk ons verhaal.” En met ‘ons’ doelt hij openstaan voor elkaar nu al de eerste bedrijven minder graag hun succesfacto- alle partijen om daarop te acteren en de op de brancheorganisaties zoals onder resultaten. Hij geeft als concreet voor- ren willen delen, bang dat de concurren- vertaling te maken naar wat elke partij andere Bouwend Nederland, MKB Infra beeld de, in de ogen van de markt, te tie er in een volgend traject mee vandoor zelf gaat doen. Wel ziet het tweetal hier- en de Vereniging van Waterbouwers. hoge tenderkosten. “We kijken nu of we gaat.” Roger Mol knikt. “Tijdens één van bij nog wat valkuilen. Beiden noemen “We hebben er nadrukkelijk voor geko- door minder producten uit te vragen die de Marktvisiecafés zei een aanwezige zen om de visie sámen met de marktpar- kosten kunnen verlagen. En we zijn ook jongere daarover: ‘Waar maak je je druk legd, is bijna Vonck, ervaringen met zogenoemde Valkuilen > Lees verder op pagina 2 2 DE WATERBOUWER - Hét blad voor de waterbouwers van Nederland EDITIE 3 /DECEMBER 2015 radicale koerswijziging. Dat gaan we nu cobeheersplan- niet doen. Maar we gaan wel met elkaar nen, in een uurtje oud gedrag en het overwinnen van scep- op een bepaalde manier werken en dat door twee men- tici als voorbeelden. Mol: “Het vraagt om betekent voor velen binnen Rijkswater- sen worden be- leiderschap, vasthouden aan een koers, staat toch een grote verandering. Want oordeeld. “Letter- kleine stapjes maken en mensen meene- laten we eerlijk zijn”, zegt Mol, “strakke lijk zei hij, ‘wij zijn men. Er ligt ook nog steeds een basis- kaders en lijnen werken voor veel men- er maanden mee wantrouwen naar elkaar toe. En het is sen heel handig. Nu vraag je aan men- bezig en jullie kij- stap één om die weg te nemen. Want we sen: stel het projectbelang voorop, ga ken er met z’n kunnen met elkaar nog zoveel instru- kijken hoe je dat met elkaar kunt doen. tweeën een uur- menten verzinnen, maar als die basis Dat vraagt om continu nadenken over tje naar’. Ik kan je niet verbetert, heeft het geen zin.” Hij het bepalen van de opgave en hoe je vertellen, er zitten geeft toe dat ook binnen Rijkswaterstaat daarmee omgaat.” zeven > Ver volg van pagina 1 verdeeld op de Marktvisie is gereageerd. “Markt Tenzij was destijds natuurlijk een mensen vanuit verschil- Leren kennen lende disciplines vier Het begint in hun visie bij elkaars wereld dagen naar die plan- leren kennen en snappen. En daar kunnen nog wel wat stappen worden gemaakt. Zo verbaasde Mol zich er bij- nen te kijken. We moeten ze doorgronden om ze goed te kunnen beoordelen. En ook zeker weten, dat de verbinte- voorbeeld over dat er nis die we aangaan (bij DBFM-contracten aannemers zijn die heb je het over een looptijd van 25 jaar weer even de marktlunch als voorbeeld denken dat een mi- of meer) op een goed plan is gebaseerd. neem, iedereen die daar is wil beter nister tijdens een Maar dat is helemaal niet in beeld.” Mol: worden. Dat voel je. En natuurlijk”, aanbesteding de “Ik denk dan gelijk: hoe gaan we dat op- voegt Vonck er aan toe, “wil iedereen beoordeling kan lossen? Gaan we mensen laten meelo- ook opdrachten binnenhalen. Maar je beïnvloeden. pen met de aanbesteding zodat ze kun- wilt vanuit een overtuiging beter wor- “Wat dus niet zo nen zien hoe het werkt? Zo moeten we den en van elkaar leren. Wij hebben bij is.” En Vonck werd het wel verder gaan brengen.” Rijkswaterstaat veel kennis, zien veel onlangs nog ge- over projecten heen. Bedrijven zien na- confronteerd met Volhouden tuurlijk ook veel en dat brengen we sa- een marktpartij Ze zijn er beiden zeker van dat met de men. Daar worden we met elkaar beter die dacht dat de Marktvisie de juiste richting is ingesla- van. Die openheid en transparantie vind bij een aanbeste- gen. “Dat merken we vooral aan de ik geweldig. Dat is de beweging die we ding ingeleverde sfeer waar we in komen te zitten wan- willen en gaan volhouden.” stukken, zoals risi- neer je dingen met elkaar deelt. Als ik Fries Heinis Jacolien Eijer Edwin Lokkerbol ‘De voortekenen zijn goed’ Fries Heinis, algemeen direc- ‘De uitvoering moet weer leuk worden’ ‘Een relatie onderhouden is hard werken’ teur “De energie moet zitten in het re- Edwin Lokkerbol, directeur van van Bouwend Nederland heeft tijdens zijn carrière vaker gehoord dat ‘het’ an- aliseren van een goed project en niet in het vech- de Vereniging van Waterbouwers, zegt vooral de ders moet. Maar door de wijze waarop de Marktvisie ten om er nog een beetje een boterham aan te kunnen uitgestoken hand van Rijkswaterstaat te hebben ge- tot stand is gekomen en de gesprekken die hij met op- verdienen. We moeten de samenwerking verbeteren waardeerd. “De directie staat duidelijk open voor drachtgevers voert, blijkt de urgentie om te verande- waardoor het weer leuk wordt om een project uit te oplossingen. Met de Marktvisie staan we aan het ren groot. “Ik ben optimistisch over de concrete ver- voeren”, aldus Jacolien Eijer, directeur van NLingenieurs. begin van een nieuwe samenwerking. Maar het is volgstappen, de voortekenen zijn goed.” Zij ziet de Marktvisie duidelijk als een begin van die net als in iedere relatie”, benadrukt hij, “het is hard Onlangs is Bouwend Nederland begonnen met een nieuwe samenwerking. “Want”, zo merkt ze op, “we heb- werken om het te onderhouden.” consultatieronde over de Marktvisie. “Zo’n driehonderd ben het dit jaar vooral over de visie gehad maar nog niet Volgens Lokkerbol is het daarom belangrijk dat de bedrijven zijn direct bij Rijkswaterstaat en ProRail be- echt over hoe we dat gaan aanpakken.” Natuurlijk vindt waterbouwsector niet alleen problemen signaleert trokken. Die benaderen wij actief om te vragen of deze Eijer het belangrijk om het eerst met elkaar eens te zijn en naar Rijkswaterstaat kijkt, maar ook naar zichzelf. visie het nu is en wat nog wordt gemist. Als het goed is