Cycladen en Athene V.O.L.S. 2006. 2 Wat staat er zoal in het verslagenboekje van onze reis naar de Cycladen en Athene: Dag Auteur Voorwoord Do. 22-6. Vr. 23-6. Za. 24-6. Reisdag en Athene. Paros. Paros. Zo. 25-6. Ma. 26-6. Paros. Naxos. Di. 27-6. Wo. 28-6. Do. 29-6. Delos en Mykonos. Naxos – Santorini. Santorini. Vr. 30-6. Za. 1 –7. Reisdag van Santorini naar Piraeus. Athene. Wandeling door Klassiek Athene. Zo. 2 – 7. Ma. 3 – 7. Di. 4 – 7. Wandeling door Grieks Orthodox Athene. Vrije dag Athene. Reisdag. Naar huis. Blz. John. 3 Tonny. 6 Henny. 7 Monique en 15 Rietje. Cis. 21 Helma en 28 Tiny. Els. 33 Frans S. 48 Leny en 54 Tiny. Hans. 59 Marian en 62 Leo. Wies en Mart. 71 Frans C. 78 John. 79 Lay out : John Pennings. Foto’s : Tiny Hensgens, Cis Kleijn, John Pennings, Frans Souren, Hans Stevens, Mart Theeuwen, Leo Weijers. 3 VOORWOORD. We gaan weer naar Griekenland en Argiris is ook deze keer weer onze gids. Dat belooft dus een hele mooie reis te worden. We maken een rondreis over vijf Cycladeneilanden : Naxos, Páros, Delos, Mykonos en Santorini. De Cycladen zijn een eilandengroep in de Egeïsche zee ten zuidoosten van het schiereiland Attica. De bekendste eilanden uit deze groep zijn Amorgós, Andros, Antipáros, Délos, Ios ( Nios), Kéa, Kýthnos, Mílos, Mýkonos, Náxos, Páros, Pholégandros, Santorini (Thíra, Sériphos, Síkinos, Síphos, Sýros en Tínos. Hiervan zullen wij er dus vijf bezoeken. Reeds drieduizend jaar voor Christus ontwikkelde zich hier een belangrijke cultuur, verwant aan die van Kreta en Mykéne. In latere historische tijden bloeiden hier de keramische- en vooral de beeldhouwkunst, de aanwezigheid van uitstekend marmer droeg hiertoe bij. De mooiste voorbeelden van deze beeldhouwkunst dateren uit de 7de 4 en 6de eeuw voor Christus. Later maakten de Cycladen achtereenvolgens deel uit van het Romeinse Rijk, het Byzantijnse keizerrijk en werden veroverd door Kruisvaarders, Venetianen en Turken. Elk van deze overheersingen liet zijn eigen monumenten na. Het woord Cycladen is afgeleid van het Griekse woord “kyklos” = cirkel, waarvan het eiland Delos het middelpunt was. De Cycladen worden steeds meer door toeristen bezocht, hetgeen niet te verwonderen is, want zij bieden de bezoeker een heel eigen bijzondere sfeer, rust en zonneschijn en vele prachtige stranden en strandjes. Zij hebben een zeer droog klimaat en de nimmer aflatende wind maakt de zomerhitte gemakkelijk te verdragen. De architectuur van de eilanden is heel bijzonder en wordt wel kubisch genoemd. Het verwondert niet dat een beroemd architect als Le Corbusier erdoor geïnspireerd werd. Van de door ons te bezoeken eilanden is Mýkonos het toeristische centrum, Délos het belangrijkste archeologische eiland, Náxos het mooiste voor wat betreft natuurschoon, terwijl ook het vulkanische Santorini speciale aandacht verdient. Páros is het eiland van de Athene upper ten. Na onze rondreis en rondvaart over en langs deze vijf Cycladeneilanden gaan we naar Athene. In Athene is heel veel te bekijken. Wij zullen dat in drie dagen niet voor elkaar krijgen. We maken twee dagwandelingen door Athene waarbij we aandacht zullen schenken aan het klassieke Athene, Acropolis – Griekse Agora – Romeinse Agora – stoa van Attalos – Kerameikos – poort van Hadrianus – Zeustempel enz, enz. en aan het Byzantijnse Athene, Grote en Kleine Metropolis – de Kapnikarea – de Aghioi Theodoroi enz, enz. Diegene die al vaker in Athene geweest is moet eens goed naar de veranderingen in Athene kijken die het gevolg zijn van de laatste 5 Olympische Spelen. Men zegt dat Athene totaal veranderd is. Natuurlijk kunnen we ook de twee belangrijkste musea bezoeken : het Nationaal Archeologisch Museum en het Cycladen Museum. Ik wens iedereen een mooie reis toe en tot ziens in de bus of op de luchthaven Düsseldorf op donderdag 22 juni. John Pennings. 6 Donderdag 22 juni. Reisdag en Athene. Om zes uur wakker dus heerlijk, tijd genoeg, ontspannen voorbereiden en ontbijten. We worden om 9.30 uur naar Gulpen gebracht waar de bus om 10.00 uur vertrekt naar het vliegveld van Düsseldorf. Opeens paniek, het koffer van mij wil niet dicht, en eenmaal dicht niet meer open, dus met bruut geweld forceren maar en John opbellen voor een stevige band, dat wordt geregeld. Om 9.15 uur nog grotere paniek. Marlies is haar identiteitsbewijs kwijt en al zoeken we op alle mogelijke en onmogelijke plaatsen, het is nergens te vinden. Dus weer een telefoontje naar John. Die adviseert dan maar met kopie en rijbewijs te reizen, en zo komen wij redelijk gestresst in Gulpen aan, klokslag 10.00 uur, waar iedereen in de bus zit en ons hartelijk begroet. Het vliegtuig vertrekt keurig op tijd en we hebben een prima vlucht naar Athene. Daar worden we afgehaald door Janine die ons onderweg naar het hotel al allerlei wetenswaardigheden over de facelift van de stad vertelt. In Hotel Parthenon, vlakbij de Acropolis, krijgen we onze kamers toegewezen en al is het ondertussen laat, er wordt ons een heerlijk diner geserveerd. We strekken onze benen nog even en proeven zo iets van de Griekse sfeer en ouzo. Zowel de Boog van Hadrianus als het Parthenon zijn prachtig verlicht, er wordt op een pleintje volop gedanst en in de straatjes van de Plaka is het gezellig druk. Morgen vertrek naar het Cycladeneiland Paros vanuit Piraeus. Tonny Schellekens – Hermans. 7 Vrijdag 23 juni 2006. Paros. Na een korte, om 5 uur loopt de wekker al af, maar verkwikkende nachtrust, dankzij de airco, zijn we al vroeg uit de veren in Athene. Helaas geen verse broodjes bij het ontbijt! We worden hartelijk begroet met een ‘kalimera’ door de reeds voor velen van ons bekende Griekse reisleider Argiris. Met de bus naar de haven van Piraeus voor de transfer naar Paros met de ferry Blue Star Paros. Onderweg vertelt Argiris dat Athene een facelift heeft ondergaan i.v.m. de Olympische Spelen van 2004. Zo is er een nieuw vliegveld, een metro, een tram, zijn er brede autowegen en zijn er veel nieuwe stadions gebouwd. Piraeus is de grootste havenstad van Griekenland sinds er in 480 v.Chr. een overwinning op de Perzen werd behaald in de slag bij Salamis. Wij zijn ruimschoots op tijd aanwezig om met veel andere passagiers overdekt in de schaduw, 35 graden Celsius die dag, op de aankomst van de ferry te wachten. ´s Zomers varen er gemiddeld zo´n 30 boten per dag naar de Cycladen. Er zijn geen gereserveerde plaatsen aan boord, ons gezelschap zit verspreid over de diverse dekken. Wij installeren ons op de achtersteven en genieten van het vaak heiige uitzicht over zee. 8 Af en toe doemt er een kleiner eiland op uit de nevel. De Cycladen vormen een archipel van 56 grotere en kleinere eilanden verspreid over de diepblauwe Egeïsche Zee. We doden de tijd met zonnen, praten, fotograferen, schrijven en lunchen; een heerlijk stokbroodje met een cappuccino. Hans S. signaleert als eerste een school dolfijnen die ons hartelijk al dartelend en buitelend begroeten in het zicht van Paros. Om 12.00 uur, doemt Paros op, het op twee na, na Naxos en Andros, grootste Cycladische eiland. We arriveren met vertraging, vanwege de diepgang van de veerboot t.g.v. een zware belading, in de hoofdstad Parikia,een drukke en bedrijvige haven met een levendige waterkant. N.a.v. de chaos in de haven door de aankomst van wel 5 ferry's merkt Argiris op: “volgens de Griekse mythologie geen schepping zonder Chaos”. Onze bagage gaat met een bestelbusje naar het hotel. Ik volg in gezelschap van mijn twee gebraden duifjes in de touringcar. Weer terug in Athene zullen de dames zeker‘ bien-cuit’ zijn! Zou het dan toch aan die korte voornaam liggen ??? Op de kade markeert een witte windmolen de toegang tot de oude stad. 9 10 Paros is een eiland, met witgekalkte huizen, met diepblauwe deuren en ramen, kerken. Op de kade markeert een witte windmolen de toegang tot de oude stad met blauwe koepels en dat alles onder een diepblauwe hemel. Onderweg valt de uitbundige bloemenpracht op na het dorre Athene: bloeiende oleanders, hibiscus, bougainvillela's, agaven, palm- en ficusbomen. Ons hotel Galinos in Parikia bestaat uit een hoofdgebouw met een sombere receptie, een zwembad omringd door palmbomen en een groot terras. Wij logeren in de dependance aan de overkant van de straat en moeten helaas met onze bagage de trap op sjouwen. Onze kamer, aan het einde van een schemerige gang, is mede door een schuine muur, aan de kleine kant voor twee personen. Onze koffers staan noodgedwongen op de grond, maar het is er schoon en we kunnen douchen. Er is een balkonnetje met blauwe luiken. Ons verblijf ligt aan een doodlopend straatje, heerlijk rustig slapen, tenminste als er geen gasten ’s nachts glaswerk laten vallen. Om 13.00 uur vertrekken we met Argiris voor een bezoek aan de oude stad Parikia. Al snel pauzeren we op een terrasje bij een kerk voor een verkoelende café-frappé. Aan het pleintje ligt ook een Bodyshop, zodat een van de dames haar gevallen oogschaduw-ramp o ramp-weer door een nieuw blauw exemplaar kan vervangen. Parikia is de hoofdstad, Metropolis, van Paros en telt 8000 inwoners. In de oudheid waren het er 20000. Paros ligt centraal in de Cycladen: Kyklos betekent cirkel. De Cycladen liggen in het midden van de Egeïsche Zee en vormen de bakermat van de Cycladische beschaving. Ze horen bij de bergtoppen die beginnen bij de Alpen en via de Balkan eindigen in ZuidTurkije. In de achtste eeuw v.Chr. liepen er belangrijke handelswegen langs naar Egypte en het Midden-Oosten. Ze haalden er goud, kruiden en halfedelstenen. Paros was een tussenstop vanwege het beroemde witte marmer, alleen bedoeld voor beelden. 