Bevallen in het ziekenhuis met een keizersnede

Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
Bevallen in het ziekenhuis
met een keizersnede
zz
1
Bevallen in het WZA met een keizersnede
Binnenkort komt u naar het Wilhelmina Ziekenhuis Assen voor een
bevalling met een keizersnede. In deze brochure vindt u informatie over
het verloop van uw opname.
Bij een keizersnede wordt de baby niet geboren via de vagina, maar via een snee
in de buikwand en de baarmoeder. Een keizersnede vindt plaats als een
bevalling via de vagina niet mogelijk is of te grote risico’s met zich meebrengt
voor u, uw kind of voor u beide.
 Als u voor de afgesproken bevallingsdatum vragen hebt of de bevalling
kondigt zich eerder aan, neemt u dan contact op met de afdeling Verloskunde, telefoon (0592) 32 50 90. Men is 24 uur per dag bereikbaar.
Preoperatief spreekuur
Voordat u wordt opgenomen, hebt u een afspraak op de preoperatieve poli met
een anesthesioloog. Deze geeft u uitleg over de verdoving (anesthesie) tijdens
de keizersnede. Om geen pijn te voelen, krijgt u van tevoren een ruggenprik.
Met een ruggenprik wordt het onderste deel van uw lichaam verdoofd. U blijft
dus gewoon wakker en kunt de bevalling helemaal meemaken.
In de WZA-brochure ‘Anesthesie en postoperatieve pijnbestrijding bij volwassenen’ leest u welke voorbereidingen nodig zijn in verband met de anesthesie.
2
Contact met de afdeling Opname
De dag voor de opname wordt u verzocht tussen 15.00 en 16.00 uur te
bellen met de afdeling Opname om te horen hoe laat u in het ziekenhuis
wordt verwacht.
Aankomst
Op de opnamedag meldt u zich bij de afdeling Opname. Daarna gaat u naar de
afdeling Verloskunde.
Bellen
Neemt u contact op met de afdeling Opname als:
 u tegen de tijd dat u moet worden opgenomen, erg verkouden bent, koorts
hebt of een infectieziekte;
 bekend is dat u zelf besmet bent met MRSA of BRMO (bacteriën die
ongevoelig zijn voor de gangbare antibiotica) of dat een huisgenoot van
u besmet is;
 u in de twee maanden voorafgaand aan de opname opgenomen bent geweest
of behandeld in een zorginstelling in het buitenland (een ziekenhuis,
privékliniek, revalidatiecentrum of verpleeghuis);
 u in de twee maanden voorafgaand aan de opname opgenomen bent geweest
of behandeld in een zorginstelling in Nederland, terwijl er een uitbraak was
van MRSA of BRMO (een ziekenhuis, privékliniek, revalidatiecentrum of
verpleeghuis);
 u in uw werk- of woonsituatie contact hebt met levende varkens, vleeskuikens of vleeskalveren.
De afdeling Opname is op werkdagen telefonisch bereikbaar op nummer
(0592) 32 53 93.
3
Wat neemt u mee?
Niet vergeten
Tijdens uw opname moet u bij u hebben:
 een patiëntenpas, identiteitsbewijs, verzekeringsbewijs
 kleding voor uzelf

een pyjamajasje of nachthemd dat gemakkelijk aan de voorkant
omhoog of open kan als u borstvoeding geeft;

een ochtendjas;

pantoffels of slippers;

ondergoed;

een stevige bh of een voedingsbh;

toiletartikelen.
 kleertjes voor uw baby

een paar hemdjes of rompertjes;

een paar truitjes, broekjes of pakjes ;

een jasje (als het koud is);

