Zijn alle waarden gelijk? Een motivationele

Agentschap voor Overheidspersoneel
Inspiratie: Zijn alle waarden gelijk? Een
motivationele benadering
Bron:
Presentatie Anja Van den Broeck
Waarden & hun impact op het werk, middag van het management, KULeuven
25/06/2013
Samenvatting:

Op basis van de Zelf Determinatie Theorie (ZDT) kan er kan een
onderscheid gemaakt worden tussen ‘extrinsieke’ en ‘intrinsieke’
waarden
o Meer achtergrond over de theorie, vind je in het artikel ‘De Zelf
Determinatie Theorie: kwalitatief goed motiveren op de werkvloer’.
o Belangrijk is dat er een onderscheid wordt gemaakt tussen intrinsieke
en extrinsieke waarden (doelstellingen)
 Intrinsieke doelen : Dit zijn doelstellingen die gericht zijn op
zelfontplooiing, een bijdrage leveren aan de samenleving, en
het uitbouwen van goede sociale relaties
 Extrinsieke doelen: Dit zijn doelstellingen die handelen over
het nastreven van een hogere status, macht of financieel
succes.
o Het nastreven van deze waarden heeft verschillende gevolgen:
 Nastreven van intrinsieke waarden leidt tot een positieve
groeitendens, authentieke zelfwaarde en een ‘zijn’ oriëntatie.
 Nastreven van extrinsieke waarden leidt tot frustratie van de
groeitendens, fragiele zelfwaarde en een ‘hebben’ oriëntatie.
o Niet alle waarden zijn gelijk:
 Als extrinsieke waarden meer doorwegen dan intrinsieke
waarden in de organisatie:
 Gedaald welzijn (meer burn-out, minder bevlogenheid)
 Minder positieve attitudes (minder betrokkenheid, meer
verloopintentie, minder veranderingsbereidheid)
 Negatiever gedrag: (minder performantie, minder
sociaal gedrag, meer turn-over)
 Uit onderzoek blijkt onder andere dat:
 Intrinsieke waarden (vb. belangrijk goede relaties te
hebben) een organisatie aantrekkelijker maken voor
sollicitanten
 Het stimuleren van intrinsieke waarden (vb. bijdragen
aan de samenleving) de waargenomen interne
inzetbaarheid van werknemers vergroot
 Als zowel intrinsieke en extrinsieke waarden belangrijk
zijn het belangrijk is dat intrinsieke waarden meer
www.bestuurszaken.be/toolbox/toolboxwaardenorganisatiecultuur
Agentschap voor Overheidspersoneel
o
nadruk krijgen dan extrinsieke. Als intrinsieke waarden
hoog scoren dan is er een positieve impact op
performantie en bevlogenheid.
Andere bevindingen:
 Person-environment fit? Is een overeenkomst tussen de
waarden van een individu en de organisatie belangrijk?
Onderzoek lijkt dit niet te bevestigen, benadrukken intrinsieke
waarden blijkt belangrijker om bvb. pesten op het werk te
voorkomen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat een fit in extrinsieke
doelen tot meer pestgedrag kan leiden.
 Fit tussen leidinggevenden? Waarden van leiders doen er
toe. Het is nodig dat dat deze waarden overeenstemmen
onder elkaar …en met de organisatiewaarden
Evaluatie
De zelfdeterminatietheorie biedt een kader om een kwalitatief onderscheid te maken
tussen waarden gericht op intrinsieke doelen (zelfontplooiing, bijdrage leveren aan
de maatschappij, waardevolle sociale relaties) of op extrinsieke doelen (macht,
status, financieel succes).
Uit de theorie kunnen we besluiten dat nadruk op intrinsieke waarden tot betere
performantie, welzijn en gezondheid bij medewerkers zal leiden.
De theorie is ondertussen uitvoerig getest en de basisveronderstellingen werden
reeds regelmatig bevestigd.
www.bestuurszaken.be/toolbox/toolboxwaardenorganisatiecultuur