Kwaliteit en Veiligheid: een voorbeeld

Differentiatie ‘Kwaliteit en veiligheid’
voor AIOS
Tool voor het bouwen van een profiel Kwaliteit en Veiligheid
ENKELVOUDIGE en SAMENGESTELDE DIFFERENTIATIE (ED en SD)
KWALITEIT EN VEILIGHEID
Periode…………………………………………………
Opleidingsjaar………………………………………….
Naam………………………………………………………
Namen Opleidingsteam
[Namen van het opleidingsteam]
Duur
xxx maanden voor enkelvoudige differentiatie en xxx maanden voor de samengestelde differentiatie
kwaliteit en veiligheid - xe en xe jaar opleiding tot xxx(specialisme)
De AIOS dient zich bij aanvang van de opleiding te hebben aangemeld bij xxx door middel van het
daarvoor bestemde aanmeldingsformulier.
1
2
1
Achtergrond en doelstelling van de stage
‘Ik wil er op kunnen vertrouwen dat ik de beste zorg krijg’
‘Als het mis is gegaan, wil ik dat horen; ik mag toch aannemen dat jullie ervoor zorgen dat
het niet nog een keer gebeurt, bij mij of de volgende patiënt’
Meningen van patiënten die appelleren aan de zorgprofessional. Niet alleen bij de patiënt en zijn
naasten, ook bij de zorgaanbieders, toezichthouders en zorgprofessionals zelf staat het onderwerp
‘kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid’ volop in de aandacht.
De arts is zeer nauw betrokken bij de patiëntenzorg, heeft kennis van de mogelijkheden van zijn
beroepsgroep en heeft daarnaast ook de rijke ervaring van de diversiteit van wat patiënten willen en
nodig hebben. Vanuit die brede betrokkenheid kan de arts (leren) anticiperen op ontwikkelingen in
het medische en maatschappelijke veld en knelpunten in de patiëntenzorg signaleren. Kennis van
kwaliteit van zorg en deze weten toe te passen zal leiden tot een continue verbetering van de
patiëntenzorg en daarmee in de praktijk tot verbetering van bedrijfsresultaten (uitkomsten van zorg,
patiënttevredenheid maar ook efficiëntie en doelmatigheid) en duurzame oplossingen. Meedoen
met kwaliteit is meedoen met innovatie. Kwaliteit in zijn praktijk zet de dokter in een hoofdrol,
bijvoorbeeld in gesprekken met de beleidsmakers en financiers van de zorg, locaal, regionaal en
nationaal. De dokter is mede-eigenaar van het kwaliteitsdossier! Een intensieve stage op dit gebied
binnen de opleiding is bouwen aan de toekomst en uitdragen van het belang van kwaliteit en
veiligheid.
Naast de individuele bijdragen van de verschillende zorgprofessionals kent de OOR ON verschillende
instituten die bijdragen aan de ontwikkeling, implementatie en verbetering van kwaliteit van alle
aspecten van de gezondheidszorg en patiëntveiligheid in bredere zin. Deze bijdrage wordt geleverd
op basis van de integrale benadering van patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek naast de
multidisciplinaire kennis en ervaring.
1.1 Kwaliteit komt er niet bij, kwaliteit ís patiëntenzorg.
Voor de arts-assistenten-in opleiding tot medisch specialist wordt de mogelijkheid geboden om een
differentiatie ‘kwaliteit en veiligheid’ binnen de medische vervolgopleiding te volgen. Deze
differentiatie biedt de ruimte voor verdieping en verbreding op het gebied van kwaliteit en veiligheid
als integraal onderdeel van de patiëntenzorg.
In de differentiatie ‘kwaliteit en veiligheid’ ligt het accent op klinische kennis en vaardigheden die
nodig zijn om goede, verantwoorde en veilige patiëntenzorg te optimaliseren, met de nadruk op de
patiëntenzorg in zijn algemeenheid (ziekenhuizen binnen OOR ON, externe organisaties) maar ook
toepasbaar voor de kwaliteit en veiligheid binnen de individuele behandelrelatie met de patiënt en
zijn naasten. In die zin kan de stage kwaliteit en veiligheid beschouwd worden als een verdieping van
de medisch specialistische vervolgopleiding. De stage ‘kwaliteit en veiligheid’ kan binnen de opleiding
xxx binnen de opleidingsregio een nuttige aanvulling zijn voor samengestelde profielen met
bijvoorbeeld stages uit differentiatiegebieden en meer algemene stages als acute geneeskunde,
farmacologie of onderwijs.
3
Naast patiëntzorgtaken omvat de stage ‘kwaliteit en veiligheid’ ook onderwijs- en onderzoekstaken.
Dat betreft onder meer het geven van onderwijs aan studenten GNK en BMW, co-assistenten en
AIOS. Ook participatie in het post-academisch onderwijs op het gebied van kwaliteit en veiligheid
behoort tot de mogelijkheden. De AIOS moet in staat zijn om de basale begrippen van kwaliteit en
veiligheid en praktische toepassingen daarvan eenvoudig uit te leggen, en het belang ervan te
demonstreren aan de hand van sprekende voorbeelden uit de praktijk. Het bijdragen aan de
ontwikkeling, verzorging en toetsing van onderwijs wordt als aparte competentie vernoemd in de
stage.