11 Vanwege gebrek aan bestaan moesten de arme mensen het eiland verlaten nadat ze het orakel van Apollo hadden geraadpleegd. De eerste kolonie werd op Thassos gesticht, ze vonden er bomen, er was wijn en honing. De tweede kolonisatie ging naar Thracië dat goud leverde. De vader van Alexander de Grote, Philippus, sloeg er de eerste gouden munten. We bezoeken het Archeologisch Museum. Voor de ingang staan een viertal sarcofagen opgesteld. Op de binnenplaats bevinden zich antieke elementen zoals stukken zuil, grafzerken, beelden, kruiken. Het museum herbergt vondsten van de verschillende opgravingen van het eiland, in chronologische volgorde opgesteld in vitrines. Er staan beeldjes van moeder aarde uit de pré-historische tijd, 4000 jaar v.Chr.Er zijn voorwerp en van obsidiaan, een zwart of donkergroen vulkanisch gesteente, afkomstig uit Milos, gebruikt voor het vervaardigen van messen, wapens en scheermessen. 3000 jaar v.Chr. begint de bronzen periode met voorwerpen uit een legering van tin en koper. Het is het begin van de Cycladische beschaving van de marmeren beeldjes met de eenvoudige geometrische vormen en motieven. Ze gelden als de oudste Griekse kunstuiting. Veel vondsten bevinden zich in het Cycladisch Museum in Athene. Een van de pronkstukken van het museum in Paros is een fragment van de kroniek van Paros, uitgehouwen in marmer. Er staan ook veel Griekse godenbeelden, ze staan symbool voor goed en kwaad. Paros heeft zijn eigen held Aeschylos, zoon van een kolonist. Hij was een lyrisch dichter en werd er vereerd. Onze wandeling voert ons verder naar de koepelkerk van Ekatontapyliani, kerk van de Honderd Deuren. 12 Het is een vroeg-christelijke kerk uit de 6de eeuw. Officieel heet hij de kerk van Maria Hemelvaart met op de iconostase een icoon van Maria die aanbeden wordt om haar helende gaven. Op het eiland Tinos bevindt zich ook een Mariakerk. Daar woont de grootste katholieke gemeenschap in Griekenland, een overblijfsel uit de Venetiaanse tijd. De kerk is een van de belangrijkste Byzantijnse monumenten in Griekenland. Bekend zijn ook de Dorische zuilen uit de Romeinse tijd. Heel uniek is in de doopkapel de kruisvormige doopvont van marmer met een kleine zuil in het midden, bestemd voor de doop van volwassenen door onder dompeling. 13 We wandelen vervolgens door de fleurige nauwe straatjes van de oude stad. Het is siëstatijd, geen Griek te bekennen, natuurlijk wel toeristen. We bekijken hoe antieke materialen worden hergebruikt bij de gebouwen en verdedigingsmuren van de Venetianen in het historische hart van de stad, de Kástro. Op het hoogste punt ligt het kerkje gewijd aan Constantijn en zijn moeder Helena en we genieten van een fantastisch uitzicht over zee. 14 Om 16.00 uur krijgen we van Argiris vrije tijd, gelukkig want het is een bloedhete dag en we spoeden ons onmiddellijk naar een koel terras onder een dikke boom. We drinken een ijskoffie en nuttigen een heerlijke crêpe met vers fruit. Het gedienstige Griekse obertje wil wel een plaatje van ons schieten, al vlot dit niet zo erg. Volgens onze fotograaf zou Cis steeds haar ogen gesloten hebben, zou het die blauwe oogschaduw zijn?? Hij neemt in elk geval met een kushandje afscheid. Andere reisgenoten gaan naar hun hotelkamer voor een dutje, het was tenslotte al vroeg dag, of verpozen bij het zwembad. Om 20.00 uur worden we aan het diner verwacht in het naast het hotel gelegen restaurant. We nemen plaats aan lange tafels en er heerst al snel een geanimeerde sfeer; al wenst een van de heren liever een paar jeugdige dames als gezelschap. De maaltijd wordt omlijst met livemuziek, er speelt een orkest, afgewisseld door een Griekse zangeres. Het eten met souvlaki is overdadig maar zeer eenvoudig in vergelijk tot de diners die ons de rest van de week voorgeschoteld worden. Nog een digestief, ouzo met water op een terras aan de haven, hetgeen zeer bevorderlijk is voor een goede nachtrust. Henny Franke-Tomesen. 15 Zaterdag 24 juni. Paros. Na een goed ontbijt in de tuin bij het zwembad van ons hotel Galinos, verzamelen we al vroeg voor een rondrit en vergeet vooral de zaklampen niet!! We rijden in onze paarse bus met molentje richting Marathi, daar waar de marmergroeves liggen, marmer zo wit als suiker-klontjes. Het brede pad er naar toe is natuurlijk met marmer bestraat, zoals bij ons een weg met klinkers. Het smalle pad naar de groeve is voor sommige van ons i.v.m. blessure-gevoelige voeten, enkels en knieën, niet te doen. Zij blijven boven en struinen wat rond, bezoeken o.a. een kerkje (wat gesloten is) met een paar graven. Wat blijkt, het is een familiekerkje. I.v.m. de veiligheid voor vrouw en kinderen zorgden de zeelieden, dat hun familie toch ter kerke kon gaan. Gevaar voor piraterij lag altijd op de loer. Als slaaf was je immers wat waard. Het landschap met zijn olijfbomen, wijnstokken en wat groenteveldjes, worden gedomineerd door vele muurtjes opgebouwd uit platte stenen, dit om de vruchtbare grond vast te houden. De wijnstokken zijn zeer laag bij de grond, omdat zij zo meer profiteren van het vocht aan de grond. We bezoeken Lefkes, een traditioneel dorp en wandelen langs een hotel waar schrijvers die Paros bezingen gratis mogen logeren, passeren een faculteit van een van de 11 universiteiten die Griekenland rijk is. Faculteiten zijn dus ook op de eilanden te vinden. Perzische seringen, lichtpaars van kleur, okergele besjes, trompetbloemen, bougainville en geraniums sieren de witte huisjes in de smalle straatjes en veel leuke terrasjes. Helaas, het is nog geen koffietijd. We dalen af naar de kerk en zijn begraafplaats waar 3 soldaten uit 3 verschillende oorlogen gebroederlijk naast elkaar liggen. 1913: de tweede Balkanoorlog. 16 1944 : de tweede wereldoorlog. 1947 : de Burgeroorlog. 17 En wat ook belangrijk is, de Grieken hebben in de tweede wereldoorlog zichzelf bevrijd. De Engelsen kwamen om de Grieken onder controle te houden!. Tot voor kort werd je niet gecremeerd, het eerste crematorium is enkele maanden geleden in gebruik genomen. Daarvoor moest je voor een crematiemogelijkheid naar Italië. Vanuit de begraafplaats zien we een Venetiaanse duiventil. De duivenstront werd gebruikt als mest. De grootste bron van inkomsten is de scheepvaart, toerisme is een bijverdienste. De graanmolens liggen hoog, want daar vangen ze meer wind, rondom liggen kleine graanakkers. Op weg terug naar het dorp zien we een oude dorsplaat van hout, ingelegd met vlijmscherpe uitstekende stenen. De Agave-plant bloeit eens in de tien jaar, dan sterft de plant, behalve zijn wortels. De Agave is afkomstig uit Zuid-Amerika en heeft een prachtige zeer lange stengel met gele bloemen. En vervolgens heeft iedereen behoefte aan een kop koffie, een lichte lunch of een verfrissende duik in het water. Piss Livadi is er geschikt voor. De inktvissen hangen aan de lijntjes om in de zon wat malser te worden. De wijnmakerij “Moraitis” is in handen van de 3e generatie van de familie. We krijgen een rondleiding, een video-presentatie, een museumpje en natuurlijk proeven en kopen. Wat de meeste indruk maakte, was dat ze voorheen hun persing lieten rijpen in stenen opslagruimten. Tien hectaren eigen velden, biologisch geteeld, rond Naoussa gelegen. De samenwerking met andere wijnboeren is noodzakelijk, want ze zijn te klein om zelfstandig te boeren. Het zijn nl. geen grootgrondbezitters. Heden ten dage gebruiken ze de stenen vaten om de flessen te lageren. Roestvrijstalen tanks hebben hun taak 18 19 overgenomen. Het museum liet oude gereedschappen, werktuigen en klederdrachten zien. En voor wie wijn uit Paros lekker vindt, kan terecht bij: V.O.F. Paros-K.Sifneos, Houtstraat 13, 6102 BD Echt, Tel.: 06-51220768 of 0475487814, Fax 047-5342747. De staat voert controles uit op kleur, geur en smaak. Zilveren medailles (2005) worden gehaald. Een welverdiende pluim op de hoed van dit zeer verzorgde familiebedrijf. Naoussa, siësta. Vissersdorp, leeg en verlaten, struinen we door de smalle steegjes, verrast door leuke gezellige doorkijkjes en telkens weer zee, zilte lucht en klotsend water en dus strijken we neer aan het kleine (st)randje met kiezelstenen en drinken we ons glaasje Ouzo en wit wijntje. We zouden nog wat langer willen blijven. Helaas heeft Maria geen tijd om mee te relaxen. Parikia bij avond: Een wandeling door de smalle slingerende steegjes, juist om ons te beschermen tegen de wind, de witgekalkte cementen voegen, juist tegen de hitte, voert ons naar een restaurant aan de zee, waar we genieten van een uitgebreid diner. Daarna nemen we onder aan de voet van de graanmolen nog een afzakkertje met het geluid van een vrolijke bruiloft op de achtergrond. Terug naar huis, nog even de kerk in, een weelde aan bloemen, zijn ze soms hier getrouwd? En, wisten jullie dat: • Hoe groter de kerk, hoe groter de status • Er ook koeien zijn • Paros minder water heeft dan Naxos • Waar riet groeit ook water is • De Atheners vakantiehuisjes op Paros bezitten 20 • • • • • • • Griekenland 12 miljoen bezoekers per jaar ontvangt tegen elf miljoen inwoners Griekenland 1 miljoen allochtonen heeft 15 augustus de wijnoogst begint de scheiding van Orthodox en Rooms-Katholieke kerk een puur politiek, economische aangelegenheid was, 1054 n.C. de Moslim geen vreemde talen mocht spreken en daarom een Christen mocht tolken en dat dat voor hen het hoogst bereikbare was in de Osmaanse tijd. Het Griekse tafelsyndroom onstabiliteit betekent Marianne dacht dat Marlies een waarzegster was Na een dag van genot is het tijd om de koffers te pakken, ons te rusten te leggen en verwachtingsvol te dromen van de dag van morgen. Rietje van Moorsel en Monique van Thiel. 