nieuwsbrief 5, november 2014 Ontmoeting op de brug in De Groene Grens Een mooi natuurgebied en vrije kavels die gegarandeerd 50 jaar lang vrij uitzicht op natuur bieden; een hele bijzondere omgeving. Dat gebied vormt de verbinding tussen de gemeentes Veenendaal en Ede. De brug Onderdeel van die ontwikkeling vormt de brug die onlangs is aangelegd, op de grens tussen de beide gemeentes. Om stil te staan bij de ontwikkeling van het natuurgebied en de bouw van de woningen op de vrije kavels, ontmoetten beide burgemeesters elkaar op de verbindende brug, in aanwezigheid van de huidige en de nieuwe bewoners van het gebied en ook de projectmedewerkers van beide gemeentes. Na de toespraken van beide burgemeesters, waarin zij de goede samenwerking tussen beide gemeentes benadrukten, overhandigden ze elkaar een kistje met streekproducten. Aansluitend was er een hapje en een drankje voor de aanwezigen en natuurlijk het prachtige uitzicht op De Groene Grens. Aanleg tweede fase gestart Het werd in de vorige nieuwsbrief al aangekondigd en nu is het dan zover. De aanleg van de tweede fase van de Groene Grens is gestart. Om de omwonenden te informeren is op 8 juli een informatieavond gehouden, waarbij ook de wethouders van beide gemeenten, Willemien Vreugdenhil (Ede) en Arianne Hollander (Veenendaal), aanwezig waren. De eerste fase van de Groene Grens is in 2013 afgerond. Dit deel van het plan ligt in het zuiden van het plangebied, net ten noorden van de Meentdijk. U kunt daar nu al wandelen en genieten van de nieuwe natuur die zich daar ontwikkelt. Sneller dan verwacht is in 2014 ook de aanleg van de tweede fase Groene Grens gestart, ruim 22 ha. Dit is mogelijk gemaakt door provinciale subsidie en voorfinanciering door de gemeente Ede. Dit deel van het plan ligt tussen de Maanderbroekweg en de Spitsbergenweg, en een klein deel in het zuiden dat aansluit op de eerste fase. Aannemer Van de Haar voert het werk uit en Ede begeleidt dit voor de gemeente Veenendaal. Als het weer meezit wordt het grootste deel van de aanleg al voor de kerst 2014 afgerond. Bijzonder stukje natuur Voor de natuurliefhebbers gaat er in de komende jaren een bijzonder stukje natuur in de 2de fase ontstaan: een kalkmoeras. Het kalkmoeras is een perceel met veel kalk bovenin de grond en kwelwater uit de Veluwe en Utrechtse Heuvelrug in het maaiveld. In Nederland zijn die plekjes zeldzaam, totaal slechts 10 hectare. Inmiddels is er maaisel uit het natuurgebied Meeuwenkampje gestrooid en hopen we natuurlijk volgend jaar al op orchideeën. Volgend jaar kunt u hier wandelen langs bloemrijke - en blauwgraslanden, poelen, een bosje, diverse houtsingels, een akker etc. Dat alles met uitzicht op de faunatoren. Op het perceel in het zuiden, grenzend aan de eerste fase, wordt een kunstwerk gemaakt in de vorm van een oeverzwaluwwand. Voor vragen of opmerkingen over de tweede fase kunt u contact opnemen met projectleider Sonja Fris (gemeente Ede) via e-mailadres [email protected]. Biodiversiteit De Groene Grens bestond in het verleden uit blauwgraslanden en kalkmoerassen. Van blauwgraslanden hadden we in Nederland in de vorige eeuw nog duizenden hectares, nu nog slechts een paar honderd. Een klein deel van de Groene Grens heeft potenties voor kalkmoeras, dit deel is ca 1 hectare groot. Dit is een bijzonder grote oppervlakte voor dit type. Uniek In blauwgraslanden en kalkmoerassen komen veel zeldzame planten voor zoals bijv. div orchideesoorten, spaanse ruiter, parnassia en klokjesgentiaan. In dit terrein zijn verder waterhoudende en droogvallende poelen aangelegd en een beekloop die meer dan 1 km door het gebied loopt en volledig is aangepast voor optimaal herstel van flora en fauna. Ook zijn in het gebied diverse graanakkers aangelegd met een zeldzame akkerflora. Tweede fase In het nieuw in te richten gebied komen 2 grote wateroppervlakten. In fase 1 zijn al meer dan 100 planten van klokjesgentianen De Klokjesgentiaan en moeraskartelblad verschenen en nog vele andere bedreigde soorten. Ook zijn er al verschillende vogels verschenen die voorheen niet voorkwamen in het terrein als broedvogel zoals diverse paren blauwborst, gele kwikstaart , kleine plevier en roodborsttapuit. Verder zijn er ook zeer regelmatig ijsvogels, lepelaars, aalscholvers, watersnippen en grote zilverreigers aanwezig. Ook de libellenfauna begint zich goed te ontwikkelen in het terrein. Dit jaar is zelfs ook de zeldzame bandheidelibel verschenen in de beek. Een soort die bedreigd is en in deze regio niet of nauwelijks voorkomt. Dazen en muggen in de Groene Grens Het irritante gezoem van de mug en de