Uitwisseling van informatie over het verloop van verbeterprojecten (structuur, proces en resultaten)
en het delen van best practices zijn van groot belang. Binnen deze stage is dan ook de samenwerking
multidisciplinair en over de eigen afdelingsgrenzen heen een belangrijk aandachtspunt.
Probleemstellingen beschouwen vanuit verschillende perspectieven, benchmark gegevens
interpreteren, uitlichten van aantoonbaar onderscheidend vermogen en van daaruit adviseren en
ontwikkelen (risicomanagement) is een belangrijke taak voor medisch specialisten en
beleidsmedewerkers binnen het aandachtsgebied van kwaliteit en veiligheid.
De differentiatie ‘kwaliteit en veiligheid’ betreft dan ook een differentiatie praktische toepassing en
mogelijkheden tot uitbreiding om te komen tot verdieping bij een substantiële bijdrage aan een
volledig kwaliteitstraject (van ontwerp tot implementatie). Naast de inhoudelijke expertiseontwikkeling biedt de stage mogelijkheden tot groei in aanvullende vaardigheden op het gebied van
onderwijs.
Duur van de stage
xxx maanden als onderdeel van een samengestelde differentiatie in de laatste twee jaar van de
opleiding òf xxx maanden als enkelvoudige differentiatie.
Doelen van de stage
•
kennis verwerven en toepassen in de voor de medisch specialist relevante (evidence-based)
kwaliteitsverbetering (methoden) en –dynamiek;
•
inzicht krijgen en toepassen ten aanzien van cultuuraspecten, multidisciplinair samenwerken,
leiderschap, verandermentaliteit relevant als voorwaarden voor kwaliteitsverbetering;
•
inzicht verkrijgen in het belang van kwaliteitsdenken en –handelen voor de latere
praktijkvoering (efficiënt werken en kostenbesparing);
•
succesvol leiden en uitdragen van een kwaliteitsproject.
Deze doelen worden concreet gemaakt in de leerdoelen die per competentie zijn benoemd (zie
pagina xxx/paragraaf xxx)
Randvoorwaarde voor een succesvolle differentiatie voor de AIOS is dat de stage zinvol en effectief
moet zijn voor de kwaliteit en veiligheid in de eigen directe patiëntenzorgpraktijk. Dat betekent dat
er een ruime regiefunctie is voor de AIOS om vooraf te bepalen naar welk aandachtsgebied of thema
van kwaliteit en veiligheid zijn/haar voorkeur uitgaat, wat past bij eventuele andere
competentieprofielen die de AIOS ontwikkelt en dat binnen de voor de eigen opleiding geboden
tijdinvestering voor de kwaliteitsstage. Het vraagt daarmee om commitment van de afdeling ten
aanzien van de te behalen resultaten van de kwaliteitsstage.
4
1.2 Brede oriëntatie
De AIOS kan er voor kiezen om de stage binnen zijn eigen specialisme in zijn geheel uit te voeren,
gebruik makend van expertise binnen de OOR ON. Het heeft echter de nadrukkelijke voorkeur (of
zelfs eis?) dat de AIOS ook buiten zijn eigen discipline verkent wat de mogelijkheden zijn om
kwaliteitsbeleid vorm te geven en wat daarbij potentiële obstakels zijn. Het kijken in andermans
afdeling/organisatie is een zeer waardevol instrument om te komen zicht op verbetermogelijkheden
en –acties.
Om inzicht te geven in verschillende mogelijkheden voor de invulling van de kwaliteitsstage is een
tabel ontwikkeld (tabel 1). In deze tabel zijn aandachtsgebieden benoemd, gebaseerd op het
verbeterproces (verticaal) en thema’s (horizontaal) die verwijzen naar relevante actuele thema’s in
de patiëntenzorg waarop verbeterprocessen plaatsvinden. In kleur is aangegeven waar binnen de
regio de expertise op het betreffende terrein grotendeels te halen is. De AIOS kan kiezen om binnen
een aandachtsgebied verschillende thema’s te belichten ( bijvoorbeeld ) of juist een thema te
volgen waarin het hele verbeterproces wordt gevolgd (bijvoorbeeld ). Tevens kan gekozen
worden voor een specifiek beperkt deelgebied (bijvoorbeeld ).