21 Zondag 25 juni 2006. Paros – Naxos. Vandaag mogen we uitslapen, zoals we gewend zijn. Het is immers zondag ! Wel zo prettig na zo’n zaterdagavond (nacht) op de boulevard het vertrouwde slaapmutsje ouzo gedronken te hebben. Bij het ontbijt aan het zwembad wordt al vroeg gezongen. Helma is jarig. Ter gelegenheid van deze respectabele leeftijd, biedt John een fles wijn aan. Gezondheid Helma! Pal voor onze ontbijttafel zit de hoteleigenaar, erg vriendelijk knikkend. Ik dacht even aan een tsumi-worstelaar. Wat een lichaam ! Aangezien Henny en ik in onze hoteldependance geen lift ter beschikking hebben moeten wij de zware koffers (eigen schuld ) zelf de trappen afslepen. We vertrekken pas om 11.00 uur, dus nog even tijd voor een kopje koffie en even bellen met thuis. Mijn kleindochter Diede wordt vandaag 5 jaar. Ze vraagt ; “oma zit je op het strand, ik hoor de wind.” Een bijzonder gesprekje. Met onze koffers lopen we naar het parkeerterrein waar de chauffeur Ghristos staat te wachten. Binnen 10 minuten rijden zijn we al in de haven. De reden dat we zo vroegtijdig zijn is, dat er in de stalen kooi nog een schaduwplaats is voor zo’n groot gezelschap. De meesten zetten hun koffer neer en lopen nog even terug naar de boulevard. Als je in goed gezelschap bent duurt het wachten niet zo lang. In de andere sluis staan de passagiers voor Santorini. Onvoorstelbaar wat een bedrijvigheid, massa’s mensen, vrachtauto’s en auto’s. Om 12.30 uur worden ook wij losgelaten en lopen met onze koffers het schip op. De ferry, Blue Star Naxos, een groot schip, biedt vele mogelijkheden. Binnen of op het 22 bovendek, maar wij vinden een leuk plaatsje aan de linkerzijkant van de boot. Mart en Wies hebben dit plekje al ontdekt, ook wij schuiven aan in de banken. Lunchtime, dus even een broodje en cappuccino halen. Tjeetje wat een sterke wind. Als je niet oppast waait zo de ham van je stokbroodje, ook het schuim van de cappuccino wappert omhoog. De beker dan maar op de grond zetten, nooit moeten doen; weg koffie…. .Wies noemde het al de bruine beek i.p.v. de rode beek. (Brunssum) Deze keer een korte boottocht van Paros naar Naxos, slechts een uurtje. Argiris heeft alweer geregeld dat onze koffers worden opgehaald en naar het hotel gebracht worden, zodat wij meteen kunnen starten met de rondleiding. Argiris begint met de chronologische geschiedenis van Naxos. Het grootste eiland van de Cycladen met een oppervlakte van 449 km en zo’n 20.000 inwoners. Het hoogste punt van de vulkanische eilanden is de berg Ozia op Naxos, 1003 m. De temperatuur is zeer mild zo’n 25o C, zeer geschikt voor de landbouw o.a. wijn, tarwe, gerst, olijven, zuidvruchten enz. .Uiteraard zijn ook handel en zeevaart van grote betekenis en niet te vergeten het tegenwoordige toerisme. De belangrijkste bron van inkomsten was de amaril-groeve (transparante marmer), Niet te verwarren met amaryllis. In deze agrarische gemeenschap heeft zich een school van beeldhouwers ontwikkeld. Als eenden lopen we achter Argiris aan door de smalle, soms steile, kronkelige (vanwege de wind) straatjes. Prachtige blauwe lucht , langs witgekalkte huisjes en wit plaveisel. Boven de haven ligt de oude stad met de 13de eeuwse Venetiaanse huizen, het domein van de katholieke adel. Een glorietijd voor de Venetiaanse rijke handelaren, die Naxos 350 jaar bezetten. Plotseling staan we voor de R.K. kerk. De pastoor komt gelijktijdig met ons aanlopen en haalt de sleutel uit de bloembak. John, die alles in de gaten houdt zegt; “dat weten we weer voor de volgende keer “ . In de kerk houdt de pastoor ons nauwlettend in de gaten 23 en roept gebiedend: “No flash- no film”. Argiris vertelt dat de godsdienst in Griekenland overheersend Orthodox is. Nergens in Griekenland is het aantal katholieken zo hoog als op de Cycladeneilanden. Er zetelt zelfs een R.K. aartsbisschop op Naxos. De pastoor loopt naar het draaibare tabernakel en laat ons een prachtige fresco zien. Toch is er een stout jongetje in de klas dat een foto maakt! Argiris is duidelijk geïrriteerd. Als gids moet je hier vaker mogen terugkomen. Bij de uitgang drukken we als afscheid nog wat in het handje van de pastoor en onze zonden zijn vergeven!! Goed uitkijken, trappetjes op ,trappetjes af, verassend, pittoresk en bij een volgend straatje zijn we al bij het archeologisch museum. De “normale” en “abnormale” entreekaartjes worden uitgedeeld en we dalen de trap af naar het sousterrain. Klik, er wordt een foto gemaakt. “No foto, no flash”, wordt er geroepen .De zondige zegt;”Ich hubze al gemaak……..doa schnap ich nieks vaan, ich houw dee flits toch oetgezat!” Dit 17e eeuwse gebouw, een voormalig Jezuïetenklooster huisvestte in de 19e en 20e eeuw een Franse elite school. De beroemdste leerling was de schrijver Nikos Kazantzakis. Een rijke collectie van oeroude Cycladische marmeren beeldjes, 4300-3000 v.C, velen met hun armen over de borsten, zelfs tweedimensionaal. Hoe leefden ze in die tijd ? Heeft het een functie gehad ? Een statussymbool, evenals de Egyptenaren met hun talrijke gouden sieraden of platen ? Rituelen ? Religieuze voorwerpen zoals vruchtbaarheidsgodinnen , 3e en 2e eeuw v.Chr., de tijd van moeder aarde. Vooral de boeren vonden bij het bewerken van het land graven of nederzettingen . Ongetwijfeld is er ook veel verwoest of verloren gegaan. Weinig afbeeldingen van wapens en krijgers, dit duidt op een vreedzame patriarchale beschaving van de Cycladische bevolking. In een andere vitrine een klavervormige kylix (wijnbeker) wat vaak gebruikt werd tijdens een symposium. Prachtige amforen met hoge hals en spitse bodem voor vervoer per schip. Argiris wijst op een zegelsteen, die werd gebruikt door de handelaren als handtekening . Dit museum heeft een prachtige chronologische opstelling en tijdsindeling. Hier besef je enigszins wat archeologie inhoudt . Kortom nog vele onbeantwoorde vragen ! Even nog een kiekje maken op het dak van het voormalige klooster, een mozaïek van de ontvoering van Europa door Zeus ( stier ). 24 De oriëntering in de smalle straatjes is nul komma nul, het lijkt wel een labyrinth, maar na twee bochtjes staan we al op de boulevard met zijn vele terrassen. Tijd voor koffie, het is inmiddels al 15. 00 uur. Met een groepje zitten we braaf te wachten, maar er komt niemand een bestelling opnemen . Frans loopt al eens naar binnen, even later Wies. Staat de eigenaar doodleuk flensjes te bakken, hij heeft alle tijd. Uiteindelijk zitten we achter een café frappé met vanille-ijs, een heerlijk drankje bij dit klimaat. Afspraak met Argiris; om15.45 uur bij het bronzen standbeeld. Deze persoon , een Naxonees (of hoe noem je deze bevolking ) was in de twintigerjaren premier van Griekenland . Slechts voor een paar maanden, maar de Naxonezen zijn er apetrots op. Op het noordelijke eilandje Palatia ligt hoog op een rots de Portara-poort van de nooit voltooide tempel van Apollo. Via een dam beklimmen we de heuvel. Normaliter zijn Cycladische tempels naar het oosten gericht. Echter de voorkant van deze tempel ligt op 25 het westen , kijkend naar het eiland Delos, de geboorteplaats van Apollo en zijn tweelingzus Artemis (godin van de jacht.) De twaalf goden van Olympus hadden een bijzondere plaats in het godsdienstig besef van het toenmalige Griekse volk. Kennelijk zijn er historische figuren geweest met een hoog geestelijk niveau, die als helden vereerd zijn. Vol aandacht luisteren we naar de prachtige mythologische verhalen die Argiris ons vertelt. Hij zoekt nog een mooie dame in ons midden om te offeren. Hij biedt haar 26 aan de goden aan, maar uiteindelijk beslissen de goden. Ze willen niemand van onze groep, dus het feest gaat mooi niet door. Als zeemacht hadden de Naxiers, om indruk te maken, een 12 meter hoog Apollobeeld geplaatst in de tempel .’s Ochtends verlicht in de zon, zijn blik gericht op zijn geboorteplaats Delos. Indirect ook een politieke macht. Deze dorische tempel is nooit voltooid. In de 6e eeuw n. Chr. is deze tempel gebruikt als christenkerk. De entree, de doorgang in het midden , is nog goed te herkennen. Ook de uitstulpingen , voor het gebruik van de touwen , zijn nog goed te zien. 27 Een mooie plek om foto’s te maken , links van de heuvel liggen de witte huizen van de stad te baden in de zon. Langzaam lopen wij naar beneden via de boulevard naar ons hotel , dat aan de zuidkant van de stad in een baai ligt. Ons prachtig gelegen Nissaki Beach Hotel heeft verschillende appartementen met een zwembad voor zijn gasten. Henny en ik boffen , wij hebben een echt mooie studio. Nu kunnen we de koffers echt uitpakken , wij blijven n.l. drie nachten in dit 3 *** hotel. Het diner wordt opgediend aan de overkant van de straat a.h.w. op het strand . Vanwege de altijd aanwezige wind is het terras afgeschermd met transparante plastic. De ideale oplossing! Met Henny , Wies , Tonny en Marlies genieten we van de traditionele Griekse keuken en uiteraard van een lekker glaasje witte wijn. Na deze fantastische dag, met zijn vele indrukken gaan we voldaan naar ons optrekje. KALINYCHTA. Wist u dat : De elite-eenheden , die de wacht houden bij het Parlement , rokken dragen met 400 plooien. (geen vlooien). Dit herinnert aan de 400 jarige Turkse overheersing. Wist u dat : De hoge hoed van de orthodoxe priesters Kalimafkion heet . Dat er een ontluchtingsgat boven op het deksel zit . Dat ze deze kachelpijp altijd dragen, sommigen zelfs in bed . Wist u dat : Je bij de tegenwoordige digitale camera’s bij iedere foto steeds weer de flits moet uitzetten . Cis Kleijn. 