een maxi-cosi met omslagdoek of dekentje. (Oefen alvast eens met het
plaatsen van de maxi-cosi in de auto!)
 medicijnen
Als u thuis medicijnen gebruikt, is het belangrijk dat u die meeneemt (het
liefst in hun oorspronkelijke verpakking!). De medicijnen die u in het
ziekenhuis nodig hebt, worden door de ziekenhuisapotheek verstrekt.
 allergiepas en dieetlijst
Als u een dieetlijst hebt, is het handig als u die meeneemt. Ook wil men
graag weten of u voor bepaalde stoffen overgevoelig (allergisch) bent. Als
u een allergiepas hebt, neemt u die dan ook mee?
4
Wat neemt u mee?
Fototoestel
Als u het leuk vindt om foto’s te hebben van de bevalling, wilt u dan een fototoestel van huis meenemen? U mag zelf geen foto’s maken. Dat wordt gedaan
door een operatieassistente.
Geen waardevolle spullen
Het is niet verstandig om veel geld, sieraden of waardevolle papieren mee te
nemen naar het ziekenhuis. Bij verlies, diefstal of beschadiging is het ziekenhuis
namelijk niet aansprakelijk.
Als uw partner met u meekomt naar het ziekenhuis voor de bevalling, kan het
handig zijn als deze wat te eten meeneemt van huis. Op de kraamafdeling is
namelijk geen eten verkrijgbaar en het restaurant en het winkeltje zijn slechts
op bepaalde tijden open.
5
Voorbereidingen op de afdeling Verloskunde
Voorafgaand aan de keizersnede worden op de afdeling Verloskunde
verschillende voorbereidingen getroffen.
 Afhankelijk van de reden van de keizersnede wordt een echo gemaakt van uw
buik om de ligging van de baby vast te stellen.
 U wordt aangesloten op een CTG-apparaat om een registratie te maken van
de hartslag van uw baby en eventuele ‘harde buiken’.
 Er wordt een infuus ingebracht om uw vochtgehalte op peil te houden.
 Als u contactlenzen draagt of een gebitsprothese, wordt u verzocht die uit te
doen.
 Eventuele piercings en andere sieraden worden verwijderd. Ringen worden
zo nodig doorgezaagd.
 U mag geen make-up op hebben. Aan uw beide handen en voeten moet ten
minste één nagel vrij zijn van nagellak.
6
De keizersnede
Voor de bevalling
Voorafgaand aan de keizersnede krijgt u een ruggenprik, zodat uw
onderlichaam is verdoofd.
Na het toedienen van de verdoving, wordt uw buik gedesinfecteerd met chloorhexidine. Daarna wordt uw buik afgedekt met steriele doeken.
De bevalling
De gynaecoloog maakt ter hoogte van de bikinilijn een snee in uw buik van
ongeveer 15 centimeter en opent de baarmoeder. Dit duurt vijf tot tien minuten.
Vervolgens wordt de baby uit de baarmoeder getild. (Dit is het officiële
geboortetijdstip.)
Zo mogelijk laat men vlak voor de geboorte de steriele doeken op uw buik
zakken, zodat u en uw partner kunnen zien hoe uw baby wordt geboren.
Direct na de geboorte klemt de gynaecoloog de navelstreng af. Uw partner mag
de navelstreng doorknippen. Daarna wordt uw baby bij u op uw borst gelegd,
zodat er huid-op-huidcontact is.
Terwijl de baby bij u ligt, wordt de placenta uit de baarmoeder verwijderd en
worden de baarmoeder en de buik gehecht.
Na de bevalling
In principe blijft uw baby de hele tijd bij u. Soms is het nodig dat uw baby naar
de kinderafdeling gaat. In dat geval bespreken de kinderarts en de verpleegkundige die bij de bevalling aanwezig zijn, dit met u.
Na de bevalling gaat u samen met uw baby en partner naar de uitslaapkamer.
Zodra uw conditie stabiel is, gaat u samen naar de kraamafdeling (C0).
Tussen het moment dat u naar de operatieafdeling gaat en het moment dat u
terugkomt op afdeling C0, zit meestal twee tot drie uur.
7
Na de keizersnede
Controles en medicijnen
Wanneer u terugkomt op afdeling C0, hebt u een infuus en een blaaskatheter.