5
Thema’s
Patiënt
gerichtheid
ketenzorg
Chronische
ziek(t)en
Medicatieveiligheid
Infectiepreventie
Operatieproces
Ongewenste
uitkomsten
v zorg
xxx
Aandachtsgebieden
Beleidsvorming
Prioritering
Beleidsplannen SMART Haalbaarheid
One papers - Jaarcyclus – Q- rapportage
Veiligheidscultuur
risicomanagement
PDCA
Stimulerende en remmende factoren
Draagkracht - Communicatie
Monitoring
Deskundigheidsbevordering
Normenkaders
Indicator-ontwikkeling
Indicatorscore, complicatieregistratie, DIM,
calamiteiten; dossieranalyse HSMR; klachten
Bespreken van uitkomsten van zorg
PRI
Benchmark
Audits
Benchmark
IGZ
Tuchtcolleges
zorgaanbieders
Patientenplatforms
Benchmark
Communicatie – etalage
Veiligheidsprogramma NFU
Implementatie
*verbeterstrategie
*Praktijk
*Onderwijs&opleiding
Meten&Verbeteren
*Praktijk
*Wetenschap
Toezicht houden
Maatschappelijke
verantwoording
voorbeelden
Kinderen
Ouderen
Participatie
Shared
decision
RUCO
DM
Genetische
afw
palliatie
Transmuraal
1e -2e-3elijn
Hoofdbehandelaar
schap
Antistolling
Antibiotica
medicatieproces
Handhygiëne
POWI
Lijninfecties
kruisinfecties
Pre/per/postoperatieve
proces
Antistolling
Antibiotica
DM
CVRM
Calamiteit
Patientveiligheid
klachten
Legenda
expertise Concernstaf kwaliteit en veiligheid (beleid/UMI/IWKV/Klachtenbemiddeling) of beleidsafdelingen OOR ON ziekenhuizen; Servicebedrijf; adviesgroep Procesverbetering en Innovatie Radboudumc of
vergelijkbare afdeling ziekenhuis OOR ONI IQ healthcare Radboudumc of onderzoeksafdeling OOR ON ziekenhuis Leerhuis OOR ON ziekenhuis of Radboudumc Health Academy /GNK opleiding/scholing
patiëntveiligheid .
keuze onderwerp van stage voor de AIOS (kleuren geven verschillende keuzepakketten aan, door de AIOS samen te stellen
6
2
Leerdoelen t.a.v. medisch handelen (M)
2.1 M1: bezit kennis en vaardigheid naar de stand van ”kwaliteit en
veiligheid”
Leerdoelen
De AIOS leert conceptueel te denken over begrippen die voor kwaliteit en veiligheid in de dagelijkse
praktijkvoering van belang zijn. Vanuit deze begrippen kan de AIOS individualiseren naar een actueel
probleem of verbeterpunt in de patiëntenzorg.
De AIOS verwerft diepgaande kennis op het gebied van evidence/experience based practice,
standaardisatie en richtlijnontwikkeling, indicatorontwikkeling en implementatie; verbetercultuur en
verbeterprocessen.
De AIOS verwerft inzicht in verantwoordelijkheidstoebedeling van het dossier kwaliteit en veiligheid
op basis van wet-en regelgeving en ten aanzien van maatschappelijke verantwoording.
De AIOS verwerft kennis op het gebied van actuele normenkaders zoals het VMS-programma,
Nederlands Technische Afspraak 8009, ziekenhuisaccreditatiesystemen, kwaliteitsvisitaties van de
beroepsverenigingen.
De AIOS verwerft kennis van onderzoeksmethoden om de kwaliteit en veiligheid in de patiëntenzorg
op een wetenschappelijk verantwoorde wijze te kunnen onderzoeken.
Deze kennis past de AIOS toe bij een actueel verbeter(deel)project.
De AIOS kan deskundig adviseren over en initiëren verbeterprocessen met oog voor risicoinschatting, haalbaarheid, wetenschappelijke evidence, human factors (rolmodel, samenwerking,
cultuur) en patiëntgerichtheid.
2.2 M2: past het diagnostisch en therapeutisch arsenaal van het
vakgebied goed en waar mogelijk evidence-based toe
Leerdoelen
De AIOS verwerft specialistische kennis op het gebied van kwaliteit en veiligheid voor
veelvoorkomende thema’s, kent de waarde van evaluatiemethoden op het gebied van kwaliteit en
veiligheid.
De AIOS is in staat om een risico-inschatting te maken voor behandel- en zorgprocessen en hierover
te adviseren op professioneel niveau.
7
2.3 M3: levert effectieve en ethisch verantwoorde patiëntenzorg
Leerdoelen
De AIOS stelt zich op de hoogte van de noodzaak en doelstellingen van medisch ethische
toetsingscommissies, en kent de rol van de overkoepelende CCMO te Den Haag.
De AIOS heeft inzichten in de medisch ethische, juridische en maatschappelijke aspecten van het
onderzoek naar of de toetsing van patiëntenzorg en het openstellen van gegenereerde data voor
diverse gremia.
2.4 M4: vindt snel de vereiste informatie en past deze goed toe
Leerdoelen
De AIOS is in staat op een adequate wijze voor de vraagstelling relevante data te verzamelen,
relevante spelers te spreken en focus aan te brengen.
De AIOS is op de hoogte van databanken op het gebied van kwaliteit en veiligheid. De AIOS is op de
hoogte van de bronnen voor wet- en regelgeving op het gebied van kwaliteit en veiligheid.
Deze differentiatie beperkt zich niet tot specifieke ziektebeelden waar medische kennis en kunde
voor nodig zijn. Deze differentiatie omvat in principe alle ziektebeelden relevant voor het medisch
specialisme met de beperking tot het kwaliteits- en veiligheidsdossier.
