Boekje ziektebeleid Ziek En nu

Ziek? En nu….?
Handelwijze bij ziekte
Welschap Kinderopvang
Inhoud
Inleiding
Wanneer is uw kind ziek?
Voorkomen is beter dan genezen
Onze huisregels rond ziekte
Medicijngebruik & Wet BIG
Voorkomende ziekten & infecties:
Symptomen en beleid
Veelgebruikte termen
Aarsmaden
Bof
Diarree
Hepatitis A (geelzucht)
Griep (influenza)
Hersenvliesontsteking (meningitis)
Hoofdluis
Kinderverlamming (polio)
Krentenbaard (impetigo)
Kinkhoest
Koortsuitslag
Loopoor
Mazelen
Neusamandelen
Ontstoken ogen
Rode hond (rubella)
Roodvonk (scarlatina)
RS-virus
Schurft
Tuberculose
Verkoudheid
Vijfde ziekte
Waterpokken
Waterwratten
Zesde ziekte
Overig:
Allergie (algemeen)
Anafylaxis (levensbedreigend)
Inleiding
U bent op uw werk en aan het eind van de ochtend gaat de telefoon: of u naar het
dagverblijf komt om uw kind te halen, want het heeft koorts en spuugt. Vervelend
voor uw kind, maar ook voor u. Op stel en sprong de werkplek achterlaten en
waarschijnlijk bent u ongerust.
Voordat u bent gebeld, is er al het nodige aan voorafgegaan bij het kindercentrum.
De situatie is even aangekeken en er is overleg geweest over uw kind. We hopen
dat u zich realiseert dat wij niet zomaar contact met u zoeken!
Dit boekje geeft u een overzicht van ons beleid rond zieke kinderen. Het geeft
inzicht in onze interpretatie van het begrip ‘ziek’ en afspraken ten aanzien van u,
maar ook informatie over ons preventieve beleid.
Medicijngebruik bij de kinderopvang is niet vanzelfsprekend. Wanneer uw kind
(eventueel tijdelijk) iets toegediend moet krijgen, maken we hier schriftelijke
afspraken over met u. Over het hoe en waarom leest u straks meer.
We beschrijven een aantal (infectie)ziekten. Hoe herkent u ze, en waar moet u op
letten? En: wanneer mag uw kind echt niet komen?
Ten slotte gaan we kort
(levensbedreigende) allergie.
in
op
ons
beleid
Als u vragen heeft, aarzel niet deze aan ons te stellen!
Team Welschap Kinderopvang
september 2013
t.a.v.
kinderen
met
een
Wanneer is uw kind ziek?
Ziekte is een rekbaar begrip. In een aantal gevallen is duidelijk te zien dat het niet
goed gaat met uw kind of dat het zich niet lekker voelt:




het is hangerig, lusteloos
het klaagt over pijn
er wordt koorts gemeten (≥ 38˚C)
er is sprake van een herkenbare (kinder)ziekte
In gevallen dat dit minder duidelijk is, zullen we gericht naar uw kind gaan kijken.
Slaapt uw kind langer dan anders, voelt het warm, reageert het zoals gebruikelijk op
aanspreken?
Het is niet onze taak om een diagnose te stellen, wel om een besluit te nemen of
uw kind op de groep kan blijven. Mogelijk besluiten we contact met u op te nemen
of zelfs om in bijzondere gevallen direct een arts in te schakelen.
Bij deze afweging staat de gezondheid van uw kind voorop; gevolgd door het
belang van de andere kinderen en de groepsleiding zelf.
Een kind dat niet met het dagprogramma kan meedoen, is thuis beter af: in het
kindercentrum is het nauwelijks haalbaar een ziek kind de noodzakelijke individuele
aandacht te geven.
De mate waarin andere kinderen besmet kunnen worden is een ander criterium. In
het geval van enkele zeer ernstige infectieziekten is het mogelijk dat we een kind
niet toelaten (z.g. ‘weren’).
Ten slotte kan de belasting voor de pedagogische medewerkers te groot zijn. U
kunt zich voorstellen dat een kind met diarree – dat zich prima voelt maar wel ieder
uur uitgebreid verschoond moet worden-, zoveel extra tijd vraagt dat de begeleiding
voor de andere kinderen te kort dreigt te schieten.
Voorkomen is beter dan genezen
Ziek worden of besmet raken met een infectieziekte kan verschillende oorzaken
hebben; bacteriën en virussen zijn immers overal. Of uw kind daadwerkelijk ziek
wordt, hangt met een aantal factoren samen. Voor zover deze te beïnvloeden zijn,
probeert de kinderopvang op de volgende gebieden voor een zo gezond mogelijke
omgeving voor uw kind te zorgen:

Binnenklimaat
Bijvoorbeeld: goede ventilatie, temperatuur, luchtvochtigheid

Buitenklimaat
Bijvoorbeeld: schoon zand in de zandbak, afspraken over buitenspelen bij
koud of warm weer

Medisch handelen
Heldere afspraken m.b.t. onze handelwijze bij ziekte, medicijngebruik en
ongelukken.