waar je wilt uitkomen. Maar nu komt het vooral aan op “Wij moeten soms vaker op de stoel van de op- levert dat geen probleem op, omdat veel bedrijven via de verwezenlijking daarvan. “We gaan vast een keer in drachtgever gaan zitten om te snappen wat zijn dil- de Marktvisiecafés en onze interne overleggen bij de elkaars vaarwater zitten. Zo vinden we allemaal dat ie- lema’s zijn” Daarmee onderschrijft hij de woorden totstandkoming ervan betrokken zijn geweest.” dere partij in de keten zo goed mogelijk op die plek in de van Roger Mol om elkaars wereld beter te leren Maar daarna wordt het volgens Heinis spannend. keten wordt ingezet. We hebben echter niet met elkaar kennen. “Het handelen van een inkoper komt er- “Het is een visie en geen uitvoeringsprogramma. gedeeld hoe wij elkaar in die keten zien of wat ieders rol gens vandaan. En voor een deel heeft dat te maken Het geeft wel een basis hoe je met elkaar omgaat in is. Het kan best zijn dat Bouwend Nederland denkt dat met proces en procedures. Maar het heeft ook te houding en gedrag. Het biedt daarvoor veel aankno- stukje nemen wij wel voor ons rekening en dat wij bij maken met vertrouwen en de manier waarop we de pingspunten om in de praktijk echte verandering tot NLingenieurs dat ook vinden. Maar met de intentie en afgelopen jaren met elkaar zijn omgegaan.” stand te brengen.” Die verandering vindt in zijn de sfeer die er nu is komen we daar uit.” Met de nieuwe Marktvisie hoopt Lokkerbol dat er ogen overigens nu al plaats. “Bij een aantal contrac- Overigens ziet zij duidelijk een rol voor de ingenieurs afscheid wordt genomen van hokjesdenken en fo- ten van RWS zien we bijvoorbeeld tenderkosten weggelegd als het gaat om het bevorderen van samen- cus op eigenbelang. “Meer transparant zijn en voor omlaag gaan, dat risico’s op een betere manier wor- werking in de hele keten. “Simpelweg, omdat wij van elkaar openstaan.” Hij beseft dat daar twee partijen den verdeeld en nieuwe prijsvormingsmechanis- oudsher partijen zijn die alle kanten van de keten heel voor nodig zijn. “Als er een zich steeds transparant mes. Drie onderwerpen die bij mijn achterban nauw goed kennen en ons daarin ook kunnen verplaatsen. Ik opstelt en de ander is zo gesloten als een oester, aan het hart liggen. In de Marktvisie staat dat risico’s denk trouwens dat we die rol veel bewuster op kunnen dan bereik je niet wat we willen bereiken. We moe- moeten naar de partij die ze het beste kan beheer- pakken. We zijn daarin vaak wat volgend en we moe- ten werken aan het vertrouwen. En dat komt nu sen. Daar is iedereen het mee eens. Wat dat in de ten gewoon soms dingen naar ons toetrekken en eenmaal te voet. Komend jaar zullen we onze neu- praktijk betekent moeten we met elkaar gaan ont- doen. Daar hoort wat meer lef en zelfbewustzijn bij. zen nog wel eens stoten. Eind 2016 kunnen we zien dekken. Met deze visie is de weg geplaveid om dat Maar daar zullen we het volgend jaar met de andere welke aanbestedingen volgens het boekje zijn ge- nu beter en versneld van de grond te krijgen.” branches over hebben.” gaan en wat we met elkaar beter moeten doen.” 3 DE WATERBOUWER - Hét blad voor de waterbouwers van Nederland EDITIE 3 / DECEMBER 2015 Over certificering drijvende werktuigen Voor 2019 moet elk drijvend werktuig kingen opgelost moeten worden voordat cascodikte van 3 mm (met name een ongeacht lengte of waterverplaatsing er een certificaat kan worden afgegeven. probleem bij Nato-pontons). worden gekeurd en gecertificeerd. Drij- Het probleem hierbij is dat de op te vende werktuigen gebouwd na 1 juli lossen grotendeels Knelpunten voor zowel nieuwbouw als voortvloeien uit het specifieke ont- bestaande koppelpontons gebruikt in sa- werp voor de werkzaamheden menstellen zijn o.a. de vereiste stabili- waarvoor dit materieel wordt in- teitsberekeningen, de sterkte van de Deze nieuwbouw drijvende werk- gezet. koppelingen en het feit dat in de praktijk tuigen moeten aan alle (techni- Verder is gebleken dat ondanks bij inhuur niet alle pontons in eigendom sche) eisen en overgangsbepalin- het feit dat de certificeringsrege- zijn van degene die het certificaat aan- gen voldoen. Drijvende werktuigen ling dateert van 2009, fabrikan- vraagt en daarvoor geen CvO kan wor- 2009 (nieuwbouw ) zijn al certificaatplichtig. van voor 1 juli 2009 (waarvan de kiel afwijkingen ten/bouwers en kopers niet of voor 30-12-2008 is gelegd) worden den aangevraagd. nauwelijks op de hoogte zijn van aangemerkt als bestaande vloot en de verplichte certificering voor drij- moeten per 31 december 2018 gecertificeerd zijn. Proefcertificering Website vereniging vende werktuigen. Dit met als gevolg Verwacht wordt dat er vanaf 2019 op dat er sinds 1 juli 2009 nieuwbouw drij- certificering(seisen) gaat worden ge- vende werktuigen zijn geleverd zonder handhaafd. Het is dan ook zaak dat on- certificaat van onderzoek. dernemers zich informeren over gel- Om de wet te vertalen naar de praktijk, dende wetgeving en voor zichzelf een heeft de Vereniging van Waterbouwers Uitkomsten nieuwbouw vloot Knelpunten planning maken hoe/wanneer aan de opdracht gegeven voor het uitvoeren van Gesteld kan worden dat nieuwbouw drij- Knelpunten bij de bestaande vloot zijn wettelijke eisen kan worden voldaan. een proefcertificering van nieuwbouw vende werktuigen in 2019 bijzonder las- o.a. het kunnen voldoen aan de vereis- drijvende werktuigen alsook van nieuw- tig zo niet onmogelijk aan alle technische ten welke worden gesteld aan het be- Kijk voor meer informatie en de volledige bouw en bestaande koppelpontons ge- vereisten zullen kunnen voldoen. Uit de roep op “geen klaarblijkelijk gevaar”, de inspectierapporten in het ‘Certificerings- bruikt in samenstellen. Deze proefcertifi- inspecties volgt dat er voor diverse on- bewijslast van de eigenaar dat het be- dossier’ op het open en gesloten deel cering