De Arya Samaj - Website van Raj Gainda

De Arya Samaj
Een algemene inleiding
door drs. Raj Gainda
Rotterdam, 2010
De Arya Samaj werd in 1875 in Bombay, India, door maharishi
Dayanand Saraswati opgericht en kan gezien worden als een
hervormingsbeweging. In het verlengde hiervan stichtte de
Swami in 1983 de Parupkarni sabha: vereniging met als
hoofddoel het behartigen van de belangen van anderen, anderen
vooruithelpen. De Arya Samaj [vereniging of gemeenschap van
nobele mensen] is een religieuze en sociale vereniging of
gemeenschap. Het religieuze kan gezien worden als een
reformatiebeweging: de klassieke Indiase normen en waarden
van de Vedische tijdperk worden van onacceptabele, nietfunktionele en onderdrukkende, asociale bijkomstigheden
ontdaan. De godsdienst wordt eenvoudiger gemaakt en vooral
het sociale aspect wordt door Dayanand benadrukt: mensen
moeten meer voor elkaar over hebben en meer voor elkaar doen.
Het doel wat Dayanand met de oprichting van de vereniging
voor ogen had was het Hindoeïsme van zijn tijd in India zuiver
maken door het geloof en de godsdienst van veel asociale
aspecten te ontdoen en de fundamentele waarden en normen uit
de Vedische tijd te herwaarderen.
Het hoofddoel van de Arya Samaj is altijd geweest:
krinwanto wishwam aryam : maak de wereld sociaal: naast het
dienen van god het dienen van de mens en milieu centraler
stellen.
De hoofdaspecten [middelen] van dit centrale doel zijn:
 het bevorderen van lichamelijk welzijn;
 het bevorderen van geestelijk welzijn;
 het bevorderen van maatschappelijk welzijn van
iedereen en in het bijzonder de gemeenteleden;
 het centraal nastreven/bevorderen van collectieve,
universele rechten en belangen, normen en waarden;
 het actief bestrijden van onderdrukking.
 Leven volgens de normen, waarden, doelstellingen en
verwachtingen van de Veda’s en de Vedische cultuur:
deze zijn universeel van kracht en niet in strijd met
bijvoorbeeld de universele rechten van de mens; de
Vedische leerstellingen zijn terug te vinden in de geest
en de letter van de universele rechten en plichten van de
mensen.
Deze doelen worden nagestreefd door:
het organiseren van religieuze diensten waaruit inspiratie geput
wordt om sociale activiteiten te ontplooien;
het verrichten van sociale activiteiten: het verlenen van diensten:
de Arya Samaj is in wezen meer sociaal dan religieus getint, als
zodanig door de oprichter bedoeld.
Op internationaal terrein zien we de Arya’s de volgende
activiteiten ontplooien:
 propageren en houden van godsdienstige plechtigheden;
 bouwen van tempels;
 exploiteren van scholen en internaten;
 exploiteren van verzorgings- en bejaardentehuizen;
 oprichten van lokale verenigingen;
 verrichten van sociale arbeid, bijvoorbeeld
maatschappelijk werk en dienstverlening.
De basis van de Arya Samaj zijn de basisprincipes zoals die uit
de Veda’s gehaald kunnen worden.
De 10 kenmerken [morele principes waarop ons gedrag
gebaseerd moet zijn en waarmee het nobele gedrag of de
menselijke plicht [dharma] getoetst kan worden zijn:
1.geduld, tevredenheid, volharding, standvastigheid betrachten
[dhriti];
2. vergevingsgezindheid, duldzaamheid en tolerantie
[kshama];
3. beheersing van gedachten en wil, krachten ontwikkelen
[dam];
4. respect voor en bescherming van andermans welvaart en
welzijn [asteya];
5. reinheid van lichaam en geest, bevordering gezondheidszorg
[sawtj];
6. beheersing van de zintuigen [indriyanigraha];
7. bevorderen van wijsheid en rede door opvoeding en
socialisatie, moraliteit en zedelijk, logisch denken [dhi];
8. bevorderen van kennis en wetenschap, scholing [widya];
9. juistheid, waarheid en waarachtigheid betrachten [satya];
10. agressie vermijden, gelijkmoedigheid en affiliatie, altruïsme
betrachten [akrodh].
Ter aanvulling, aanpassing aan de eigen tijd en plaats, werden
de bovenstaande basisprincipes door swami Dayanand concreter
gemaakt en dit leidde tot de grondbeginselen van de Arya Samaj
als een sociale, culturele en religieuze hervormingsbeweging.
Deze 10 grondbeginselen zijn:
1. God is de oorzaak van alle ware kennis en van de zaken
die hierdoor gekend kunnen worden:
God als de oerbron van de schepping;
2. God is waar, intelligent, heilig, gelukkig, almachtig,
rechtvaardig, barmhartig en uniek. Hij is de schepper,
onderhouder en hervormer van het heelal. Hij is zonder
begin, ongeboren, oneindig, eeuwig, volmaakt en
onlichamelijk.
3. De Veda’s zijn boeken met ware kennis. Het is een plicht
van allen om ze te bestuderen en te onderwijzen.