Overdracht van ziektekiemen
Bijvoorbeeld: hygiënebeleid wat betreft handenwassen en verschonen,
bereiden van eten en de schoonmaak van het centrum.
Vooral de laatste categorie is een dagelijks terugkerend aandachtspunt. Kinderen
leren bijvoorbeeld hun handen te wassen voor het eten, na het buitenspelen en na
een bezoek aan het toilet. En: bij hoesten doe je een hand voor de mond!
Pedagogische medewerkers, zich bewust van hun contact met alle kinderen uit de
groep, dragen zelf ook zorg voor een zorgvuldige (o.a. hand)hygiëne.
Andere voorbeelden van hoe we proberen de overdracht van ziektekiemen te
voorkomen:




ieder kind heeft zijn eigen handdoek
gebruik van wegwerpluiers
bij diarree gebruiken we bij de verschoning plastic handschoenen
dagelijks verschonen van hoofdlakens in de bedjes
Onze huisregels rond ziekte
In geval van ziekte handelen we graag zo zorgvuldig en juist mogelijk. Dat is in het
belang van u en uw kind, maar ook voor alle andere betrokken kinderen en
pedagogische medewerkers bij het kindercentrum. Daarom hanteren we een aantal
duidelijke regels:

We adviseren u dringend uw kind(eren) te laten vaccineren. Dit i.v.m. het
infectierisico voor jonge baby’s - die nog niet zijn ingeënt - en zwangere
vrouwen.

U zorgt ervoor dat u altijd bereikbaar bent voor ons. Dat betekent: een
mobiel telefoonnummer of een actueel nummer van uw werk. Verandert
er iets: laat het ons weten!

Als uw kind ziek is – zie vorige hoofdstuk -, is het niet mogelijk uw kind
door ons te laten opvangen.

Als uw kind thuis ziek is geworden en niet naar het centrum komt, meldt u
af en geeft aan om wat voor ziekte het gaat. Indien nodig, kan het
kindercentrum maatregelen nemen en/of andere ouders informeren.

Wij geven uw kind geen koorts- verlagende of pijnstillende middelen.

Als uw kind (tijdelijk) medicatie nodig heeft tijdens de kinderopvang, maakt
u gebruik van de verklaring medicijnverstrekking (zie ook verderop in dit
boekje). De verklaring medicijnverstrekking ontvangt u met dit boekje
en kunt u downloaden en printen via: www.welschapkinderopvang.nl
> Handige Info > Wat te doen bij ziekte.
Zonder dit ingevulde formulier geven wij uw kind geen medicijnen!

Bij twijfel over de mate waarin uw kind iets besmettelijks heeft, kunt u
terecht bij uw huisarts.
Medicijngebruik & Wet BIG
Medicijngebruik bij BSO / KDV
Het kan voorkomen dat uw kind (zelfzorg)medicijnen gebruikt en dat u deze zorg
aan ons wilt overdragen. In principe is dit in orde. Om de gezondheid van uw kind te
kunnen waarborgen is het wel van groot belang dat de medewerkers weten hoe het
geneesmiddel op juiste wijze wordt gegeven. Een mondelinge uitleg tijdens het
drukke brengmoment is daarom niet handig: de kans op misverstanden is groot.
In de praktijk betekent het dat we u verzoeken gebruik te maken van een verklaring
medicijnverstrekking (ontvangen bij dit boekje). U vult in wat precies de bedoeling
is, hoe vaak het medicijn toegediend moet worden en waar het middel wordt
bewaard. Het formulier overhandigt u aan de pedagogische medewerker bij het
brengen en licht het toe indien nodig.
Als uw kind naar de BSOgaat en zelf de medicijnen (evt. de medicijnverklaring) van
huis mee krijgt naar de opvang, dan meldt u dat (op de dag zelf) bij de BSO locatie.
Bij aankomst van uw kind nemen wij de medicijnen (+ medicijnverklaring) over, om
ze te bewaren en te zorgen dat ze op de juiste wijze worden verstrekt/toegediend.
De verklaring medicijnverstrekking kunt u ook downloaden en printen via
www.welschapkinderopvang.nl > Handige Info > Wat te doen bij ziekte
Zonder de verklaring medicijnverstrekking geven we uw kind geen
medicijnen!
Kinderen kunnen allergisch reageren op medicijnen. Zo kan penicilline bijvoorbeeld
een allergische reactie teweeg brengen. Daarom is het van belang dat een nieuw
genees –en /of zelfzorgmiddel altijd eerst thuis gebruikt wordt. In geval van een
doktersrecept moeten de medicijnen volgens voorschrift gedoseerd worden.
Wet BIG
Niet alle geneesmiddelen kunnen worden toegediend bij de kinderopvang. Wij
kunnen bijvoorbeeld geen injectie geven, ook niet als de ouders dat zelf wel doen.
Dit geldt ook voor een groot aantal medische handelingen; deze zijn z.g.
voorbehouden aan beroepsbeoefenaars. Dit is geregeld in de Wet BIG (Beroepen
in de Individuele Gezondheidszorg).

Onze medewerkers zijn niet bevoegd om voorbehouden handelingen te
verrichten. In het geval van noodsituaties mag een onbevoegde dit wel: hiervan
is bijvoorbeeld sprake als het gaat om kinderen met een levensbedreigende
allergie. Mocht uw kind een dergelijke allergie hebben, dan stellen we direct
een individueel handelplan vast met u.