is een gezamenlijk initiatief van de derdelen ontheffingen moeten worden treffende vaartuig daadwerkelijk is ge- van de website van de Vereniging van vereniging en Cumela Nederland. aangevraagd en dat de benoemde afwij- bouwd voor 1 juli 2009 en de vereiste Waterbouwers. Taskforce Deltatechnologie: ‘Regeren is vooruitkijken’ Werken aan een veilige en mooie Neder- waarbij ruimte is voor oplossingen en landse Delta, daarin heeft de Taskforce een succesvol projectresultaat. De Task- Deltatechnologie in het afgelopen jaar force Deltatechnologie valt onder de veel vooruitgang geboekt. In dit artikel Topsector Water en wordt gevormd door blikken we kort hierop terug. We kijken experts vanuit drie brancheverenigin- ook vooruit, want met doorzetten op de gen: Bouwend Nederland, NLingenieurs ingezette lijn kunnen we in de toekomst en de Vereniging van Waterbouwers. het verschil maken. Dit is tevens het Jelke Jan de With is de gepassioneerde, credo van het Hoogwaterbeschermings- onafhankelijke voorzitter. programma. We streven naar meer projecten en innovaties en een betere sa- Bereikte doelen in 2015 menwerking in de Gouden Driehoek Een absoluut hoogtepunt voor de Task- (Kennis, Overheid en Markt). force was de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst met het De Taskforce Deltatechnologie is in 2013 Hoogwaterbeschermingsprogramma en opgericht om de processen aan over- de Kennisinstellingen op 29 september. heidszijde efficiënter en effectiever te la- De overeenkomst heeft als doel de dijk- ten verlopen. We zijn van mening dat versterkingsprojecten beter, sneller en ding van de Alliantie Markermeerdijken. In Genemuiden-Hasselt. een vroegtijdige marktbenadering daar- goedkoper uit te voeren. Door een be- samenwerking met Hoogheemraadschap Kennisdeling organiseren we bijvoor- bij noodzakelijk is, en zetten daar ook tere samenwerking moet er een conti- Hollands Noorderkwartier heeft de Task- beeld door deel te nemen aan Project- echt op in. De werkgroep zorgt ervoor nue stroom van nieuwe projecten met force advies geleverd over de marktbena- overstijgende dat er meer en betere aanbestedingen voldoende rendement op gang komen. dering. Hierbij werd gekozen voor een Alli- Hoogwaterbeschermingsprogramma, plaatsvinden die ook aansluiten bij de Projecten die in partnership met de op- antiecontract waarbij de publieke en pri- zoals Piping en Macrostabilteit. Daar- wensen van de markt. De Taskforce staat drachtgever gebouwd gaan worden. vate partijen gezamenlijk de risico’s dragen naast wisselen we kennis uit met Project voor een innovatieve marktbenadering De Taskforce is ook trots op de aanbeste- en beheersen, en gezamenlijk werken aan DOEN. Dit is een pilotproject van Rijks- het projectdoel: een veilige Markermeer- waterstaat waarmee een betere samen- dijk! Dit is het eerste Alliantiecontract in de werking met de markt wordt nage- Nederlandse Waterbouwsector. streefd, zonder verspilling van tijd en Verkenningen van het geld en zonder overbodige regels. Vooruitblik 2016 We moeten nu nog constateren dat ver- In 2016 zullen we met nieuwe projecten, schillende partijen niet onvoldoende sa- kennisdeling en samenwerking in de menwerken. Dat kan beter. Door in een Gouden Driehoek het ingezette spoor vroegtijdig stadium van een project ken- blijven volgen. Op dit moment wordt al nis te delen binnen de Gouden Driehoek, samengewerkt met Waterschap Rivieren- op basis van gelijkwaardigheid ontstaat land bij het project Gorinchem-Waarden- er meer eenheid en effectiviteit. Daar burg. Nieuwe uitdagingen zien we in pro- willen we ons voor inzetten. We moeten jecten als de Afsluitdijk en de Getijden- het oude loslaten en vooruitkijken naar centrale Brouwersdam. Ook richten we de toekomst! ons op kleinere projecten, zoals met de Waterschappen Peel en Maasvallei en Paul van Dijk, lid basisteam Taskforce Drents Overijsselse Delta, en met Project Deltatechnologie 4 DE WATERBOUWER - Hét blad voor de waterbouwers van Nederland EDITIE 3 /DECEMBER 2015 Jaaroverzicht 2015 2015 was voor de Vereniging van Waterbouwers (VvW) een jaar waarin vooral gewerkt is aan de relatie met onze opdrachtgevers en (sociale) partners. Met Rijkswaterstaat (RWS) wordt gebouwd aan een nieuwe Marktvisie. En nieuwe vormen van samenwerken worden steeds gangbaarder met de waterschappen (HWBP). In de politiek is de vereniging actief geweest om duidelijk te maken dat met de komst van het Deltafonds Nederland zeker niet klaar is met waterveiligheid. Na 2024 moet er financieel ruimte zijn voor waterveiligheid. Verheugend was ook dat in 2015 een CAO Waterbouw voor drie jaar is afgesloten. Daarnaast hebben een aantal inhoudelijke onderwerpen volop onze aandacht gehad. Zoals de onderwerpen ‘rode gasolie’, certificering drijvend materieel en digitalisering opleidingen VOUW. Op veel van deze onderwerpen hebben we mooie en concrete resultaten kunnen boeken. Cruciaal voor de VvW is dat we altijd de belangen van grote- middelgrote en kleine bedrijven zo goed mogelijk op elkaar afstemmen. En dat we zowel in werk- en kerngroepen alsook in het bestuur besluiten nemen op basis van consensus op de voor ons cruciale thema’s. Ook in 2015 is dat de basis geweest voor de belangenbehartiging. We zijn er trots op u ook dit jaar een overzicht te kunnen geven van de activiteiten en resultaten van de Vereniging van Waterbouwers. Markt Met RWS is het afgelopen jaar intensief contact geweest over een groot aantal onderwerpen. Door RWS is de VvW uitgenodigd om mee te praten over de vorming van een nieuwe Marktvisie. In dat kader is veelvuldig namens de VvW input geleverd op de Martkvisie en hebben we een eigen analyse van de uitdagingen in de markt gemaakt met een VvW projectgroep en een eigen visie ontwikkeld. Veel van de voor ons relevante punten zijn besproken met RWS en hebben een plek in de op 13 januari 2016 te