19 november t/m 3 december 2010 toegenomen. Steeds meer Nederlanders en Duitsers wonen, werken of winkelen over de grens. Een groot verschil met de situatie halverwege de vorige eeuw, toen grenspalen nog betekenis hadden en douaniers jacht maakten op smokkelaars. Wie vanuit Groningen een dag gaat winkelen in Leer of Oldenburg moet goed opletten waar met de auto de Duitse grens wordt gepasseerd. De grens tussen Nederland en Duitsland als zichtbare barrière is de afgelopen vijfentwintig jaar verdwenen. Samenwerking en uitwisseling tussen beide landen zijn sterk Het Groninger Forum brengt onder de noemer ‘De Grens Voorbij’ de veranderende betekenis van de Gronings-Duitse grens in beeld door verhalen te verzamelen van de inwoners uit de grensgebieden; persoonlijke verhalen over smokkelroutes, grensoverschrijdende liefdes in oorlogstijd, maar ook verhalen van uitwisselingsstudenten en Nederlanders die de afgelopen jaren vlak over de grens zijn gaan wonen. De verhalenwedstrijd, die in maart begon en op 30 september is afgesloten, heeft ruim honderd verhalen opgeleverd. Het Groninger Forum vroeg Duitse en Groningse kunstenaars een aantal van deze verhalen te verbeelden in kunstwerken die als banieren in het grensgebied opgehangen worden. www.groningerforum.nl Henning Basler (1982) www.henningbasler.de Barbara Stok (1970) www.barbaraal.nl Frank Hoppmann (1975) www.frankhoppmann.de Jelle F. Post (1980) www.gewoonjelle.nl Susanne Nehring Die Stille des Regens Roelf Nobbe Dubbelleven in Bourtange Paul Bloem Arbeiten im Niemandsland Michel Penninga - Douanehumor Lukas Ampeling - Als der Weihnachtsmann ein Schmuggler wurde Hans (Johannes) Beelen Du bist Petrus (Matteüs 16:18) Christine Plitzko - Wie Konrad Adenauer Omas Küken rettete G.J. van Kooten - Stuurman in de oorlog Malik Wilja Heilmann (1978) www.usbekistyle.de Mara Piccione (1975) www.piccione.nl Maren Lösing (1986) www.marenloesing.com Eduard Bezembinder (1964) Design: Maren Lösing www.bezembinder.nl D NL Antje Olthoff - Das Geld als Grenze Ebel en Willemien Vereijken Duitse broodjes en geluk Christine Plitzko - Wie Konrad Adenauer Omas Küken rettete Johnny Bach - Schlagerheld over de grens Antje Olthoff - Das Geld als Grenze Klaas Wolterman - Mijn jeugd in oorlogstijd Hans-Hermann Briese Unnerwegens - onderwegens Anne Liemborg - Daar waar geen mens meer wat te zeggen had Femke Wigger (1986) fewiesstuff.blogspot.com Chiu (1986) & van der Bij (1981) www.xfandm.com Heike Ellermann (1945) Anne Brakema (1986) www.annebrakema.nl Siegfried Zebandt - Eine Grensgeschichte Olga van der Werf Een muisje was het Dieter Cramer - Die Kursänderung Barbara Brink Dotje Poetskatoen Dieter Cramer Die Kursänderung Ben Winkel Relaties aan weerszijden van de grens hebben ons enorm geholpen Hans-Hermann Briese - Unnerwegens onderwegens Albert Schwertmann Zeg maar dat het een oom is De verzamelde verhalen gelden ook als belangrijke basis voor het uitgebreide publieksprogramma van ‘De Grens Voorbij’ met film, lezingen, muziek en presentaties dat van 19 november tot en met 3 december plaatsheeft in ForumImages aan het Hereplein in Groningen, in Oldenburg en op diverse locaties in het grensgebied. Het Groninger Forum presenteert ‘De Grens Voorbij’ in samenwerking met de bibliotheken van Winschoten en Stadskanaal, de Ostfriesische Landschaft, Emsländische Landschaft, Europahaus (Aurich), Historisch-Ökologische Bildungstätte (Papenburg), DIZ Emslandlager (Papenburg) en Kulturamt Stadt Oldenburg. Wij bedanken alle gemeenten, bedrijven en instellingen voor hun medewerking aan de tentoonstelling.