Onze pedagogische medewerkers verrichten in principe ook geen zogenoemde
afgeleide medische handeling, zoals een vingerprik om het
bloedsuikergehalte te bepalen. Dit mag een leidster alleen doen als ze vooraf
door een arts geïnstrueerd is.

Eenvoudige medische handelingen,
zoals het verzorgen van een
schaafwond of een buil, doen we natuurlijk wel.
Voorkomende ziekten & infecties:
Symptomen en beleid Welschap Kinderopvang
Veel gebruikte termen
Incubatietijd
Periode tussen de besmetting en het verschijnen van de eerste symptomen van de
aandoening.
Immuniteit
Na het doormaken van een infectie treedt natuurlijke afweer op; men is niet meer
vatbaar voor de betreffende ziekte.
Druppelinfectie
Een virus (of bacterie) dat zich via de lucht verspreidt d.m.v. kleine vochtdruppeltjes
afkomstig uit neus, keel of mond.
Handhygiëne
Handen zorgvuldig wassen (onder stromend water met voldoende zeep; bij
voorkeur met papieren handdoek afdrogen) vóór o.a. het bereiden van eten en
geven van voeding en nà toiletgebruik, buiten spelen, hoesten en verschonen.
Hoesthygiëne
Niet hoesten in de richting van een ander, en
tijdens hoesten en niezen hand voor de mond houden. Na het hoesten de handen
wassen. Gebruik tissues of papieren zakdoeken; na gebruik weggooien.
Toilethygiëne
Kinderen leren te gaan zitten zonder met de handen aan de pot te komen en om na
een WC bezoek de handen te wassen.
Potjes na gebruik schoonmaken met sop en borstel en drogen met bij voorkeur
papieren handdoek .
Aarsmaden
Symptomen:
Wormpjes ter grootte van ongeveer één centimeter met de dikte van een speld.
Jeuk rond de anus en bij meisjes soms rond de schaamlippen. Soms vage
buikklachten en /of diarree.
Incubatietijd
3-6 weken
Besmettelijkheid
Zeer besmettelijk. De meeste kinderen zullen waarschijnlijk ooit wormpjes oplopen.
Door krabben komen de eitjes aan de vingers (onder de nagels) en daarna in de
mond. In de darm ontwikkelt het eitje zich tot een wormpje.
Immuniteit
Het doormaken van de infectie geeft geen bescherming tegen de volgende
besmetting.
Beleid kinderopvang
Verdere verspreiding voorkomen (extra aandacht voor goede toilethygiëne: grondig
handen wassen; speelgoed reinigen met water en zeep).
Advies aan ouders
Neem contact op met de huisarts/ apotheek voor medicatie.
Bof
Symptomen:
Koorts en zwelling van de oorspeekselklier, meestal éénzijdig en na enkele dagen
meestal dubbelzijdig. Het openen van de mond veroorzaakt vaak pijn. Oorpijn is
ook een veel voorkomend verschijnsel, naast een algemeen gevoel van malaise.
Incubatietijd
14-21 dagen
Besmettelijkheid
De bof is een virale druppelinfectie en ontstaat door direct contact met een besmet
persoon. Besmetting kan gebeuren vanaf 6 dagen vóór de zwelling tot 9 dagen
erna. (Wanneer er geen zwelling en/of ziekteverschijnselen zijn is de
besmettelijkheid net zo groot).
Immuniteit
Ongeacht of er ziekteverschijnselen optreden ontstaat er een levenslange
immuniteit.
Een vaccin tegen de bof is opgenomen in het rijksvaccinatieprogramma.
Beleid kinderopvang
Laat het kind niet naar de kinderopvang gaan zolang het ziek is.
Advies ouders
Hoesthygiëne ter voorkoming van druppelinfectie.
Diarree
Symptomen:
Diarree, koorts, misselijkheid, braken. Treedt vooral op bij kleine kinderen.
Incubatietijd
Enkele uren tot enkele dagen.
Besmettelijkheid
De oorzaak kan zowel bacterieel als viraal zijn. De ontlasting van het zieke kind is
besmettelijk. Via de handen kan de ziekteverwekker worden overgedragen. De
kans op diarree neemt toe bij voedingsmiddelen als bijvoorbeeld tartaar.
Immuniteit
Het doormaken van een infectie geeft geen bescherming voor de volgende
besmetting.
Beleid kinderopvang
Nadat een kind meerdere malen waterdunne ontlasting heeft gehad en zich daarbij
niet goed voelt, benaderen wij de ouders om het op te komen halen. Is uw kind
klachtenvrij en heeft het één dag normale ontlasting gehad, dan is het weer
welkom.
Advies ouders
Zorg dat voeding goed gaar is en vermijd eten waarin rauwe eieren zijn verwerkt.
Let op goede toilet -en handhygiëne; zeker voor degene die eten klaarmaakt. Als
uw kind diarree heeft, raadpleeg de huisarts
Hepatitus A (geelzucht, besmettelijke)
Geelzucht wordt veroorzaakt door het hepatitis A virus. Het is een ziekte die
leverontsteking veroorzaakt. De ziekte duurt 1 à 2 weken (bij volwassenen soms