presenteren Marktvisie RWS. In het overleg met RWS (‘Anemaatoverleg’) is een grote hoeveelheid van onderwerpen die relevant zijn bij grote en kleine aanbestedingen besproken. Besloten is om loten niet meer in te zetten als selectiemethode, er is gesproken over het (meer) scoren van kwaliteit in EMVI, de rol van duurzaamheid in projecten en de aanbestedingskalender en planning. De VvW is een voorstander van prestatiemeten. Onderscheid maken op kwaliteit van een werk is een goede zaak. Het afgelopen jaar is (o.a. met Bouwend NL en MKB Infra) gewerkt met het CROW om een versie van prestatiemeten te maken. Naast het systeem van de kleinere gemeenten is er immers ook een systeem van de ‘koplopersgroep’ (w.o. RWS, ProRail en de grote gemeenten). De VvW is een voorstander van één systeem, waarbij niet alleen de opdrachtgever de opdrachtnemer beoordeelt, maar ook de opdrachtnemer de opdrachtgever. En hebben we één gemeenschappelijke vragenlijst afgesproken. mer kwamen de eerste vragen binnen die door een team van waterbouwers beantwoord zijn. bruikt en niet aan land. Alle andere werktuigen op werkschepen (inclusief losrijdende kranen) moeten ‘wit’ tanken. Samen met verschillende opdrachtgevers werd in 2015 een mooie inventarisatie van de best/worst practices op het gebied van EMVI in de waterbouw opgesteld. Afgesproken is dat we met de inkopers van de waterschappen in 2016 verder samenwerken om EMVI nog verder te ontwikkelen om inkopen op kwaliteit (nog meer) mogelijk te maken. De politiek is in 2016 actief benaderd met standpunten van de VvW. Afgelopen jaar is een (parttime) medewerker public affairs aangetrokken. Met diverse Kamerfracties en Kamerleden zijn gesprekken gevoerd en geregeld is er aandacht Een aantal leden van de vereniging hebben inmiddels veel ervaring met de CO2prestatieladder. Duidelijk is nu dat trede 4 en 5 gepaard gaan met veel administratieve lasten. De VvW wil niveau 3 van de CO2-ladder als basisniveau instellen en meer onderscheidend vermogen op duurzaamheid, door duurzaamheid in het project te brengen door middel van een duurzame EMVI-uitvraag. En de vereniging wil geen uitbreiding van de ladder met tredes boven het huidige niveau 5. Daar is de VvW het gesprek over aangegaan met RWS, de waterschappen en binnen de Green Deal Duurzaam GWW. Met waterschap Rijnland is een bijeenkomst georganiseerd waarin we met kleinschalige baggeraars rond de tafel hebben gezeten om over aanbesteden bij Rijnland te praten. Afgesproken is dat de aanbestedingskalender 2016 gedeeld wordt met de VvW. Met zowel de Unie van Waterschappen (UvW), het HWBP-2 programmabureau als ook met veel individuele waterschappen is veelvuldig overleg geweest op diverse niveaus. Met de waterschappen is afgesproken dat, om de aanbestedingspraktijk te verbeteren, de markt en de waterschappen samen een helpdesk oprichten onder supervisie van Pianoo (EZ) waarbinnen waterschappers terecht kunnen met vragen over waterbouwkundige aanbestedingen. Na de zo- De Taskforce Deltatechnologie heeft mooie resultaten weten te boeken door het ondersteunen van het HWBP en RWS bij onder meer de aanbesteding van de Markermeerdijken (de transactiekosten werden hierdoor beperkt) en het onderzoek naar aardbevingsbestendige dijken. De VvW heeft de TFDT hierbij actief ondersteund. Het tekenen van de samenwerkingsovereenkomst tussen het Hoogwaterbeschermingsprogramma en de Topsector Water was het hoogtepunt van afgelopen jaar. Met de douane heeft de VvW afspraken kunnen maken over het gebruik van rode gasolie (accijnsvrij) in kranen aan boord van werkschepen. Rode gasolie mag niet alleen in vastgelaste kranen of kranen op rails worden gebruikt. Kranen die vastgesjord zijn aan een werkschip mogen rode gasolie gebruiken zolang de kraan uitsluitend bestemd is om aan boord van een werkschip te worden ge- gevraagd voor de standpunten omtrent aanbestedingsbeleid, positie MKB, begroting IenM en Deltafonds en de ontwikkeling van kennis samen met opdrachtgevers. Regelmatig hebben we dit gedaan in COV verband (Centraal Overleg Vaarwegen) met nautische collega’s als Schuttevaer, CBRB en de vervoerdersbranche EVO. Uiteraard trekken we ook vaak samen op met collega’s van NLingenieurs, MKB Infra en Bouwend Nederland. Nautisch In onder meer een tweetal regio-overleggen en op de website en in nieuwsbrieven is veel aandacht besteed aan certificering drijvende werktuigen. Door EU-eisen moeten alle vaartuigen op basis van veiligheids- en stabiliteitseisen voor 2019 geïnspecteerd worden en worden voor- DE WATERBOUWER - Hét blad voor de waterbouwers van Nederland EDITIE 3 / DECEMBER 2015 O&O-fonds Waterbouw-Voorlichting zien van een Certificaat van Onderzoek. Door middel van proefcertificeringen van vaartuigen heeft de vereniging duidelijk weten te maken wat de consequenties zijn van de certificering voor drijvende vaartuigen. De inspectierapporten zijn aan leden ter beschikking gesteld. Met het Ministerie van IenM hebben wij o.a. nader overleg over het opstellen en keuren van koppelpontons. Het dossier Loodsplicht Nieuwe Stijl kan betekenen dat de categorale vrijstelling voor de loodsplicht van werkschepen komt te vervallen. In de plaats kan een speciale PEC-werkschepen komen. De criteria hiervoor zijn nog niet bekend. De vereniging heeft een eerste gesprek met IenM hierover gehad. Verdere ontwikkeling zal plaatsvinden in nauw overleg met de leden. Tevens zijn wij met IL&T in overleg over onder welke voorwaarden special purpose personeel aan boord van schepen ontheven worden van MLC-verplichtingen. Regelgeving rondom het Ballastwaterverdrag en andere IMO-regelgeving met waterbouwbelang zijn onderwerpen waar de VvW veel input op levert. De VvW heeft ook zeer actief input geleverd aangaande het gewijzigde Binnenvaartpolitiereglement (BPR) dat grotendeels per 1 januari aanstaande in werking zal treden. Zo zijn