16E MONTESSORISCHOOL Wij wensen kinderen op te leiden tot zelfstandige, zelfbewuste mensen met oog voor elkaar en de wereld om hen heen. Wij willen kinderen een stevige basis meegeven en hun talenten helpen ontwikkelen, zodat ze de toekomst met vertrouwen tegemoet kunnen zien. SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL Format SWV PO, juli 2016 A. Contactgegevens school Naam 16e Montessorischool Straat + huisnummer Vreeswijkpad 6 Postcode en plaats 1106 DV Amsterdam Brinnummer 20VE Telefoonnummer (algemeen) 020-6963262 E-mailadres (algemeen) [email protected] B. Onderwijskundig concept van de school Beschrijving van de specifieke invloed van het onderwijsconcept op de ondersteuningsmogelijkheden, wanneer dit essentieel of onderscheidend is. NB! Je kunt dit hier beschrijven of je neemt hier een link op naar bv. schoolgids of schoolplan waarin dit staat vermeld. De visie van school vindt zijn essentie in de kernwaarden van Maria Montessori en deze zijn voelbaar en zichtbaar binnen ons onderwijs. Deze waarden zijn ingebed in onze klassen, in de (bege)leiding en worden doorleefd door onze leraren en uitgedragen door de gehele school. De volgende kernwaarden zijn voor ons van belang: Groeiende zelfstandigheid Wij plaatsen deze Montessori-waarden in het actuele perspectief van de omgeving en samenleving waarbinnen onze kinderen zich ontwikkelen. Maria Montessori gaat uit van voortdurende zelfontplooiing van het individu, wij ook: Ieder kind ontwikkelt zich op eigen wijze, met eigen voorkeuren en eigen talenten. Voorbereide omgeving Om deze waarden vorm en inhoud te geven, ziet Maria Montessori de voorbereide omgeving (leeromgeving) als essentieel onderdeel van onderwijs. Deze voorbereide omgeving is nodig om het kind onafhankelijk te maken van een volwassene. Het is een omgeving die prikkelt tot activiteit, creativiteit en levenslust. Vrijheid in gebondenheid In de Montessoriomgeving is er sprake van vrijheid in gebondenheid: vrijheid tot handelen, tot denken, tot samenspel en tot bewegen. Het kunnen omgaan met vrijheid en het kunnen maken van keuzes spelen een belangrijke rol in alle fasen van de ontwikkeling. De 16e Montessorischool reikt aan ieder kind de kaders aan waarbinnen zij zich kunnen ontwikkelen. Veilige leeromgeving Hierbij spelen duidelijke regels en afspraken in de school en in de klas een belangrijke rol; ze scheppen veiligheid en ruimte voor ontwikkeling. Ze geven duidelijkheid over de mate van vrijheid, waarbinnen leerlingen zich kunnen bewegen. Naast de ontwikkeling van de leerlingen, werkt iedereen op de 16 e aan een ‘cultuur van leren’ . Wij geloven dat alleen als wij zelf continu leren, wij in staat zijn onze leerlingen goed te begeleiden. Leerervaringen delen met elkaar, feedback geven en ontvangen, gezamenlijk onze lessen voorbereiden en reflecteren zijn voorbeelden van ons teamleren. De leerkrachten zijn collectief verantwoordelijk voor hoe het reilt en zeilt in de klassen en op school. Op deze wijze is er actieve betrokkenheid, verbondenheid en borgen we een open sfeer met een positieve instelling in het team. We werken intensief samen om het onderwijs op school te verbeteren. We hebben wekelijks kort overleg en stellen hierbij leerling-doelen, die we vertalen in leerkracht-acties. Zo ondervinden we energie en plezier om met elkaar een leercultuur neer te zetten. C. Waarde en Trots Beschrijving van datgene rond passend onderwijs waar je als school trots op bent, waar je school door gekenmerkt wordt. Wij wensen kinderen op te leiden tot zelfstandige, zelfbewuste mensen met oog voor elkaar en de wereld om hen heen. Wij willen kinderen een stevige basis meegeven en hun talenten helpen ontwikkelen, zodat ze de toekomst met vertrouwen