Persbericht: Investeren in de bouwsector: de springplank

Bureau Documentatie Bouwwezen
Persbericht: Investeren in de bouwsector: de springplank voor de economie
De oplossing voor de huidige economische malaise is het toepassen van anticyclisch beleid door de
overheid. Hierdoor bewerkstelligt de overheid een stabielere economische ontwikkeling, een
evenwichtige economische groei en een demping van de conjunctuurgolven.
De bouwsector is een belangrijke sector binnen de Nederlandse economie. Het aandeel van de bouw
in het bruto binnenlandsproduct, de totale investeringen en het totale arbeidsvolume aan werkzame
personen bedragen respectievelijk 5%, 55% en 7% (bron CBS). Deze cijfers zijn exclusief de indirect
aan de bouwgerelateerde sectoren, zoals de delfstoffenwinning, de industrie en de
energievoorziening, het vervoer, de opslag en de communicatie, de financiële instellingen en de
verhuur en zakelijke dienstverlening. De bouwsector is zodoende een belangrijke peiler in de
Nederlandse economie.
De bouw is erg gevoelig voor conjuncturele ontwikkelingen. De kredietcrisis en het daardoor
verslechterde economische klimaat zullen de bouwproductie in de komende twee jaar sterk doen
teruglopen. De bouwproductie zal naar verwachting in deze periode met ruim 10% dalen, hetgeen
overeenkomt met een productieverlies van 6 miljard euro. De werkgelegenheid zal daarbij met 5,5%
afnemen, wat neerkomt op een verlies van ruim 30 duizend banen alleen al in de bouw in de komende
twee jaar (bron EIB).
De conjuncturele kostenontwikkeling binnen bouwprojecten zullen als gevolg hiervan eenzelfde trend
laten zien. De aanbestedingsresultaten zullen als gevolg van de schaarste aan bouwprojecten zich
zeer gunstig gaan ontwikkelen voor aanbestedende partijen. De gemiddelde prijsvorming bij
bouwprojecten zal naar verwachting de komende twee jaar 10% onder het structurele kostenniveau
liggen. Bij de grote bouwprojecten zijn nog gunstigere resultaten te verwachten als gevolg van de
gewenste aansluiting op het continuïteitsvraagstuk van de aannemende partijen (bron BDB).
De bovengenoemde verwachtingen op basis van het huidige overheidsbeleid zijn in figuur 1 en 2
grafisch weergegeven.
12,5%
12,5%
Bouwproductie (EIB)
Conjunctuur (CPB)
Bouwproductie Woningbouw (EIB)
Bouwproductie (EIB)
10,0%
10,0%
Bouwproductie Utiliteitsbouw (EIB)
Arbeidsvolume (EIB)
Bouwproductie GWW (EIB)
Conjuncturele kostenontwikkeling bouw (BDB)
7,5%
Arbeidsvolume (EIB)
7,5%
5,0%
5,0%
2,5%
2,5%
0,0%
0,0%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2000
2012
-2,5%
-2,5%
-5,0%
-5,0%
-7,5%
-7,5%
-10,0%
-10,0%
-12,5%
-12,5%
Figuur 1: Verwachtingen conjunctuur bij huidig overheidsbeleid
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Figuur 2: Verwachtingen bouwproductie bij huidig overheidsbeleid
Dit biedt de overheid grote kansen om het tij in de huidige (bouw)economische malaise te keren door
het al voorziene toekomstige bouwprogramma in zowel de woningbouw (handhaven/financieren
80.000 woningen), utiliteitsbouw (ministeries, rechtbanken, gemeentekantoren, politiebureaus,
brandweerkazernes en dergelijke) en de grond-, weg- en waterbouw in de tijd naar voren te halen.
Projectvoorbeelden hiervan zijn het woningbouwprogramma, de gemeentehuizen van gefuseerde
gemeenten, de gebiedsontwikkelingen, de windmolenparken op zee en de nieuwe deltawerken.
De bouwproductie zal hierdoor aantrekken, waardoor de continuïteit binnen de bouwsector toeneemt
en de aan deze sector gerelateerde sectoren daarmee ook worden gestimuleerd. De gedwongen
ontslagen en faillissementen in deze sectoren als gevolg van de economische ontwikkelingen worden
eveneens beperkt. Dit reduceert omgekeerd evenredig de toestroom tot de werkloosheidswet, het
behoud van de koopkracht van deze bevolkingsgroepen en het herstel van het consumenten- en
productenvertrouwen.
Persbericht – Investeren in de bouw: de springplank voor de economie
2012
Bureau Documentatie Bouwwezen
Daarnaast zullen deze initiatieven beantwoord worden met financieel economische gunstige
voorwaarden, waardoor deze projecten in een optimale prijs/kwaliteit verhouding kunnen worden
gerealiseerd. Op deze wijze besteedt de overheid haar maatschappelijk geld op een financieel
economisch verantwoorde manier. De overschrijdingen van de bouwbudgetten als gevolg van
tegenvallende aanbestedingen de afgelopen paar jaren, zoals bij de nieuwbouw van de diverse
ministeries, zullen zich de aankomende periode niet voordoen. Door de vervroegde investeringen in
de bouw bespaart de Nederlandse overheid tussen de 5 en 10%.
De verwachtingen op basis van het bovengenoemde aangepaste overheidsbeleid is in figuur 3
grafisch weergegeven.
12,5%
Conjunctuur (CPB)
Bouwproductie (EIB)
10,0%
Arbeidsvolume (EIB)
Conjuncturele kostenontwikkeling bouw (BDB)
7,5%
5,0%
2,5%
0,0%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
-2,5%
-5,0%
-7,5%
-10,0%
Huidige situatie
Situatie na overheidsingrijpen
-12,5%
Figuur 3: Verwachtingen conjunctuur en bouwproductie bij aangepast overheidsbeleid
Het genoemde anticyclisch beleid door de overheid is gericht op het dempen van de
conjunctuurgolven. In perioden van onderbesteding geeft de overheid de Nederlandse bestedingen
een prikkel door grotere eigen bestedingen en lastenverlichtingen. Hierdoor ontstaat meer effectieve
vraag, dat resulteert in het aantrekken van productie en werkgelegenheid. In tijden van overbesteding
remt de overheid daarentegen de bestedingen juist af door zelf minder te besteden of via
lastenverzwaring de bestedingen van burgers en bedrijven te matigen. Kortom overheidsreserveringen
in economisch gunstige tijden ten behoeve van de overheidsinvesteringen in economisch ongunstige
tijden!
Passende overheidsmaatregelen leveren een substantiële verantwoorde bijdrage aan de Nederlandse
bouwwereld en de daaraan gerelateerde sectoren. Een opmaat voor de gehele Nederlandse
economie!!!
ir. T.A.L. Peek
E. Bouman
Stichting Bureau Documentatie Bouwwezen
Postbus 1051 - 2410 CB Bodegraven
Tel: 026 - 33 99 460
E-mail: [email protected]
Persbericht – Investeren in de bouw: de springplank voor de economie