In de praktijk zal de AIOS zich bezig houden met (een gedeelte van) de volgende klinische
vraagstukken:
•
aantoonbaar onderscheidend vermogen
•
Veilige zorg, risico-inschatting, prospectieve/retrospectieve risico-inventarisatie
•
Kwaliteitscyclus (van meten naar verbeteren)
•
Structuur, proces en human factors (rolmodel, samenwerking, cultuur)
•
Wetenschappelijke evidence
•
Patiëntgerichtheid
8
3
Specifieke leerdoelen tav overige competenties
De overige leerdoelen t.a.v. de algemene competenties zijn opgenomen in bijlage xx met leerdoelen
voor AIOS in de laatste 2 jaar van zijn opleiding. Ook hier geldt dat naast de specifieke leerdoelen
voor de AIOS in de laatste 2 jaar van de opleiding, ook alle overige leerdoelen (zie opleidingsplan xxx,
beschikbaar …) moeten worden onderhouden, dan wel verdere bekwaming en verdieping moet
plaatsvinden, afhankelijk van het individuele bekwaamheidsniveau van de AIOS.
Voor de differentiatie Kwaliteit en veiligheid zijn de volgende specifieke leerdoelen tav de overig
competenties geformuleerd:
3.1 COMMUNICATIE
De AIOS heeft specifieke deskundigheid in het voeren van een constructief, explorerend gesprek met
zorgprofessionals en leidinggevenden om de achtergrond van signalen van beperkte kwaliteit of
vermoede onveiligheid te verifiëren. De AIOS kan uitleg geven over de toepassing van
onderzoeksmethoden.
De AIOS kan draagkracht creëren voor een verbeterproject bij collega’s en professionals van andere
disciplines. de AIOS kan het kwaliteitsdenken bij collega’s en zorgprofessionals stimuleren.
De AIOS kan belemmerende en stimulerende factoren voor verbeterprocessen inventariseren en
communiceren met betrokken professionals.
De AIOS is in staat op adequate wijze actualiteiten uit de media (krant, televisie, internet, twitter etc)
te selecteren op relevantie voor de dagelijkse praktijk en te communiceren naar belanghebbenden.
3.2 SAMENWERKING
De AIOS is in staat om een professionele samenwerking aan te gaan en te onderhouden met
professionals met een specifieke deskundigheid relevant voor het thema van verbetering
(bijvoorbeeld de apotheker in het geneesmiddelenproces of de medisch microbioloog bij hygiëne- en
infectiepreventie)
De AIOS draagt bij aan een effectieve interdisciplinaire samenwerking
De AIOS is in staat om een samenwerkingsrelatie op te bouwen, rekening houdend met hiërarchische
verhoudingen en normenkaders. De AIOS geeft blijk van een adequaat vermogen ten aanzien van het
voorkomen, onderhandelen en oplossen van een interprofessioneel conflict en respecteert daarbij
verschillen, misverstanden en beperkingen van anderen.
3.3 WETENSCHAP
De AIOS heeft een gefundeerde kritische houding ten opzichte van klinisch georiënteerd onderzoek
op het gebied van kwaliteit en veiligheid.
De AIOS beschikt over (statistische) vaardigheden om resultaten van kwantitatief en kwalitatief
onderzoek te kunnen interpreteren en analyseren.
De AIOS beschikt over kennis aangaande de medisch ethische en maatschappelijke aspecten van
onderzoek.
9
De AIOS levert een bijdrage aan de ontwikkeling, verspreiding en toepassing van nieuwe medische
kennis.
De AIOS is in staat om zelfstandig een eenvoudige studie op het gebied van kwaliteit en veiligheid te
ontwerpen, uit te voeren of te begeleiden.
De AIOS stelt samen met anderen de onderwijsbehoeften en de gewenste leerdoelen vast. De AIOS
kan onder begeleiding effectieve onderwijsmethoden selecteren en het leerproces van anderen
faciliteren
De AIOS levert een bijdrage aan verspreiding van resultaten van projecten op het gebied van
kwaliteit en veiligheid middels een presentatie tijdens een (internationaal) congres / symposium
(patientveiligheidsweek/NVMO/international forum Quality&Patientsafety/OMS) en/of een
publicatie in een peer-reviewed wetenschappelijk tijdschrift.
De AIOS is in staat om aanvragen/voorstellen voor kwaliteitsprojecten te beoordelen op
uitvoerbaarheid en haalbaarheid.
De AIOS ontwikkelt en onderhoudt een persoonlijk bij- en nascholingsplan op het gebied van
kwaliteit en veiligheid.
3.4 MAATSCHAPPELIJK HANDELEN= bevorderen van gezondheid
De AIOS kan omgaan met complicaties en fouten van zichzelf of anderen, durft bij eigen fouten deze
te erkennen tegenover patiënten en collega’s en kan daar lering uit trekken. De AIOS kan bij fouten
van collega’s, deze bespreekbaar maken en ondersteunen om te leren van de fout.
De AIOS is op de hoogte van de wet- en regelgeving op het gebied van kwaliteit en veiligheid in de
patiëntenzorg
De AIOS heeft kennis van de patiëntenadviesraad en is op de hoogte van de doelstelling op het
gebied van kwaliteit en veiligheid vanuit patiëntenperspectief.
De AIOS is in staat te discussiëren over het maatschappelijk nut van transparantie ten aanzien van
kwaliteit en veiligheid.
De AIOS is in staat het gesprek aan te gaan over het maatschappelijk vraagstuk van efficiëntie,
kosteneffectiviteit en doelmatigheid in relatie tot kwaliteit van zorg.
De AIOS is op de hoogte van de (maatschappelijke) doelstellingen en taken in relatie tot het medisch
handelen van het tuchtcollege en de IGZ.