tegemoet kunnen zien. Dat is waar de 16e Montessorischool voor staat en voor gaat. In alle groepen werken we aan zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid ook voor eigen leren. Om tot een passend leeraanbod te komen gaan wij uit van de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Ongeveer 40% van onze leerlingen heeft een taalachterstand (een beperkte woordenschat en anderstalige leerlingen) bij instroom. Voor deze 2 leerlingen is een uitgebreid taalaanbod nodig, vooral gericht op woordenschat. De leerlingen hebben een onderwijsaanbod nodig op hun eigen leerniveau. We hebben te maken met verschillende leerniveaus binnen een groep. Bij ons op school betekent dat de leerlingen in bouwen bij elkaar in een groep zitten. Dit zijn de groep ½, groep 3/4/5 en groep 6/7/8. We hebben leerlingen die het landelijk gemiddelde niveau behalen, we hebben leerlingen die een laag leerniveau hebben en ook leerlingen die juist sneller leren dan hun leeftijdgenoten. Wij komen tegemoet aan alle verschillende leerniveaus door een schakelklas en plusklas. Voor nagenoeg al onze leerlingen geldt dat structuur, duidelijkheid en regelmaat positief werken. Wij vinden het van belang dat kinderen zich sociaal-emotioneel evenwichtig ontwikkelen en wij hebben een schoolbrede aanpak voor het positief sturen op gewenst gedrag van leerlingen. Het pedagogisch klimaat is veilig en duidelijk , dit is het visitekaartje van de school. 3 D. Feiten en aantallen Uitstroom van leerlingen naar SBO/SO Schooljaar Aantal leerlingen naar 2013/ 2014 2014/2015 2015/2016 2016/2017 SBO SO cluster 1 SO cluster 2 SO cluster 3 SO cluster 4 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2017/2018 2018/2019 2019/2020 2017/2018 2018/2019 2019/2020 Extra ondersteuning binnen de basisschool Schooljaar Aantal 2013/ 2014 lln met LGF cluster 1 lln met LGF cluster 2 lln met LGF cluster 3 lln met LGF cluster 4 lln met individueel arrangement groepsarrangementen andersoortige inzet arrangement 0 0 0 0 0 0 2014/2015 2015/2016 2016/2017 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 1 0 0 1 3 4 E. Basisondersteuning Recente beoordeling van onze school vanuit de onderwijsinspectie. Niet iedere school is al volgens het nieuwe inspectiekader beoordeeld, daarom zijn er twee manieren van invullen mogelijk, volgens oude of nieuwe inspectiekader. NB! Je kunt onderstaande (deel)gegevens invullen of je neemt een link op naar de beoordeling van inspectie. Beoordeling inspectie Algemeen Ontwikkelpunten (op basis van het ‘oude’ inspectiekader) Basisarrangement 7.2: De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van zorg voor de zorgleerlingen. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Indicatoren m.b.t. specifieke leerlingondersteuning 8. Zorg 8.1 signalering zorg 8.2 op basis van analyse bepalen aard van de zorg 8.3 de school voert de zorg planmatig uit 8.4 evalueren van de effecten van de zorg 9. Kwaliteitszorg 9.1 de school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van de leerling populatie 9.3 de school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces 9.4 de school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten 9.5 de school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces 9.6 de school verantwoordt zich aan belanghebbenden over gerealiseerde onderwijskwaliteit Datum van vaststellen door inspectie Beoordeling inspectie voldoende onvoldoende voldoende voldoende voldoende voldoende voldoende voldoende onvoldoende Juni 2013 (op basis van het inspectiekader vanaf augustus 2017) Algemeen nvt Ontwikkelpunten Vul hier uw antwoord in Indicatoren m.b.t. specifieke leerlingondersteuning 2. Onderwijsproces 2.4 (extra) ondersteuning: leerlingen die dat nodig hebben ontvangen extra ondersteuning en begeleiding 2.5 samenwerking: de school werkt samen met relevante partners om het onderwijs voor haar leerlingen vorm te geven 3. Schoolklimaat 3.2 ondersteunend en veilig schoolklimaat: de school kent een ondersteunend en stimulerend schoolklimaat. 