een langdurige herstelperiode). Zonder bloedonderzoek kan de diagnose niet
gesteld worden.
Symptomen:
Begint met zich niet lekker voelen, "griep", koorts, gebrek aan eetlust, misselijkheid,
buikklachten. Na enkele dagen treedt een gele kleur van huid en oogwit, donkere
urine en stopverfkleurige ontlasting op. Bij kinderen verloopt de infectie meestal
zonder directe verschijnselen van geelzucht.
Incubatietijd
15 tot 50 dagen, gemiddeld 28-30 dagen.
Besmettelijkheid
Tamelijk besmettelijk, vanaf een week vóór tot een week na het verschijnen van de
eerste symptomen. De besmetting verloopt via ontlasting, hand-mond-contact, of
besmet water /voedsel. Besmettelijk gedurende de tweede helft van de incubatietijd
tot enkele dagen na het optreden van geelzucht.
Immuniteit
Na doormaken van de ziekte waarschijnlijk levenslang.
Beleid kinderopvang
Mits uw kind zich fit voelt, mag het naar de opvang komen.
Wanneer uw kind hepatitis oploopt tijdens een vakantie, mag het pas na 7 dagen
dat oogwit en huid geel zijn geworden, terugkomen. Als er zich een geval in het
kinderopvang voordoet, worden de GGD en de ouders ingelicht. De andere
kinderen moeten dan eventueel naar de arts voor een preventieve gammaglobuline
injectie.
Advies ouders
Zeer zorgvuldige hand -en toilethygiëne.
Griep (veroorzaakt door influenzavirus)
Symptomen:
Hoesten, hoofdpijn, spierpijn, koorts en soms misselijkheid.
Incubatietijd
1-4 dagen.
Besmettelijkheid
Vermoedelijk al vóór het uitbreken van de ziekte tot zolang de ziekteverschijnselen
bestaan. Besmetting verloopt via aanhoesten (druppelinfectie).
Immuniteit
Het doormaken van een infectie geeft slechts immuniteit voor een specifiek virus.
Wanneer het virus in een andere vorm verschijnt, is het mogelijk opnieuw griep te
krijgen.
Kinderen met bepaalde chronische aandoeningen worden in de regel hiertegen
gevaccineerd.
Advies kinderopvang
Zieke en /of hangerige kinderen thuis houden.
Advies ouders
Hoest –en handhygiëne aanleren.
Hersenvliesontsteking of nekkramp
Hersenvliesontsteking (meningitis) kan worden veroorzaakt door bacteriën of
virussen. De virale meningitis heeft een milder verloop dan de bacteriële vorm.
Symptomen:
Hoge koorts, hoofdpijn, braken, sufheid en nekstijfheid. Soms zijn er kleine
puntbloedinkjes op de huid zichtbaar (t.g.v. bloedvergiftiging). Dit laatste is een zeer
ernstig symptoom.
Incubatietijd
3-4dagen
Besmettelijkheid
Meestal via aanhoesten (druppelinfectie). Besmettelijkheid is groter in ruimtes waar
veel mensen dicht bij elkaar zijn. De bacterie overleeft kort in de buitenlucht.
Immuniteit
Het doormaken van de ziekte geeft immuniteit, de duur hiervan is echter onbekend.
Kinderen worden via het rijksvaccinatieprogramma ingeënt met een vaccin tegen de
meningokok type C. Er zijn echter nog andere typen veroorzakers waar niet voor
gevaccineerd wordt (o.a.pneumococ).
Beleid kinderopvang
Er wordt melding gemaakt bij de GGD. Eventueel vindt er voorlichting plaats aan
ouders en pedagogische medewerkers.
Advies ouders
Direct naar de huisarts. Behandeling met antibiotica is van zeer groot belang.
Hoofdluis
Symptomen:
Jeuk op het hoofd, die leidt tot krabben. Nader onderzoek op het hoofd zal de
aanwezigheid van neten (eitjes) laten zien: deze zijn grijs/wit tot geelbruin van kleur
en druppelvormig. Ze zitten vast aan de haren (niet te verwarren met roos dat zich
gemakkelijk laat wegvegen). Een hoofdluis is zo groot als een sesamzaadje en
grauwgrijs van kleur.
Incubatietijd
Geen. Een eitje ontwikkelt zich in 7 tot 10 dagen tot een volwassen luis die ook
weer eitjes legt.
Besmettelijkheid
Besmettelijk. Een luis kan overal naar toe kruipen (bijv. personen, kleding,
meubels). Het gezamenlijk gebruik van besmette kleding en haarborstels maakt het
risico op besmetting erg groot.
Immuniteit
Geen.
Beleid kinderopvang
Wanneer er bij uw kind hoofdluis wordt gesignaleerd, verzoeken wij u uw kind direct
te komen halen en een behandeling met een middel tegen hoofdluis te starten.
T.a.v. alle betrokkenen (pedagogische medewerkers, andere ouders en kinderen)
vinden we het niet acceptabel hen bewust bloot te stellen aan een mogelijke
besmetting. Wanneer uw kind behandeld is, kan het weer komen. Na de
behandeling mogen er geen luizen of neten dichtbij de hoofdhuid te zien zijn (neten
halverwege of onderin het haar zijn dood, komen niet meer tot ontwikkeling)!
