6049989-05_04 Plasmaferese bij Multiple Myeloom

Centrumlocatie
Daniel den Hoed Oncologisch Centrum
Uw behandelend arts heeft met u afgesproken, dat u een behandeling zult ondergaan, waarbij
een deel van uw plasma vervangen wordt. Deze behandeling wordt plasmaferese genoemd en
wordt door de Hemaferese afdeling uitgevoerd. Wij hopen met dit schrijven duidelijkheid te
kunnen geven over het hoe en waarom van deze procedure.
De Hemaferese afdeling
De Hemaferese afdeling is onderdeel van de afdeling Hematologie van het Erasmus MC.
De Hemaferese afdeling bevindt zich zowel op de centrumlocatie als in het Erasmus MCDaniel den Hoed. De medewerkers, die inzetbaar zijn op beide locaties, zijn aanwezig van
maandag tot en met vrijdag van 8.00 en 16.30 uur. Is één van beide locaties gesloten, dan
wordt u door middel van de telefoonbeantwoorder doorverwezen naar de andere locatie.
Door personele bezetting kan het voorkomen, dat u op een andere locatie voor de plasmaferese verwacht wordt dan u gewend bent.De telefoonnummers van beide locaties kunt u
vinden op pagina 3 onder het kopje "Informatie".
Waarom plasmaferese?
Bloed bestaat uit plasma en cellen. Er zijn drie soorten cellen: witte bloedcellen, rode
bloedcellen en bloedplaatjes.
Plasma (= serum) is de vloeistof, die de bloedcellen door het lichaam vervoert. Het plasma
bestaat voornamelijk uit water en velerlei eiwitten. Het plasma is geel van kleur. De rode
kleur van het bloed wordt veroorzaakt door de rode bloedcellen.
Er zijn een aantal mogelijkheden waarom een plasmaferese wordt uitgevoerd.
Bij uw ziekte wordt een grotere concentratie abnormale eiwitten gevormd. Deze hoge
Plasmaferese bij Multiple Myeloom en
de ziekte van Waldenström
concentratie eiwitten komen in het plasma en maakt het bloed stroperiger dan normaal.
Hiervan kunt u klachten hebben zoals hoofdpijn, wazig zien of duizeligheid; ook andere
klachten zijn mogelijk (zie ook de folder van het KWF: “De ziekte van Kahler en de ziekte van
Waldenström”).
Door verwijdering van het eigen plasma (met daarin alle opgeloste stoffen) kunnen de
hoeveelheden van de eiwitten verlaagd worden zodat het bloed minder stroperig wordt. Een
plasmaferese kan echter de oorzaak van de ziekte niet wegnemen en is dus in het algemeen
niet de enige behandeling. Afhankelijk van de aanmaak in uw lichaam van dit eiwit en de
eventuele klachten die u heeft, is het verschillend hoe vaak en wanneer u voor plasmaferese
in aanmerking komt. Dit is iets dat uw behandelend arts met u zal bespreken.
Wat is plasmaferese
Gedurende de plasmaferese zit u op een gemakkelijke stoel. Na het aanprikken van een ader
in de arm wordt bloed via een (bloed)pomp door een steriel slangensysteem naar de
centrifuge geleid en daar gescheiden in plasma en cellen. Uw bloedplasma met daarin de
abnormale eiwitten wordt verwijderd en tegelijkertijd krijgt u via een infuus dat in de
andere arm is ingebracht het vervangende plasma (dit kan zijn synthetische plasma of
donorplasma) met uw eigen bloedcellen terug.
De plasmaferese verloopt in een aantal stappen:
-
In de ene arm wordt een ader aangeprikt in de elleboogsplooi
-
Op deze naald wordt een slang bevestigd voor de bloedafname
-
In de andere arm wordt een infuusnaald geprikt
-
Op deze naald wordt een slang bevestigd voor de bloedteruggave
-
Het bloed gaat (met toevoeging van een antistollingsmiddel) via een slangetje naar de
machine (de centrifuge)
-
In de machine wordt het bloed gescheiden in cellen en plasma
-
Het plasma wordt opgevangen in een zak
-
De bloedcellen worden via de infuuslijn teruggeven met toevoeging van het plasmavervangingsmiddel
-
Op deze manier wordt meestal 2,5 liter plasma verwisseld
-
Omdat het bloed in de machine afkoelt, krijgt u uw bloed, met de vloeistof die het
plasma vervangt, verwarmd terug.
De duur van de procedure is ongeveer 1,5 tot 2,5 uur. Dit is afhankelijk van de snelheid van
afname.
Soms lukt het niet om voldoende bloed uit een ader af te nemen. Om de procedure dan toch
door te laten gaan, kan besloten worden tot het plaatsen van een speciale katheter in een
groot bloedvat in de lies of de hals (centraal veneuze katheter).
2
Mocht het nodig zijn om een dergelijke katheter in de lies te plaatsen, dan zult u voor de
plasmaferese één of meerdere dagen moeten worden opgenomen.
Complicaties
Complicaties komen bij plasmaferese slechts in hoge uitzondering voor en zijn over het
algemeen niet ernstig.
Tijdens de plasmaferese wordt een antistollingsmiddel gebruikt, om te voorkomen dat het
bloed gaat stollen als het zich buiten het lichaam bevindt. Dit is een onschuldige stof die
door het lichaam snel wordt afgebroken. Een enkele keer kan het voorkomen dat iemand
overgevoelig is voor deze stof wat zich uit in klachten als tintelingen rond de mond en/of in
de vingers. Met behulp van medicijnen kunnen deze reacties worden tegengegaan.
Na de plasmaferese is het beter niet zelf auto te rijden, omdat u zich wel moe kunt voelen.
Wel zult u in staat zijn uw dagelijkse activiteiten uit te voeren.
Informatie
Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u die stellen aan uw behandelend arts of aan de
medewerkers van de Hemaferese afdeling.
De medewerkers van de Hemaferese-afdeling zijn als volgt bereikbaar:
Erasmus MC-centrumlocatie:
Telefoon:
(010) 463 92 22 en vragen naar zoemer 33740
(010) 463 49 12
Erasmus MC-Daniel den Hoed:
Telefoon:
(010) 439 19 11 en en vragen naar zoemer 546
(010) 439 15 46
Voor meer informatie kunt u terecht op onze website:
www.erasmusmc.nl/hematologie/hemaferese
3
Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend
© Erasmus MC - Patiëntencommunicatie - 05/04
Erasmus MC - Daniel den Hoed
Dr. Molewaterplein 40
Groene Hilledijk 301
3015 GD Rotterdam
3075 EA Rotterdam
Tel (010) 463 92 22
Tel (010) 439 19 11
6049989
Erasmus MC