Als u weer goed kunt drinken, wordt het infuus verwijderd. De blaaskatheter
wordt meestal de volgende dag verwijderd.
Uw bloeddruk, polsslag, ademhaling en temperatuur regelmatig gecontroleerd.
Ook wordt in de gaten gehouden of de operatiewond goed geneest en of u
voldoende medicijnen tegen de pijn krijgt. Verder krijgt u dagelijks een injectie
om trombose te voorkomen. Om de kans op trombose te verkleinen, wordt u
ook gestimuleerd om zo snel mogelijk uit bed te komen.
Complicaties
Ieder operatie brengt risico’s met zich mee, dus ook een keizersnede. De kans
op complicaties is echter heel klein.
 Bij elke keizersnede is er bloedverlies. Bij veel bloedverlies kan er bloedarmoede ontstaan. In dat geval moet u een tijdje ijzertabletten gebruiken.
Soms is een bloedtransfusie nodig.
 Een enkele keer treedt er na een keizersnede een blaasontsteking op.
 Op de plaats van de snee kan een bloeduitstorting ontstaan.
 De operatiewond kan ontstoken raken. Om dit te voorkomen, krijgt u tijdens
de keizersnede antibiotica.
8
Zorgen voor uw baby
Zorgen voor uw baby
Uw baby ligt bij u op uw kamer. U en uw partner mogen de baby zoveel
mogelijk zelf verzorgen. De verpleegkundigen zullen u, waar dat nodig is,
ondersteunen.
Afhankelijk van de conditie van uw baby kan het nodig zijn om uw baby op de
kinderafdeling op te nemen.
Borstvoeding
Na een keizersnede kunt u uw baby gewoon borstvoeding geven. Als u borstvoeding geeft, kunt u het beste ‘op verzoek’ voeden. Dat betekent dat u voedt
wanneer uw baby wakker is en zelf aangeeft te willen drinken. Meestal gaat het
voeden op die manier het makkelijkst. Heeft uw baby zich na vier uur nog niet
gemeld, dan kunt u hem wakker maken voor een voeding. Een verpleegkundige
helpt u daarbij.
Op de kraamafdeling werken lactatiekundigen. Met vragen over borstvoeding
kunt u bij hen terecht (zie ook de WZA-brochure ‘Borstvoeding’)
De kraamafdeling heeft het WHO/Unicef certificaat Zorg voor Borstvoeding.
Flesvoeding
Als u flesvoeding geeft, krijgt uw baby ongeveer om de vier uur een voeding. Zo
nodig worden er in overleg met de kinderarts andere afspraken gemaakt over de
voeding.
Huid-op-huidcontact
Huid-op-huidcontact is belangrijk, zowel voor uzelf als voor uw baby. Het
houdt in dat u uw baby bloot (wel toegedekt tegen de kou) tegen uw eigen
blote borst aanlegt. U kunt er het beste direct na de geboorte mee beginnen.
Meer informatie hierover vindt u in de WZA-brochures ‘Borstvoeding’ en
‘Flesvoeding’.
9
De kraamafdeling
Uw kamer
Op de kraamafdeling zijn een-, twee- en vierpersoonskamers.
Iedere kamer is voorzien van een wastafel, een douche en een toilet.
Bij uw bed hebt u een televisie- en een radioaansluiting. Om het geluid te
kunnen horen, hebt u een koptelefoontje nodig. Koptelefoontjes zijn voor
2,50 euro verkrijgbaar in het ziekenhuiswinkeltje. Buiten de openingstijden
van het winkeltje kunt u een koptelefoontje kopen bij de receptie.
De babykamer
Er is een warme babykamer, waar u uw baby kunt verzorgen en in bad kunt
doen. Verder is er op alle kamers een ‘verschoonhoekje’.
Dagverblijf
Als u niet in bed hoeft te liggen en u vindt het leuk om andere patiënten te
ontmoeten, dan kunt u terecht in het dagverblijf. U kunt daar ook uw bezoek
ontvangen.
Telefoon
Op uw kamer mag u een mobiele telefoon gebruiken. Ook kan er bij uw bed
een telefoonaansluiting worden gemaakt. Voor het aansluiten van de telefoon
wordt eenmalig een bepaald bedrag in rekening gebracht. Daarnaast betaalt
u de gesprekskosten.
Wilt u bij het bellen rekening houden met uw kamergenoten?
Internet
In het ziekenhuis kunt u gratis gebruikmaken van een draadloze internetverbinding.
