DE ECONOMIE VAN HOORN IN CIJFERS Weten hoe de economie van Hoorn in elkaar zit, weten hoe de ontwikkelingen zijn en weten welke sectoren belangrijk zijn. Dat is belangrijk om goede uitspraken te doen over onze stad, over Hoorn. De economie in Hoorn staat niet stil en is constant in beweging. Om daar een beeld van te krijgen is uit alle beschikbare gegevens deze samenvatting gemaakt. Meten is immers weten. Wethouder Ruppert, Gemeente Hoorn Gemeente Hoorn Economische monitor Werkgelegenheid ARBEIDSPLAATSEN PER CLUSTER agribusiness 2008 vrije tijd 2012 energie health maritiem 0 500 1000 WERKGELEGENHEID NAAR LOCATIE WERKGELEGENHEID NAAR SECTOR unicatie en informatie agribusiness De gezondheidszorg, handel en reparatie en de zakelijke anciële dienstverlening vrije tijd zijn afgemeten aan het aantal banen de dienstverlening belangrijkste sectoren in de Hoornse economie. Van deze sectoren energie kelijke dienstverlening laat alleen de handel en reparatie een groei zien tussen 2008 en health 2012. Andere groeiende sectoren zijn communicatie en informatie, Openbaar bestuur het onderwijs en de horeca. Met name in de bouwsector is het maritiem aantal banen in de afgelopen vijf jaar sterk afgenomen. Onderwijs 0 2000 2500 STARTENDE BEDRIJVEN Een groot deel van de Hoornse bedrijven is gevestigd in de binnenstad. Hierbij gaat het vaak om relatief kleine bedrijven. Landbouw Toch zijn er in de binnenstad ook het meest banen. Na de binnenstad zijn op bedrijventerrein Westfrisia de meeste banen Industrie te vinden. De Maelsonstraat is door de aanwezigheid van het Westfries Gasthuis nummer drie op de lijst. Ook Hoorn80 en de Bouwnijverheid Nieuwe Steen West hebben meer dan tweeduizend arbeidsplaatsen. De bedrijven die niet op bedrijventerreinen zijn gevestigd, zijn Handel en reparatie in deze tabel niet meegenomen. Op het onderstaande kaartje zijn de industriegebieden terug te vinden. Kantoorlocaties en Transport winkelgebieden staan hier niet op. Horeca Gezondheidszorg 1500 500 1000 Het aantal startende bedrijven fluctueert de afgelopen vier jaar sterk, maar per saldo is er een licht dalende trend waarneembaar. ECONOMISCHE CLUSTERS Van de vijf kansrijke clusters in Noord-Holland Noord zijn de gezondheidszorg ( health) en de hoogwaardige agrarische sector (agribusiness) het sterkst vertegenwoordigd in Hoorn. Met name de agribusiness laat een groei zien tussen 2008 en 2012. FAILLISSEMENTEN Het aantal faillissementen per kwartaal fluctueert vrij sterk. Pieken van 25 en 16 faillissementen van 2008 Hoornse bedrijven in 2011 en medio 2012, worden afgewisseld2008 met 2012 kwartalen waar minder dan vijf bedrijven failliet gaan. Wel2012 is er een toenemende trend zichtbaar tussen 2008 en 2012. 1500 2000 2500 Kunst erige werkgelegenheid ARBEIDSPLAATSEN PER SECTOR 0 1000 2000 3000 4000 5000 Landbouw Industrie Bouwnijverheid Handel en reparatie Transport Horeca Communicatie en informatie 2008 Financiële dienstverlening 2012 Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Onderwijs Gezondheidszorg Kunst Overige werkgelegenheid 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 6000 Gemeente Hoorn Economische monitor Werkgelegenheid (vervolg) STARTENDE BEDRIJVEN 100 85 80 77 76 60 59 40 42 48 38 20 12 0 I II III 2008 IV I II III 2009 IV I II III 2010 IV I II III 2011 IV I II III 2012 IV I bron: KvK, grafiek I&O Research 2012 Hoorn Overig Westfriesland FAILLISSEMENTEN 30 25 overig Westfriesland Hoorn 20 15 10 5 0 I III 2008 I III 2009 I III 2010 I III 2011 I III 2012 I WERKGELEGENHEID PER BEDRIJVENTERREIN Industriegebieden Hoorn aantal bedrijven gemiddeld aantal werknemers per bedrijf aantal werknemers totaal grootste bedrijf (aantal werknemers) Binnenstad 1.139 4 4.535 242 Grote Beer 26 8 208 85 Holenweg 27 