4. Kwaliteitszorg en ambitie 4.1 doelen, evaluatie en verbetering: het bestuur en zijn scholen hebben vanuit hun maatschappelijke opdracht doelen geformuleerd, evalueren regelmatig en systematisch de realisatie van die doelen en verbeteren op basis daarvan het onderwijs. 4.3 verantwoording en dialoog: het bestuur en zijn scholen leggen intern en extern toegankelijk en betrouwbaar verantwoording af over ambities, doelen en resultaten. Datum van vaststellen door inspectie 5 Niveau van basisondersteuning (zelfbeoordeling school) Mee eens In ontwikkeling, beginfase In ontwikkeling, volop mee bezig Oneens (Externe) hulp bij nodig De school monitort de leer-en sociaal/emotionele ontwikkeling van leerlingen gedurende de gehele schoolse periode. De school heeft een heldere en adequate ondersteuningsstructuur binnen de school ingericht, herkenbaar voor medewerkers en ouders. Zien! Wordt per jaar twee keer ingevuld x De school heeft goed bruikbare protocollen op gebied van ernstige leesproblemen/dyslexie, ernstige reken-wiskunde problemen/dyscalculie, medisch handelen en veiligheid. De protocollen worden toegepast. SP 2016-2020; JP 2016/2017 X Zorgplan 20162020 X De school is in staat om handelingsgericht te denken, te handelen, te arrangeren of te verwijzen waarbij het cyclisch proces van haalbare doelen stellen, planmatig uitvoeren en gerichte evalueren centraal staat. SP 2016-2020; JP 2016/2017 X De school is in staat om door vroegtijdig lichte ondersteuning in te zetten, sociaal emotionele problemen van leerlingen klein te houden of zodanig te begeleiden dat zij kunnen (blijven) profiteren van het onderwijsaanbod. X De school heeft een goede samenwerkingsrelatie met ouders daar waar het leerlingen met een extra onderwijsbehoefte betreft. X De school heeft een goede samenwerkingsrelatie met de voorschool, gericht op het realiseren van een doorgaande lijn en een warme overdracht van de leerlingen naar de basisschool. X Bij uitstroom naar VO, tussentijdse uitstroom naar een andere basisschool of SBO/SO is er sprake van zorgvuldige overdracht van de leerling (-gegevens) naar de andere school. X De school werkt krachtig samen met ketenpartners, zoals jeugdhulpverlening, het S(B)O, de steunpunten voor het arrangeren van extra ondersteuning, de onderwijsadviseurs van X Nemen we mee in schoolplan / jaarplan, in schooljaar… Actualiseren Sociaal veiligheidsplan en ZIEN! Invullen door leerlingen x De school is in staat om leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte op verschillende leergebieden en de sociaal/emotionele ontwikkeling vroegtijdig te signaleren. Niet van toepassing X SP 2016-2020; JP 2016/2017 6 het SWV e.a. om leerlingen specifieke ondersteuning te bieden, waardoor zij zich kunnen blijven ontwikkelen. 7 F. Extra Ondersteuning Omstandigheden Gebouw Aandacht en tijd Schoolomgeving Leerling populatie Teamfactoren Leerkrachtfactoren Wijkgerichte samenwerking Mogelijkheden inzet extra ondersteuning Stimulerende factoren Belemmerende factoren Er is 1 extra ruimte in te zetten voor 1;1 begeleiding. In onze hal zijn diverse werkplekken voor kleine groepjes leerlingen. Onze school is geheel gelijkvloers. Alle klassen zijn verbonden met 1 centrale hal. Elke klas heeft een schuifwand, doordat deze vaak openstaat is er veel verbinding met de andere klassen. Extra inzet voor schakelklas en plusklas. Inzet van een onderwijsassistente in de OB, MB. Aanbod van kleuterlab, in ontwikkeling zijnde