10
3.5 ORGANISATIE
De AIOS is op de hoogte van de organisatorische aspecten van kwaliteit en veiligheid in het
ziekenhuis (beleid – implementeren/uitvoeren– evalueren/toetsen) en de inbedding daarvan in een
ziekenhuisorganisatie.
De AIOS heeft inzicht in het multidisciplinair aanpakken van verbeterprojecten
De AIOS is op de hoogte van het functioneren van een ziekenhuisbrede commissie op het gebied van
kwaliteit en veiligheid en neemt als tijdelijk lid of toehoorder deel aan vergaderingen van een
commissie (bijvoorbeeld transfusiecie, CDC, Centrale DIM, mortaliteitsanalyse, regiegroep scholing) .
3.6 REFLECTEREN
De AIOS geeft er blijk van eigen gevoelens, normen en waarden te onderkennen in relatie tot
existentiële vragen over leven, dood, ziekte en gezondheid en kan omgaan met medisch-ethische
vragen als uiting van kwaliteit en veiligheid in de patiëntenzorg.
De AIOS geeft blijk van besef van grenzen aan de beroepsuitoefening en de consequenties voor
kwaliteit en veiligheid.
De AIOS herkent irrationeel gedrag van een collega, maakt dit bespreekbaar ten behoeve van
kwaliteitsbevordering.
11
4
Opleidingsprogramma differentiatie Kwaliteit en veiligheid Indeling en werkzaamheden in de differentiatie
De differentiatie Kwaliteit en veiligheid bestaat in principe uit 10 onderdelen, te weten:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Kwaliteit en veiligheid gerelateerd aan directe patiëntenzorg van het eigen specialisme
Kwaliteit en veiligheid gerelateerd aan directe patiëntenzorg binnen het
Radboudumc/externe organisatie
Participatie in de werkzaamheden gerelateerd aan het tevoren vastgesteld aandachtsgebied
en thema
participatie aan de voorbereiding van organisatiebrede bijeenkomsten, waar het gaat om
onderwerpen op het gebied van kwaliteit en veiligheid van zorg
participatie in commissietaken
participatie in onderwijstaken op het gebied van kwaliteit en veiligheid
Kennis en vaardigheden op het gebied van de literatuur en actualiteiten.
Deelname aan researchbesprekingen op het gebied van kwaliteit en veiligheid
Participatie in een verbeterproject
Cursussen en excursies buiten het betreffende opleidingsziekenhuis gericht op K&V
4.1 Kwaliteit en veiligheid gerelateerd aan directe patiëntzorg van het
eigen specialisme
a)
b)
c)
d)
De AIOS woont minimaal het maandagochtendrapport van het eigen specialisme bij en
daarnaast het ochtendrapport van een andere klinische afdeling. De AIOS identificeert die
patiënten waarbij twijfel is of optimale (tijdige en juiste) zorg is geleverd, of
complicaties/incidenten zijn ontstaan. De AIOS participeert actief op dit gebied in het
ochtendrapport. De AIOS brengt vervolgens van deze patiënten het kwaliteitsvraagstuk in
kaart. De betreffende casus wordt doorgesproken in het reguliere overleg van de
complicatiecommissie. Tijdens een AIOS klinisch onderwijsmoment wordt de casus kort
toegelicht en een verbeteractie voorgesteld.
De AIOS maakt maandelijks overzichten van de complicatieregistratie op inhoud en proces en
bereidt deze voor ten behoeve van de reguliere complicatiecommissievergadering
De AIOS neemt deel aan de kwaliteitscommissie en DIM commissie van de eigen afdeling om
inzicht te verkrijgen in veel voorkomende vraagstukken op het gebied van kwaliteit en
veiligheid in de patiëntenzorg. De AIOS volgt hiervoor de training analyse van incidenten
(DIM) Binnen de stage neemt de AIOS tenminste 1 aandachtspunt ter hand, analyseert deze,
komt met een verbetervoorstel en bespreekt deze in aanwezigheid van leidinggevenden. De
AIOS bespreekt een samenvatting van voor de AIOS belangrijke DIM-gegevens in een
onderwijsmoment voor AIOS.
De AIOS neemt deel aan de dossieranalyse van overleden patiënten voor het eigen
specialisme en tenminste één ander specialisme; de AIOS volgt hiervoor de training van het
Radboudumc
12
4.2 Kwaliteit en veiligheid gerelateerd aan directe patiëntzorg
a)
b)
De AIOS participeert binnen het IWKV bij een calamiteitenanalyse. De AIOS leert omgaan met
de vertrouwelijkheid van gegevens en de emotionele belasting die de analyse voor
betrokkenen met zich mee kan brengen.
De AIOS neemt deel aan de ziekenhuisbrede commissie mortaliteitsanalyse van het
Radboudumc
4.3 Participatie in de werkzaamheden gerelateerd aan het tevoren
vastgesteld aandachtsgebied en themagerelateerd
a)
De AIOS neemt deel aan voor de specifieke leeractiviteiten relevante overlegstructuren,
verricht voorbereidingen voor deze overleggen, verricht taken binnen het aandachtsgebied
na daarin geschoold te zijn (zie tabel 2, met voorbeelden van afdelingen binnen
Radboudumc).