15 409 126 Aantal bedrijven en werknemers per locatie Berkhouterweg/Dampten 30 40 1.203 584 Maelsonstraat 36 92 3.302 2.114 Nieuwe Steen West 112 26 2.879 654 De Huesmolen 64 8 494 116 van Aalstweg 103 9 974 158 Hoorn80 200 14 2.845 499 Lageweg 75 9 683 112 Betje Wolffplein 25 6 162 64 Aagje Dekenplein 18 7 120 62 De Oude Veiling 107 9 973 330 Westfrisia 484 7 3.475 229 Korenbloem 23 9 203 121 De Beurs 11 11 118 85 Gildenweg 15 29 439 313 Aantal bedrijven en werknemers per locatie Gemeente Hoorn Economische monitor Vastgoed WOZ-WAARDE De WOZ-waarde ligt in Hoorn onder het landelijk gemiddelde. Het provinciaal gemiddelde van Noord-Holland ligt zelfs nog een fractie hoger. De dalende trend die in Hoorn zichtbaar is over de afgelopen jaren is vergelijkbaar met die in de rest van het land. MARKT VOOR KOOPWONINGEN Zowel in Hoorn als in de rest van Westfriesland staan huizen steeds langer te koop. De vraagprijs is sinds eind 2009 aan het zakken. Ook het aantal te koop staande woningen op Funda neemt sinds 2008 vrijwel constant toe. Hoewel dit niet de gehele markt betreft, komt de trend overeen met het algemene beeld. Recent is aan deze toename een eind gekomen. Dit geldt voor Hoorn, maar meer nog voor de andere Westfriese gemeenten, waar sprake is van een afname van het aantal te koop staande woningen. AANBOD COMMERCIEEL VASTGOED De hoeveelheid via Funda te koop of te huur aangeboden winkel-, bedrijfs- en kantoorpanden is in de afgelopen jaren toegenomen. Begin 2013 behelst het aanbod van bedrijsfruimte op Funda te Hoorn bijna 60.000 vierkante meter. Er is iets meer dan 30.000 vierkante meter kantoorruimte beschikbaar. Het beschikbare winkelvloeroppervlak is ruim 8.000 vierkante meter. WOZ WAARDE 300 250 200 150 100 50 0 2009 2010 Nederland 2011 Noord-Holland 2012 Hoorn Gemeente Hoorn Economische monitor Vastgoed (vervolg) AANTAL DAGEN TOT WONING IS VERKOCHT 450 445 Hoorn 400 Overig Westfries gemiddelde 374 350 322 300 250 200 150 142 100 I II III 2008 IV I II III 2009 IV I II III 2010 IV I II III 2011 IV I II III 2012 IV NVM, grafiek I&O Research 2012 AANBOD KOOPWONINGEN Aanbod koopwoningen 1.500 1431 1315 1205 1.000 Hoorn overig Westfriesland 563 500 372 0 I II III IV 2008 I II III IV 2009 I II III IV 2010 I II III IV 2011 I II III IV 2012 II III IV 2011 I VRAAGPRIJS WONINGEN (MEDIAAN) 270.000 260.000 Hoorn Overig Westfriesland 250.000 240.000 230.000 220.000 210.000 200.000 190.000 I II III IV 2008 I II III IV 2009 I II III IV 2010 I I bron: NVM, grafiek I&O Research 2012 De mediaan is de centrummaat; de waarde van de middelste te koop staande woning II III IV 2012 I I Gemeente Hoorn Economische monitor Vastgoed AANBOD WINKELRUIMTE 12.000 11.140 11.000 Hoorn Overig Westfriesland 10.289 10.741 10.000 10.211 9.943 9.000 8.580 8.053 8.000 7.000 6.933 6.000 5.000 4.000 4.765 III 2009 IV I II III 2010 IV I II III 2011 IV I II III 2012 IV I bron: Funda, grafiek I&O Research 2012 AANBOD BEDRIJFSRUIMTE 125.000 120.870 108.914 100.000 105.221 100.682 75.000 58.770 50.000 28.188 41.639 25.000 III 2009 IV I II III 2010 IV I II III 2011 IV I II III 2012 IV bron: Funda, grafiek I&O Research 2012 Hoorn Overig Westfriesland AANBOD KANTOORRUIMTE 35.000 30.991 30.000 27.705 26.401 25.000 21.051 20.000 18.553 14.975 17.561 15.000 11.401 10.000 III 2009 IV I II III 2010 IV I II III 2011 IV I bron: Funda, grafiek I&O Research 2012 Hoorn Overig Westfriesland II III 2012 IV I I Deelname voortgezet onderwijs 2012 Gemeente Hoorn Economische monitor Copernicus 1.262 OSG WF 1.421 Beroepsbevolking, onderwijs en inkomen Newton 464 Werenfridus 1.674 Oscar Romero 1.752 d’Ampte 1.358 VMBO Hoorn 388 Locatie HoornMBO ONDERWIJS OP HORIZON 265 DEELNAME COLLEGE EN CLUSIUS COLLEGE, TELDATUM OPDC Westfriesland 147 OKTOBER 