middenbouwlab en Leerlab. Ook zijn er drie dagen in de week Brede school activiteiten. Goed bereikbaar met het OV en buitenschoolse activiteiten mogelijkheden in de buurt. Landelijke groene omgeving met veel mogelijkheden voor “buitenleren”. In onze school is een leerlingpopulatie aanwezig met een grote diversiteit. Veel leerlingen hebben een meertalige achtergrond. Door onze samenstelling in de groepen is een leerling altijd een keer jongste, middelste en oudste van de klas. Daardoor krijgt het van en met elkaar leren in school goed vorm, en leren ze al vroeg verantwoordelijkheid dragen voor elkaar. Het team werkt met de methodiek van Stichting Leerkracht en is daarmee gericht op voortdurende verbetering van het eigen onderwijs en het verstevigen van de doorgaande lijnen binnen de school. Alle leerkrachten zijn montessori-geschoold of volgen een montessori-opleiding. Een leerkracht volgt de opleiding tot rekenspecialist. Er is 1 IB’er werkzaam in de school. Veel van onze leerkrachten werken fulltime of 4 dagen in de week. Dit zorgt voor veel continuïteit en stabiliteit in de groepen. Zeer nauwe samenwerking met collegascholen in de wijk: de Ster, de Knotwilg, de Regenboog. Er is een inpandige voorschool. Nauwe samenwerking met jeugdhulpverlening. Ondersteuning externe partners in of nabij school: ouder kindadviseur, ouderconsulent, schoolverpleegkundige, schooltandarts, wijkagent, onderwijsadviseur ABC, gedragsspecialist. Er is geen rolstoeltoilet beschikbaar. Er zijn 8 klaslokalen beschikbaar. Er is een onderwijsassistent voor de onderbouw en middenbouw beschikbaar. Er is deelname aan bovenschoolse day-a-week school. Er is een schakelklas en een plusklas. Er is nog onzekerheid over het aangevraagde groepsarrangement voor het bieden van reken- en leesondersteuning aan leerlingen die daarvoor in aanmerking komen. Doordat er drie jaargroepen in een klas bij elkaar zitten zijn er veel instructiegroepen. Er is geen structurele RT beschikbaar in school. Het grote hek zorgt voor een erg afgesloten geheel. Taalontwikkeling en woordenschat vragen structureel extra zorg en aandacht. Daarom wordt in de onderbouw veel aandacht besteed aan woordenschatontwikkeling. In de midden- en bovenbouw is een nauwe verbinding met de schakelklas waar pre-teaching van de woordenschatlessen Nieuwsbegrip en Taal Actief een essentieel onderdeel vormen als extra ondersteuning voor deze groep leerlingen. We zijn een klein team; bij ziekte van een leerkracht worden leerlingen opgedeeld waardoor alle klassen boven de 30 leerlingen hebben. Verbinding wordt gezocht. Er zijn altijd verbeteringen mogelijk. 8 Verlengde leertijd: leerlab rekenen/begrijpend lezen. Voor leerlingen die extra zorg behoeven wordt een extra arrangement aangevraagd bij het samenwerkingsverband. Zorg kan uitsluitend binnen de groep worden vormgegeven, wij hebben geen mogelijkheid tot inzetten van extra personeel. Anders Welke structurele voorzieningen zijn binnen de school aanwezig t.b.v. leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften? Welke vaste ketenpartners kent de school, wanneer het gaat om leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften? In onze school zijn een voltijdschakelklas en een deeltijdschakelklas, en een plusklas aanwezig. Er wordt in de groepen gewerkt met een gedifferentieerd aanbod, gebaseerd op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Meer handen in de klas: er is een onderwijsassistent werkzaam in de onderbouw en de middenbouw die 1 dag per week ondersteuning biedt per groep. ABC onderwijsbegeleidingsdienst, GGD schoolarts, OKA, Viertaal, Bascule, UVA Minds, Adviesloket, Ib netwerk, ouderkind adviseur, gedragsspecialist, Kabouterhuis, opvoedpoli 9 G. Ontwikkeling en ambities