door input van de VvW drijvende werktuigen zonder eigen voortstuwing uitgezonderd van de AIS-verplichting. De VvW heeft de Nederlanse overheid gewezen op de belangen van onze leden bij de Baggerrichtlijn DR-68. Het uitgangspunt van de waterbouwers is dat de Baggerrichtlijn voldoet en dat eventuele wijzigingen zonder consultatie van de branche niet wenselijk zijn. Dit standpunt wordt actief uitgedragen. Opleidingen Het project Digitaliseren VOUW heeft een aanvang gehad in 2015. Centraal staat de herijking van het examenkader en de aanscherping van het examenkader. In 2019 moet het project zijn afgerond. De VvW is intensief betrokken bij de kaders waarmee waterbouwkundig onderwijs op MBO-, HBO-, en WO-niveau wordt vormgegeven. In 2015 zijn hierin belangrijke stappen gemaakt om te zorgen dat het onderwijs aansluit op de beroepspraktijk. De contacten met het onderwijsveld zijn ook dit jaar weer aangehaald door gere- gelde bezoeken en door het organiseren van de jaarlijkse Werkconferentie waar met docenten van de onderwijsinstellingen gesproken is over de toekomst van waterbouw en nautisch onderwijs. Het uitreiken van de Waterbouwprijzen voor de beste HBO- en Academische waterbouwscripties 2015 was het hoogtepunt voor de Waterbouwdag 2015. Sociale Zaken Arbeidsrechtelijk is de vereniging partij bij de CAO Waterbouw en vertegenwoordigt haar leden in de onderhandelingen en het reguliere overleg met sociale partners. In de afgesloten driejarige CAO, tot en met 31 maart 2018, is de loonsverhoging beperkt gehouden, maar zijn wel twee nieuwe loontredes toegevoegd. Daarnaast zijn gesprekken gestart over de toekomst van het Bedrijfstakpensioenfonds Waterbouw, het Vakantiefonds en O&O-fonds Waterbouw. De VvW is partij bij de CAO Bouwnijverheid en heeft in 2015 in nauwe samenwerking met Bouwend Nederland meegewerkt aan nieuwe CAO’s. Hiermee zijn een aantal belangrijke hervormingen gerealiseerd. Actieve belangenbehartiging heeft de VvW eveneens gedaan op het vlak van sociale wetgeving waaronder MLC en STCW. CAO-Partijen Waterbouw Op initiatief van CAO-Partijen is gewerkt aan een onderzoek over duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de CAO Waterbouw. Werkgevers zijn geïnterviewd en de kerngroep Sociale Zaken en Bemanningszaken heeft een bijdrage geleverd, waarna cao-medewerkers een inzetbaarheidsscan hebben kunnen invullen. De resultaten hiervan zijn geanonimiseerd in een rapportage verwerkt en worden aan CAO-Partijen gepresenteerd. De vereniging werkt nauw samen met het O&O-fonds Waterbouw als het gaat om promotie van de sector en instroombevordering. Dit gebeurt door voorlichting op middelbare scholen, gastlessen met inhoudelijke lesbrieven en uitvoering van het project Kort Meevaren, waar jongeren met subsidie van de overheid een waterbouwexperience aangeboden krijgen aan boord van het opleidingschip De Eendracht. Er is door de groei van studenten een tekort aan stageplaatsen ontstaan. Op dit moment wordt bezien hoe we hiermee omgaan. De vacature die per 1 december 2015 ontstaan is, door het vertrek van Hans Verhaar als voorlichter bij het O&O-fonds Waterbouw en de vereniging, wordt op een andere wijze ingevuld. O&O-fonds Waterbouw-Arbo De werkgroep Arbo heeft het afgelopen jaar gewerkt aan aanbevelingen over de vijf meest risicovolle situaties in de waterbouw aan de hand van analyse van verzuimcijfers die van alle bedrijven zijn verzameld. Deze aanbevelingen komen voort uit de Arbocatalogus Waterbouw en het veiligheidsinstructieboekje dat door de sector als zeer waardevol wordt ervaren. Ledenservice Wij zijn blij met de opkomst en medewerking van leden op de bijeenkomsten en ALV’s. De vernieuwde Waterbouwer zal volgend jaar vier maal per jaar verschijnen. Tijdens de ALV in juni in de Bouwcampus stond de relatie met RWS centraal, waarbij de Directeur Generaal van RWS, Jan Hendrik Dronkers onze gast was. De regio-overleggen (bij Damen in Nijkerk en bij Verboon Maasland in Maasland) werden gekenmerkt door een goede opkomst en een prima debat over o.a. duurzaamheid en certificering. Daarnaast hebben diverse bijeenkomsten plaatsgehad waarbij volop gelegenheid was bij te praten en kennis uit te wisselen met collega-waterbouwers. • Baggernetdag 2015 waar de Vereniging van Waterbouwers haar visie op baggervolumebepalingen heeft gegeven. Thema hierbij was ‘vertrouwen’. Vertrouwen van beide partijen is nodig om een goed stuk werk te kunnen maken. 5 • Themabijeenkomst RWS aanbieding. RWS heeft de waterbouwers een doorkijk gegeven in haar tenderproces. Waaraan moet een aanbieding bij RWS voldoen en hoe gaat RWS vervolgens met die aanbieding om. • Themabijeenkomst EMVI in de Rotterdamse haven tussen markt en het Havenbedrijf Rotterdam. De waterbouwers hebben tijdens deze interactieve bijeenkomst gepresenteerd welke aanbevelingen de markt haar opdrachtgevers wil meegeven op het gebied van EMVI en heeft het Havenbedrijf haar uitgangspunten ten behoeve van EMVI uiteengezet. • Themabijeenkomst SE/BIM in de waterbouw. Tijdens deze bijeenkomst is besproken hoe de toepassing van SE en BIM op een waterbouwproject er uit ziet. En hoe de Vereniging van Waterbouwers samen met opdrachtgevers werkt aan een doorontwikkeling van het werken volgens de principes van SE en BIM. • Er heeft een Platformbijeenkomst Nautische Dienstverleners in november plaatsgevonden, waarbij het project Noordwaard is bezocht. Ook het Platform Kleinschalig Baggeren is op pad geweest. In Den Haag is een bezoek gebracht aan Panorama Mesdag en werd de dag afgesloten met een diner in de Hoftrammm. • Het Platform Jonge Waterbouwers heeft een aantal goed bezochte bijeenkomsten en events georganiseerd waaronder de nieuwjaars-, voorjaarsen najaarsbijeenkomst. • Naast de Waterbouwdag (als medeorganisator) heeft de VvW onder meer bijdragen geleverd aan de bijeenkomst PWW voor Waterschappen, de HWBP dag in Petten, het Deltacongres en de Infratech. Overig Het bestuur van de Vereniging van Waterbouwers heeft na 8 jaar afscheid genomen van penningmeester Ad Hakkers die het stokje heeft overgedragen aan Jan Mark van Mastwijk van De Vries & van de Wiel. De positie van Ad als vertegenwoordiger van de ‘middelgrote bedrijven’ is ingenomen door Ron de Groot, van De Klerk. Ook is er afscheid genomen van Robert Rullens die besloten heeft elders een functie te bekleden. In het voorjaar van 2016 wordt zijn positie in het bestuur opgevuld. 