V
13
elders
De AIOS participeert in het verbeteren in de versnelling project van
de eigen afdeling en leert daarmee werken volgens de
kwaliteitscyclus PDCA. De AIOS speelt een actieve rol in het
Onderzoek
v
PVI-afdeling
PDCA
Stimulerende en
remmende factoren
AIOS is betrokken bij het opstellen van het beleidsplan, hoofdstuk
KenV van de eigen afdeling en krijgt inzicht in het prioriteren,
beoordeling van haalbaarheid.
De AIOS formuleert het hoofdstuk Kwaliteit en veiligheid in
smarttermen voor het bedrijfsplan en de 4-/8-maands rapportages
De AIOS interpreteert de gegevens van een
visitatie/audit/herbezoek en formuleert een verbeterplan
De AIOS participeert in het beoordelen van de one papers van de
afdelingen, neemt deel aan 4-/8-/maandsgesprekken met de RvB.
De AIOS participeert in overlegstructuur en voorbereidingen van de
CS KenV op het gebied van kwaliteit en veiligheid.
De AIOS participeert in gesprekken met de afdelingsleidingen om
inzicht te verkrijgen in cultuurverschillen
De AIOS spreekt met de portefeuillehouder KenV van het
Stafconvent over prioriteiten en risicomanagement en daarop
volgend beleid
De AIOS loopt mee met het RvB-lid-KenV om inzicht te verkrijgen in
aansturen van kwaliteitsbeleid (aanleiding – besluitvorming)
De AIOS kijkt bij een bedrijf met uitgesproken veiligheidsissues
(luchtvaart/chemische industrie/levensmiddelen) naar aspecten van
beleidsvorming
De AIOS participeert in een advies van de (jonge) gezondheidsraad
en verdiept zich in het functioneren van dit adviesorgaan. De AIOS
presenteert het advies binnen de eigen vakgroep
De AIOS participeert in de werkgroep transmurale zorg, bereidt deze
voor en verwerft inzicht in beleidsvoorkeuren van
samenwerkingspartners
De AIOS bezoekt een externe samenwerkingspartner en krijgt
inzicht in de beleidsvorming op het gebied van kwaliteit en
veiligheid
De AIOS neemt deel aan bestuursvergadering DB van organisatie op
het gebied van ketenzorg en krijgt inzicht in beleidsvorming binnen
een ketenstructuur.
CS KenV
Implementatie
*verbeterstrategie
Prioritering
Beleidsplannen SMART
Haalbaarheid
One papers - Jaarcyclus
– Q- rapportage
Veiligheidscultuur
risicomanagement
leeractiviteiten
IWKV
Beleidsvorming
leerdoelen
Afd X
Aandachtsgebied
v
v
V
v
V
v
v
v
v
v
v
v
V
V
*Praktijk
*Onderwijs&
opleiding
Meten&
Verbeteren
*Praktijk
*Wetenschap
Draagkracht Communicatie
Monitoring
Deskundigheidsbevordering
Normenkaders
Indicator-ontwikkeling
Indicatorscore,
complicatieregistratie,
DIM, calamiteiten;
dossieranalyse HSMR;
klachten
Bespreken van
uitkomsten van zorg
PRI
Benchmark
Toezicht houden
Audits
Benchmark
IGZ
Tuchtcolleges
zorgaanbieders
presenteren van de resultaten van het project afdelingsbreed
De AIOS verwerft inzicht in implementatiestrategieen, stimulerende
en remmende factoren; de AIOS sluit aan bij een lopend onderzoek
gerelateerd aan de patiëntenzorg
De AIOS participeert in één van de projecten die als speerpunt van
het ziekenhuis lopen. De AIOS neemt daarin een actieve rol voor het
communicatieplan en – uitvoering en monitoring van resultaten. De
AIOS draagt bij aan producten voor training/scholing tbv
deskundigheidsbevordering. De AIOS geeft scholing aan
coassistenten, AIOS, medische staf en verpleegkundigenteams
De AIOS participeert actief in een calamiteitenanalyse en schrijft een
verbeterplan naar aanleiding van de oorzakenanalyse.
De AIOS verwerft inzicht in verschillende normenkaders en de
achtergronden ervan
De AIOS verwerft inzicht in indicatorontwikkeling en zet deze kennis
in voor het maken van tenminste 3 indicatoren voor het eigen
specialisme; presenteert deze afdelingsbreed
De AIOS verwerft inzicht in managementinformatie op het gebied
van afwijkingen van zorg en analyseert deze voor de eigen afdeling,
presenteert deze afdelingsbreed en voorziet deze van een advies.
De AIOS neemt deel aan dossieranalyse van 2 afdelingen en aan de
centrale commissie hiervan, bespreekt resultaten met
afdelingsleiding
De AIOS organiseert een PRI op de eigen afdeling, heeft hierin de
leiding en begeleidt de rapportage en bespreking afdelingsbreed. De
AIOS volgt hiertoe een training. Zomogelijk participeert de AIOS in
een 2e PRI die afdelingsoverstijgend is (met scholing voorafgaand
HFMEA light)
De AIOS onderzoekt de benchmark voor tenminste 3 relevante
thema’s voor het eigen specialisme. De AIOS participeert in het
bespreken en publiceren van benchmark gegevens van het
ziekenhuis.