Ontwikkelpunten op gebied van de basiskwaliteit en de basisondersteuning binnen de school Wij vinden dat elke leerling zich binnen zijn mogelijkheden maximaal moet kunnen ontwikkelen. We gaan er van uit dat als de leerling invloed uitoefent op datgene wat het wil leren en er de resultaten van terugziet, het extra wordt gemotiveerd tot echt leren en zich ontwikkelen. Elke leerling wordt op school in de gelegenheid gesteld de verantwoordelijkheid te nemen die het denkt aan te kunnen. De leerkracht controleert en begeleidt dit proces. Wie minder zelfstandig kan werken, krijgt meer begeleiding op maat. Uiteindelijk worden de leerlingen stapsgewijs begeleid naar zelfredzaamheid en ‘eigenaarschap’ over hun leerproces. Dit eigenaarschap betekent bij ons in de toekomst dat elke leerling zijn eigen doelstellingen stelt samen met zijn leerkracht. Wij gaan dan werken met wat wij noemen: een kindwerkdossier. Dit kindwerkdossier geeft een beeld van het leren en de ontwikkeling van de leerling. Het geeft informatie over welke kennis de leerling beheerst en het geeft ook informatie over de kwaliteit van het werk van de leerling en zijn leerproces. Zodoende wordt de leerling uitgedaagd zich te verbeteren, te reflecteren, zelfsturend te zijn en betrokken te zijn. Door deze hoge betrokkenheid en mate van autonomie heeft de leerling plezier en voelt zich verbonden bij en verantwoordelijk voor zijn eigen ontwikkeling. De prestaties van de leerling en die van de begeleiding zijn voor alle betrokkenen zichtbaar. Naast de ontwikkeling van de leerlingen, werkt iedereen op de 16e aan een ‘cultuur van leren’ . Wij geloven dat alleen als wij zelf continu leren, wij in staat zijn onze leerlingen goed te begeleiden. Leerervaringen delen met elkaar, feedback geven en ontvangen, gezamenlijk onze lessen voorbereiden en reflecteren zijn voorbeelden van ons teamleren. De leerkrachten zijn collectief verantwoordelijk voor hoe het reilt en zeilt in de klassen en op school. Op deze wijze is er actieve betrokkenheid, verbondenheid en borgen we een open sfeer met een positieve instelling in het team. We werken intensief samen om het onderwijs op school te verbeteren. We hebben wekelijks kort overleg en stellen hierbij leerling-doelen, die we vertalen in leerkracht-acties. Zo ondervinden we energie en plezier om met elkaar een leercultuur neer te zetten. Samenwerking met ouders vinden we erg belangrijk. Ouders en school zijn samen verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de leerling. Wij zien ouderbetrokkenheid als een meer gelijkwaardige en niet-vrijblijvende samenwerking, waarin ouders en school vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid werken aan de ontwikkeling van het kind. Om de samenwerking met ouders zo goed mogelijk vorm te geven, worden ouders regelmatig op de hoogte gehouden door leerkrachten mbt de ontwikkeling van hun kind; ook als het goed gaat. Er vinden geregeld oudergesprekken plaats waarbij de extra ondersteuning in een handelingsplan wordt toegelicht en geëvalueerd met ouders door de leerkrachten. Wanneer er expertise nodig is om antwoord te krijgen op een meer complexe hulpvraag, worden ouders uitgenodigd voor zorgbreedte-overleggen waarin externe partners uitgenodigd worden om samen met ouders over een hulpvraag te praten. Zo willen wij van informeren naar samenwerken met ouders. Beschrijving van ambities met betrekking tot passend onderwijs Onze ambitie is dat Alle leerlingen optimaal profiteren van het onderwijsaanbod dat ze nodig hebben. Wij willen kinderen opleiden tot zelfstandige, zelfbewuste mensen met oog voor elkaar en de wereld om hen heen. Kinderen een stevige basis meegeven en hun talenten laten ontwikkelen, zodat ze met vertrouwen de toekomst