6 DE WATERBOUWER - Hét blad voor de waterbouwers van Nederland EDITIE 3 /DECEMBER 2015 Op bezoek bij Benecke Aannemingsmij. Bedrijf met grote passie voor water Benecke, familiebedrijf sinds 1996, is tonnen elementen, onder de naam BeCa gevestigd in Zaandam aan de Noorder drijvers, worden in het eigen ‘droogdok’ IJ- en Zeedijk. Een uitstekende locatie aan de Zaan in Wormerveer gebouwd. voor een bedrijf dat actief is langs, op Over het water worden deze elementen en in het water. Het kantoor, de werk- naar de locatie in Zaandam getranspor- plaats en de opslag vinden we aan de teerd, waar deze drijvers vervolgens prachtige kade langs Zijkanaal H, een worden bekleed en afgewerkt met kunst- zijtak van het Noordzeekanaal. stof en hardhout. Benecke voert het gehele proces deskundig en in eigen be- Het lijdt geen twijfel dat het familiebe- heer uit. drijf een grote passie voor water heeft. Natuurlijke en robuuste materialen, zo- Wonen op het water als houten planken, meerpalen en be- Dat wonen op het water blijft toenemen, ton, zijn in het interieur van het kantoor daarvan is Benecke overtuigd. Een be- verwerkt. Vanuit dit kantoor is er zicht kende naam bij bewoners van drijvende op de werkplaats. Hier staat onder an- woningen is de Woonbotenservice. Dit dere een grote zaagbank waar voorbe- onderdeel van Benecke is gespecialiseerd reidingen voor projecten worden ge- in alle werkzaamheden aan en om woon- troffen. boten en woonarken. Van transport tot afmeervoorzieningen en van steigers tot Benecke Aannemingsmij bestaat uit ver- baggerwerken en steigers. Zij voert deze Hier zijn de brugdelen verder ontman- drijfblokken. Alles om de klant zorgeloos schillende werkmaatschappijen, ieder disciplines vooral uit voor professionele teld. De onderdelen die nog voldeden op het water te laten wonen. met een eigen aan water gerelateerd opdrachtgevers zoals gemeenten, water- zijn hergebruikt, terwijl dekdelen die ver- Benecke Waterwonen is actief in de ont- specialisatiegebied. Een platte structuur schappen, provincies, projectontwikke- nieuwd moesten worden zijn met korte lijnen en zoveel mogelijk in ei- laars en bedrijven, maar ook voor di- vervangen gen beheer uitvoeren, dat is waar verse particulieren. bruikte damwandde- Benecke voor staat. Het familiebedrijf onderscheidt zich in de markt door een constante kwaliteit te leveren tegen een Duurzaamheid speelt een rol bij belangrijke Benecke. Recent nog aandacht zijn er houten brugdekken voor ving. gemeente geest markt in ons waterrijke land. Op dit mo- slijtlaag. De ment wordt ge- brugdelen zijn werkt aan een als prefab on- innovatief wa- derdelen terbouwpro- re- Uit- tour porteerd en ter getrans- ject. Het betreft een nieuwd gespeciali- gebruik te ma- teerd. Hier kan dus seerd in het ken van Azobe echt worden gespro- ontwerpen en FSC ken van een duurzame op- van 100% damwand- water gerelateerd werk, plekke gemon- drijvende De week van: Suzanne van Os Boskalis have- 34 zelfvarende woonschepen in Amsterdam. On- lossing! langs was hierover nog een documentaire te zien bij Ondernemend Ne- BeCa drijvers derland op RTL7. Op de website van monteerd en naar de Ook drijvende steigers behoren tot een Benecke www.wabenecke.nl is deze do- werf in Zaandam vervoerd. specialisme van Benecke. Drijvende be- cumentaire te bekijken. vertellen over het werken in de water- met de boeren lopen. Het merendeel is De week vliegt voorbij. Het is alweer vrij- bouw. Dit levert boeiende gesprekken op enthousiast. In het nieuwe jaar kunnen dag. De aanbesteding loopt gewoon over ambities, dromen en waarom de we buiten beginnen. Weer een hele an- door dus heb ik tijd om lekker te schrij- waterbouw zo’n aantrekkelijke bedrijfs- dere kant van ons werk. ven en dingen uit te zoeken. We hebben zoals bruggen, compleet ninrichting voor zo’n delen. De brugdek- alle voorkomende oeverconstructies, recycled Neder- van een nieuwe verdoor woonprojec- ten, een groeiende Het bedrijf is civiel drijvende dekken voorzien Duurzaamheid voor de omge- uitvoeren wikkeling en realisatie van ge- len. Tevens zijn de scherpe marktprijs, met door ken zijn in delen gede- tak is. Na een hele dag kom ik erachter nog een maand om alles af te ronden. Suzanne van Os houdt zich dat het wel goed zit met Op donderdag wacht de Dat gaat goed komen. Misschien van- binnen Boskalis Nederland bv deze studenten. Ze ko- volgende uitdaging: onze daag proberen een beetje op tijd thuis te stafmeeting! Nu is dat zijn?! bezig met het opstellen van men er wel. Vandaag de EMVI-documenten voor tenders. Met krijg ik ook het verzoek haar week 46 laat zij ons zien hoe afwis- van een technasium en selend en boeiend haar werk is. een school in Zwijndrecht om gastlessen A lles komt samen met als resultaat : goede docu menten en pizza . hartstikke leuk, totdat je ineens zelf een van de sprekers bent. Ik praat graag en volgens sommi- De maandag begint direct goed met de over de waterbouw te eerste deadline van de week. Vandaag verzorgen. Morgen ga maar voor een zaal van mogen we onze tussenproducten voor ik snel intern op zoek 400 mensen je verhaal een aanbesteding indienen. Op deze dag naar enthousiaste collega’s. Hier ligt de doen is toch best spannend. Ook het on- komt alles samen, stukken tekst vliegen toekomst voor de waterbouw. Ik zet me derwerp is bijzonder: De