Fiche 54 (Analyse) Vigilantietaken

Hulpfiches, Analyse
Fiche 54 (Analyse)
Vigilantietaken
•
Definitie: een vigilantietaak is een taak waarbij de signalen zeldzaam
en wisselvallig zijn in tijd en ruimte
•
4 soorten vigilantietaken worden nader bekeken
• controletaken: stabiele signalen (ruimte), permanent aanwezig (tijd)
bijvoorbeeld een controlelijst aflopen alvorens de machine te starten ; de
problemen zijn gelokaliseerd en blijvend (gaan niet vanzelf verdwijnen)
• inspectietaken: onstabiele signalen, permanent aanwezig (tijd)
bijvoorbeeld de kwaliteitscontrole op het einde van de productielijn om wisselende
fouten te detecteren ; men weet niet waar de fouten zich bevinden, maar ze zullen
permanent voorkomen
• bewakingstaken: stabiele signalen, niet permanent aanwezig (tijd)
bijvoorbeeld de toegangscontrole in een gebouw door middel van
bewakingscamera’s ; het signaal is goed gelokaliseerd maar is van voorbijgaande
aard
• uitkijktaken: onstabiele signalen, niet permanent aanwezig (tijd)
bijvoorbeeld toezicht d.m.v. een radar ; men weet niet van waar en wanneer het
signaal gaat komen
•
Factoren, gerelateerd aan het signaal die een invloed kunnen hebben op de
prestaties
• sensorische mogelijkheden: meestal wordt een beroep gedaan op de ogen, maar de
reactietijd op een visueel signaal is iets langer dan op een auditief signaal
het gezichtsvermogen geeft in tegenstelling tot het gehoor de mogelijkheid om de
herkomst van het signaal te detecteren (een auditief signaal is moeilijker te
lokaliseren)
• intensiteit van het signaal: hoe intenser het signaal (bijvoorbeeld een hoog
geluidsniveau), hoe meer kans om gedetecteerd te worden
bij een zeer intens maar kort signaal bestaat de mogelijkheid dat het niet
gedetecteerd wordt. Daarom moet men soms de duur van het signaal verlengen
• densiteit van het signaal: het aantal signalen per tijdseenheid of het aantal kritische
signalen ten opzichte van het aantal niet-kritische signalen
aandacht voor onderbelasting: bij te weinig signalen zal de kans op detectie
verminderen, de performantie daalt
• densiteitsvariaties van het signaal : indien er te veel signalen zijn zal de kans op
detectie een limiet bereiken
het vergt enige tijd van de operator om te wennen aan wijzigingen met betrekking
tot de densiteit
• de intervaltijd tussen twee signalen
• de complexiteit van het signaal: aantal categorieën per signaal
• de aanwezigheid van neutrale signalen
dergelijke signalen worden toegevoegd om de vigilantie te handhaven en de
prestaties te verbeteren als de kritische signalen zeldzaam zijn
• structuur waarin informatie verschijnt: wijze waarop de informatie gepresenteerd
wordt
het aanbieden van herkenningstekens verhoogt de kans op detectie
• vrij of opgelegd tempo (te volgen tempo)
fiches_mak.doc: 31/08/2004
93
Hulpfiches, Analyse
•
Persoonsgebonden factoren die de prestaties beïnvloeden
• pauzes: frequent, zelfs indien ze kort zijn
• duur van de taak: rekening houden met het biologisch ritme
• richtlijnen: zeer belangrijk
• onmiddellijke kennis van het resultaat: feedback
• de motivatie
beïnvloedt de prestaties slechts in een beperkte mate
indien een financiële premie wordt toegekend zal de prestatie aanvankelijk stijgen,
maar het effect is slechts tijdelijk
• omgeving: geluid, klimaat, verlichting, …
• individuele factoren: niemand is bij uitstek geschikt voor vigilantietaken
fiches_mak.doc: 31/08/2004
94