28 Maandag 26 juni. Naxos – Hotel Nissaki Beach. 00.00 uur. Gingen we met hangende schouders naar onze kamers : Portugal – Nederland, wat ’n debacle. Portugal gaf Nederland een lesje in zuiver plaatsen van de bal. Maniche scoorde in de 23e minuut; daarna begon de veldslag. Het resulteerde in 4 rode kaarten en ….tig gele. Nog heel wat werk aan de winkel voor Marco van Basten. Tevergeefs stond er een bos oranje bloemen op de balie in het hotel. 0.7.45 uur Reveille. De ontnuchtering; nu even geen oranje meer. Uitgebreid ontbijtbuffet, te nuttigen in de eetzaal, op het terras of langs ’t strand, met de klotsende zee op de achtergrond. ’n Prima plek, met buiten Chora (Naxos-stad) in de Agios Georgios baai. Vertrek voor de rondreis over het eiland, om 09.00 uur. Wies volgde de leeftijdgenoten en stapte in de bus vol Griekse senioren …… en merkte al vlug dat ze fout zat. We bezoeken het noordelijk deel van Naxos vandaag. We gaan zuidoost, dan oost, daarna naar het noorden en langs de westkant weer terug naar Chora. Tijdens de reis vertelt Argyris honderduit. Naxos, groter en groener dan Paros en minder toeristisch. Inwonertal ± 20.000 waarvan 4000 in Naxos-stad. Rest verspreid over het eiland, vooral midden en noorden; het zuiden is te woest en bergachtig voor bewoning. De bloeitijd van Naxos (stad-staat) was in de 8e en 7e eeuw v.Chr. Een tweede bloeitijd was tijdens het Venetiaans tijdperk. De Venetianen hebben van Naxos een maritieme staat gemaakt om handel te kunnen drijven met het oosten : goud, specerijen, textiel enz. Ze bouwden op het eiland prachtige grote herenhuizen en woontorens, waarvan er vele bewaard en gerestaureerd zijn. Deze overheersing duurde ongeveer 150 jaar op Naxos; op andere eilanden nog langer b.v. Timos ( procentueel veel katholieke bewoners). We rijden door een prachtig terrassen-landschap met hier en daar oude boerenhuisjes die vroeger, in de zomer, bewoond waren. Hele families bleven daar om op het veld te werken en te oogsten. Het dak werd gemaakt van boomstammen, daarover takken, daarover wier en afgedekt met een laag klei; om de paar jaar werd deze laag vernieuwd. Verspreid over het eiland staan nog (resten) duiventillen, ook een overblijfsel uit de Venetiaanse tijd. De duivenmest werd gebruikt op het land. De eerste stop is bij de tempel van Dimitra, is afgeleid van Demeter – gea – meter = moeder aarde. Dimitra is de godin van de landbouw. Deze tempel, gebouwd door Ioniërs, is bijzonder ; deze tempel is volledig afgebouwd en het schuine dak werd gedragen door marmeren zuilen van verschillende hoogtes. Bovendien werden er geen houten balken maar marmeren dwarsbalken voor het dak gebruikt. De tempel werd afgebroken en “herbouwd “ tot kerk in de 6e eeuw n.Chr. Het oude bouwmateriaal werd gebruikt maar ook nieuwe zoals baksteen. De kerk werd een slag gedraaid zodat de apsis aan de voorkant lag. 29 30 restauraties bij opgravingen kunnen alleen gebeuren als er voldoende oud-materiaal ligt en als men uit geschriften weet hoe er gebouwd was. We gaan terug over een voetpad omzoomd door prachtige flora : mimosa, accacia, laurier, rozemarijn, tijm, euphorbia ……….. Prachtig. Via de hoogvlakte rijden we verder en komen in de buurt van Chalki bij het kerkje Panaghia Drossiani. Aan de stijl is duidelijk te zien dat de kerk gebouwd is in drie perioden. Het eerste en kleinste deel in de 4e eeuw, de twee zijbeuken in de 6e en 7e eeuw en de lange ruimte in de 12e eeuw. Er zijn prachtige fresco’s bewaard gebleven uit de 6e eeuw, gelukkig van voor de “iconenstrijd”, die in 843 gestaakt werd. Er werd een dogmatisch besluit genomen wat wel en wat niet getoond mocht worden van iconen of fresco’s. Een van de mooiste fresco’s is die van Dimitrios, een Romeins veldheer, held van Thessaloniki die in 303 gemarteld en gestorven is. Terug in de bus ontstaat paniek, bij het tellen der koppen klopt het aantal niet. Wie missen we ? De familie Lemmens …….. Zijn ze wel ingestapt, waren ze wel of niet bij de tempel ? Breed overleg. John en Argyris besluiten hoe te handelen. De rit gaat verder. De wegen zijn smal maar goed berijdbaar. De natuur is prachtig, in de verte ligt de hoogste berg van Naxos : Zas ± 850 m. Er volgt een koffiestop in Aperanthos, stadje met veel oude Venetiaanse huizen. Onderweg wordt gestopt bij een likeurstokerij. We krijgen een korte uitleg : het is een familiebedrijf uit 1896, inmiddels is de 4e en 5e generatie aan ’t roer. De citroenlikeur wordt gemaakt van de bladeren van een citrusachtige boom. De vruchten die tot 10 kg zwaar kunnen worden kennen wij in gekonfijte vorm als sukade. De bladeren worden geoogst tussen oktober en februari dan hebben ze de meeste odeur. Ze komen in een boiler met 96% alcohol en water. De alcohol neemt de odeur op. Er wordt gedestilleerd (72%) en er worden 3 soorten likeur gemaakt : geel – sterk – 36% gekleurd met saffraan, groen – zoet – 30% gekleurd met chlorofyl, en kleurloos met 31 33 % alcohol. Hier wordt ook ouzo gemaakt, 40%, waarbij 16 verschillende soorten kruiden gebruikt worden. Onderweg nog wat bezienswaardigheden : ezeltjes, al of niet bepakt en een heuse non in ’t zwart. In Apollonas is er tijd voor de lunch, ergens op een terrasje langs het water, heerlijk in de schaduw genieten van het Griekse eten. Even buiten het stadje, bergopwaarts ligt een kouros, een groot beeld uit één stuk marmer, lengte 10 m, voorstellend Dionysos, personificatie van de oerkracht, god van de wijn, de druiven, god van de onbeheerstheid en van het theater. Hier kwam Cis op haar knieën, achterstevoren naar beneden. Er volgde nog een fotosessie van Mart en Leo : Argyris had een cycade gevangen en die moest van dichtbij opgenomen worden. 32 De terugreis via de westkant van het eiland voert ons langs prachtige vergezichten en door vruchtbare landbouwgebieden. De velden kunnen hier bevloeid worden dankzij 2 grote regenwaterbekkens van 750.000 en 350.000 m3. Na terugkomst gaat ieder zijns weegs : zwemmen, douchen, slapen …… Om 20.00 uur verzamelen voor een gezellig diner langs de boulevard. Gelukkig is de familie Lemmens ook weer van de partij. Het eten was lekker, het weer geweldig en het gezelschap aangenaam. We waanden ons als god (godin) in ……… Griekenland. Tiny Gelissen en Helma Görtzen – De Win. 33 Dinsdag 27 juni 2006. Bootreis naar Delos en Mykonos. De zon schijnt stralend bij het opstaan en om 7.30 uur wordt het ontbijt geserveerd. Wij kunnen buiten ontbijten, bijna op het strand met een prachtig uitzicht op de zee en alleen onze groep is aanwezig. Na het ontbijt is om 8.30 uur verzamelen bij de receptie van het hotel, van daaruit gaan we gezamenlijk per bus naar de haven voor inscheping. De boot vertrekt om 9.15 uur. Aangekomen bij de haven,hebben we nog even tijd en Ari koopt pillen tegen de zeeziekte en voor het instappen worden deze pillen uitgedeeld. Er is veel wind vanuit noordelijke richting, deze kan voor een ruwe zee zorgen. We moeten de pillen een half uur voor vertrek innemen. De boot waarmee we onze trip gaan maken heet Naxos Star. 34 Om 9.15 uur gaan we aan boord. De meeste van onze groep gaan boven op het dek zitten aan de achterkant van de boot. Er is geen plaats meer en wij willen op het voordek gaan zitten maar dat mag niet van de bemanning. Er worden hoge golven verwacht en dan wordt iedereen nat en dit is niet de bedoeling. De boot vertrekt om 9.30 uur en inderdaad soms gaat het er erg heftig aan toe. Een enkeling wordt toch nog zeeziek. Voor het merendeel werken de pillen van Ari goed. Onderweg zien we alleen maar water, water en water, maar dan opeens zien we een zeilschip, een driemaster vol opgetuigd, prachtig om te zien, ondanks de heftige deining. Na een uur varen zien we de kustlijn en het duurt nog even en dan varen we de haven van Delos binnen. Het aanleggen verloopt niet vlekkeloos, twee keer wordt geprobeerd om de boot vast te leggen. Leo G is al op het eiland en Mariette loopt over de brug als de touwen plotseling los laten en de brug van het eiland afdraait. Paniek onder de bemanning. Tonny wordt weggeduwd en valt en Mariette wordt door de bemanning aan wal geduwd en moet springen voor haar leven. Even later is de brug los. Na een derde poging om de boot vast te leggen mogen we er ook over. We zijn op Delos aangekomen, een historisch eiland met veel historie. Kaartjes kopen. Ari is de kopieën van de paspoorten vergeten en iedere 65 plusser moet zijn paspoort inleveren voor de korting. 