tegemoet zien. Dat is wat onze Montessorischool voor ogen heeft. Het goed in kaart brengen van de onderwijsbehoeften van leerlingen, het goed afstemmen van het aanbod op deze onderwijsbehoeften en het evalueren hiervan zijn aandachtspunten die wij de komende tijd willen verbeteren. Hierover willen wij op een structurele wijze ouders informeren en bij dit cyclische proces betrekken. Vertaling van ontwikkelpunten en ambities naar schoolplan en jaarplanning – korte aanduiding / verwijzing / evt. link naar schoolplan/jaarplan Protocollen Ons dyslexieprotocol is up to date, er zijn individuele handelingsplannen in Parnassys ontwikkeld voor de leerkrachten om de extra leesbegeleiding te kunnen inzetten die de leerling nodig heeft. We volgen het toetsprotocol en de interventies voor zwakke lezers conform het dyslexieprotocol van het Expertisecentrum Nederlands. In schooljaar 2015-2016 is het leesinterventieprogramma Bouw voor risicolezers uit groepen 2,3 en 4 geïmplementeerd. Ontwikkelpunt voor schooljaar 2016-2017 is het handelen naar en het evalueren van de leeshandelingsplannen en een betere samenwerking met ouders. Cyclisch proces van handelingsgericht werken 10 De school is in staat om handelingsgericht te denken, te handelen, te arrangeren of te verwijzen waarbij het cyclisch proces van haalbare doelen stellen, planmatig uitvoeren en gerichte evalueren centraal staat. Dit staat uitgebreid beschreven in het ondersteuningsplan 2016-2020. Het mede-eigenaarschap van leerlingen; betrokkenheid bij het eigen leerproces Wij willen een actieve leerhouding bij leerlingen realiseren. Hiervoor is intrinsieke motivatie nodig, de wil van leerlingen om te leren leren. Op welke wijze wij de leerling willen betrekken bij zijn eigen leerproces, wordt in het schoolplan 2016-2020 nader omschreven. H. Grenzen aan het onderwijs Beschrijving van de grenzen van de school, daar waar het gaat om de realisatie van passend onderwijs. Duiding, beargumentering, alternatieven. Iedere leerling is uniek en heeft een verschillende onderwijsbehoefte en manier van leren (leerstijl). Daarom werken wij op onze school vanuit de onderwijsbehoeften van iedere leerling. Niet alleen leerlingen zijn uniek, ook elke klas en elke leerkracht is anders. In de ene klas kunnen meer leerlingen met extra ondersteuning zitten dan in een andere klas. Dit zorgt ervoor dat wij ons onderwijsaanbod hierop aansluiten. Op de 16 de Montessorischool wordt van de leerling gevraagd om gedurende langere tijd zelfstandig te kunnen werken en om kunnen gaan met uitgestelde aandacht. Dit wordt vanaf groep 1/2 stapsgewijs begeleid en aangeleerd. Leerlingen in de groepen 1/2 moeten zindelijk zijn en er wordt een mate van zelfredzaamheid van ze verwacht. Wanneer deze voorwaardelijke principes niet aanwezig zijn, kunnen wij geen passend aanbod bieden. De 16de Montessorischool kan in ieder geval geen passend onderwijs aan een leerling bieden wanneer er door gedragsproblematiek na een gericht handelingstraject, geen veilige sfeer voor andere kinderen geboden kan worden en/of het onderwijs in de groep structureel en langdurig verstoord wordt. De leerkracht staat alleen in de groep. Mocht een leerling met een fysieke beperking zich aanmelden en voor zijn/haar beperking extra hulp nodig hebben, dan kan hij/zij alleen aangenomen worden als er extra ondersteuning mogelijk is door een onderwijsassistent. Een onderwijsassistent is altijd verantwoordelijk voor meerdere leerlingen en daarom beperkt in tijd die aan een individuele leerling besteed kan worden. Vanuit de gelden passend onderwijs kunnen extra arrangementen aangevraagd worden. Deze zijn beperkt in duur en tijd. De gelden komen rechtstreeks ten goede aan de betreffende leerling(en). 11