Advies aan ouders
Direct melden bij de pedagogische medewerkers en direct behandelen.
Behandelen houdt tevens in dat u de situatie thuis ook grondig aanpakt! (zorgvuldig
stofzuigen – auto ook-, kleding, knuffels, beddengoed, etc. in de was).
Kinderverlamming /polio
(Door DTP vaccin is men beschermd)
Symptomen:
Spierziekte, hoofdpijn, nekstijfheid, koorts, misselijkheid, diarree, keelpijn, later
soms gevolgd door spierpijn. Bij 1% van de besmette kinderen treden verlammingsverschijnselen op.
Incubatietijd
5-35 dagen, meestal 7-14 dagen.
Besmettelijkheid
Meestal via aanhoesten (druppelinfectie) of via de ontlasting. Het
besmettingsgevaar is het grootst gedurende de eerste ziekteweek. Het virus kan
wekenlang met de ontlasting uitgescheiden worden.
Immuniteit
Na het doormaken van de ziekte levenslang.
Advies kinderopvang
Kinderen te laten vaccineren vanaf 2 maanden
Advies ouders
Er dient gelet te worden op hoest –en toilethygiëne.
Krentenbaard (kinderzeer/ impetigo)
Symptomen
Deze huidinfectie beperkt zich meestal tot het gebied rond de neus en de mond.
Deze begint met een blaasje dat openbarst: de inhoud hiervan is zeer besmettelijk.
Krentenbaard komt meestal voor bij kleine kinderen.
Incubatietijd
Direct besmettelijk.
Besmettelijkheid
Besmetting vindt plaats via geïnfecteerde handen. Door krabben kan uw kind
zichzelf ook (blijven) besmetten. De verspreiding van de bacterie kan ook gebeuren
via de lucht (kleine zwevende vochtdruppeltjes uit de neus en de mond).
De besmettelijkheid is voorbij wanneer de blaasjes zijn ingedroogd. Zolang dit niet
het geval is, blijft het risico van besmetting.
Immuniteit
Het doormaken van de infectie geeft immuniteit. Er zijn echter verschillende
bacterietypen die de infectie kunnen veroorzaken. Het is daarom mogelijk opnieuw
krentenbaard te krijgen.
Beleid kinderopvang
Het kind naar de huisarts sturen voor behandeling. De wondjes - indien mogelijkafdekken.
Advies ouders:
Extra letten op handhygiëne, laat het kind niet krabben aan de wondjes.
Kinkhoest
Kinkhoest is een acute, bacteriële infectie van de luchtwegen. Vooral bij zuigelingen
en jonge kinderen kan de ziekte ernstig verlopen. Bij oudere kinderen is het een
lastige ziekte vanwege de langdurige, vervelende hoest. De totale ziekteduur kan
drie maanden in beslag nemen.
Symptomen:
Loopneus, plotseling opkomende hoestbuien (soms droog en soms met dik slijm).
Lichte koorts, benauwdheid en soms stokt de ademhaling bij zuigelingen. De hoest
gaat gepaard met een gierend geluid tijdens het in of uitademen.
Incubatietijd:
7-14 dagen
Besmettelijkheid
De besmettelijkheid is het grootst voordat de typische hoestbuien beginnen (ong. 2
weken van tevoren). Vanaf het stadium van de typische hoest neemt de
besmettelijkheid gedurende 2 weken af. De periode waarin het kind besmettelijk is,
duurt ong. 4 weken. Via aanhoesten wordt de besmetting overgedragen.
Immuniteit
Het doormaken van kinkhoest biedt geen levenslange immuniteit. Vaccinatie geeft
vermoedelijk een immuniteit van 4 á 5 jaar.
Beleid kinderopvang
Mits uw kind zich goed voelt mag het naar de opvang komen.
Koortsuitslag (Herpes Simplex)
Koortsuitslag wordt veroorzaakt door het herpes simplexvirus. Eenmaal besmet met
dit virus, blijft het levenslang aanwezig. Bij een lage weerstand of onder invloed van
zonlicht kunnen de klachten terugkeren.
Besmettelijkheid
Het vocht in de blaasjes is zeer besmettelijk. Als zich een korstje heeft gevormd, is
de besmettelijkheid voorbij.
Beleid kinderopvang
Het kind mag komen; wel wordt hand/mondcontact vermeden (geen kusjes geven,
handen wassen).
Advies ouders:
Dek indien mogelijk, open plekjes af.
Loopoor
Bij een loopoor zit er meestal een klein gaatje in het trommelvlies. Dit kan over het
algemeen geen kwaad omdat het vanzelf weer dichtgroeit.
Symptomen
In gehoorgang van één of beide oren is wit-gelig vocht (pus) te zien en/ of loopt
eruit.
Besmettelijkheid
De pus is besmettelijk – gelijk snot-, en kan tot verkoudheid leiden (niet tot een
oorontsteking).
Advies ouders
Raadpleeg de huisarts. Regelmatig de oorschelp schoonhouden (nooit met een
wattenstokje in het oor!).
Mazelen
Mazelen is een zeer besmettelijke virusziekte. Deze treedt meestal op in de
kindertijd. Mazelen is een infectieziekte die voornamelijk bij kinderen voorkomt en
