Profiel van daders van partnergeweld Studievoormiddag risicotaxatie partnergeweld IGVM – 15 december 2016 Gebruikers in 2015 Rechterlijke beslissing 69 % 522 dossiers 93 % mannen 49 % strafbemiddeling 51 % probatie-uitstel Vrijwillig 31 % 230 dossiers 96 % mannen 15 open groepen 16 gesloten groepen Socio-demografische kenmerken Rechterlijk opgelegde maatregel Vrijwillig 37 jaar Belgische nationaliteit Diploma lager middelbaar Instabiele tewerkstelling Arbeider Instabiele partnersituatie 1 of 2 kinderen Alcoholmisbruik 35 % heeft een gerechtelijke voorgeschiedenis PG + IFG 39 Jaar Belgische nationaliteit Diploma hoger onderwijs Stabiele tewerkstelling Bediende Koppel 1 of 2 kinderen Alcoholmisbruik PG Algemeen profiel van daders van partnergeweld De typologie van Johnson Een typologie van geweld, niet van de daders Intiem terrorisme Een vorm van gendergerelateerd geweld waarbij de mannen “hun vrouwen” controleren via verschillende manieren van dwang, waaronder psychologisch, economisch, sociaal, fysiek en seksueel geweld. Gewelddadig verzet Geweld door vrouwen die zich fysiek verzetten tegen de dominantie van mannen: Vaak door vrouwen tegen mannen. 10 % van de gevallen van geweld Vooral door mannen tegen vrouwen, Bij deze mannen is er weinig geweld naar buiten toe. Ze reageren slecht op hulpprogramma’s. 20 % van de gevallen van geweld Situationeel geweld Het conflict dat uit de hand loopt: de vaakst voorkomende vorm van geweld tussen intieme partners. De boosheid gaat over in geweld: een conflict escaleert in geweld. 70 % van het vastgestelde geweld Algemeen profiel van daders van partnergeweld Toch zijn er constanten: • Grote moeilijkheden bij het omgaan met verlies, relatiebreuk • Psychische kwetsbaarheid die verband houdt met stresserende gebeurtenissen, wat tot steeds gewelddadiger gedrag leidt • Mentaal onvermogen • Moeilijkheid om ondraaglijke emoties intern te beheersen, uitdrijven door over te gaan tot geweld Algemeen profiel van daders van partnergeweld • Overgaan tot geweld is een archaïsch verdedigingsmechanisme, een niet-aangepaste psychische oplossing • Verlatingsangst, de controle nemen om de angst tegen te gaan • Emotionele instabiliteit, de visie op de partner gaat van extreem goed naar extreem slecht (“clivage”) • Relatie wordt gekenmerkt door agressiviteit, zelfs naar buiten toe Replica van een onderzoeksprotocol uit Québeq Partnership Québec - Wallonië; vereniging / universiteit Doelstelling van het onderzoek • Evaluatie van de psychologische veranderingen bij plegers van partneren intrafamiliaal geweld die in groepstherapie gaan bij de vzw Praxis • Replica van het onderzoek in Québec door professor Léveillée en de heer Ayotte • Voornaamste dimensies, gemeten via vragenlijsten en twee projectieve tests: alexithymie impulsiviteit depressie • Evaluatie op twee tijdstippen: voor en na de deelname aan 21 groepssessies Steekproef • 53 subjecten bij T1 • 24 subjecten bij T2 • 60 % op rechterlijk bevel (n=32) en 40 % vrijwillig (n=21) • Gemiddelde leeftijd van de subjecten: 44 jaar De resultaten bij T1 Alexithymie • Metingen met behulp van de Toronto Alexithymia Scale 20 (TAS20) • De zelfevaluatievragenlijst, bestaande uit 20 onderdelen, evalueert de verschillende klinische facetten van alexithymie: 1) moeilijkheid om de eigen emoties te identificeren, 2) moeilijkheid om de eigen emoties aan anderen te beschrijven, 3) naar buiten toe gerichte gedachten (of “pensée opératoire”/operationeel denken). Alexithymie • Metingen met behulp van de Toronto Alexithymia Scale 20 (TAS20) De verkregen scores wijzen op: 40 % niet-alexithymische subjecten (n=14) 17 % subjecten met een onbepaald functioneren (n=6) 43 % alexithymische subjecten (n=15) Bovendien toont de analyse van de verschillende facetten van alexithymie aan dat de voornaamste moeilijkheid van de subjecten (55 %) bestaat in het beschrijven van hun gevoelens aan anderen. Deze resultaten bieden stof tot nadenken, want