2012 BEROEPSBEVOLKING beroepsbevolking 40000 Deelname mbo onderwijs op Horizon College en Clusius College, teldatum oktober 2012 2012 Horizon College 3.203 Clusius College 428 35000 30000 totaal mbo onderwijs 25000 20000 3.631 15000 10000 5000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ARBEIDSPARTICIPATIE 72 70 68 66 64 62 BEROEPSBEVOLKING 60 58 Tot de beroepsbevolking worden gerekend alle personen tussen de 15 en 65 die ten minste twaalf uur per week werken of aangeven dit te willen doen. De beroepsbevolking van Hoorn is tussen 1999 en 2010 voortdurend gegroeid, mede door de groei van de Hoornse bevolking. Recent is er voor het eerst sprake van een licht afname. 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Hoorn Noord-Holland Nederland WERKZOEKENDEN 3.600 3.417 3.200 3.011 2.800 2.125 2.176 2.000 1.600 2.446 2.420 2.400 2.187 2.115 2.017 1.200 I 1.709 1.843 1.504 1.370 1.472 1.222 II III 2008 IV I II III 2009 IV I II III 2010 IV I II III 2011 IV bron: UWV Werkbedrijf (voorheen CWI), grafiek I&O Research 2012 Hoorn Overig Westfriesland BESTEEDBAAR INKOMEN I II III 2012 IV I ARBEIDSPARTICIPATIE De netto arbeidsparticipatie geeft aan hoeveel procent van de beroepsgeschikte bevolking een betaalde baan heeft. Tot 2011 lag de arbeidsparticipatie in Hoorn boven het landelijke cijfer. Sinds 2011 is dit niet langer het geval. Dit hangt samen met de toename van de werkloosheid. Het aantal niet-werkende werkzoekenden is in Hoorn tussen medio 2011 en begin 2013 verdubbeld tot bijna 2.500. ONDERWIJS Er zijn twee MBO-instellingen in Hoorn, waarbij het Horizon College het grootst is met ruim 3.200 studenten. Het Clusius College heeft ruim 400 studenten. INKOMEN 18.000 15.000 14.800 15.800 14.800 Nederland Noord-Holland (PV) Hoorn 12.000 9.000 6.000 3.000 0 Het gemiddelde besteedbaar inkomen per hoofd van de bevolking van inwoners van Hoorn komt precies overeen met het Nederlands gemiddelde (€14.800,-) en net onder het gemiddelde in Noord-Holland (€15.800,-). Gemeente Hoorn Economische monitor Koopstromen TOTALE FACTSHEET HOORN IS HIER TE VINDEN: HTTP://WWW.KSO2011.NL/UITKOMSTEN/FACTSHEETS.ASPX HOORN GEMEENTE FACTSHEET 2011 In welke mate doen inwoners van de gemeente Hoorn hun aankopen in de eigen gemeente en komen ook bezoekers van buiten de gemeente hier dagelijkse of nietdagelijkse artikelen kopen? En hoe verhoudt de kooporiëntatie van inwoners zich met gemeenten van vergelijkbare omvang? U vindt de antwoorden in deze factsheet, waarin aanvullend ook gegevens zijn opgenomen over de kooporiëntatie op aanvullende aankoopkanalen zoals internet en warenmarkt, en het winkelaanbod in deze gemeente. De factsheet maakt onderdeel uit van het Koopstromenonderzoek Randstad 2011. Het onderzoek is door I&O Research uitgevoerd door middel van een telefonische en online enquête onder zo’n 66.000 consumenten in 158 gemeenten. Bijna alle inwoners blijven voor de dagelijkse boodschappen in Hoorn (94%). Voor de nietdagelijkse artikelen is de binding 73%. Voor beide sectoren geldt dat de binding hoog is in vergelijking met gemeenten van vergelijkbare omvang. Ruim acht op de tien inwoners (85%) doet aankopen via internet, dit is hoger dan in de referentiegemeenten (73%). Vergeleken met 2004 is de winkelleegstand in Hoorn met ongeveer 6.500 m2 afgenomen. Het winkelaanbod in de dagelijkse en nietdagelijkse sector is met meer dan 7.000 m2 toegenomen. Een groot deel van de inwoners van Hoorn bezoekt voorts wel eens een koopzondag (76%), maar op zondag naar de supermarkt wordt minder vaak gedaan (31%). Dagelijkse artikelen Dagelijkse artikelen Waar komt omzet in Hoorn vandaan (in %) Waar gaan bestedingen uit Hoorn naar toe (in %, excl. 1% internet) Nietdagelijkse artikelen Nietdagelijkse artikelen Waar komt