zich manifesteert door vlekjes in de mond en op de huid.
Symptomen:
Plotseling begint men zich niet lekker te voelen, koorts en hoesten. Vaak ziet men
op het mondslijmvlies rode vlekjes verschijnen met een klein wit centrum; ook raakt
het bindvlies van het oog meestal ontstoken. De huiduitslag bestaat uit roodachtige
vlekken die het eerst op het voorhoofd verschijnen en zich vervolgens in ongeveer
drie dagen uitbreiden over het gehele gezicht, de romp en uiteindelijk naar de
voeten.
Incubatietijd
12 tot 23 dagen.
Besmettelijkheid
Het kind dat met mazelen is geïnfecteerd, kan het virus overdragen vanaf vijf dagen
na de besmetting tot vijf dagen na het verschijnen van de karakteristieke
huiduitslag. Het virus is zeer besmettelijk. Overdracht vindt plaats via
vochtdruppeltjes uit de neus en keel (niezen, hoesten) rechtstreeks óf via
druppeltjes in de lucht.
Immuniteit
Het doormaken van mazelen geeft meestal een levenslange immuniteit. Het vaccin
tegen de mazelen behoort tot het rijksvaccinatieprogramma.
Beleid kinderopvang
Mits uw kind fit, is het welkom.
Advies ouders
Aandacht voor hoesthygiëne.
Neusamandelen
Beleid kinderopvang
Wanneer het kind aan de neusamandelen is geholpen, is dit in principe geen
beletsel voor kinderopvang. Wel moet uw kind zich fit voelen.
Ontstoken ogen
Symptomen:
Dikke, rode, waterige ogen waar vuil (gele of groene) pus uit komt. Kan voorkomen
a.g.v. verkoudheden.
Advies ouders
Goede handhygiëne. Bij reinigen van de ogen voor ieder oog apart gaasje –met
gekookt water- gebruiken. Raadpleeg evt. de huisarts.
Handen na de behandeling van de ogen goed wassen; de pus is besmettelijk en
kan tot verkoudheid leiden.
Rode Hond (rubella)
Rode hond is een besmettelijke vlekjesziekte, maar komt vanwege het
vaccinatieprogramma bijna niet meer voor.
Symptomen:
Plotseling opkomende rode vlekken op het gezicht en romp, daarna armen en
benen, gezwollen hals- en nekklieren en zich niet lekker voelen. Koorts.
Incubatietijd
16 tot 18 dagen.
Besmettelijkheid
Via druppelinfectie (hoesten, niezen, praten). De besmettelijkheid is het grootst
vanaf 10 dagen vóór het uitbreken van de uitslag tot 7 dagen daarna. Een zuigeling
met aangeboren rode hond kan vele maanden besmettelijk zijn.
Immuniteit
Het doormaken van rode hond geeft langdurige, mogelijk levenslange immuniteit.
Beleid kinderopvang
Uw kind is welkom als het zich goed genoeg voelt. Rode hond moet altijd worden
gemeld i.v.m. zwangere vrouwen!
Advies ouders
Zwangere vrouwen die geen rode hond hebben gehad en er ook niet voor zijn
ingeënt dienen contact met rode hond te vermijden.
Roodvonk (scarlatina)
Roodvonk komt voor vanaf de leeftijd van drie jaar. Volwassenen kunnen het ook
krijgen. Vroeger was roodvonk een veelvoorkomende, ernstige ziekte. De ziekte is
tegenwoordig zeldzamer en heeft een minder ernstig beloop. Roodvonk is een
bacteriële aandoening..
Verschijnselen
Plotseling optredende hoge koorts, ontstoken keelamandelen en pijnlijke
klierzwelling in de hals. De tong wordt eerst wit, maar na 3 dagen lijkt deze op een
framboos (rood, bobbelig). Na 24 uur ontstaat roodheid van de huid, kleine rode
vlekjes. Deze vlekjes komen over het gehele lichaam voor, met uitzondering van
neus-kin-driehoek. Na ongeveer 10 dagen gaat de huid vervellen vooral aan de
handpalmen en de voetzolen.
Incubatietijd
2-6 dagen.
Besmettelijkheid
De ziekte is licht besmettelijk. De bacterie wordt vooral bij hoesten of praten via
druppeltjes in de lucht overgedragen en via indirect contact (b.v. via speelgoed). Na
besmetting met de bacterie duurt het twee tot zeven dagen voordat er
ziekteverschijnselen optreden. Roodvonk is de eerste tien dagen besmettelijk. Bij
behandeling met antibiotica is de ziekte na twee dagen niet meer besmettelijk.
Immuniteit
Doormaken van de infectie leidt in principe tot immuniteit.
Beleid kinderopvang
Behandelde en /of herstelde kinderen kunnen naar de kinderopvang.
Advies aan ouders
Let op goede algehele hygiëne; m.n. goed schoonhouden van het speelgoed.
RS-virus (RSV)
RSV (respiratoir syncytieel virus) kan een ontsteking van de luchtwegen
veroorzaken, variërend van een lichte verkoudheid tot een zware longontsteking.
Het virus kan met name voor baby’s en jonge kinderen in sommige gevallen
ernstige gevolgen hebben.
RSV is overigens een veelvoorkomende verwekker van gewone verkoudheid;