De AIOS presenteert/publiceert data gegenereerd uit een
kwaliteitsproject uitgevoerd volgens de daarvoor geldende
wetenschappelijke standaard (na participatie in BROK-cursus)
De AIOS participeert actief in tenminste 2 interne audits waarbij 1x
in de rol van schaduw-ambtelijk secretaris. De AIOS participeert in
een herbezoek en verwerft inzicht in de verbetercyclus. de AIOS
neemt deel aan de tracersystematiek
De AIOS zit aan bij de bestuursvergadering IWKV
De AIOS spreekt met externe partijen (IGZ, verzekeraars, CRAZ,xxx)
over de relevantie van benchmarkgegevens, interpretatie.
De AIOS loopt een dag mee met de inspecteur (IGZ)
De AIOS sluit aan bij een bezoek door de raad van toezicht en
bereidt dit bezoek mede voor.
De AIOS bezoekt een zitting van het regionaal tuchtcollege en
schrijft daarover een oordeel over verwijtbaarheid en
vermijdbaarheid van de inhoud van de klacht.
De AIOS gaat met de ziekenhuisjurist mee naar een afhandeling van
eis tot schadevergoeding en bereidt deze zaak mede voor.
De AIOS participeert actief in een calamiteitenanalyse en schrijft
mee aan de rapportage ten behoeve van de IGZ.
De AIOS participeert actief in de audit wetenschappelijk onderzoek
met bijzondere aandacht voor integriteit.
14
V
V
V
v
v
v
v
v
V
V
v
V
V
V
V
V
V
V
V
V
v
v
v
V
v
V
v
V
V
V
v
V
V
v
V
v
v
Maatschappelijke
verantwoording
Patiëntenplatforms
Benchmark
Communicatie – etalage
Veiligheidsprogramma
NFU
De AIOS onderzoekt op welke wijze patiëntparticipatie wordt
vormgegeven bij de verschillende afdelingen in de praktijk naast een
literatuurinventarisatie.
De AIOS onderzoekt de zienswijze van participatie voor een voor het
specialisme relevante patiëntengroep.
De AIOS onderzoekt de effecten van publicatie van benchmark
cijfers en de wijze waarop veilig gecommuniceerd kan worden. De
AIOS is betrokken bij publicatie van cijfers van ons ziekenhuis en de
interne communicatie hierover.
De AIOS onderzoekt de patiëntgerichtheid van de zorg in de interne
audits die worden uitgevoerd.
De AIOS participeert in een advies van de (jonge) gezondheidsraad
en verdiept zich in het functioneren van dit adviesorgaan.
De AIOS bereidt een gesprek met een klager voor, analyseert de
klacht, bekijkt verbetermogelijkheden en bereidt een brief voor aan
de klager in samenspraak met het afdelingshoofd en betrokkenen.
V
v
V
V
v
v
v
v
v
4.4 Participatie aan de voorbereiding van organisatiebrede
bijeenkomsten
a)
Periodieke, organisatiebrede bijeenkomsten worden door de AIOS voorbereid (zoals binnen
Radboudumc: de maandelijkse Grand Round): relevante thema’s en sprekers worden ingebracht;
contacten met sprekers gelegd en een programma aankondiging gemaakt. Na afloop maakt de
AIOS een korte samenvatting van de presentatie en belangrijkste discussiepunten en bespreekt
deze binnen de kwaliteitscommissie van de eigen afdeling, doet een advies voor relevante
aanpassingen/verbeteringen/innovatie voor de afdeling
4.5 Participatie in commissietaken
a)
b)
De AIOS neemt deel aan voor zijn thema/aandachtsgebied relevante besprekingen, commissiewerk
en/of taken. Hij bereidt deze actief voor op inhoud, draagt bij in het opstellen van de agenda en
uitwerking van actiepunten voor de commissie
Voorbeelden
van
commissies
zijn
transfusiecommissie,
CDC,
mortaliteitsanalyse,
ziekenhuisinfectiecommissie
4.6 Participatie in onderwijstaken op het gebied van kwaliteit en
veiligheid
a)
b)
c)
voor de studierichtingen Geneeskunde en Biomedische wetenschappen participeert de AIOS in
onderwijs op gebied van kwaliteit en veiligheid in samenwerking met IQ healthcare, in het geval
van een Academische stage (bv MPV lijn)
de AIOS participeert in een cursus deskundigheidsbevordering
de AIOS draagt actief bij aan het scholingsprogramma van de regiegroep scholing van het
RadboudUMC en/of in de uitvoering ervan via Radboudumc Health Academy of een leerhuis binnen
de opleidingsregio.
15
4.7 Kennis en vaardigheden op het gebied van de literatuur en
actualiteiten.
a)
b)
c)
d)
Tijdens de differentiatie zal de AIOS zich regelmatig verdiepen in de literatuur ten behoeve van de
bovengenoemde onderdelen.
De AIOS kan de literatuur op waarde beoordelen en heeft inzicht in gebruikte methoden in het
onderzoek naar kwaliteit en veiligheid
De AIOS refereert 3x gedurende de differentiatie een relevant artikel, tijdens een lunchbespreking,
toegankelijk voor AIOS die de differentiatie KenV doen of hebben gedaan
De AIOS past literatuurgegevens toe in een onderzoeksproject dat zelfstandig uitgevoerd wordt
tijdens of naar aanleiding van de stage. De resultaten daarvan dienen aangeboden te worden voor
publicatie in een peer-reviewed tijdschrift.