omzet in Hoorn vandaan (in %) Waar gaan bestedingen uit Hoorn naar toe (in %, excl. 12% internet) Gemeente Hoorn Economische monitor Koopstromen (vervolg) TOTALE FACTSHEET HOORN IS HIER TE VINDEN: HTTP://WWW.KSO2011.NL/UITKOMSTEN/FACTSHEETS.ASPX Kerngegevens Hoorn Jaar Dagelijkse artikelen Nietdagelijkse artikelen Totaal Koopkracht binding in % en € 2004 % mln % mln % mln 2011 94% 160 mln 73% 118 mln 84% 278 mln Toevloeiing in % en € 2004 % mln % mln 2011 16% 30 mln 44% 93 mln 31% 123 mln 2004 mln mln mln 2011 190 mln 211 mln 401 mln Omzet in € Jaar % mln Dagelijkse artikelen Nietdagelijkse artikelen Totaal Afvloeiing andere gemeenten in % en € 2004 % mln % mln % mln 2011 5% 9 mln 15% 24 mln 10% 33 mln Afvloeiing internet in % en € 2004 % mln % mln % mln 2011 1% 1 mln 12% 19 mln 6% 20 mln Bestedingspo tentieel in € 2004 mln mln mln 2011 170 mln 161 mln 331 mln Vloerproduc tiviteit in € (excl. leegstand) 2004 € € € 2011 € 7.450 € 1.847 € 2.870 Winkelaanbod Jaar Dagelijkse artikelen Nietdagelijkse artikelen Leegstand Totaal 20 winkels 1.422 m2 55 winkels 13.516 m2 605 winkels 145.936 m2 29 winkels 4.149 m2 39 winkels 7.042 m2 579 winkels 146.771 m2 Mode en luxe Vrije tijd In en om het huis Overig 2004 120 winkels 22.450 m2 181 winkels 28.317 m2 63 winkels 12.241 m2 166 winkels 67.990 m2 2011 117 winkels 25.510 m2 186 winkels 31.244 m2 57 winkels 13.158 m2 151 winkels 65.668 m2 Kooporiëntatie en bestedingen aanvullende aankoopkanalen gemeente afgezet tegen referentiegemeenten (gemeenten met 50.000100.000 inwoners) Hoeveelprocentvandeinwoners... aankoop/bezoekpercentage gemiddelde besteding gemeente gemiddeld gemeente gemiddeld doet internetaankopen 84% 73% € 110 € 118 doet warenmarktaankopen 73% 70% € 20 € 24 bezoekt koopzondag 76% 65% € 97 € 93 bezoekt een supermarkt op zondag 31% 51% € 31 € 33 doet woonwerk aankopen 74% 70% € 35 € 41 Kerngegevens vergeleken gemeente afgezet tegen referentiegemeenten (gemeenten met 50.000100.000 inwoners) dagelijkse artikelen bindingspercentage vloerproductiviteit m2 wvo per 1.000 inwoners nietdagelijkse artikelen gemeente gemiddeld gemeente gemiddeld 94% 89% 73% 60% 7.450 7.873 1.847 1.817 m2 m2 m2 1.290 m2 363 321 1.626 © 2011 I&O Research in opdracht van provincies NoordHolland, Utrecht, ZuidHolland en gemeenten, stadsregio's, Kamers van Koophandel en het Hoofdbedrijfschap Detailhandel Gemeente Hoorn Economische monitor Toerisme AANTAL BEZOEKEN EN BEZOEKERS 3.500.000 3.000.000 2.500.000 2.000.000 Aantal bezoeken 1.500.000 Aantal bezoekers 1.000.000 500.000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 AANTAL BEZOEKEN EN BEZOEKERS Tussen 2004 en 2012 is het aantal bezoeken aan de gemeente Hoorn teruggelopen. Het aantal bezoekers daalt eveneens, maar kent een veel kleinere afname. In 2004 waren er circa 730.000 bezoekers. In 2012 waren dit er ongeveer 480.000. Dit is een afname van 35 procentpunten. Bij beide indicatoren is een vrijwel onafgebroken dalende trend zichtbaar. De bezoekers kwamen in 2012 vaak naar Hoorn om te funshoppen (47 procent). Andere redenen, zoals een bezoek aan een museum (5 procent), een stadswandeling (4 procent) of bezoek aan een evenement (2 procent) volgen op grote afstand. Colofon In dit factsheet zijn enkele belangrijke en veel gevraagde cijfers over de Hoornse economie bijeengebracht. De cijfers zijn ontleend aan het CBS, de Westfriese databank (www.westfriesegemeenten.nl) en onderzoeksrapporten waaronder de Trendmonitor Hoorn. Tezamen geven de cijfers op hoofdlijnen een beeld van de belangrijkste ontwikkelingen in de lokale economie. Heeft u vragen over deze cijfers of wilt u meer weten over de Hoornse economie, dan kunt u contact opnemen met Tijmen Siermann. E-mail: [email protected] Telefoonnummer: 0229-282555