(Standaard) Commissie voorbladen griffi - Provincie Noord

Griffie
Commissie Zorg, Welzijn en Cultuur
Datum commissievergadering
:-
DIS-stuknummer
:
Behandelend ambtenaar
:
Directie/afdeling
:
Nummer commissiestuk
:
Datum
:
Bijlagen
:
1119968
H. v. Dijke/I. d. Vries
Sociale & Culturele Ontwikkeling
ZWC 0264
28 juni 2005
1
Onderwerp:
Subsidie-aanvraag project Paljas+ bij ministerie van VWS
Voorstel van GS aan PS:
X Ter kennisneming
Opmerkingen van het Presidium/Griffie:
Griffier der Staten,
namens deze,
mw.dr.D.G.F.M. Gorgels
Bijlage:
1. Brief aan VWS met bijlagen
X Uitvoerende rol, zie onderdeel C
Notitie t.b.v. de commissie voor Zorg, Welzijn en Cultuur
Korte Inhoud:
Een subsidie-aanvraag voor de financiering van een experiment gesloten opvang van jeugdigen met een
machtiging gesloten plaatsing binnen de jeugdzorg. Het betreft jeugdigen met een
kinderbeschermingsmaatregel (OTS) die ernstige gedragsproblemen vertonen: deze jeugdigen worden nu
opgevangen in justitiële jeugdinrichtingen samen met jeugdigen die daar in het kader van het strafrecht zijn
geplaatst. Over die samenplaatsing is maatschappelijk veel commotie ontstaan.Voor het experiment zijn door
VWS middelen beschikbaar gesteld. Twee brabantse instellingen (BJ-Brabant en Tender) hebben een project
ontwikkeld en zijn door VWS uitverkozen om aan het experiment mee te doen. VWS ziet graag dat de
middelen via de provincie worden verdeeld. Daartoe moet de provincie formeel bij VWS een subsidieaanvraag indienen. De VWS-gelden worden door de provincie direct doorgesluisd naar de uitvoerende
instellingen. Tezijnertijd bij definitieve toekenning van de rijksmiddelen wordt de progammabegroting
gewijzigd en vervolgens wordt de wijziging van de productraming door GS vastgesteld. De inhoudelijke
informatie van de subsidie-aanvraag komt van de twee deelnemende instellingen.
Aanvullende informatie
Inleiding
Sinds april 2004 is er veel maatschappelijke en politieke aandacht voor de civielrechtelijke plaatsingen in
justitiële jeugdinrichtingen (jji’s). De discussie betreft het verblijf van jeugdigen met een ondertoezichtstelling
in een gesloten opvang- of behandelinrichting en de samenplaatsing daarbij met jeugdigen die vanwege een
(ernstig) strafbaar feit geplaatst zijn. Inmiddels heeft het kabinet besloten over de overheveling van de
verantwoordelijkheid voor de opvang en behandeling van de civiel geplaatste jeugdigen in de jji’s van Justitie
naar VWS. Tevens wordt er een wetswijziging op gang gebracht, waardoor gesloten opvang en behandeling
in de jeugdzorg mogelijk wordt. Logisch gevolg is dan dat de verantwoordelijkheid voor de financiering van
de voorzieningen bij de provincies komt te liggen aangezien VWS geen structurele subsidierelatie aan kan
gaan met jeugdzorgaanbieders. Vooruitlopend op de ontwikkelingen is VWS gestart met het inzetten van
middelen voor experimenten op het terrein van alternatief intersectoraal zorgaanbod.
Paljas en Paljas+
De provincie Noord-Brabant houdt zich al langer bezig met de problematiek van civielrechtelijk geplaatsten in
een jji. Van 2002 tot en met 2004 heeft de provincie het PALJAS-project gesubsidieerd, te weten 50% van de
coördinatiekosten. Het PALJAS-project is erop gericht dat opvang en behandeling van OTS-jongeren
(jongeren die onder toezicht zijn gesteld – gezinsvoogdij) met forse gedragsproblemen in een jji wordt
voorkomen of zo snel mogelijk wordt beëindigd middels doorplaatsing naar een open behandelsetting in de
jeugdzorg. Dit wordt gerealiseerd door een samenwerking tussen verschillende instellingen, waaronder de
jeugdzorgaanbieders Tender en BJBrabant. In maart hebben GS besloten dat de financiering van Paljas voor
2005 verlengd wordt op voorwaarde dat Paljas+ de experimentstatus van VWS krijgt toegekend (zie verder).