schrik van een daas; wie kent het niet? Ook in de Groene Grens is sprake van overlast van muggen en dazen, zo bleek tijdens de bewonersavond van 8 juli. Deze toename lijkt zich voor te doen in het deel van de Groene Grens waar nog geen herinrichting heeft plaatsgevonden. Universiteit Wageningen De Universiteit van Wageningen deed onderzoek naar de landelijke toename van het aantal muggen en dazen. Daaruit blijkt dat meerdere factoren een rol spelen bij deze toename. Door klimaatverandering verandert de temperatuur en neerslagverdeling in Nederland. Het warmere klimaat en de nattere winters en heftige zomerbuien tijdens droge, warme zomers dragen bij aan versterkte wisselingen in waterpeilen. Hiermee wordt het aantal geschikte leefgebieden voor muggen en dazen uitgebreid. In de Groene Grens Ook in De Groene Grens zijn muggen en dazen aanwezig. Inmiddels weten we van fase 1, die twee jaar geleden is aangelegd, dat hier niet of nauwelijks sprake is van toename van overlast. De ecozone, direct ten noorden van de A12, werd voor een deel 5 jaar geleden aangelegd. De exmoorpony’s die hier al een aantal jaren lopen, doen het hier uitstekend en zijn in blakende conditie. Jaarlijks worden hier ook veulens geboren. We hebben niet geconstateerd dat deze dieren overlast van dazen hadden. De gewone steekmug die de meeste overlast bezorgt, plant zich vooral voort in tijdelijke regenpoeltjes. Die zijn vaak aanwezig in regentonnen, platte daken en niet goed geschoonde dakgoten. Die vormen een ideaal leefgebied voor deze soorten. Door toenemende regenval als gevolg van de klimaatverandering komen die steeds meer voor. In poelen die lange tijd water vasthouden, of kwelzones en beken komen steekmuggen niet of nauwelijks voor. Dit is namelijk geen geschikt leefgebied voor deze soorten. Ook de Universiteit Wageningen houdt zich bezig met de aanweizgheid van muggen en dazen in ons land. Voor meer informatie kijkt u op www.muggenradar.nl. Hier kunt u ook uw vragen stellen via [email protected]. Schatzoeken in de Groene Grens Een speurtocht voor klein en groot door een bijzonder gebied, dat is geocaching. Bert van Wijk, plaatsgenoot en fervent ‘geocacher’, heeft in De Groene Grens een cache (een schat) uitgezet. “Via de website www.geocaching.com, kunnen bezoekers van Veenendaal de wandelroute door De Groene Grens vinden. Aan de hand van GPS-coördinaten moeten de wandelaars antwoord geven op vragen over het gebied. Deze speurtocht leidt bezoekers op een wandelroute van ongeveer een uur door De Groene Grens, een bijzonder natuurgebied tussen Veenendaal en Ede.” Bert van Wijk fietst regelmatig langs het natuurgebied en is fervent geocacher. “Ik heb al meer caches in Veenendaal uitgezet en voor mijn gevoel moest ik er ook hier in De Groene Grens één uitzetten. Het is een prachtig wandelgebied.” Geocaching Een cache bestaat gewoonlijk uit een klein voorwerp, voorzien van een logboek en de “schat”. Na het verstoppen van de schat, maakt de plaatser via internet de locatie bekend aan andere geocachers. In de schat is altijd een logboek aanwezig, waarin de vinder zijn naam achter kan laten. Het is ook de bedoeling dat de vinder op de geocachingwebsite een log achterlaat, ook als het niet is gelukt de schat te vinden. Er zijn ook applicaties voor smartphones. Met deze apps is een kaart te zien met alle caches in de omgeving en is de mogelijkheid om een log op de website te plaatsen. Ruiterroute Er zijn volop recreatiemogelijkheden in de Groene Grens. Een prachtig natuurgebied voor wie houdt van wandelen of paardrijden. Tussen de entrees aan de Dragonderweg en aan de Zuiderkade lopen parallel aan elkaar een wandel- en een ruiterpad. Daar wordt door velen dankbaar gebruik van gemaakt. Een wandeling door het gebied is dan ook een lust voor het oog! Ook de ruiters hebben het pad ontdekt. “Fijn dat zij het pad weten te vinden! Daar is het ook voor bedoeld. Oproep aan de ruiters is wel zich te houden aan de ruiterpaden’, vertelt projectmanager Marie-Louise van Lankveld. “We zien regelmatig beplanting die plat gelopen is. Vooral jonge aanplant heeft het moeilijk. Samen met onze bezoekers willen we het gebied mooi houden!” Dragonderweg A12 Meer informatie Kijk voor meer informatie op: www.groenegrens.info. U kunt ook bellen met de Afdeling Projecten van gemeente Veenendaal, telefoon (0318) 538 489. De Groene Grens De Groene Grens is een gezamenlijk project van de gemeenten Ede en Veenendaal, mede mogelijk gemaakt door Nationaal Groenfonds en provincie Gelderland. Tekst en fotografie Team Communicatie, gemeente Veenendaal Ontwerp Studio Mensinga/Bruns, Arnhem