4. Iedereen dient steeds bereid te zijn de waarheid te
zoeken en aan te nemen en onwaarheid te weerleggen.
Dit slaat zowel op kenbare, toetsbare zaken als het
morele, zedelijke en gelovenswaardige zaken.
5. Alle daden dienen deugdzaam te zijn. Ze moeten
gesteld worden na grondige overweging van hun
toelaatbaarheid, rechtvaardigheid en juistheid.
6. Het centrale doel van de Arya Samaj is bevordering van
het welzijn van iedereen; de bevordering van een ieders
materiële, immateriële en sociale belangen.
7. Iedereen verdient overeenkomstig zijn verdiensten,
persoonlijkheid en identiteit met respect, liefde en
rechtvaardigheid op een waarachtige wijze behandeld te
worden.
8. Onwetendheid en onkunde dienen voortvarend en
energiek uitgeroeid te worden en wetenschap en
vaardigheden dienen
met nadruk bevorderd te worden.
9. Niemand dient tevreden te zijn met eigen welvaart en
welzijn. Deze dienen ondergeschikt te zijn aan de
collectieve, universele belangen.
10. Allen dienen zich te onderwerpen aan de universele
wetten en lokale regels die rechtvaardig zijn en ieders
heil nastreven,
regelen.
Binnen de Hindoestaanse gemeenschap, zowel in India, maar
vooral ook buiten India, speelt de Arya Samaj een prominente
rol in het overdragen en promoten van de Vedische cultuur. In
alle landen waar Hindoestanen zich gevestigd hebben vinden we
de Samaj’s van de Arya’s en zijn ze op sociaal en educatief
gebied bijzonder actief. Met de migratie naar Suriname namen
de Hindoes ook hun cultuur mee. Al gauw werd in Suriname
Arya Samaj tempels, scholen en internaten opgericht. Er werd
een hoofdbestuur en lokale verenigingen in het leven geroepen.
Met de vestiging in Nederland ontstonden ook hier heel gauw
lokale verenigingen en werd een hoofdbestuur [ASAN}
gevormd. Reeds in 1987 bleken in Nederland minstens 25 lokale
besturen te zijn. Daarom werd in dat jaar de Federatie Arya
Samaj Nederland [FASAN] als overkoepelend hoofdorgaan in
het leven geroepen.
Kijken we naar het migratie- en inburgeringsproces van Arya
Samaji’s die van India naar een ander land gemigreerd zijn, dan
zien we dat ze overal eerst lokale verenigingen stichten die dan
godsdienstige activiteiten ontplooien en heel snel enkele tempels
bouwen van waar uit ze de andere activiteiten ontplooien. Na de
tempels worden er scholen gesticht. In Nederland zijn we nu
beland in de fase waarin eigen, op Vedische gedachten en
verworvenheden en geconcretiseerd in visies, principes en
beginselen van de Arya Samaj scholen gesticht gaan worden.
Meestal ontstaan deze scholen in grote steden waar de Arya
Samaji’s en hun leden in grote getallen aanwezig zijn en
voldoende tijd, energie en middelen kunnen investeren in het
stichten van eigen scholen.
De schoolsituatie in Den Haag
Waarom een Arya Samaj school naast andere Hindoe scholen?
Er zijn wezenlijke verschillen tussen de twee Hindoeïstische
stromingen.
De Arya’s vereren geen beelden. Voor Arya’s zijn de beelden en
afbeeldingen op Sanatan scholen niet te verenigen met hun
principe van een onpersoonlijke god.
De godsdienstige rituelen van de Arya’s zijn anders dan bij de
Sanatani’s.
Veel religieuze feesten worden door de 2 stromingen anders
beleefd en geïnterpreteerd.
Zonder in te veel details te treden kan gesteld worden dat een
basisschool die gefundeerd wordt op zowel orthodox christelijke
beginselen als protestantse beginselen evenveel en evengrote
opvoedingsproblemen kunnen geven als Sanatani’s en Arya’s
onder 1 school plaatsen. Dit heeft bij de Hindoestaanse school
alleen zin wanneer de taal en de cultuur als basis genomen wordt
en de godsdienst en de religie buiten beschouwing gelaten
wordt. Maar wanneer de godsdienst, de religie en de
levensbeschouwing als fundament van een school genomen
wordt, dan dienen er aparte scholen voor de Sanatani’s en de
Arya’s te komen.
De vraag waarom er een Arya school als een bijzondere school
moet komen, hoeft niet beantwoord te worden omdat het
stichten van bijzondere scholen een belangrijke waarde in de
Nederlandse samenleving is. Dit is zowel in de grondwet als in
de onderwijswetten geregeld, de motivatie is aldaar te vinden.
Door het stichten van Arya scholen krijgen de Arya’s de
gelegenheid te laten zien dat ze in Nederland ingeburgerd zijn
en kunnen ze een eigen bijdrage leveren aan de verdere
ontwikkeling van de Nederlandse samenleving.
Een Arya school heeft enkele belangrijke voordelen voor de
Arya kinderen boven een algemene of een andere bijzondere
school.
Deze voordelen zijn van onderwijskundige, opvoedkundige,
didaktische en sociale aard.