10
Gang van zaken op de afdeling
Visite arts en verloskundige
Kraamvrouwen krijgen iedere dag bezoek van de verloskundige. Afhankelijk
van de drukte op de verloskamers komt de verloskundige ’s ochtends langs of
’s middags na het rustuurtje.
Als uw baby onder controle is van de kinderarts of op de kinderafdeling ligt,
komt de dienstdoende kinderarts dagelijks bij u langs. Meestal is dat aan het
begin van de ochtend.
Maaltijden
Tegen 8.00 uur krijgt u uw ontbijt. De warme maaltijd wordt geserveerd tussen
11.30 en 12.00 uur. Om ongeveer 17.00 uur is er een broodmaaltijd.
Hebt u speciale wensen, bijvoorbeeld omdat u vegetariër bent of geen varkensvlees eet, dan wordt daarmee zoveel mogelijk rekening gehouden.
Misschien komt u er niet aan toe om uw warme maaltijd in één keer op te eten en
wilt u het toetje bewaren. Vanwege de houdbaarheid kunt u het toetje echter
uiterlijk twee uur bewaren.
Rusten
’s Middags kunt u rusten tussen 13.00 en 14.00 uur.
Er is geen vaste tijd waarop u ’s avonds moet gaan slapen. Probeert u er wel
voor te zorgen dat u voldoende rust krijgt. Op de meerpersoonskamers gaat het
grote licht rond 22.30 uur uit. Uw bedlampje kunt u aanlaten zolang u wilt.
Verlaten van de afdeling
Als er geen medische bezwaren zijn, kunt u van de afdeling weggaan wanneer
u wilt. Doet u dit wel altijd in overleg met een van de verpleegkundigen of de
afdelingssecretaresse. Het is namelijk mogelijk dat er voor u een onderzoek
staat gepland of dat een visite van een arts of verloskundige op het programma
staat.
Het niet toegestaan om in het ziekenhuis te roken.
11
Bezoek
Bezoek partner
Uw partner is altijd welkom tussen 10.00 en 22.00 uur.
Eventueel kan uw partner de eerste nacht gebruikmaken van de mogelijkheid
tot rooming-in.
Overig bezoek
Voor alle andere bezoekers gelden de volgende tijden:
 tussen 15.30 uur en 16.30 uur;
 tussen 18.30 uur en 19.30 uur.
Aantal bezoekers
Voor uw eigen rust en de rust van eventuele kamergenoten, mag u op uw kamer
niet meer dan twee bezoekers tegelijk ontvangen. Zijn er meer mensen die u
willen bezoeken, dan kunnen die zolang wachten in het dagverblijf.
Op bepaalde tijden staat er voor bezoek een koffie- en theekar in de gang.
Etenswaren
Bezoekers kunnen beter geen aan bederf onderhevige etenswaren meenemen.
Het is namelijk niet mogelijk om deze in de koeling op de afdeling te bewaren.
Voor dranken kan wel gebruik worden gemaakt van de koeling op de afdeling.
In het algemeen is het zo dat het ziekenhuis geen verantwoordelijkheid draagt
voor de hygiëne van meegebrachte etenswaren of dranken.
12
Naar huis
Het hangt af van uw eigen gezondheidstoestand en die van uw baby
wanneer u weer naar huis mag. Meestal is dat op de derde of vierde dag
na de keizersnede.
Soms is er voor uzelf of voor uw baby reden om langer opgenomen te blijven. Het
streven is dat u en uw baby zoveel mogelijk samen blijven. In hoeverre dat lukt,
hangt af van de beschikbare ruimte en uw verzekeringsvoorwaarden.
Verloskundige zorg
De verloskundige die bij u thuis de controles gaat doen, wordt door een
verpleegkundige van de kraamafdeling op de hoogte gebracht als u naar huis
gaat.
Kraamzorg
Als u weet wanneer u naar huis mag, is het belangrijk dat u dit doorgeeft aan
het kraamcentrum. Zo kunt u ervoor zorgen dat er kraamhulp geregeld is op
het moment dat u thuiskomt. Op hoeveel dagen kraamzorg u recht hebt, is
afhankelijk van uw verzekering.
Controle bij de gynaecoloog
Ongeveer vijf weken na uw ontslag uit het ziekenhuis wordt u voor controle
terugverwacht bij de gynaecoloog. U kunt hiervoor zelf een afspraak maken bij