vrijwel iedereen maakt in zijn leven meerdere RSV infecties door. Het virus komt
vooral voor van oktober tot maart.
Symptomen:
Verstopte neus met afscheiding, soms hoesten met overgeven. Koorts kan
voorkomen, evenals benauwdheid of een belemmerde ademhaling.
Incubatietijd
Enkele dagen
Besmettelijkheid
Het virus bevindt zich in slijm en vocht uit mond en neus en verspreidt zich met
name via de handen
Immuniteit
Het is goed mogelijk vaker een RSV infectie te krijgen.
Beleid kinderopvang
Mits uw kind zich fit voelt, kan het komen.
Advies ouders
Zorg voor een goede handhygiëne. Bij benauwdheid en hoge koorts uw huisarts
raadplegen.
Schurft
Schurft of scabiës is een jeukende huidziekte die wordt veroorzaakt door een mijt
die gangetjes graaft in de bovenste lagen van de huid. Schurft is niet altijd door
goede hygiëne te voorkomen.
Symptomen:
Heftige jeuk - vooral 's nachts - is één van de belangrijkste kenmerken van schurft.
Door het vele krabben kunnen huidontsteking ontstaan.
Incubatietijd
Na besmetting treedt de jeuk op na 4 tot 6 weken.
Besmettelijkheid
Kans neemt toe naarmate er meer mijten aanwezig zijn. Besmetting vindt plaats via
nauw lichamelijk contact of via besmet beddengoed of ondergoed.
Immuniteit
Doormaken van de infectie geeft geen bescherming voor volgende besmetting. Bij
een volgende infectie met de schurftmijt, treedt de jeuk na 1 tot 4 dagen al op.
Beleid kinderopvang
Kinderen mogen wel kinderopvang komen maar moeten behandeld worden. Kleren
en doeken in de groep, moeten gewassen worden.
Advies ouders
Bij vermoeden van besmetting, neem contact op met de huisarts. Behandeling van
het gezin is aangewezen.
Tuberculose
Er zijn twee vormen van TBC: gesloten tuberculose (niet besmettelijk) en open
tuberculose (wel besmettelijk).
Symptomen
Langdurige hoest, af en toe koorts en slechte eetlust; hangerig en moe zijn,
achterblijvende groei. De ziekte kan alleen worden vastgesteld d.m.v. nader
onderzoek door een arts.
Beleid kinderopvang
Kinderen met open tuberculose mogen pas na 3 weken na de start van de
behandeling weer komen (in enkele gevallen langer).
Welschap zal altijd overleg zoeken met de afdeling tuberculosebestrijding. Andere
ouders worden evt. geïnformeerd over de ziekte en de te volgen stappen.
Verkoudheid
Symptomen:
Neusklachten, verstopt gevoel, waterige afscheiding, niesbuien, pijnlijke keel,
eventueel
prikkelhoest,
spierpijnen,
hoofdpijn
en
(soms)
geringe
temperatuurverhoging.
Incubatietijd
Enkele dagen.
Besmettelijkheid
Zolang de verkoudheid bestaat via hoesten (druppelinfectie).
Immuniteit
Doormaken van verkoudheid geeft geen bescherming tegen een volgende infectie.
Advies aan ouders
Thuis laten blijven als het kind merkbaar ziek is, koorts of spierpijn heeft, hangerig
is enz.
Vijfde ziekte
De vijfde ziekte is een onschuldige virusziekte (Parvovirus) die begint met uitslag in
het gezicht. De ziekte gaat vanzelf over, zonder ernstige ziekteverschijnselen. Komt
vooral voor bij kinderen tussen 4-10 jaar.
Symptomen:
Huiduitslag begint op het gezicht (rode konen) en breidt zich uit naar de romp en
strekzijde van armen en benen. Binnen enkele dagen is de uitslag verdwenen. De
ziekte lijkt op rode hond. Echter, het kind is meestal niet echt ziek en heeft geen
koorts.
Besmettelijkheid
Licht besmettelijk. Het virus wordt bij hoesten en praten via druppeltjes in de lucht
overgedragen. Het kind kan de ziekte op anderen overdragen in de week voordat
de vlekjes verschijnen. Zodra de vlekjes zichtbaar worden is het niet meer
besmettelijk.
Incubatietijd
Ongeveer 2 weken
Immuniteit
Eenmaal besmet geweest, ontstaat immuniteit.
Beleid kinderopvang
Geen speciale maatregelen.
Waterpokken
Waterpokken is een zeer besmettelijke ziekte, veroorzaakt door het varicella- zoster
virus. De eerste besmetting geeft meestal waterpokken. Als de weerstand afneemt
kan hetzelfde virus gordelroos veroorzaken.
Symptomen:
Na een "grieperig" beeld ontstaan platte, rode vlekken ter grootte van een
muggenbult op het hoofd of de romp. De vlekjes veranderen na enige tijd in
blaasjes met heldere inhoud, die opengaan (proces van ong. 1-3 dagen). Kort
daarna drogen de blaasjes in, maar ontstaan er weer nieuwe vlekken en blaasjes.
Alle verschillende stadia zijn tegelijk op het lijf te zien (vlekken, blaasjes,
ingedroogde blaasjes). De korstjes vallen na 1-3 weken af.