35 Het is druk op het eiland en veel groepen zijn hier op excursie. John houdt de groep bij elkaar steekt zijn wandelstok omhoog en roept, “ muisgrijs”. Afgekeken van andere reisbureaus , die met mooie plaatjes op een stok rondlopen met als tekst : Cruise Prinsess. Dan begint de rondleiding door Ari. Delos is een onbewoond eiland open tot zonsondergang, alleen de bewakers mogen hier op dit eiland overnachten. In 1873 zijn de Franse archeologen begonnen met het vrijmaken van de overgebleven resten. Verderop in zee zien we de andere eilanden Rimia en Thinos. Thinos is het meest winderige eiland van de Cycladen. Op het eiland Delos hebben 25.000 mensen gewoond. 146 v. Chr. wordt Griekenland Romeins, Griekenland wordt dan een provincie van de Romeinen. 88 jaar v. Chr. wordt Delos aangevallen vanuit zee en worden 20.000 mensen vermoord, dit zijn bijna alle inwoners, de overlevenden worden slaven, De indeling van deze excursie: - bezoek aan de stad, - bezoek aan het heiligdom van Apollo, - museumbezoek. 36 37 De boot vertrekt weer om 13.45 uur en we moeten ons verzamelen om 13.30 uur aan de steiger waar de boot zal vertrekken. De Romeinse stad werd gesticht in 146 voor Chr. en deze havenstad is belasting vrij. Dit is heel belangrijk voor de zeevaarders. In Delos wordt geen marmer gevonden wel graniet. De herenhuizen zijn goed bewaard gebleven en we zien aan de binnenkanten nog fresco’s en op de grond vind je nog mozaïeken. We bezoeken enkele huizen; Maison de Dionysos . 38 Voorbeeld van een rijk huis, het heeft een middenhof met een mooie mozaïek vloer. Dionysos is een natuur God en is een andere God dan Apollo en komt waarschijnlijk uit India. Het binnenhof is zonder dak er staan wel zuilen bij en deze dienen als de dakvoorziening voor de omringende muren. De huizen staan met hun rug naar het noorden i.v.m. de wind. Verder worden de huizen dicht op elkaar gebouwd, geen brede straten, dus ook geen last van de wind. Loop je door de nauwe straatjes, dan voel je geen wind, maar ben je in de open lucht, dan heb je veel last van de sterke wind. De eerste bloemen die bloeien in het voorjaar op Delos zijn de anemonen en zijn afgeleid van het Griekse woord wind. Maison de Kleopâtre. Dit huis was van rijke mensen en het beroep van de man was handelaar. Zij hebben beelden van zich laten maken om voor altijd bekend te zijn. Maison de Trident. Hier is een prachtige vloer van mozaïek met de drietand, het wapen van de God van de zee Poseidon. Ernaast staat een woning met een groot raam, dit wijst op een winkel. Voor het hele eiland is er een waterreservoir en hier mogen alle eilandbewoners water komen halen. Het water dat uit het reservoir komt is regenwater. Geen Romeinse stad zonder theater. Het theater van Delos is gebouwd door twee aannemers, want beide helften zijn niet hetzelfde. 39 Het linkergedeelte is beter gebouwd en van goede kwaliteit. Duidelijk is te zien dat het rechter gedeelte minder goed bewaard is gebleven. In dit theater is plaats voor 30.000 toeschouwers. Verder waren er veel slaven in deze stad en hier werd ook gehandeld in slaven. De handelaars die hier woonden, waren lid van een club. o.a.: club van Apollo club van Hermes Iedere club heeft zijn eigen monument gebouwd. In deze clubs staan collectebussen en hierin wordt geld gespaard. Het zijn stenen bussen en op de zijkant kant staan slangen, zij bewaren en bewaken de inhoud. Deze bus heeft geen bodem maar door de bus op te tillen, komt het geld vrij. 40 Vanuit de stad gaat een brede laan naar het heiligdom en deze laan mocht groot en breed zijn, want hij gaat naar het heiligdom, geboorteplaats van Apollo. Delosische Spelen Uit heel Griekenland komen de pelgrims naar Delos voor religieuze manifestaties. De imposante zuilengalerij is gebouwd door de opvolger van Alexander de Grote. Deze afgedekte zuilengalerij dient om de mensen te beschermen tegen de zon en de warmte. Aan het einde van deze galerij zijn er winkels en werkplaatsen, het marmer hierin verwerkt komt uit Naxos. Pelgrims uit Griekenland die naar het Heiligdom komen, nemen offers mee. Deze offers zijn veelal gebruiksvoorwerpen. De rijke mensen nemen sieraden mee, hoe rijker de mensen zijn hoe waardevoller hun sieraden. De minder rijken nemen voedsel, in de vorm van olie, vruchten of groenten mee. Deze offers of dankbetuigingen voor het Heiligdom worden bewaard en in de stadskern uitgestald, zo zijn ze door iedereen te bewonderen. Tempel van Apollo. 474 v. Chr. wordt deze tempel gebouwd. Apollo is de God van het leven. Hier op Delos mocht niemand geboren en begraven worden, want op de plaats waar de God Apollo is geboren,was dit onmogelijk. Daarom is de tempel ook niet afgebouwd. 41 Er staan 3 tempels naast elkaar. 1. Tempel van Apollo 2. Tempel van Poros 3. Tempel voor de moeder van Apollo. Achter de tempels staan 3 of 4 schathuizen hierin worden bewaard / tentoongesteld: 1. binnen gehaalde buit, die veroverd is, 2. offergaven van de rijke pelgrims. Verderop zien we de leeuwen van Naxos. Negen zijn er bewaard gebleven. Hier vlakbij het heiligdom staan de nagemaakte leeuwen. De originele leeuwen staan in het museum. Deze leeuwen bewaken de heilige plek, n.l de geboorteplaats van Apollo. Delos betekent de zichtbare o.a. de God van het licht. 42 Na de geboorte van Apollo begon hier alles te groeien en werd het eiland voor iedereen zichtbaar. 43 We vervolgen de weg en gaan naar het museum. Hier kan iedereen in zijn eigen tempo de vondsten bekijken. Om 13.45 uur verlaten we het eiland Delos en gaan we op weg naar Mykonos. De bootreis is maar kort, maar wel erg heftig, meerderen worden zeeziek. Na een klein halfuurtje varen, meren we aan in Mykonos. Eerst hebben we een lunchpauze en om 16.00 uur verzamelen we bij het gemeentehuis. Sightseeing door Mykonos. Als eerste het meest gefotografeerde kerkje van Griekenland, het bevindt zich direct aan zee, kerk van Paraporttiani. 44 Dit eiland is lang een pirateneiland geweest. Het wordt ook wel klein Venetië genoemd, de kuststraat lijkt op Venetië. Deze buurt heet Alefkandra en hier wonen en leven de katholieken en orthodoxen naast elkaar. Er is hier geen verschil in kerken. 45 46 Aan het strand staan 5 graanmolens ,deze zijn niet meer in gebruik. Vroeger kwam het graan uit Naxos en Rusland , het gebied van de noordkant van de Zwarte zee. Alles is wit, hier in de stad, zelfs de boomstammen zijn wit gekalkt. Volgens de overlevering houdt dit de insecten tegen. In de jaren dertig van de vorige eeuw wordt iedereen verplicht dit jaarlijks te doen en zo ontstaat deze witte stad. Wit houdt de warmte tegen en kalk reinigt en daarom zijn er weinig insecten. We gaan de St. Nicolaaskerk binnen het is een orthodoxe kerk en vroeger werden hier de doden begraven, te zien aan de grafstenen op de vloer. Vrije tijd tot 17.50 uur want om 18.00 uur vertrekt de boot weer. Iedereen heeft zich om 18.00 uur op de boot geïnstalleerd om terug te varen naar Naxos, maar helaas er gebeurt helemaal niets. De havenpolitie geeft geen toestemming om te vertrekken. Het weer is te slecht, te veel storm. De verveling van het wachten begint en om de tijd te korten wordt er gekaart. Eerst spelen ze een paar spellen bridge en daarna leert Tonny ons eenentwintigen. Opeens verlaat de kapitein het schip op een aftandse brommer en gaat hij naar de havenpolitie. Eindelijk om 20.35 uur mag de boot vertrekken. Sommige reizigers nemen nog een pilletje en dan kan de terugreis beginnen. Na de start gaat de boot goed heen en weer, maar eenmaal op gang vaart de boot heel rustig en kotszakjes hoeven niet uitgedeeld te worden. We komen iets eerder aan, want in de haven van Mykonos hebben de verschillende boten passagiers uitgewisseld zodat wij rechtstreeks naar Naxos konden varen en daar komen om 22.15 uur in de haven aan. We worden ook weer met de bus naar het hotel gebracht en dit moet in twee keer gebeuren want er is nu geen grote bus beschikbaar, maar een klein taxibusje. De tweede rit laat lang op zich wachten, Maar eindelijk is ook groep twee aangekomen bij het hotel en na een kleine verfrissing kunnen we aan tafel gaan. We eindigen deze dag met een diner bestaande uit: - 2 heerlijke voorgerechten o.a. gemengde sla met geschaafde kaas 47 - gebakken aardappelen met kipfilet en een nagerecht. Na het diner gaat vrijwel iedereen naar zijn kamer, want morgen is weer een nieuwe dag en moeten we vroeg opstaan. Els Stevens 48 Woensdag, 28 juni 2006. NAXOS. SANTORINI. Vandaag wordt het Naxos adieu en Santorini bienvenue. We trekken verder; dus begint de dag met mijn lievelingsbezigheid : koffer pakken. De ochtend zou naar eigen keuze ingevuld kunnen worden. Mijn keuze : een paar uurtjes aan het zwembad … Maar daarmee heb ik buiten onze Griekse waard, dwz Argyris, gerekend ! Uitsluitend om ons te tonen waar we bij de haven om 11.50 uur moeten verzamelen, moeten onze koffers om 10.00 uur in de hotellobby klaar staan : al met al in mijn Nederlandse ogen niet erg logisch (en dan druk ik me diplomatiek uit). Dus met zijn allen te voet naar de haven, alwaar ons meeting point wordt aangewezen. Aangezien ik niet meega naar het kerkje boven(!) in het stadje, sta ik dus om 10.15 uur in de stoffige ochtendhitte ergens aan de haven. Maar in het geheel niet getreurd, want ik ben in gezelschap van “Nostimo” (= lekkere ) Lambert. Ook hij heeft een voorkeur voor een iets minder heet terrasje in plaats van een zweterige klim naar boven. Maar het mag van hem niet zomaar het eerste het beste terrasje zijn : nee, het moet het terras zijn van het restaurant waar we gisterenavond zo uitstekend gegeten hebben. En waar onze Nostimo op zo ridderlijke wijze mèt handkus de eigenaresse voor het voortreffelijke maal en voor haar oogverblindende schoonheid bedankt heeft. We vinden het terras, maar niet de bijbehorende sprookjesprinses: dit laatste tot diepe teleurstelling van de ridder. Onze edelman had graag nog één keer gestraduleerd *) met zijn Dulcinea, maar het lot bepaalde anders. Gelukkig maakt een voortreffelijke cappuccino dit gemis weer enigszins dragelijk….. 