De samenwerkingspartners van Paljas hebben met een tweetal GGZ-organisaties een voorstel gedaan,
genaamd Paljas+. Het gaat dan om de besloten opvang van jongeren binnen de jeugdzorg, waarbij ook de
andere partners hun expertise en aanbod leveren. Paljas+ heeft geprobeerd de experimentstatus van het
Ministerie van VWS te krijgen en met deze middelen het aanbod te ontwikkelen. Op 21 april hebben wij van
VWS vernomen dat het Paljas+-initiatief (deels) wordt gehonoreerd. Belangrijke argumenten hiervoor zijn
de opzet en inhoud van het voorstel, de goede ervaringen met het bestaande project Paljas en de dringende
behoefte aan zorgaanbod voor de doelgroep in de provincie Noord-Brabant. Aanvankelijk is sprake geweest
van een honorering van 20 plaatsen voor Zuid-Nederland, terwijl de aanvraag 40 plaatsen voor de provincie
Noord-Brabant betrof. Na overleg is besloten tot honorering van 30 plaatsen voor Zuid nederland (provincies
Noord-Brabant, Limburg en Zeeland).
Subsidieaanvraag
Op 18 mei is er een ambtelijk gesprek gevoerd tussen VWS, BJBrabant en Tender en de provincie NoordBrabant over de verdere praktische uitwerking van het experiment Paljas+. Tijdens dit gesprek bleek dat
-2-
VWS de constructie voorstelde dat de provincie Noord-Brabant bij VWS een subsidieaanvraag zou indienen
voor Paljas+, waar overigens ook jongeren uit Limburg en Zeeland geplaatst kunnen worden. Dit voorstel
staat haaks op het IPO-standpunt in deze discussie. Het IPO is het niet eens met de kabinetbesluiten. Met
name de kwestie wie nu voor welke doelgroep aansprakelijk is, is onduidelijk. Op korte termijn zal er een
notitie komen van de rijksoverheid naar het IPO waarin wordt uitgewerkt wie er nu op dit moment waarvoor
verantwoordelijk, aansprakelijk en/of de directe financier is, hoe dat zal worden in de overgangsperiode tot
de wetswijziging en hoe na invoering van de wetswijziging. Het IPO wil dat er tijdig een overeenkomst wordt
bereikt over de rol en randvoorwaarden waaronder de provincies en grootstedelijke regio’s de extra
verantwoordelijkheden waar kunnen maken. Vooralsnog verleent het IPO geen medewerking aan de
uitvoering van de besluiten. Het IPO heeft vanaf het begin van de discussie de houding aangenomen dat er
duidelijkheid moet zijn voor zaken in gang worden gezet. Dit is terecht aangezien de provincies het risico
lopen opgescheept te worden met een nieuwe verantwoordelijkheid zonder afdoende (financiële)
randvoorwaarden. Echter, de praktijk noopt tot snelle actie en dat geldt zeker in Noord-Brabant omdat ruim
14% van de doelgroep (104 van de 727 jongeren) uit deze provincie afkomstig zijn. Daarbij is Paljas+ ook
bedoeld voor Limburgse en Zeeuwse jongeren, die respectievelijk ruim 6% (47) en 3% (22) van de
doelgroep behelsen. Gedeputeerde heeft vanaf de aanvang een pragmatische houding aangenomen en het
Paljas+-initiatief ondersteund. Wel werd er van uitgegaan dat het een kwestie was van maatschappelijk
ondernemerschap van de aanbieders en dat de provincie zich ondersteunend zou opstellen. Het recente
gegeven dat de provincie de subsidie-aanvraag bij VWS indient gaat dus een stuk verder dan aanvankelijk
gedacht en brengt enkele risico’s met zich mee. Hierover is op 23 mei kort overlegd met gedeputeerde en hij
heeft aangegeven dat we akkoord gaan om pragmatische redenen maar hiermee geen voorschot nemen op de
nog te maken afspraken tussen Rijk en IPO. GS zijn hiermee akkoord gegaan. In de brief aan VWS wordt dit
verder uitgewerkt. Daarbij wordt een aantal voorwaarden gesteld om het risico’s die aan de constructie
kleven in te perken. Tevens wordt aangegeven dat we een aantal afspraken willen maken. Bijvoorbeeld de
verhouding van plaatsingen tussen Brabantse, Limburgse en Zeeuwse jongeren in Paljas+. Belangrijk is dat
duidelijk wordt aangegeven dat het feit dat de provincie deze subsidieaanvraag indient geen precedentwerking
heeft voor de definitieve afspraken tussen Rijk en IPO.
’s-Hertogenbosch, 28 juni 2005
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
-3-