Duurzaam Leveren aan de Overheid

Duurzaam Leveren aan de Overheid
Heeft u de overheid als klant? Of overweegt u binnenkort te gaan leveren aan de overheid?
Houd dan rekening met de sociale voorwaarden die de overheid stelt aan uw producten en
diensten.
Sociale voorwaarden
Rijksoverheid, provincies, gemeentes en waterschappen stellen in toenemende mate eisen aan de
producten en diensten die zij inkopen. Naast eisen op het gebied van kwaliteit, veiligheid en milieu,
zijn daar sinds 2011 ook sociale voorwaarden aan
toegevoegd.
Internationale regelgeving
Dat houdt in dat uw bedrijf internationale
afspraken naleeft op het gebied van
arbeidsomstandigheden en mensenrechten (zie
kader). Denk daarbij aan het tegengaan van
kinderarbeid en het creëren van goede
arbeidsomstandigheden in uw productieketen.


Wat betekent dit voor uw bedrijf?

De sociale voorwaarden zijn gebaseerd
op de fundamentele arbeidsnormen van
de ILO (Internationale Arbeids
Organisatie van de VN) en de Universele
Verklaring voor de Rechten van de Mens.
Deze normen gaan over afschaffing van
kinderarbeid, dwangarbeid en
discriminatie en het respecteren van
vakbondsvrijheid en mensenrechten.
De ILO normen zijn eveneens onderdeel
van de OESO richtlijnen die duidelijk
maken wat de Nederlandse overheid van
uw bedrijf verwacht op MVO- gebied.

Alleen voor aankopen boven de 130.000 euro
De sociale voorwaarden gelden voor u alleen als
de overheidsaankopen boven de aanbestedingsgrens liggen. Voor de Rijksoverheid ligt die
grens op 130.000 euro en voor lagere overheden op 200.000 euro.

Voor alle producten en diensten gelden dezelfde sociale voorwaarden
Wat u ook levert aan de overheid, u dient bij alle producten ervoor te zorgen dat er geen
kinderarbeid, dwangarbeid of andere schendingen van arbeids- en mensenrechten aan te pas
gekomen is.
Voor koffie, thee, cacao, textiel en bloemen gelden bovendien aanvullende voorwaarden, zoals
het toezien op wettelijk voorgeschreven werktijden en een veilige werkplek, zie de handleiding
sociale voorwaarden voor meer informatie.

In de aanbestedingsfase hoeft u nog niet te voldoen aan de sociale voorwaarden
Bij aanbesteding wordt officieel niet geselecteerd op de sociale voorwaarden. Wel kunt u
alvast ‘voorsorteren’ en uw potentiële opdrachtgever meenemen in de mate waarop u rekening
houdt met de arbeidsomstandigheden en mensenrechten in uw productieproces.

In de contractfase tekent u wel voor het voldoen aan de sociale voorwaarden
Wanneer u de opdracht krijgt, ondertekent u dat u de genoemde internationale normen
respecteert en geeft u aan onder welk regime u valt (zie verder).
Hoe voldoet u aan de sociale voorwaarden?
Bij het tekenen van het contract gaat de overheid uit
van drie risicoprofielen, ook wel regimes genoemd:

Regime 1: u bent aangesloten bij een
keteninitiatief
Een keteninitiatief is een sectorgericht programma
waarbij arbeidsomstandigheden in de keten worden
geverifieerd of gecertificeerd (zie kader). Deelname
aan zo’n programma levert u voldoende bewijs dat
Voorbeelden van keteninitiatieven die
voldoen aan de sociale voorwaarden






SA 8000: alle sectoren
Fair Flowers Fair Plants: bloemen
Fair Wear Foundation: kleding
Max Havelaar: voedingsmiddelen,
bloemen, katoen, cosmetica
Union for Ethical BioTrade: voedsel,
cosmetica, farmacie, decoratie
UTZ: koffie, thee, cacao, palmolie
u voldoet aan de sociale voorwaarden.
Regime 2: u verklaart op basis van een risicoanalyse geen risico’s te zien in uw keten
Op grond van een risicoanalyse verklaart u geen risico’s in de keten tegengekomen te zijn.
Hierbij geldt het ‘high trust’ principe waarbij de inkoper van de overheid u op uw woorden en
inspanningen vertrouwt dat uw producten en diensten voldoen aan de sociale voorwaarden.
Indien u toch een melding binnenkrijgt van een misstand in uw keten, bijvoorbeeld van een
vakbond of actiegroep, dan wordt wel verwacht dat u deze misstand onderzoekt en aanpakt.


Regime 3: u weet nog niet of er risico’s zijn
In dit geval heeft u een inspanningsverplichting om de normen in uw bedrijf en keten in te
bedden. Dat houdt in dat u een risicoanalyse uitvoert in uw toeleveringsketen, eventuele
verbetermaatregelen neemt, de voortgang hiervan bijhoudt en hierover openbaar rapporteert
naar uw opdrachtgever.
Social return
Milieucriteria




De overheid wil mensen met een afstand
tot de arbeidsmarkt via ‘social return’
meer kansen bieden op werk. Het gaat dan
bijvoorbeeld om langdurig werklozen of
gedeeltelijk arbeidsgeschikten.
Een gemeente kan bijvoorbeeld met u
afspreken dat een bepaald percentage van
de aanneemsom wordt gebruikt om
kwetsbare groepen ervaring op te laten
doen.
Het Rijk past dit toe bij aanbestedingen
boven de 250.000 euro en streeft naar 5%
social return per aanbesteding. Het gaat
alleen om diensten (bijvoorbeeld catering
en schoonmaak) en werken (bijvoorbeeld
wegenbouw).

Naast sociale voorwaarden heeft de
overheid ook milieucriteria opgesteld voor
een groot deel van de productgroepen die
zij inkoopt: van kantoormeubelen tot
elektriciteit en van wegen tot
kantoorgebouwen.
U kunt deze criteria vinden in de
criteriadocumenten op
www.pianoo.nl/duurzaaminkopen/criteria.
Het kan voorkomen dat het regime waaronder u valt gedurende de opdracht wijzigt. Ook kunnen er
twee regimes tegelijk op uw bedrijf van toepassing zijn, bijvoorbeeld als slechts een deel van de
opdracht is afgedekt door een gekwalificeerd keteninitiatief.
Meer informatie
 Handleiding sociale voorwaarden met verdiepende factsheets over de regimes, over
risicoanalyse, het plan van aanpak, de jaarrapportage etc.
 Informatie over internationale arbeidsnormen en mensenrechten
 Overzicht van keteninitiatieven
Contact
 Heeft u toch nog vragen, belt u dan naar 030 230 56 20, of mail naar [email protected]