volgens de onderzoeken zou slechts 10 à 20 % van de Franstalige Belgische bevolking alexithymisch zijn. Depressie • Metingen met behulp van het Beck Depression Instrument (BDI) De Beck Depression Inventory laat toe om de aanwezigheid van symptomen van depressie vast te stellen in 21 items. De verschillende uitspraken krijgen een score afhankelijk van de ernst ervan. De scores van 69 % van de deelnemers wijzen op de aanwezigheid van een depressieve toestand: 35 % met een beperkt humeurprobleem 34 % met een matig tot ernstig probleem Dit betekent dat de mannen die partnergeweld plegen meer symptomen van depressie vertonen dan het lambdaprofiel. Aangezien depressie in de globale Belgische bevolking op 15 % geschat wordt (Bruffaerts, 2008) zijn deze cijfers ook veelzeggend vanuit een klinisch en therapeutisch oogpunt. Impulsiviteit • Cijfers op basis van de Barratt Impulsiveness Scale (BIS) Deze schaal werd uitgewerkt om de impulsiviteit van een persoon te meten, zonder daarbij andere dimensies van de persoonlijkheid te meten, zoals het zoeken naar sensatie of het nemen van risico’s. De schaal bestaat uit drie subdimensies: 1) cognitieve impulsiviteit: snelle cognitieve besluiten nemen 2) motorische impulsiviteit: doen zonder denken 3) niet-plannen impulsiviteit: oriëntatie in het nu Impulsiviteit • Cijfers op basis van de Barratt Impulsiveness Scale (BIS) 59 % afwezigheid van impulsiviteit Slechts 25 % wordt als impulsief beschouwd De moeilijkheden om te plannen zijn significant groter dan de problemen met cognitieve of motorische impulsiviteit In tegenstelling tot de twee voorgaande eigenschappen lijkt impulsiviteit dus niet kenmerkend te zijn voor de populatie van partnergeweldplegers Verbanden tussen al deze variabelen • De resultaten tonen aan dat alexithymie en depressie significant verbonden zijn met partnergeweld. Mannen die hebben deelgenomen aan het onderzoek melden immer meer depressieve gevoelen en meer moeilijkheden om hun emoties uit te drukken (voorkomen van alexithymie: ± 20 % en van depressie: 15 %) • Wat de correlatie tussen variabelen betreft, zien we een positieve correlatie tussen deze twee laatste psychologische kenmerken (p=.002) • Maar ook tussen depressie en impulsiviteit (p=.01) • En alexithymie en impulsiviteit (p=.001) • Als ze tegelijkertijd aanwezig zijn bij dezelfde persoon verhogen deze twee psychologische kenmerken zelfs de waarschijnlijkheid om een grotere impulsiviteit vast te stellen bij die persoon Het doorzettingsvermogen in onze gespreksgroepen • Bij Praxis doorloopt 38 % minstens een programma van 42 uur, 12% van hen gaat daar nog ruim over • -30-jarigen geven het sneller op • Wie nog samenleeft, een baan heeft, zonder voorgeschiedenis is, een gerechtelijk overlegde maatregel doorloopt of vrijwillig komt op voorstel van een naaste blijft langer geëngageerd voor een veranderingsproces • Hoe jonger de persoon, hoe minder hij deel uitmaakt van de maatschappij, hoe groter het vastgestelde middelengebruik dat daarmee verband houdt, hoe kleiner de kans om het tot het einde vol te houden • Hoe meer er voor de persoon op het spel staat (baan, sociaal en familiaal imago…), hoe groter de kans dat hij doorzet Waarom je verlaat je haar niet? “Ik zie haar graag (stilte). Waarom sla ik haar dan als ik haar zo graag zie? Ik vraag me dat vaak zelf af. Ik saboteer mezelf. Ik dacht dat ik zeer ver kon gaan, dat ik mij alles kon veroorloven, tot in het oneindige, dat dat niets zou veranderen, nooit. Ik heb gemeenschapsdienst gekregen, ik ben zelfs bijna in de gevangenis beland, maar dat heeft allemaal niets geholpen. Je verontschuldigt je, je probeert om alles terug normaal te maken. Ik gaf de schuld aan de alcohol. Als ik nu wakker word, dan zeg ik: “Geen geweld vandaag.” Ik probeer om te aanvaarden wat komt, want dat geweld wil ik niet meer.” Getuigenis van Jean - Magazine Moustique - 2013 Bedankt voor uw aandacht en uw aanwezigheid … wordt vervolgd!