49 Op het afgesproken tijdstip zijn we weer terug bij de haven, waar de koffers door het hotelbusje worden afgeleverd. En waar we als domme schapen in een schaapskooi ( als je de “wachtruimte” met deze benaming niet al te veel eer aan deed !) nog eens een dik uur op de veerboot moeten wachten. Tijd genoeg om van de anderen te vernemen wat we op ons terrasje allemaal gemist hebben : een schitterende wandeling, het roomskatholieke kerkje, een piepklein interessant museum en vele steile kronkelende straatjes ( en de hitte….). Ik heb maar niet verteld wat wij op ons terrasje nog méér gemist hebben ! Eindelijk om 13.20 uur vertrekt onze veerboot, de “Blue Star Naxos”. Verwachte aankomsttijd op Santorini: 15.30 uur. Santorini, het eiland dat eigenlijk Thera of Thira heet , maar dat deze naam kreeg van de Venetianen die hier honderden jaren heersten. Santorini, wereldbekend door de geologische ramp die het eiland ca. 1640-1600 vóór Christus trof; toen de vulkaan tijdens een enorme uitbarsting volstroomde met miljoenen kubieke meters zeewater, waardoor praktisch het hele eiland in één orgie van gigantische vulkanische en stoomexplosies in de lucht ging. Daarbij een gat achterlatend van ca. 11 km in doorsnee! Nu een binnenzee van 350 meter diep met wanden tot 300 meter hoog. Een uitbarsting die ook een tsunami veroorzaakte van 90 meter hoog, die onder meer op Kreta de Minoïsche cultuur wegvaagde. De overtocht verloopt voorspoedig. Maar het laatste halve uur vóór aanleg in de haven blijkt van een schoonheid die je je leven lang bijblijft. Het binnenvaren in de enorme kraterzee. Met de steil oprijzende rots- en lavawanden En bovenop - als eeuwige sneeuw - de witte stadjes. 50 Het “landschap” verandert voortdurend tijdens het binnenvaren in dit immens grote gat. Het geheel is van een onwerkelijke, adembenemende, schoonheid. En je raakt bevangen door het ontzag voor dit oergeweld wat moeder aarde hier heeft ontketend. En door het onwezenlijke gevoel dat zoveel vernietigend geweld zoveel schoonheid kan opleveren. We leggen aan in de haven van de hoofdplaats Thíra, d.w.z. een paar honderd meter pal onder de stad. Mét koffer zoeken we in het bekende ontschepings-gedrang onze bus op. In de bus onthult Argyris het geheim van zijn (voor hem ongewone) irritatie gedurende het laatste etmaal : het toegezegde vier-sterren hotel Hermes heeft dubbel geboekt en we worden in een ander hotel ondergebracht. Onze reisleider is ziedend, maar helpen doet dat niet ! We worden afgezet bij hotel Thalassa (= Zee). Eerste indruk : schitterend, prachtig, feeëriek ! Het interieur en de muziek in de lobby, inclusief het glaasje fruitsap als welkom, versterken het idee dat we in een “new wave” hotel zijn beland,. De rommelige koffer“service” veroorzaakt een eerste barstje in de betovering. Er zullen nog vele barstjes en barsten volgen, maar wat mij betreft gaat de betovering nooit helemaal over. Niet door het geregeld bijna-neerstorten van landende vliegtuigen. Niet door de kapotte lamp op mijn kamer. Niet door de airco zonder knoppen, waardoor ik hem uitsluitend met behulp van een door het hotel geleverde combinatietang kan bedienen. Zelfs niet door het lek onderaan de WC-pot, waardoor mijn badkamervloer bij elke spoelbeurt een kleine zondvloed te verwerken krijgt. Jammer, jammer dat een zo schitterend complex zo slecht gemanaged wordt…… 51 52 ’s Avonds gaan we met de bus naar het plaatsje Oia, op de meest noordelijke punt van Santorini. De zonsondergang ter plekke wordt door Argyris bijna als een achtste wereldwonder aangeprezen. Het plaatsje zelf was ook in oude tijden al redelijk welvarend, want het is als enige op het eiland in het bezit van een natuurlijke haven : dus daar kon de handel bloeien. Het stadje blijkt werkelijk schitterend mooi. Het hangt als het ware in vele etages boven aan de steile wand en steekt met al zijn witte huisjes en muurtjes sprookjesachtig af tegen de in de diepte gelegen blauw-blauwe zee. Wat de zonsondergang betreft kan ik kort zijn : een collectief gek geworden massa staarde naar een gewone zon die in een gewone zee onderging…… Niet meer en niet minder. Slechts een minderheid was zich ervan bewust dat het vele wit niet meer wit was, maar dat het van crème naar geel, naar geel-oranje kleurde; dat de zee beneden wel tien keer van kleur en vorm veranderde; dat de vele lagen in de wand van het tegenoverliggende brok eiland een voortdurend veranderende schakering van kleuren vormden. Bijzonderheden waarop Argyris ons in zijn lyrische ontboezemingen wel eens wat explicieter had mogen wijzen. Maar al met al, het was betoverend mooi als je wist waar te kijken. ( Te) laat terug in het hotel werd alsnog een zeer uitgebreid diner aangeboden. Het was duidelijk dat de kok er werkelijk een feest van had willen maken . O zo jammer dat deze keur aan spijzen óf gewoon koud óf op zijn best lauw was. Onze te late terugkeer was kennelijk net iets boven de macht van deze keukenploeg. De beloofde “Griekse avond” bleek te bestaan uit aanvankelijk ondraaglijk harde muziek, gelardeerd met een sirtakidansende kelnerin van Nederlandse komaf. De bediening was vanaf een zeker stadium meer bezig met zijn eigen feestje dan met dat van de gasten. Het dessert kon aan mijn tafeltje pas na een half uur aandringen besteld worden. Na enige herinneringen aan het bestelde konden we na nóg eens een half uur ons toetje in ontvangst nemen : we kregen versnaperingen die we deels wel en deels niet besteld hadden……..Maar…... mijn zwak voor het slechtst geleide hotel van Santorini is nooit helemaal weggegaan ! Frans Souren. *) straduleren = strelen; meer algemeen: twee lichaamsdelen die over elkaar strijken. Bron : de gezusters Haack / Schellekens. 53 Donderdag 29 juni. Santorini. Feestdag Petrus en Paulus. Na een zeer chaotisch ontbijt, we waren er voordat de bediening er was, vertrekken we met de bus naar Fira, de hoofdstad van Santorini. Fira ligt op een rotsachtige hoogte van ongeveer 370 meter aan de zuidkant van het eiland. Van hieruit heb je een geweldig uitzicht op de vulkaaneilanden. De uitbarsting van de vulkaan was 1425 v.Chr. en de naam van de krater is Kaldera. We gaan naar het archeologisch museum. De opgravingen begonnen in 1964. Er is maar 3-5 % van de pre-historische stad blootgelegd. De oorspronkelijke naam van de stad is niet bekend. De belangrijkste vondsten in het museum komen van Akrotiri. De marmeren beeldjes van 2100 – 2400 v.C. komen van andere Cycladische eilanden omdat op Santorini geen marmer was. Het moet een zeer vreedzame stad geweest zijn, want er zijn nergens wapens gevonden. De prachtige vazen en potten waren geen gebruiksvoorwerpen, maar werden gebruikt als offergaven. De gevonden fresco’s zijn opnieuw samengesteld op de muren, hoofdzakelijk 4 kleuren : 54 blauw, zwart, geel en rood. Vanuit deze stad is veel handel gedreven, wat je kunt zien aan andere voorwerpen, verschillende materialen en decoraties. De jongste vondst is een gouden ram. In het archeologisch museum zijn vooral voorwerpen uit het ijzeren tijdperk tentoongesteld. Wat hier opviel waren grote kruiken, die ook als urnen dienst deden. Na de middagpauze vanaf een indrukwekkende hoogte met de kabelbaan naar beneden en inschepen op een oude (heel mooie) houten zeilboot. Deze zeilboot bracht ons naar de kraterberg waarna we de krater te voet zijn beklommen. De tocht duurde ongeveer 20 minuten voor de snelsten en 40 minuten voor de langzaamste ( John). Door de hitte was het best vermoeiend maar wel de moeite waard. Het uitzicht was overweldigend, het land, de hoge berg, waarop Santorini ligt. 55 Na de afdaling lag onze boot weer klaar om ons naar de kraterzee te brengen. Hier hadden we de mogelijkheid om te zwemmen in de geneeskrachtige warme bronnen. Slechts enkele mensen van onze groep hebben hier gebruik van gemaakt. Na de terugkeer in Iea kregen we nog tijd om eventueel te winkelen of om iets te 56 drinken. Na terugkomst in ons hotel werden we verrast op een extra fles wijn . Dit was als excuus voor het hommeles ontbijt. Hotel Hermes bood ons het laatste diner aan op Santorini. Tiny en Leny 57 58 Vrijdag 30 juni. Reisdag van Santorini naar Piraeus – Athene. Veel te vertellen is er eigenlijk niet. Opstaan 04.45 uur. Bagage naar de bus. Ontbijt 05.15 uur. Vertrek bus 05.45 uur. Aankomst haven 06.10 uur. Bagage in het ruim en vertrek ferry 06.45 uur. Aankomst Naxos : 09.05 uur. Vertrek 09.15 uur. Aankomst Paros : 10.05 uur. Vertrek 10.25 uur. Aankomst Piraeus : 15.10 uur. Bagage overgebracht naar de bus en vertrokken 15.30 uur. Onderweg op de boot van Santorini naar Piraeus werd gekaart, gelezen, gegeten, gedronken en heel, heel veel geslapen ! 