Lesbrief aardrijkskunde O nd erb ouw v oor t gez e t o n d e rw i j s - VW O S ER IE: WAT E RBO UW T ITEL: Z an d b o ven wa te r Antwoorden ZAND BOVEN WATER - ANTWOORDEN 1. 2. 3. 4. 5. 6. Koninklijke Boskalis Westminster N.V. en Van Oord N.V. De ‘Palmeilanden’ en ‘De Wereld’ liggen beide in Dubai. Waterbouwers bouwen nieuw land. Daarnaast zorgen zij voor het beschermen van kusten en oevers (en het land daarachter) door het bouwen van dijken. Tot slot zorgen waterbouwers voor het op diepte brengen en houden van rivieren en kanalen, zodat schepen kunnen blijven varen. Hydrografen (of hydrografisch surveyors) zijn landmeters op zee. Ze brengen het getij, golven, stroming, diepte en samenstelling van de zeebodem in kaart. Voor de aanleg van Maasvlakte 2 zijn deze gegevens zeer belangrijk. Ze meten op de zeebodem hoogteverschillen en zien zo hoeveel zand weg is gehaald (ze berekenen volume) op de zandwinlocatie en hoeveel zand er bij is gekomen op de locatie van het nieuwe gebied. Door stroming spoelt er zand weg en dus moet je grote hoeveelheden tegelijk neerleggen. Cirkel 2. 7. 8. 9. 10. 11. Gps staat voor Global Positioning System. Het wereldwijde satellietbepalingssysteem. Gps gebruikt meerdere satellieten tegelijk. De afstand tussen de ontvanger op aarde en de satellieten wordt gemeten. Doordat de locaties van de satellieten bekend zijn, kan de plaats van de ontvanger berekend worden. Gps is een nauwkeurige manier van plaatsbepaling. Op zee kun je niet of nauwelijks aan je omgeving zien waar je precies bent. Met behulp van gps weet je dat wel, waardoor de werkzaamheden op de juiste plek plaats kunnen vinden. 4.0.55 is de lengtegraad. Het staat voor 4 graden, 0 minuten en 55 seconden Oosterlengte. 51.57.35 is de breedtegraad. Die staat voor 51 graden, 57 minuten en 35 seconden Noorderbreedte. De afstand is hemelsbreed: 31,35. Met een routeplanner is de afstand ongeveer 47 kilometer. 1 On derb ouw v oor t gez e t o n d e rw i j s - VW O SER IE : WAT E RBO U W TITEL: Z an d b o ven wa te r aardrijkskunde Antwoor den 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. • • • • • • 25. • • • • • 26. • • • • • 27. Het zand komt uit de Noordzee. Het meeste zand wordt ongeveer 12 kilometer uit de kust weggehaald. De vaarafstanden zijn beperkt wanneer je in de buurt het zand gaat winnen. Dat bespaart brandstof en tijd. Daarnaast ben je het overige scheepverkeer minder tot last. Minder varen, betekent minder uitstoot. Dat is beter voor het milieu. Minder varen betekent daarnaast minder verstorende effecten, door heen en weer varende schepen. De putten worden zo diep mogelijk, om zodoende een zo klein mogelijk gebied te verstoren. Het zand dat gebruikt wordt komt uit het pleistoceen. Het voordeel van dit zand is dat het grover is. Het zand laat sneller water los. Het mengsel van zand en water dat opgespoten wordt klinkt daardoor sneller in, waardoor het eerder stevig genoeg en bouwrijp is. De eerste lagen zand kunnen de sleephopperzuigers storten door de bodemdeuren te openen. Dat heet ‘klappen’. De meest eenvoudige methode voor een sleephopper. Als het schip niet meer boven het zand kan komen, gebeurt het lossen door middel van ‘rainbowen’. De bekende grote stralen. De derde manier is het zogenaamde ‘walpersen’. Door drijvende leidingen wordt het zand naar de plaats van bestemming gepompt. Dat kan vrij precies en deze methode wordt meestal gebruikt tijdens de laatste fase van het aanbrengen van zand. De bulldozers en kranen worden ingezet om de grond te ‘zetten’. De grond wordt bouwklaar gemaakt en het inklinken wordt bevorderd. De grond wordt aangestampt en het water wordt eruit getrild. Negatieve gevolgen voor de natuur en het milieu zijn bijvoorbeeld: Verstoring en verdwijning van woon- en leefgebied van dieren en planten. Vrijkomen van slib tijdens het opzuigen van zand. Uitstoot van schepen tijdens de aanleg. (Uitstoot van schepen vanaf de ingebruikname.) (Uitstoot van vrachtwagens vanaf de ingebruikname.) Gevolgen voor zeestromen en golfslag en daarmee gevolgen voor natuurlijke processen zoals duinvorming. Negatieve gevolgen voor mensen zijn bijvoorbeeld: Geluidsoverlast. Lichtoverlast. Stankoverlast en uitstoot. Maasvlakte 2 zorgt voor een ander uitzicht. (Toenemend vrachtverkeer vanaf de ingebruikname.) De negatieve effecten worden bijvoorbeeld beperkt door de volgende maatregelen: Het zand wordt uit een paar hele grote diepe putten gehaald. In plaats van vele verschillende ondiepe putten. Zand dat gewonnen wordt door het uitdiepen van havenbekkens en vaarwegen wordt gebruikt voor de aanleg van het land. Zand wordt dichtbij gewonnen in plaats van ver weg. Delen van de oude zeewering die afgebroken gaat worden, worden hergebruikt. Er wordt constant in de gaten gehouden of de negatieve effecten voor de omgeving niet te groot worden. Ten noorden komt er 35 hectare duincompensatie bij de Delflandse Kust. Ten zuidwesten van Maasvlakte 2 komt een bodembeschermingsgebied van 25.000 hectare. Drie nieuwe natuur- en recreatiegebieden aan de rand van Rotterdam. Bij elkaar 750 hectare groot. 2