Meiden van heen en weer met als resultaat: goede er graag voor in! Boskalis! Met wat mooie stereotype documenten en een pizza! gen misschien teveel, grappen mag ik zeven dames introduceWoensdag maak ik een tussenstap naar ren en interviewen over hun werk in de Dinsdag is de Waterbouwdag. Vandaag een ander project. Voor ‘Reconstructie waterbouw! Na afloop kreeg ik veel leuke mag ik de hele dag onze stand bemen- N236 en Vechtbrug’ mag ik me bezighou- reacties. Missie geslaagd! sen en allemaal enthousiaste jongeren den met de omgeving. De gesprekken DE WATERBOUWER - Hét blad voor de waterbouwers van Nederland EDITIE 3 / DECEMBER 2015 7 Kennis en ervaring De Klerk leiden tot uniek ontwerp afmeervoorziening UWT De Klerk Waterbouw uit Werkendam Op het lijf geschreven ontwerp sterk worden verkort. Daarnaast gebouwd uit 370 meter combiwand en ontving medio juni 2014 opdracht van Het Design & Construct-project ‘Afmeer- was ook de zetting van essentiële invloed 153 buispalen met tussenplanken. Tus- Havenbedrijf Rotterdam NV voor het voorziening UWT’ is De Klerk op het lijf op de voorbereiding en uitvoering. sen de twee combiwandschermen staan realiseren van een afmeervoorziening geschreven, aangezien het waterbouw- in de Prins Johan Frisohaven ten be- bedrijf ruime kennis en ervaring heeft en Innovatief ontwerp aan hoeve van United Waalhaven Terminal. niet terugschrikt voor een uitdaging. In De constructie bestaat nu uit twee rijen bracht. 450.000 kg wapening en 30.000 Gezien de slechte bodemgesteldheid het referentieontwerp was nog sprake combiwanden met daartussen prefab be- m3 zand is verwerkt voor de landaanwin- ter plaatse een flinke uitdaging voor De van het aanbrengen van een ‘standaard’ tonpalen als fundatie voor het gewapend ning. In het dek is 3.000 m3 beton in-situ Klerk. grondkering. De slechte bodemgesteld- betondek. Het bagger- en oeverwerk, de gestort. 84 betonpalen. Daarop zijn 1.500 ton prefab betonelementen aange- heid en het grote aantal zettingen gaven heiwerkzaamheden en de afbouw van de De kade wordt gebruikt door shortsea- en echter aanleiding om het ontwerp volle- kade zijn met eigen materieel van De Door op deze innovatieve wijze invulling binnenvaartschepen met een lengte van dig te herzien. De Klerk kwam met een Klerk uitgevoerd. Alleen het afwerken van te geven aan de klanteisen is een unieke 135 meter en een diepgang van 7 meter. unieke oplossing. het betonwerk is uitbesteed. Aan de ge- afmeervoorziening gecreëerd, tot volle stelde voorwaarden van zetting is voldaan tevredenheid van opdrachtgever en ge- lege, maar ook volle containers. Door de Relevant criterium in het ontwerpproces door een voorbelasting met verticale drai- bruiker. Inmiddels zijn de laatste werk- afmeervoorziening te verbeteren, kan was de bouwtijd. Door voornamelijk pre- nage aan te brengen. zaamheden aan de 165 meter lange United Waalhaven Terminal de groeiende fab betonelementen toe te passen, kon de ‘modal shift’ goed accommoderen. bouwtijd ten opzichte van het referentie- Hier vindt overslag plaats van met name voorziening uitgevoerd. De kade is nu Uiteindelijk is de afmeervoorziening op- gereed voor gebruik. Dochter van Kurstjens B.V. baggert toeristisch meer in Duitsland De stad Bad Salzuflen, in de Duitse meer worden hersteld en het recreatieve cyclonen ontdaan van zeefsel en zand. deelstaat Noordrijn-Westfalen, gebruik in en rondom het meer worden Vervolgens wordt de resterende slibfrac- beschikt over een schitte- verbeterd. Door de Stadt Bad Salzuflen is tie met twee mobiele slibcentrifuges ont- rende toeristische trek- om verschillende redenen specifiek voor waterd tot een steekvaste slibkoek. De pleister, de Kurparksee. mechanisch ontwateren gekozen. Men vrijkomende deelstromen (zeefsel, zand Dit prachtige meer was wil niet alleen het aantal transporten en slibkoek) worden daarna per as afge- door de jaren heen zo door het stedelijk gebied beperkt hou- voerd. De relatief schone slibkoek wordt dichtgeslibd, dat het den, ook moeten de vrijkomende, schone direct hergebruikt in een lokale toepas- stadsbestuur besloot materialen direct herbruikbaar worden sing en het verontreinigde deel wordt een opdracht uit te gemaakt. Door zo volumereductie toe te getransporteerd naar een erkend ver- schrijven passen, kan men besparen op transport- werker. Het bij de mechanische ontwate- en stortkosten. ring vrijkomende water gaat terug de voor her- stelwerkzaamheden. De keuze viel op Kurparksee in. Na afronding van de Kurstjens Entwässerung Natuurbewuste techniek werkzaamheden mag Salzuflen trots zijn und Nassbaggertechnik De werkwijze van Kurstjens is als volgt: In op een aantrekkelijk stukje natuur- GmbH, 100% dochter van de Kurparksee is circa 10.000 m3 bag- schoon. Kurstjens BV uit Hedel. gerspecie aanwezig, waarvan een gedeelte Kurstjens GmbH, opgericht op 1 januari 2015 en gevestigd in het verontreinigd is. De Duitse voerd. Op dit moment zijn dat er drie, twee partijen worden Schweich, verricht niet alleen bagger- en waaronder het baggeren en mechanisch gescheiden ontwateringswerkzaamheden in Duits- ontwateren van de baggerspecie uit de met behulp van een land, maar ook in Oostenrijk, Zwitser- Kurparksee te Bad Salzuflen. kleine snijkopzuiger, die land en Polen. De vestiging wordt geleid ontgraven de specie via een pers- door Stefan Brück. Hij is verantwoorde- Het project leiding naar de ontwate- lijk voor de contacten met de opdracht- Het doel van de baggerwerkzaamheden ringsinstallatie gevers en eventuele onderaannemers. is om de watergang terug te brengen op porteert. De baggerspe- Daarnaast begeleidt Stefan de projecten de oorspronkelijke aanlegdiepte. Daar- cie die door Kurstjens GmbH worden uitge- mee kan de ecologische functie van het trommelzeef en hydro- wordt met transeen 8 DE WATERBOUWER - Hét blad voor de waterbouwers van Nederland EDITIE 