59 Het ontbijt was een tamelijk wanordelijk gebeuren. Onderweg naar Piraeus gaf Argiris aan ieder, die daar prijs op stelde, de gelegenheid om een tamelijk uitgebreid overzicht te ontvangen, van datgene, dat wij tijdens ons verblijf in Athene zeker moesten trachten te bezoeken. Na aankomst in hotel Royal Olympic en de gebruikelijke wanorde omtrent onze bagage, bleken we ondergebracht te zijn in een zeer “royale”omgeving die bovendien gelegen was, op loopafstand van de door onze gidsen aanbevolen bezienswaardigheden. 60 Na de mogelijkheden om ons te verfrissen en te rusten niet ongemoeid te hebben gelaten hebben we om ongeveer 20.00 uur onder leiding van Argiris een wandeling door de Plaka gemaakt, met een uitgebreide toelichting over “de Koninklijke Weg”. Daarna genoten we een uitstekend diner in een door hem uitgezochte gelegenheid. In een aantal speeches, van John en Argiris, werd deze Athenedag besloten. Hans Lemmens. 61 Zaterdag 1 juli. Wandeling door de Klassieke Oudheid van Athene. Na zo vroeg opgestaan te zijn voor de bootreis van Santorini naar Piraeus was het een verademing om in een prachtig hotel, Hotel Royal Olympic *****, uit te slapen en te genieten van een voortreffelijk, en zeer uitgebreid ontbijt. Hoewel de meeste van ons wel eens in Athene geweest waren, wij nog niet, was het grootste deel van het reisgezelschap om 9 uur present voor de door John beschreven en door hem als gids begeleide wandeling door het klassieke Athene. Enkelen die vreesden voor de hitte en voor een overladen drukte op de Acropolis waren al vooruit gesneld en belden dat de drukte best wel meeviel. We liepen de wandeling zoals John die had beschreven. Niet ver van het hotel stond de Boog van Hadrianus, op de grens tussen het oude Athene, de stad van Theseus, en het nieuwe Athene (Hadrianoupolis), de stad van Hadrianus. Voor onze begeleider aanleiding te laten blijken dat hij niet voor Argiris onderdoet. Hij gaf een uitvoerig stukje Romeinse geschiedenis weg en deed een boekje open over de Romeinse keizers en de geaardheid van keizer Hadrianus. We liepen de Dionysiou Areopagitou op. Bij de kassa liet John weer blijken dat hij zijn mensen kende zodat alle 65+ ers tegen het gereduceerde tarief naar binnen konden. 62 In het Theater van Dionysos illustreerde John de uitstekende akoestiek van de Griekse theaters. Wij dachten dat hij een deel van een Griekse tragedie voordroeg. Het bleek een gedeelte van een gedicht van Vondel te zijn. Dus toch een lacune in de kennis van mijn poëzie. Maar misschien heb ik de verkeerde leraar getroffen en heb ik nooit als straf gedichten moeten voordragen. Door de Stoa van Eumenes komen we in het Odeon van Herodus-Atticus, in 161 n.C gebouwd en in 1955 gerestaureerd. Onze laatste avond in Athene gaan we hier naar “La Belle et la Bête”. Als we naar boven naar de Acropolis lopen wordt het toch wat drukker. We lopen langs de Pelasgische Muur en de Beulé-poort naar het midden van de Acropolis. Het aanzicht van de tempels, vooral het Parthenon is overweldigend. We zwermen uit en krijgen ruim de tijd om de Acropolis met het museum te bekijken. Het is ongelofelijk dat een prachtige tempel als het Parthenon uit de 5e eeuw v.C. na zo’n lange tijd en na al dat verschrikkelijke gebruik en misbruik toch nog overeind staat. De grootste aanslag op de gebouwen is niet het gebruik of buskruit maar de huidige luchtvervuiling door de industrialisatie in deze door smog bedreigde stad. Ook het Erechteion met de kopieën van de Karyatiden is prachtig. Natuurlijk waren we benieuwd naar de originelen in het museum. Een van de bezoekende Engelsen beweerde dat die natuurlijk in het British Museum stonden. Mart probeert een foto te maken van de originelen, maar het lukt niet de weerspiegeling op het glas te voorkomen. Vanaf het Belvedère heb je een prachtig uitzicht over het enorme Athene. We lopen langs de Areopagos naar de Griekse Agora. Op de Areopagos vonden openbare vergaderingen plaats en werd rechtgesproken. Hier werd o.a. Socrates 63 veroordeeld tot het drinken van de gifbeker (kwik ?). Op de oude Agora speelde zich het maatschappelijke leven af en werd handel gedreven. De Stoa van Attilos werd door de Amerikanen geheel gereconstrueerd en is nu als museum ingericht. Hogerop ligt het Hephaisteion, de tempel van Hephaistos, ook wel het Theseion genaamd. Op het heetst van de dag hebben we een terrasje opgezocht om te lunchen. 64 Via de bibliotheek van Hadrianus en de Ermoystraat wandelen we naar de Kerameikos, kerkhof van het oude Athene. Hier was ook weer een prachtig museum met grafmonumenten en een mooie verzameling urnen en vazen. Terwijl de temperatuur verder opliep gingen we naar de Romeinse Agora met de Toren der Winden, die helaas geen verkoeling bracht. Deze achtkantige toren, waarop de windrichtingen gepersonifieerd zijn, werd gebruikt als windwijzer en waterklok. Moe en vol indrukken gingen we terug naar ons hotel, waar de thuisblijvers al genoten van een drankje en wij eerst een koele duik in het zwembad namen (dat mocht hier). Even later voegde onze voortreffelijke gids zich bij ons. ’s Avonds zijn we naar het meest traditionele familierestaurant sinds 1935 ! “Sholarhio Ouzerie Kouklis”op de Plaka gegaan. Hier kon je met vier personen uit 16 gerechten er 10 kiezen plus 1 liter wijn of twee halve liters bier en zoveel brood en water als je wilde hebben voor 12,- euro. Hier hebben we dus voor weinig geld heerlijk gegeten. Marian en Leo Weijers. 65 Kleur bij de Griekse monumenten. 66 67 68 69 70 Zondag 2 juli 2006: Wandeling door Athene. Na een uitgebreid ontbijt verlaten we om 9.00 uur het mooie Royal Olympic Hotel voor een wandeling door Athene onder leiding van John. Het is opletten geblazen want we moeten meerdere keren een brede binnenring oversteken met heel veel snelrijdend verkeer. Bovendien is de vluchtheuvel in het midden van de weg zo smal dat je met een kinderwagen voor het kind of voor je eigen lijf moet kiezen.Onze eerste stopplaats vandaag is het Panathinaiko-stadion. Dit grote marmeren complex in een klein dal bij de Ardittos staat op de plek van het Panathenaeën-stadion, dat Lycurgus in 330-320 v.C. aanlegde. Het werd onder Hadrianus (76-138 n. C.) verbouwd voor gladiatorengevechten. Later liet de Romeinse mecenas Herodus Atticus het in 144 met wit marmer bekleden voor de Panathenaeïsche Spelen. Hierna volgden jaren van verwaarlozing, waarin het marmer werd weggehaald voor nieuwe gebouwen. In 1895 stelde Geórgios Avérof vier miljoen drachmen ter beschikking om het stadion te restaureren voor de eerste Olympische Spelen in 1896. Het huidige complex is een reconstructie van het stadion van Herodus Attica. Het is gebouwd van wit Pentelisch marmer, meet 204 bij 83m. en biedt plaats aan 60.000 toeschouwers. Voor de Olympische Spelen van 2004 is er een nieuwe atletiekbaan ingelegd en daarom mogen we niet naar binnen. Door het park lopen we nu richting Syntagmaplein, Parlementsgebouw (nog als zodanig in gebruik) en het monument van de Onbekende Soldaat. Op het monument staat een indringend reliëf van een stervende Griekse hopliet. Aan weerszijden van het graf staan teksten uit de beroemde grafrede van Pericles. Soldaten van de Nationale Garde (evzones), in hun befaamde plooirokjes en op hun schoenen pompons, houden de wacht bij het graf. Iedere zondag om 11.00 uur is een speciale aflossing van de wacht. De voorbereiding voor dit spektakel begint om ca. 10.30 uur. De soldaten die op wacht staan moeten er netjes uitzien, er mag geen plooitje verkeerd zitten. Hiervoor is speciaal 71 een militair aanwezig, die steeds de door de wind verwaaide plooitjes van de rokjes of de kwasten van de mutsen weer recht strekt en legt. Tegen 11.00 uur snerpt een fluitje, iedereen moet van het plein af en daar komen de Evzones, voorop gegaan door een muziekkorps en twee honden, aangemarcheerd. Na het aflossen van de wacht wordt het Grieks Volkslied gespeeld en dan marcheren de evzones terug naar hun kazerne om de hoek. Nu is het de beurt aan de toeristen om samen met de soldaat van wacht op de foto te komen (waar massaal gebruik van wordt gemaakt). Nou ja samen, je mag naast de wacht staan, maar vooral niet aan hem komen, gekke bekken trekken en zeker niet salueren. Ondertussen blijft de wacht roerloos voor zich uit staren. Via het metrostation op het Syntagmaplein, waar voorwerpen die bij graafwerkzaamheden voor de metro te voorschijn zijn gekomen in vitrines worden tentoongesteld lopen we richting het Mithropollosplein, waar de grote en kleine Metropolis liggen. Maar eerst komen we nog voorbij de Aghia Dynamis, een