de polikliniek Gynaecologie, telefoonnummer (0592) 32 52 70.
Neemt u na ontslag contact op met de kraamafdeling bij:
 koorts
 ontsteking van de wond
 buikpijn
 sterk ruikende bloederige afscheiding
U kunt de kraamafdeling bellen op nummer (0592) 32 53 70.
13
Aangifte van de geboorte en verzekering
Aangifte van de geboorte
U moet de geboorte van uw baby aangeven bij de afdeling Burgerzaken van de
gemeente Assen. Dit geldt ook als u niet in Assen woont; uw baby is immers wel
in Assen geboren!
De aangifte dient uiterlijk op de tweede werkdag na de geboorte plaats te
vinden. (Informeert u voor de openingstijden bij een verpleegkundige van
de kraamafdeling of kijk op www.assen.nl)
Als u getrouwd bent, zal men u om uw trouwboekje vragen. Bent u niet
getrouwd, dan kan uw partner de baby alleen aangeven als de erkenning voor
de geboorte al geregeld is. Voor het regelen van de erkenning kunt u terecht bij
de afdeling Burgerzaken. Ook moet u een geldig identiteitsbewijs bij u hebben.
Verzekering
Vergeet u niet om uw kind aan te melden bij uw zorgverzekeraar.
Als het inschrijfnummer van uw kind bekend is, wordt u verzocht dat door te
geven aan de afdeling Patiëntenadministratie van het ziekenhuis. Men is op
werkdagen bereikbaar van 8.00 tot 12.30 uur en van 13.00 tot 17.00 uur op
telefoonnummer (0592) 32 54 10.
14
Leefregels
Na een bevalling met een keizersnede hebt u meer tijd nodig dan na een
gewone bevalling om weer helemaal te herstellen.
Conditie
U bent sneller moe dan voor de bevalling en kunt waarschijnlijk minder aan
dan u verwacht. Geef toe aan uw moeheid en neem wat extra rust. Uw lichaam
geeft aan wat u wel en niet kunt.
Activiteiten
In de eerste zes weken na de bevalling mag u bepaalde dingen niet doen, zodat
de operatiewond goed kan genezen:
 U mag niet zwaarder tillen dan het gewicht van uw baby.
 U mag niet fietsen.
 U mag geen huishoudelijk werk doen waarbij u moet rekken of strekken. Dus
geen ramen zemen, vloeren dweilen of stofzuigen.
Anticonceptie
Houdt u er rekening mee dat u vanaf twee weken na de bevalling weer
vruchtbaar kunt zijn.
Cliëntenraad
Als patiënt merkt u misschien zaken op in het ziekenhuis die beter zouden kunnen. Dat is
waardevolle informatie, maar het is onmogelijk om iedere patiënt persoonlijk inspraak te
laten hebben in het ziekenhuisbeleid. Om er toch voor te zorgen dat uw wensen en ideeën
worden verwoord en uw belangen worden behartigd, is er (bij wet) een Cliëntenraad ingesteld. De Cliëntenraad heeft regelmatig overleg met de Raad van Bestuur van het ziekenhuis. Graag wil de Cliëntenraad weten hoe u de zorg in het ziekenhuis hebt ervaren. Op
www.wza.nl vindt u meer informatie.
Hebt u een opmerking of een klacht?
De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de
juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden
bent, dan verzoeken wij u om dit door te geven. U kunt dat het beste doen aan degene die
direct verantwoordelijk is. Als u dat moeilijk vindt of een gesprek heeft niet het gewenste
resultaat, dan kunt u zich wenden tot de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is
bereikbaar via:
 e-mailadres: [email protected]
 telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag)
 postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30.001, 9400 RA Assen
Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl
Tarieven
gynae43 – december 2015
Informatie over de prijzen van onderzoeken en behandelingen vindt u op www.wza.nl
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Europaweg-Zuid 1
Postbus 30.001
9400 RA Assen
Telefoon (0592) 32 55 55
www.wza.nl
© 2015 WZA