Folie 1 - Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck

Lancering van de Vlaamse projecten in
het kader van ESFRI
Brasschaat, 7 mei 2012
Verouderen in Europa
Prof. dr. Bea Cantillon
Promotor SHARE-België
Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck (UA)
1
Inleiding
SE
USA
Paneldata:
2004-06-08-10-12-...
en levensgeschiedenissen
Interdisciplinair:
-Arbeid en activiteiten
-Inkomen en vermogen
-Gezondheid
-Gezondheidszorg
-Sociale netwerken
Internationaal:
~ 80 000 vijftigplussers in 20
Europese landen + partnerlanden
2
EE
IE
Korea
Japan
China
DK
UK
NL
PL
BE DE
LU
CZ
FR CH AT HU
SI
ES
IT
PT
GR
Mexico, Brazilië,
Argentinië
India
IL
Inleiding
Vertrekpunt:
 Verouderen is een proces
 Beïnvloedt alle levensdomeinen
Interdisciplinaire en
longitudinale opzet
beter begrip van veroudering
 Individueel
 Populatie
Beter beleid
Arbeid, inkomen en vermogen

3
Dynamisch
Longitudinaal
Gezin,
sociale
netwerken
Gezondheid,
fysiek en
mentaal
Inleiding

Gestandaardiseerde vragenlijst




Toevalssteekproef




4
Ex-ante harmonisatie
Dezelfde vragen in alle landen (aangepast aan specifieke context waar nodig)
Computer Assisted Personal Interview
50-plussers + inwonende partner
Getrokken uit Belgisch Rijksregister
Aparte strata voor Vlaanderen, Wallonië en Brussel
Representatieve steekproef
Gebruik



5
Kosteloos te downloaden via
www.share-project.org
Enkel voor wetenschappelijke doeleinden
Aantal gebruikers neemt enorm toe!
SHARE-Vlaanderen
 Wetenschappelijk leiding: Centrum voor Sociaal Beleid
Herman Deleeck
 Dr. Karel Van den Bosch
 Veldwerk: Centrum voor Longitudinaal en Levensloop
Onderzoek
 Prof. dr. Dimitri Mortelmans
 Financiering golven 1-5
 EU-financiering via internationaal consortium
 Federaal Wetenschapsbeleid
 Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en
Technologie (IWT)
 Herculesstichting (agentschap Vlaamse overheid)
6
Innovatief onderzoek
 Subjectieve inschattingen van de eigen
gezondheid
 Aangevuld met objectieve metingen
 Handgrijpkracht
 Blaastest
 Wandelsnelheidtest
 Zit en sta-test
 (Lichaamsgewicht)
 (Lichaamslengte)
 Vergelijkbaar tussen landen en tussen
leeftijdsgroepen
7
Opvallende bevindingen (1)
Vervroegde uittreding en cognitief functioneren
 Verlaten van de arbeidsmarkt heeft
negatief effect op cognitief functioneren
 Werkende 61-jarige heeft – ceteris
paribus – dezelfde cognitieve vermogens
als gepensioneerde 60-jarige
 Op basis van cognitieve testen in SHARE:
 Geheugentesten
 Eenvoudige rekensommen
 Adam, Bonsang en Perelman (2007)
8
Opvallende bevindingen (2)
Belgische ouderen: groot vermogen
Christelis, et al. (2008)
9
 Pensioenen in België zijn
relatief laag
 Belgische ouderen behoren
echter tot degenen met
grootste vermogen
 Vooral omdat meeste (80%)
eigenaar zijn van hun woning
 Onbelast door hypotheek
 Veel meer dan in de
buurlanden
Opvallende bevindingen (3)
Thuiszorg voor ouderen in Vlaanderen weinig selectief
10
***
.3
***
.2
*
***
**
.1
**
*
woont met anderen
woont alleen
Spain
Italy
Austria
Germany
France
Wallonia
Flanders
The Netherlands
Sweden
Denmark
0
 Formele huishoudelijke hulp
gaat in alle landen vooral
naar alleenstaanden
 In Vlaanderen is deze
opvallend zwak gerelateerd
aan de leefsituatie
 Formele zorggebruik in
Vlaanderen ook minder sterk
gerelateerd aan IADL
beperkingen
 Geerts en Van den Bosch
(2011)