4.8 Deelname aan researchbesprekingen op het gebied van kwaliteit
en veiligheid
a)
De AIOS participeert in de refereerbijeenkomsten van IQ Healthcare, of bij een onderzoeksafdeling
binnen de OOR ON, waar onderzoekers hun resultaten van onderzoek op het gebied van kwaliteit
en veiligheid presenteren.
4.9 Participatie in een verbeterproject
a)
b)
c)
d)
e)
De AIOS doorloopt actief de PDCA-cyclus van een verbetertraject.
De AIOS heeft hierbij aandacht voor wet- en regelgeving.
De AIOS adviseert een implementatiestrategie op grond van relevante literatuur.
De AIOS participeert in meten van resultaten (ontwerp van meetinstrument, genereren van data,
analyse).
De AIOS geeft een advies naar aanleiding van de resultaten.
4.10 Cursussen en excursies buiten het opleidingsziekenhuis
a)
b)
c)
d)
e)
Deelname aan het congres in de week van de patiëntveiligheid
Deelname aan een congres waar eigen data worden gepresenteerd
Brok-cursus (tbv onderzoek)
Teach the Teachercursus (tbv onderwijsscompetentie)
Bezoek aan deskundigen uit het veld afhankelijk van aandachtsgebied/thema
16
5
Het introductiegesprek
Voor de start van de differentiatie heeft de AIOS een gesprek met zijn/haar opleider in de
differentiatie om gezamenlijk het individuele opleidingsplan binnen de differentiatie te bespreken en
vast te stellen. De AIOS bereidt zich voor op dit gesprek door het doorlezen van de
differentiatiebeschrijving en maakt een voorstel mbt het individuele opleidingsschema inclusief
voorstel aandachtsgebied, thema en leerdoelen. Bij het vaststellen van het opleidingsplan wordt
gekeken naar relevantie voor de latere praktijkvoering en de huidige afdeling; haalbaarheid binnen
de gestelde tijdsinvestering en smart geformuleerde doelstellingen. Daarbij gebruikt de AIOS als ook
de opleider de handvatten voor profilering zoals die via www.ooron.nl ter beschikking zijn gesteld.
Bij akkoord van AIOS en opleider:
De AIOS en opleider benoemen de expertise nodig voor de uitvoering van de stage. Deze is binnen
het Radboudumc beschikbaar bij IQ-Healthcare, adviseurs van Procesverbetering en Innovatie,
Concernstaf Kwaliteit en Veiligheid, IWKV, of extern.
De te verwachte begeleiding vanuit de expertiserol wordt met betreffende deskundige in kaart
gebracht (planning - tijdsinvestering begeleiding – praktijkervaring – uitvoeren van project – kosten)
Indien akkoord van alle betrokkenen volgt het definitief vaststellen van het opleidingsplan.
6
Uitvoering van de kwaliteitsstage
Conform de opleidingseisen van de stage
•
Met invullen van KPB’s als toetsmomenten op verschillende onderdelen (onderwijs geven,
regie voeren, samenwerken, evidence based project, communiceren van data etc)
•
Met voortgangsgesprekken en rapportage met de hoofdbegeleider
•
De kwaliteitsstage wordt afgerond met een presentatie voor een wetenschappelijke
beroepsvereniging of een podium voor presentatie van kwaliteitsprojecten
(patiëntveiligheidsweek/NVMO/international forum Quality&Patientsafety/OMS) en zo
mogelijk met een publicatie.
•
De differentiatie leidt bij voldoende beoordeling tot uitreiking van een certificaat voor
specifieke competentie op het gebied van kwaliteit en veiligheid.
6.1 Dagindeling
De genoemde onderdelen kunnen naar eigen inzicht en in overleg met de supervisor verdeeld
worden over de week. Daarbij dient rekening gehouden te worden met vaste verplichte
besprekingen zoals xxx
Verplichte, niet stagegebonden, opleidingsactiviteiten (= leermiddelen)
•
xxx
Basisrooster met een overzicht van de verplichte opleidingsactiviteiten:
•
Xxx
17
7
•
•
•
•
Verplichte Toetsen
KPB
Introductie-, voortgangs- en eindgesprek met opleider in de differentiatie
Voortgangsgesprek met opleider
Feedback en beoordeling door supervisor/opleider
Tijdens de leeractiviteiten verzamelt de AIOS feedback over het functioneren van de betreffende
begeleider.
7.1 Diensten
De AIOS participeert in ongeplande activiteiten zoals calamiteitenanalyses wanneer deze zich
aandienen.
De AIOS participeert in de diensten zoals past bij het eigen medisch specialisme.
7.2 Portfolio
In het portfolio wordt in grote lijnen de leeractiviteiten met resultaten bijgehouden. Ook wordt het
aantal bijgewoonde overleggen, vergaderingen etc bijgehouden. Eigen presentaties worden als
zodanig gemerkt. In het portfolio worden tevens de KPB, gespreksverslagen en overig beoordelingen
opgenomen. Bovendien reflecteert de AIOS in het portfolio met enige regelmaat op zijn/haar eigen
functioneren.
Meer informatie
Petra van Gurp
Internist Radboudumc
[email protected]
Mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van
project Realisatie Individualisering Opleidingsduur
18