157 Romeinse Keizers QP8_157 Keizers

Het begin is duidelijk, niemand twijfelt eraan dat Augustus doorgaat voor de eerste Romeinse keizer, maar wie is nu
de laatste keizer geweest? Was het Theodosius I (de Grote),
379-395 na Chr.? Want onder zijn zonen Arcadius en Honorius viel het Romeinse rijk tussen 383-393 na Chr. definitief in
twee delen uiteen, in een oostelijk en in een westelijk deel.
Vaak wordt deze geografische breuk als het begin van de totale instorting van de macht van Rome gezien. Dan waren er
124 keizers, alle pretendenten en usurpatoren meegerekend.
Of gold Zeno als de laatste Romeinse keizer? Na zijn dood in
491 ging het West-Romeinse rijk ten onder, Rome was niet
langer het middelpunt van het rijk. Constantinopel of Byzantium werd nu de hoofdstad en Zeno’s opvolger Anastasius,
491-518 na Chr., geldt vaak als de eerste Byzantijnse Keizer
van het oost-Romeinse rijk. Deze indeling wordt in ieder geval
tegenwoordig op grond van de monetaire vernieuwingen van
deze keizer door de kenners van antieke munten voorgestaan.
Als je zo rekent, is het aantal Romeinse keizers inmiddels gestegen tot 149. Om de verwarring nog groter te maken,
wordt ook Justinianus, 527-565 na Chr., als eerste Byzantijnse
keizer gezien. Het is dan allang een rommeltje in de Romeinse
geschiedenis en het vereist terdege studie en concentratie om
er nog enige lijn in te zien. Fens echter rekent Justinianus tot
de laatste der Romeinen, doordat deze in zijn lange regeerperiode paradoxaal genoeg zorgde voor een laatste opleving van
het eens zo machtige rijk met al zijn militaire overwinningen,
door het scheppen van een kerkelijke eenheid en het herzien
van het Romeinse recht in nieuwe wetboeken, de basis voor
ons tegenwoordig recht. Maar Fens’ belangrijkste argument is
de politieke doodsteek die Justinianus het Romeinse rijk toebrengt. De keizer nam namelijk in 524 na Chr. een ongelofelijk belangrijke beslissing, hij schafte het consulaat af.
Dit was hét staatsambt, dat meer dan duizend jaar het
hoogste ambt in de Romeinse politieke geschiedenis is geweest. Hiermee heeft Justinianus, volgens Fens, definitief een
einde gemaakt aan het zo typisch Romeinse in het politieke
10