Het post- injectiesyndroom

Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure?
Geef ons gerust een seintje!
Dienst kwaliteit
E-mail: [email protected]
Tel: 011 33 55 11
Jessa Ziekenhuis vzw
Maatschappelijke zetel:
Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt
www.jessazh.be
versie maart 2016 (Object-ID 15077)
Het postinjectiesyndroom
Psychiatrische Afdeling
Algemeen Ziekenhuis (PAAZ)
Inhoud
1. Inleiding
p. 2
2. Verschillende producten
p. 2
3. Post-injectiesyndroom
p. 3
4. Symptomen
p. 3
5. Gevolgen
p. 4
6. Behandeling
p. 4
7. Besluit
p. 5
8. Contactgegevens
p. 6
1
1. Inleiding
Vanuit wetenschappelijk onderzoek en op basis van de besprekingen met
onze patiënten weten we dat het vaak moeilijk is dagelijks medicatie te moeten innemen, zeker wanneer men zich goed voelt of wanneer men de indruk
heeft dat deze medicatie neveneffecten geeft. Voor sommige medicaties
(neuroleptica) bestaat het alternatief om dit tweewekelijks of maandelijks
in de spieren te spuiten, zoals men bij een vaccin ook doet. Dit alternatief
bestaat al vele jaren en lijkt steeds vaker te worden toegepast omdat blijkt
dat patiënten dit makkelijker vinden en hun functioneren op lange termijn
ook beter is.
Op de PAAZ-afdeling stellen wij het alternatief van inspuiting dan ook systematisch voor bij de behandelopties om op die manier iedereen de keuze te
geven welke wijze van toediening de voorkeur heeft.
Omdat wij vaststellen dat er een groot gebrek aan informatie bestaat betreffende de mogelijke neveneffecten, trachten wij in deze brochure een korte
beschrijving te geven van het post-injectie syndroom.
2. Verschillende producten
Er bestaan verschillende soorten medicatie die in een behandeling gebruikt
kunnen worden. Er wordt altijd met tabletten gestart om na te gaan of de
medicatie doet wat ervan verwacht wordt en of ze ook goed verdragen wordt.
Eens iedereen, dus ook de patiënt, het erover eens is dat het juiste product
gebruikt wordt, kan overgegaan worden tot de mogelijkheid van inspuiting,
als deze tenminste bestaat voor het gekozen medicament. Bij Zypadhera®,
één van de inspuitbare neuroleptica treedt in zeldzame gevallen een bijzonder syndroom op, dat het postinjectie-syndroom genoemd wordt.
2
3. Het post-injectiesyndroom
Bij Zypadhera® wordt een hoeveelheid medicatie in de bilspier ingespoten.
Gedurende een maand zal dan vanuit dit reservoir, langzaam medicatie via
de bloedbanen die door deze spier lopen opgenomen worden in het lichaam.
Wanneer tijdens de inspuiting echter een adertje springt, zal plots een te
grote hoeveelheid medicatie in het bloed terecht komen, tot het adertje zichzelf herstelt en het lek gedicht is. Dit duurt meestal niet lang en dan kan het
lichaam de te hoge concentratie in het bloed verwijderen wat maakt dat het
vaak de dag erna al weer in orde is. Afhankelijk van de grootte van het ‘lek’
zijn de symptomen ook anders.
4. Symptomen
De klachten treden in het algemeen snel na de inspuiting op, gemiddeld na
25 minuten, en kunnen tot 72 uren duren. Er worden twee groepen van klachten weerhouden: sufheid in al zijn vormen gaande van lichte vermoeidheid,
(ernstige) slaperigheid tot moeilijke wekbaarheid en verwardheid gaande
van lichte concentratieproblemen tot volledig gebrek aan gevoel van realiteit,
al dan niet met onrust (agitatie, agressie, rusteloosheid, bewegingsdrang,
krampen) en uitgesproken angsten.
Daarnaast kunnen andere klachten optreden als zweten, snelle pols, lage of
hoge bloeddruk, verwijdde pupillen, een gevoel van onwelzijn, …
3
5. Gevolgen
Omdat we op de afdeling sterk achter de behandeling met deze inspuitingen
staan, zijn we ook goed op de hoogte van de risico’s die beschreven worden in
wetenschappelijk onderzoek en volgen we de richtlijnen nauwgezet op. Ook
de overheid geeft aanbevelingen die we moeten volgen.
Voor de inspuitingen met Zypadhera® blijkt in zeldzame gevallen het postinjectiesyndroom te bestaan. Bij ongeveer 0.07% van de inspuitingen treden
ernstige neveneffecten op. Ze treden meestal op enkele minuten tot enkele
uren (gemiddeld na 25 minuten) na de inspuiting, en duren maximum 72 uur.
Het is soms erg spectaculair en geeft veel reden tot bezorgdheid of paniek bij
omstaanders, maar het loopt altijd goed af.
6. Behandeling
De behandeling bestaat in de eerste plaats uit een opname met opvolging
van de lichamelijke parameters zoals bloeddruk en pols. Daarnaast kan voor
de angsten en onrust een kalmeermiddel toegediend worden.
Wanneer er veel bewegingsdrang bestaat, kan een middel hiertegen gegeven
worden. In zeldzame gevallen wordt overleg gepleegd met een andere dienst
om intensieve parametercontrole te doen. Ondanks de soms spectaculaire
veranderingen in het gedrag zijn er tot op heden nooit levensbedreigende
situaties opgetreden.
4
7. Besluit
Het post-injectiesyndroom komt voor bij de inspuiting van depotmedicatie
in de spier. Het is een zeldzaam neveneffect dat soms erg spectaculair lijkt,
maar steeds goed afloopt na enkele uren tot enkele dagen.
Om meer zicht te krijgen op de juiste omstandigheden, wordt aan elke patiënt
gevraagd deel te nemen aan een registratie-onderzoek waarbij elk voorval
uitgebreid onderzocht wordt. Hiervoor ondertekent hij ook een document
waardoor het dossier anoniem aan de juiste onderzoeksinstanties overgemaakt kan worden.
Omdat bij het optreden van dit syndroom de patiënt niet meer adequaat is,
dient de patiënt de eerste drie uren na inspuiting in het ziekenhuis te blijven
en mag hij niet alleen gelaten worden.
5
8. Contactgegevens
Afdelingspsychiaters
Dr. Sven Estercam
Dr. Gert Neirinck
Tel.: 011 30 92 10
Hoofdverpleegkundige
Frederic Ulburghs
Tel.: 011 30 92 18
Algemene contactgegevens PAAZ
Tel.: 011 30 92 10
Fax: 011 30 92 11
6
7
Persoonlijke notities
8