Incubatietijd
12-21 dagen, gewoonlijk 14-15 dagen.
Besmettelijkheid
Van maximaal 5 dagen voor het begin van de uitslag totdat alle blaasjes een korstje
hebben. Besmetting vindt plaats via direct contact of via aanhoesten
(druppelinfectie).
Immuniteit
Een tweede besmetting met waterpokken is zeldzaam.
Beleid kinderopvang
Indien waterpokken voorkomen, waarschuwen we hoogzwangere vrouwen. Uw
kind kan in principe wel komen, tenzij het zich ziek voelt.
Advies ouders
Probeer te voorkomen dat uw kind erg krabt, dit kan leiden tot ontstekingen en
littekenvorming. Een poeder of lotion kan enige verlichting geven, evenals wassen
met lauw of koud (i.p.v. warm water).
Wanneer u zelf geen waterpokken heeft gehad is het van belang om contact op te
nemen met de huisarts of GGD.
Waterwratten
Symptomen:
Kleine, maximaal erwtgrote, glanzende, parelmoerachtige bultjes van de huid.
Bevinden zich meestal in oksel, knieholten en elleboogplooien, maar soms ook op
voorzijde romp en in het gebied van de geslachtsdelen en anus. Bijna nooit op
handpalmen of voetzolen. Meestal verdwijnen de bultjes binnen 6 tot 18 maanden.
Incubatietijd
Variërend van weken tot maanden.
Besmettelijkheid
Waarschijnlijk zolang het wratje aanwezig is. Via direct contact.
Immuniteit
Het lichaam maakt antistoffen tegen de wratjes, waarna ze zelden terugkomen.
Beleid kinderopvang
Geen speciale maatregelen.
Advies ouders:
Wanneer de wratjes in grote aantallen voorkomen of ontstoken raken (vaak door
openkrabben wegens jeuk) wordt geadviseerd contact op te nemen met de
huisarts.
Zesde ziekte
De zesde ziekte is een licht besmettelijke virale infectieziekte die voorkomt bij
kinderen in de leeftijd van 6 maanden tot ongeveer 3 jaar
Verschijnselen
Het kind heeft meestal 3 tot 5 dagen hoge koorts (tussen 38,5 ˚C en 40 ˚C ) en op
de laatste dag, als de koorts zakt, ontstaan roze vlekjes verspreid over het hele
lichaam. Binnen 2 dagen is deze uitslag weer voorbij.
Incubatietijd
Ongeveer 10 tot 15 dagen.
Besmettelijkheid
Licht besmettelijk. Het virus wordt bij hoesten en praten via druppeltjes in de lucht
overgedragen. Het kind kan de ziekte op anderen overdragen vanaf het moment
dat de koorts opkomt, totdat de vlekken zijn verdwenen.
Immuniteit
Waarschijnlijk levenslange immuniteit.
Beleid kinderopvang
Geen speciale maatregelen. Wanneer uw kind zich goed voelt, mag het weer
komen.
Overig:
Allergie
Beleid kinderopvang:
Wanneer uw kind allergisch is (of blijkt te zijn gedurende de opvangperiode) voor
bepaalde voedingsmiddelen, informeert u de pedagogisch medewerkers hierover.
Indien uw kind speciale voeding nodig heeft, geeft u dit mee en zorgt tijdig voor de
aanvulling hiervan.
Anafylaxis
Anafylaxis is een levensbedreigende allergie.
Het binnenkrijgen van specifieke allergenen kan voor sommigen leiden tot een
extreme anti -reactie van het eigen lichaam. Als er in dat geval niet direct een
antistof wordt toegediend, kan dit zelfs overlijden tot gevolg hebben Sommige
mensen hebben dit bij bepaalde schaal – of schelpdieren, noten, of wanneer ze
gestoken worden door een wesp.
Verschijnselen (binnen korte tijd):
Plotselinge roodheid, opzwellen van de huid en benauwdheid. Ook kan later
bewustzijnsverlies optreden.
Beleid kinderopvang
Mocht uw kind mogelijk extreem allergisch reageren op bepaalde stoffen, dan is het
van zeer groot belang dat u ons hierover informeert. In overleg met de pedagogisch
medewerkers van de groep en de overige medewerkers van het kindercentrum
ontwikkelen we beleid dat speciaal op de situatie van uw kind is toegeschreven.
Dit betreft ook de noodzakelijke afstemming & informatie voor andere ouders en
medewerkers bij het kindercentrum.
Om u – ook als ouder van een kind zonder deze allergie – een idee te geven van de
reikwijdte van ons beleid rond anafylaxis, een paar voorbeelden:
-
Strikte afspraken bij (bereiding van) de broodmaaltijd (bijv. apart mes voor
bepaald beleg of mogelijk beleg zelfs vermijden op de groep )
Toegestane en ‘verboden’ traktaties bij kinderverjaardagen
Inkoopbeleid van het kindercentrum m.b.t. voedingsmiddelen
Instructie m.b.t. calamiteiten
Versie 7, april 2012
Bronnen:
GGD-Net
Kind, opvang en gezondheid 0-4 (uitgave door GGD) 2001
Methode Gezondheidsmanagement, uitgave Landelijk Centrum Hygiëne &
Veiligheid 2004
Nederlands Anafylaxis Netwerk www.anafylaxis.nl