klein Byzantijns kerkje dat stevig op slot is. In 1842 werd begonnen met de bouw van deze grote kathedraal, waarin het marmer zou worden verwerkt van 72 gesloopte kerken. Kerstmis 1842 legden koning Otto en koningin Amalia de eerste steen. Twintig jaar later was het bouwwerk af. Het koninklijk paar wijdde in 1862 de kerk aan Evangelismós Theotókou (annunciatie van de Heilige Maagd). Met 40 bij 20 bij 24 m is het de grootste kerk van Athene. Binnen liggen twee door de Osmaanse Turken vermoorde heiligen begraven: Agia Filothéi en Gregorius V. Jammer dat de kathedraal in de steigers stond, waardoor we de moderne mozaïeken boven de hoofdingang niet konden bewonderen. Naast de grote kathedraal ligt de Panagía Georgoepíoös. Deze 12de eeuwse koepelkerk met een Grieks kruis als grondplan is opgetrokken uit Pentelisch marmer, dat in de loop der eeuwen een maïsgeel patina kreeg. Het kerkje meet 7,5 bij 12 m, wat past bij het dorp dat Athene in de 12de eeuw was. Het met hergebruikte friezen en bas-reliëfs van oudere bouwwerken versierde exterieur verenigt verschillende stijlen, van klassiek tot Byzantijns. De kerk is gewijd aan Panagia Gorgoepikoös (de Maagd die snel verhoort) en aan Agios Elefthérios (de patroon van barende vrouwen) maar wordt meestal liefdevol Mikri Mitrópoli (kleine kathedraal) genoemd. Op het plein voor de kathedraal staat een standbeeld. Onze eerste gedachte was Makarios, maar het is van aartsbisschop Damaskinos (1891-1941). Overal in de stad zijn beschilderde koeien te zien. Ze maken deel uit van de Cow Parade. De Cow Parade is het grootste en meest succesvolle publieke kunstevenement ter wereld. De Cow Parade gebruikt levensgrote fiberglas koeien, die door nationale kunstenaars bewerkt worden om een buitengewoon kunstwerk te creëren. Aan het einde van elke tentoonstelling (in een bepaalde stad over heel de wereld) worden de koeien op een openbare veiling geveild, waarbij een groot deel van de opbrengst naar een liefdadigheidsinstelling in de betreffende plaats gaat. Meerdere koeien van deze kunstevenementen worden in miniatuur geproduceerd en zijn zowel in keramiek als in polyresin verkrijgbaar. De Cow Parade is hiermee een schitterend verzamelthema geworden. Nu is het tijd voor een kopje koffie, op een terras of in een air-conditioned cafe. In deze korte pauze heeft Irene een avondjurk en Cis een mondharmonica gekocht (die lang op het bed heeft gelegen). 72 Via een paar winkelstraten komen we uit bij Kapnikaréa. Koning Ludwig van Beieren heeft in 1834 deze mooie Byzantijnse kerk uit de 11de eeuw op het nippertje behoed voor de sloop. De kerk staat op een plein tussen Ermoú en Kapnikaréa, omringd door de moderne kantoorgebouwen en winkels van Athenes drukke kledingwijk. De kerk, van oudsher de Kerk van de Prinses genoemd, zou zijn gebouwd op initiatief van Irene, van 797 tot 802 keizerin van het Byzantijnse rijk. De Griekse kerk vereert haar als een heilige, uit dankbaarheid voor haar inspanningen om iconen terug te brengen in de kerken van het keizerrijk. De herkomst van de naam ‘Kapnikaréa is onbekend, al is de kerk volgens sommige bronnen genoemd naar een “ óphaler van haardgeld” (kapnikaréas) , die haar zou hebben laten bouwen (haardgeld was een door de Byzantijnen ingevoerde belasting op onroerend goed). De koepel van de kerk, die in de jaren vijftig is gerestaureerd door de Universiteit van Athene, wordt gedragen door vier Romeinse zuilen. Tijdens de restauratie voorzag Fótis Kóntoglou de kerk van fresco’s van onder meer Maria met kind. Er hing ook een icoon van de heilige Barbara. Via een klein ommetje komen we uit bij de volgende kerk. Hier is een doopdienst net afgelopen. De doopgasten zijn bezig met het verorberen van een zoetigheid. (vóór de kerk). Wij krijgen van de vader van de dopeling ook een gebakje aangeboden, dat dankbaar wordt aanvaard en op de gezondheid van de dopeling wordt opgegeten. Zelfs doopsuikers worden aan ons uitgedeeld. De ouders met de dopeling moeten natuurlijk op de foto. Door de drukte rond deze plechtigheid vergeten we even de kerk en voor we er erg in hebben wordt de loper opgerold en de kerk gesloten. Jammer. Onze tocht gaat verder en we komen in Monastiraki uit. De vlooienmarkt is in volle gang en op het plein spelen een drietal gevederde indianen hun muziek. Een indianenmeisje (heerlijk zichtbaar op kauwgom kauwend) probeert ongeïnteresseerd CD’s te verkopen. Via de Eolu lopen we naar het Omoniaplein, waar een grote fontein zou moeten bruisen. Vandaag dus niet. Rondom dit plein speelt zich het zakenleven af. Het is lunchtijd, iedereen heeft ’t warm en is moe, de groep valt uit elkaar en ieder gaat z’n eigen weg (voor zover dat nog niet gebeurd is). Wij lopen, samen met Mathieu, via de El. Venizelou langs de neo-classische gebouwen, zoals het Schliemann huis, de Nationale Bibliotheek, Universiteit, Academie van de Wetenschappen naar het Koninklijk Paleis. De kleren, de haardracht en de kousen van de Evzonen, die voor het Koninklijk Paleis op wacht staan, worden steeds geordend door een militair die tussen de twee wachtposten heen en weer loopt. Het lijkt me niet leuk als steeds een ‘soortgenoot’ aan je zit te frunniken! Het valt op dat er veel politie in de buurt aanwezig is. Mart heeft vanmorgen een mooi plaatje gezien op de Arditou, nl. 73 de tempel van Zeus op een lijn met de Acropolis. Deze foto moet nu gemaakt worden. Terug in het hotel frissen we ons wat op en willen nog even de Plaka in lopen. Donkere wolken en veel wind doen ons aarzelen, wat maar goed is want opeens barst een onweer los. In de bibliotheek van ons hotel hebben we boeken over Athene bekeken en Mart heeft nog een paar ideeën voor foto’s voor morgen opgedaan. Om 20.00 uur regent het nog en daarom gaan we met taxi’s naar ons “eetadres”, netjes door de portier met een grote paraplu in de taxi geholpen. Argiris vertelde iedere keer dat ’t begin chaos was, maar hier eindigde de dag met chaos. Géén gereserveerde plaatsen, buiten zitten mocht niet vanwege de wind, uiteindelijk een plaats middenin het zenuwcentrum van de zaak, waar het voortdurend galmde om Catharina. De wijn was slecht en over het eten zwijgen we maar liever. Een minder mooi einde van een gezellige dag. Mart en Wies Theeuwen. 74 Gehoord: Cis: mijn geheugenkaart is vol, wat moet ik doen? Irene: Cis ben je overspannen, je geheugenkaart is toch vol! Mathieu bij wijn bijschenken door medereizigster: Giet maar bij, ik ben niet vies van je. Bij het standbeeld van de discuswerper. Hans: Wat staan jullie hier allemaal te kijken? Thuis kijkt niemand naar mij als ik in deze houding sta. Leo: Ja Hans dat zal wel, je hebt thuis ook geen discus. 75 76 77 Maandag 3 juli 2006. De laatste dag voor vertrek naar Nederland. Niet te vroeg op. Een rustig ontbijt met slappe Griekse koffie en een dag om zelf in te delen. Het weer was voor Atheense begrippen gematigd warm met enige wind in afwachting van een bui. Wat hadden we nog niet gezien? Monastiraki en Psiri grenzend aan de Plaka. Waarachtig kleine dorpjes met eigen ambachtswijken. De leerhandelaars, de textielkooplieden, ijzerwaren, hang- en sluitwerk, aardewerk, fournituren, stoffeerders, tweedehands meubels in allerlei kwaliteiten. Merkwaardig dat al deze beroepen geografisch echt geclusterd waren met behoud van hun kleinschaligheid. Van daaruit via de Anthinas met een schitterende vlees- en vismarkt naar Ominia Square. Tot slot nog een uitgebreid bezoek aan het airconditioned warenhuis Attica. Na een korte siësta nog even tijd voor een bezoekje aan het Museum of Cycladic Art dat je, gezien het late tijdstip, zonder betaling kon bezoeken. Het was niet al te groot maar wel de moeite waard. En dan de verrassende en imposante afsluiting van deze reis in het Odeon van Herodes Atticus. Dit theater hadden we al gezien bij de beklimming van de Acropolis maar nu konden we de sfeer erin beleven en wel met een voorstelling van La Belle et la Bête in een zeer boeiende nieuwe opzet van een opera met een muziek ensemble en een oude zwart wit film van Jean Cocteau. De muziek was van Philip Glass. Alles bij alles een fascinerende ervaring in een theater uit de tweede eeuw voor Christus. De Goden waren ons wel gezind. Slechts zes regendruppels vielen ons ten deel. Frans Cremers. 78 Dinsdag 4 juli. Reisdag. Naar huis. Om 05.15 uur werd iedereen automatisch gewekt. Om 06.00 was het ontbijt. Het was weer zeer uitgebreid, alleen de gebakken eieren en het spek ontbrak. Na een goed ontbijt stapte iedereen om 06.30 uur in de bus, waar Janine reeds op ons zat te wachten. Hier hoorden wij het spannende verhaal van Lambert en Mathieu die samen 40,- euro aan de hotelbalie hadden moeten betalen omdat zij drie dagen Pay-TV hadden bekeken. We merkten dat Janine niet in goeden doen was, zij bleek hoofdpijn te hebben. Na een snelle rit en een nog snellere incheque op de moderne vlieghaven van Athene, een lekkere kop koffie was het vertrek van ons vliegtuig om 09.35 uur i.p.v. om 09.10 uur. De vlucht verliep prima en na een tussenlanding in Thessalonoki landen wij 15 minuten te vroeg in Düsseldorf. De bus van van Meurs was er nog niet, gebeld, maar even later arriveerde de bus en konden we huiswaarts rijden. John Pennings. 79 81 82 |