3 / DECEMBER 2015 raars en ik zag er direct een kans in om weken.” Dan weer serieus: “Maar ik maak een innovatieprogramma tot stand te een jaarplan met een midden-lange ter- brengen waar het bedrijfsleven in de pro- mijnvisie.” Daarin komt in elk geval het grammerende rol zat en wij ons met de voornemen te staan om de komende ja- kennisinstellingen konden versterken.” ren meer evenementen te organiseren Dat pakte goed uit. Nieboer heeft zich er en daarmee ook de ‘Building with Natu- in die beginperiode naar eigen zeggen re’-gemeenschap uit te breiden. “Daar ingestort. Eerst als aanspreekpunt voor willen we onder andere scholen en wa- de ingenieursbureaus en later als lid van terschappen bij betrekken om te laten de programmaraad en de wetenschap- zien waar je wat aan hebt.” pelijke adviesraad. Daarna is zijn bemoeienis beëindigd. “Logisch”, zegt hij, “het Volgens de nieuwe directeur is daarvoor programma was klaar, het budget was op de tijd rijp. Op diverse plekken in de we- en er moest een nieuwe formule worden reld is het inmiddels onderwerp van ge- gevonden. En daar is nu een nieuw pro- sprek. Zo heeft onlangs in de Verenigde gramma uit voortgekomen. Dat hebben Staten het Witte Huis een instructie aan Marjolein van Wijngaarden en Hendrik alle federale diensten uitgevaardigd om Postma uitstekend gedaan. En ik vind het voortaan bij alle besluitvormingsproces- mooi dat ik dat nu verder mag brengen.” sen ecosysteemdiensten in de afweging te betrekken. “Dat ligt aan de basis van het Omstanders: Henk Nieboer, directeur Ecoshape Door Hans Ouwerkerk Stip op de horizon concept ‘Building with Nature’. Als een Voor zichzelf heeft hij heel nadrukkelijk Amerikaanse overheid dat bindend gaat een stip op de horizon gezet. “Na jaren voorschrijven, ontstaat er een markt. Hier- van vooral kennisontwikkeling is het tijd door gaan er voorbeeldprojecten ontstaan voor kennistoepassing en kennisver- en zal het zich verder over de wereld ver- spreiding. Nu is de opgave om het con- spreiden. Zo is ‘Building with Nature’ een cept te verbinden met de vragende kant, manier om ecosystemen te herstellen. de gemeenten, waterschappen en het Daar is geld voor en er wordt gezocht naar Rijk. Dat wordt de komende jaren ons partijen die dat kunnen realiseren.” belangrijkste doel.” Het exacte antwoord Erg lang hoefde Henk Nieboer niet na te zijn de verbinding met de markt, de reali- op de vraag hoe Ecoshape dat gaat doen Onvermijdelijk denken toen hem werd gevraagd direc- satiekant”, zegt hij. Maar nu dit onder- moet Nieboer nog schuldig blijven. “De In de visie van Nieboer is het onvermijde- teur te worden van Stichting Ecoshape. werp toch is aangesneden wil hij wel kwijt pijlers worden: programma’s afmaken, lijk dat we leren werken met de natuur. Sinds augustus zwaait de directeur van dat hij het MKB wel een beetje mist in “Van oudsher waren we gewend om een Witteveen+Bos twee dagen per week de ‘Building with Nature’. “Daar kunnen we ecosysteem als uitgangspunt te nemen scepter over het programma Building nog wel een slag in maken. Misschien en daar een infrastructuur in te plannen. with Nature. Niet alleen omdat hij dit moeten we dat in de vorm van laagdrem- Dat ontwerpen we zodanig dat de men- hartstikke leuk vindt, maar bovenal om- pelige bijeenkomsten stimuleren. Ik kan dat bouwen met de natuur wat hem me echter voorstellen dat ons programma betreft de toekomst heeft. “Je merkt voor de gemiddelde MKB-er tamelijk on- gewoon dat het nu op tal van plekken in doorgrondelijk is. Wij moeten zorgen dat de wereld begint te landen.” we doorzichtiger worden voor hen.” De waterbouwers zijn onze backbone selijke functie die gevraagd wordt zo goed mogelijk wordt vervuld. En pas daarna gaan we kijken hoe we de milieueffecten daarvan kunnen afzwakken of compenseren. Maar als je dat doet”, legt hij uit, “kun je hoogstens terug naar de Halverwege het gesprek verheft Henk Nie- Op z’n plek oorspronkelijke natuurwaarde. Als dat boer voor het eerst deze middag heel Ruim vier maanden bekleedt Nieboer de echter de ambitie is, wordt het nooit be- even zijn stem. Dat is als hem wordt ge- functie van directeur van de Stichting ter en gaan we er, als het de natuur- vraagd hoe hij tegen de waterbouwsector Ecoshape. En hij voelt zich er prima op waarde betreft, in de wereld per saldo al- aankijkt. Hij zegt het niet met zoveel woor- z’n plek. Het programma ‘Building with kennis ophalen en voor iedereen be- tijd op achteruit. Ik denk”, besluit hij het den, maar Nieboer vindt het zichtbaar Nature’ is hem dan ook niet onbekend. schikbaar maken en de markt enthousi- gesprek, “dat we in de toekomst onze vragen naar de bekende weg. “De water- “De kracht van Ecoshape”, legt hij uit, “is asmeren. Over het hoe vindt de gedach- menselijke bouwers zijn de backbone van dit pro- dat het uit de boezem van het bedrijfsle- tevorming nog plaats.” Om er lachend plannen dat de ecosystemen waarin we gramma. Zij leveren voor een deel de be- ven komt. ‘Building with Nature’ is rond aan toe te voegen: “Die vrijheid heb ik dat doen per saldo ook beter worden. mensing van het programmabureau en zij 2006 geïnitieerd door de grote bagge- ook, want ik zit nog in mijn wittebroods- Dat is voor mij ‘Building with Nature’.” De Waterbouwer is een uitgave van de jaar en wordt samengesteld door het bu- Vereniging van Waterbouwers Vormgeving Vereniging van Waterbouwers en is be- reau van de vereniging. Brigitte van Arkel De Groot Drukkerij Bezuidenhoutseweg 12 Zuidzijde 131 functies zodanig Colofon doeld om haar leden en relaties te informeren over onderwerpen die de branche Voor reacties en nadere informatie kunt 2594 AV Den Haag 2977 XE Goudriaan raken. De Waterbouwer verschijnt 3x per u terecht bij: Telefoon 070 - 3490704 Telefoon 0183 - 58 3310 [email protected] [email protected] www.waterbouwers.nl www.degrootdruk.nl moeten